دانستنی هایی از قرآن وظیفه ما در برابر فتنه ها

دانستنی هایی از قرآن وظیفه ما در برابر فتنه ها

«و اتقوا فتنه لا تصیبن الذین ظلموا منکم خاصه و اعلموا ان الله شدید
العقاب » (سوره انفال – آیه ۲۵)

پروا کنید از فتنه ای که چون درگیرد، تنها به ستمکارانتان نمی رسد (بلکه
به خاطر سکوت، دامنگیر همگان می شود) و بدانید که خداوند سخت کیفر است.

لا تصیبن: چنانچه در مجمع البیان آمده است، امیرالمؤمنین و امام باقر
علیهما السلام و برخی از اصحاب، این کلمه را «لتصیبن » خوانده اند که در اینجا دو
علامت تاکید آمده و نفی برطرف شده است ولی مشهور همان رسم الخط قرآنی حاضر است و
بیشتر مورد پذیرش می باشد.

به هر حال این آیه، مؤمنان را از فتنه ای هشدار می دهد که اگر درگرفت و
شعله ور شد، مخصوص ستمکاران و یا مشرکان نخواهد بود، زیرا آثار سوء آن بی گمان،
گریبانگیر همه می شود.

از این آیه همچنین معلوم می شود، در صورت شعله ور شدن فتنه ای در جامعه،
بر تمام مؤمنان واجب است در صدد رفع و دفع آن برآیند و با اجرای حکم واجب الاتباع
امر به معروف و نهی از منکر، آن را خاموش کنند و از رسیدن شعله هایش به سایر مناطق
جلوگیری به عمل آورند. وخداوند در این مورد هشدار داده است که اگر مؤمنین در امر
اختلافات موجود در جامعه، سهل انگاری کنند، وحدت جامعه از بین می رود و چند دستگی
ایجاد می شود و در آن صورت هر دسته و گروهی که چیره شود، زمام امور ملت را به دست
می گیرد و معلوم نیست آن دسته بر حق باشد زیرا مبنای حکومت کردن، پیروی و طرفداری
از حزب و گروهی خاص است جز دیگر احزاب و دسته ها. و اصلا وقتی مبنای حکومت کردن بر
اساس فرقه ای و دسته ای باشد، حق به حق دار نمی رسد و تنها یک قشر از امکانات جمعی
بهره ور می شوند و سایر مردم بویژه مستضعفان و کسانی که به گروهی وابسته نیستند در
بدترین وضعی به سر خواهند برد. و اگر چنین فتنه ای برپا شد، آثار بد و شوم آن نه
تنها حکمرانان و مسئولان را در بر خواهد گرفت، که همه مردم – خواه نا خواه – از آن
رنج خواهند برد و همگان دچار بلاهای ناگوار و تلخکامی ها خواهند گشت. در آن صورت
است که همه در پیشگاه حق تعالی مسئول خواهند بود و بی گمان عقاب و عذاب الهی، شدید
و غیر قابل تحمل است.

فتنه: مقصود از فتنه این است که برخی از امت با برخی دیگر اختلاف کنند
در مساله ای که همگان از حقیقت آن – کم و بیش – اطلاع دارند ولی دسته ای آن را
نپذیرفته و تمرد می کنند. و با معرفت به حق بودن آن، تنها به خاطر مسائل گروهی و
دسته ای با آن مخالفت می کنند که در آن صورت، آثار سوء چنان اختلافهائی، دامن همگان
را فرا می گیرد و تمام امت در آتش آن فتنه ناخواسته می سوزند . تازه به این هم
اکتفا نمی شود که خداوند قطعا دانشمندان و قدرتمداران و آگاهان را به خاطر ایجاد
فتنه یا سکوت بر آن و یا کمک به شعله ور شدنش، سخت عقاب می کند و باید همه بدانند
که اگر فتنه ای در جامعه پیدا شد، تمام اقشار ملت بویژه اولیای امور مسئولیت قطعی
دارند که آن را فروخوابانند نه بیشتر آتش فتنه را برفروزند.

