با مردم، ضد فساد
شاخصههای خواص در نظام اسلامی
رئیس جمهور محترم و کسانی را که در ادارهی کشور توفیق همکاری با ایشان را خواهند داشت، به رعایت تقوا و تداوم یاد خدا و حسن سلوک در ارتباط با مردم و بخصوص قشرهای ضعیف و محروم که صاحبان انقلاب و سربازانِ همیشه در صحنهی آن میباشند و رعایت عزت و عظمت اسلام و استقلال سیاسی و اقتصادی و فرهنگی جمهوری اسلامی در تنظیم روابط خارجی توصیه میکنم.
۱۲/۵/۱۳۶۸
تنفیذ حکم اولین دورهی ریاست جمهوری حجهالاسلام والمسلمین هاشمی رفسنجانی
شما [استانداران] که در آن استان تشریف دارید، رئیس جمهور و وزیر و مظهر نظامید. اگر نظام همگانی است، شما نیز باید همگانی باشید. اگر نظام، نظام مستضعفان است، بایستی این موضوع، خودش را در عمل و بیان و رفتار شما نشان بدهد. اگر نظام، نظام پرهیزگر از تجملات و زیادیهاست، باید این ویژگی در زندگی شما مشخص شده باشد.
۱/۱۱/۱۳۶۸
بیانات در دیدار با وزیر و مسئولان وزارت کشور و استانداران
ما مسئولان وظیفه داریم که ولایت الهی و اسلامی را در جامعهی خودمان، در شکل پرجاذبهی آن، برای انسانهای مشتاق و محروم، هرچه بیشتر تحقق ببخشیم. قدم اول این است که از راه مردم جدا نشویم و فراموش نکنیم که همین مردم، پابرهنگان، طبقات ضعیف، این کسانی که در معیارهای مادّی جوامع، چیزی بهحساب نمیآیند، صاحبان اصلی کشورند و پیروزیهای این انقلاب و این کشور و عزت ایران، به خاطر فداکاریهای آنان بهدست آمده است. فراموش نکنیم که این مردم بودند که اسلام را برای این کشور الهی و اسلامی خواستند و اراده کردند و آن را تحقق بخشیدند. از مردم جدا نشوید.
۲۰/۴/۱۳۶۹
سخنرانی در دیدار با مسئولان و کارگزاران نظام جمهوری اسلامی ایران، به مناسبت عید سعید غدیر
امیرالمؤمنین (علیهالصّلاه والسّلام) در آن نامهی معروف خود به «عثمان بن حنیف»، بعد از آنکه میفرمایند تو سر چنین سفرهیی بودی و چنین و چنان، زندگی خودشان را میفرمایند: «الا و انّ امامکم قد اکتفی من دنیاه بطمریه و من طعمه بقرصیه». بعد میفرمایند: «الّا وانّکم لا تقدرون علی ذلک»؛ یعنی من از شماها توقع اینطور زندگی را ندارم.
من و شما کجا میتوانیم به خاطرمان خطور بدهیم که قادریم در آن حد اوج پرواز کنیم؟ مگر شوخی است؟ بحث این نیست که ما از خودمان مسئولیت را دفع کنیم. نه، اگر کسی میتواند، باید بکند. بحث این نیست که برای عمل خودمان، توجیهی درست کنیم. نه، آنطور زندگی کردن، یک عمل تصنعی نیست؛ بلکه به یک روح پولادین متکی است، که آن روح در امیرالمؤمنین وجود داشت.
در دنبال آن میفرمایند: «ولیکن اعینونی بورع و اجتهاد»؛ ورع پیشه کنید و هرچه میتوانید، در این راه سعی و کوشش نمایید. اگر آنطوری نمیتوانید، تا هرجا که میتوانید، این را دنبال کنید. ما اگر میخواهیم و شعار میدهیم و میگوییم که جامعهی ما باید روحیهی مصرفگرایی را کنار بگذارد و خودش را از آن چیزهایی که در فرهنگهای غربی ترویج میشود، رها کند، عمل به آن، متوقف به عمل ماست. ما هستیم که باید این را به مردم یاد بدهیم. مگر میشود خود ما دچار انواع و اقسام تشریفات و تجملاتِ ممکن باشیم، اما درعینحال از مردم توقع داشته باشیم که تجملاتی نباشند؟! اگر در جاهای دیگر شعارش را میدهند، ما باید عمل کنیم.
ماها از انقلاب طلب نداریم؛ هیچکس طلب ندارد. «یمنّون علیک ان اسلموا قل لاتمنّوا علی اسلامکم بلاللَّه یمنّ علیکم ان هدیکم للایمان». خدای متعال توفیق داد، تا ما بتوانیم در صفوف مقدم این انقلاب، حرکت و کار بکنیم. ماها مدیون این انقلابیم. ما از این انقلاب طلبکار نیستیم؛ ولی مسلمانان عالم و عامهی مردم ما، از این انقلاب طلبکارند؛ هر چند خوشبختانه آنها هم در این انقلاب، احساس طلبکاری نمیکنند و خودشان را سرباز انقلاب میدانند.