آری! این آیه استمراریت فرمانها و سنتهای خدا را می رساند، گوئی قرآن
کریم همین امروز بر سر ما فریاد می زند که: دست نگه دارید!! تفرقه بس است!! اینقدر
یکدیگر را به خاطر آرمانهای غلط جناحی نکوبید!! اینقدر با علم به مسائل، در پی
مخالفت و اعتراض بی جا نباشید!! اینقدر چوب لای چرخ مسئولان نگذارید!! جَوّ موجود
را بیش از این متشنج نکنید! ! دشمنان را شاد نسازید!! و اینقدر مردم مظلوم را فدای
اهداف حزبی و دسته ای خود نکنید!! چه شده است شما را؟! چرا در پی کوبیدن افرادی
هستید که می خواهند خدمت کنند؟!

این سخن خطاب به گروه خاصی نیست بلکه خطاب به تمام افرادی است که به
عنوان این جناح و آن جناح و این خط و آن خط در راس امور قرار دارند و هیچ استثنائی
در آن نیست.

آیه خطاب به تمام افرادی است که به نحوی ایجاد بلوا و آشوب می کنند و
نمی گذارند کشور در آرامش بسر ببرد و اگر بدبینانه تر بخواهیم به اوضاع روز بنگریم،
باید بگوئیم متاسفانه این فتنه انگیزشان – که عددشان هم کم نیست – غیر مستقیم به
جهانخواران و مستکبران که دشمنان دیرینه اسلام و ایران هستند، کمک می کنند، خط می
دهند و آنها را امیدوار می سازند و از سوئی دیگر، به ملت ستمی روا می دارند که
دامنگیر خودشان نیز خواهد شد.

چرا از اوضاع آشفته جهان عبرت نمی گیرید و چرا با دست خود، انقلاب
بزرگتان را به روز سیاه می نشانید؟ ! اگر خدای نخواسته ورق برگردد و در اثر اختلاف
های خطی و جناحی، به انقلاب عظیم اسلامی آسیبی رسد، تمام شما در دنیا خوار و ذلیل
می شوید و تر و خشک با هم خواهد سوخت و در آخرت نیز از عقاب الهی هرگز در امان
نخواهید بود.

بنابراین خداوند در این آیه شریفه تمام امت اسلامی را در تمام زمان ها و
مکان ها هشدار می دهد که نه تنها وظایف خود را به خوبی انجام دهند، بلکه دیگران را
باید به وظایف خود وادارند و از هر گونه اختلاف و پراکندگی در امور اجتماعی سخت
بپرهیزند زیرا این تفرقه ها و اختلاف ها موجب شکست و سقوط خواهد شد و دود آن به چشم
تمام ملت خواهد رفت «و اطیعوا الله و رسوله ولا تنازعوا فتفشلوا و تذهب ریحکم و
اصبروا ان الله مع الصابرین » .

در حدیثی از رسول اکرم صلی الله علیه و آله نقل شده که فرمود: «ان الله
عز وجل لا یعذب العامه بعمل الخاصه حتی یرد المنکر بین ظهرانیهم و هم قادرون علی ان
ینکروه، فاذا فعلوا ذلک عذب الله الخاصه و العامه » – خداوند هرگز عامه مردم را به
خاطر عمل گروهی خاص کیفر نمی کند مگر آنکه منکرات در میان آنان آشکار شود و قدرت
داشته باشند، آن را انکار کنند ولی در عین حال چشم بر هم نهاده و سکوت می کنند، در
آن حال است که خداوند هم آن گروه را مجازات خواهد کرد و هم عامه مردم را کیفر خواهد
داد. و معلوم می شود که این سنت الهی منحصر به کیفر اخروی نیست بلکه در همین دنیا
هم آثار شومش گریبانگیر افراد خواهد شد.