۱۴/۹/۱۳۶۹
سخنرانی در دیدار با مسئولان و کارگزاران نظام جمهوری اسلامی ایران، به همراه حجهالاسلام والمسلمین حاج سیّد احمد خمینی
من نمیخواهم از برادرانی که در کشورهای دیگر زندگی میکنند، توقع زهد و پارسایی مطلق بکنم؛ لیکن میخواهم اجمالاً عرض بکنم که در ظواهر زندگی، یک مقدار رعایت امساک لازم است. اگر کسی درآمد هم دارد، امکان استفاده هم دارد، جلوی بعضی از استفادهها را با میل خود و به ابتکار و با ارادهی شخصی بگیرد. این، خیلی فایده دارد. هم برای وضع کلی انقلاب فایدهی عمومی دارد، و هم فایدهی شخصی دارد؛ یعنی به شما نورانیت میدهد. این کار، با کار بندهیی که امکان فلان استفاده برایم نیست، فرق میکند. من اجر ندارم؛ اما شما که میتوانید، اگر از فلان کار تجملاتی، از فلان خرج زیادی، از فلان استفادهی اضافه بر سازمان ـ که ممکن است انسان برایش یک راه مشروع هم فکر کند و بگوید که مثلاً اینگونه استفاده میکنم؛ طوری هم نمیشود ـ امساک کردید، فضیلت و فایدهی آن و تأثیرش بر نفس خود شما خیلی بالاست.
۱۸/۴/۱۳۷۰
بیانات در دیدار با مسئولان وزارت امور خارجه و سفرا و کارداران جمهوری اسلامی ایران
مجلس شورای اسلامی، مجلسِ مردم است. مجلسِ خانها نیست؛ مجلسِ آحاد مردم است. نمایندهای که انتخاب میشود، باید دلسوز مردم باشد، صادق باشد، صمیمی باشد و بخواهد برای مردم کار کند. بعضی تظاهر به کار میکنند، اما کار نمیکنند. این، به درد نمیخورد. باید برای مردم کار کرد.
۷/۱/۱۳۷۱
بیانات مقام معظم رهبری در خطبه های نماز جمعه تهران
توصیهی اینجانب به نمایندگان محترم آن است که رابطهی خود را با تودههای مردم بخصوص قشرهای محروم برقرار و مستحکم سازند. این کار، هم نیازهای حقیقی مردم را به آنان نشان خواهد داد، هم اولویتها را مشخص خواهد کرد و هم اهمیت رعایت بیتالمال و حذف هزینههای غیر لازم را آشکار خواهد نمود و نمایندگان محترم را در ارائهی طریق به مسئولان دولتی و نیز در عمل شخصی، از معرفت لازم برخوردار خواهد ساخت.
۱۱/۳/۱۳۷۵
پیام به مناسبت افتتاح دورهی پنجم مجلس شورای اسلامی
توقّعی که ما داریم، این است که بزرگان عالم اسلام ـ چه سیاسیّون و چه بزرگان دینی ـ منافع خودشان را در درجه اوّلِ اهمیت قرار ندهند. توقّعی که ما از مردم و بزرگان زمان خودمان داریم، توقعی نیست که با رفتار پیامبر در دل ما بهوجود آمده است؛ نه، آن که فاصلهی خیلی زیادی است. ما از خودمان هم همین انتظار را داریم. از دیگران هم در دنیای اسلام این انتظار را داریم که منافع خود و این «من» را در رأس هدفها قرار ندهند؛ بر همهی چیزهای دیگر غلبه ندهند؛ بلکه اسلام و رسیدن به قوّت اسلامی و قدرت اسلامی و تعالی و کمال اسلامی را بر منافع خود مقدّم بدارند.
عزیزان من! آنچه که امروز برای ما مسئولان نظام جمهوری اسلامی ـ اوّل من، بعد هم همه ـ در درجه اوّل، اهمیت دارد، بایستی آن مسئولیت عظیمی باشد که امروز این انقلاب و این نظام بر دوش ما گذاشته است. اگر این نظام نبود، اگر ما در این نظام مسئولیتی نداشتیم، شاید خیلی از این خطابها به ما جا نداشت و خیلی از این مسئولیتها بر دوش ما نبود؛ اما امروز این حجّت الهی بر ما تمام شده است. امروز نظام اسلامی بهوجود آمده است.
اوّلین تکلیف به گردنِ ماست. هر کدامِ ما که در نظام اسلامی مسئولیتی داریم ـ مسئولیتهای اجرایی، مسئولیتهای مشورتی، مسئولیتهای تحقیقی، تقنینی ـ بایستی سعیمان بر این باشد که آن عنصر قوّت و قدرت را که در تاریخ اسلام سراغ داریم و در زندگی خودمان هم تجربه کردهایم، در خودمان زیاد کنیم؛ آن، اعتماد به خدا، اعتماد به آنچه که از اسلام در دست داریم، و از محوریت خارج کردن من؛ یعنی کم کردن منیّتهای شخصی، منیّتهای قومی، منیّتهای گروهی و منیّتهای سیاسی. به سمت آن اتّحاد حقیقی در زیر سایه احکام الهی برویم؛ آن اتّحادی که شرطش ایمان واحد، عشق واحد و هدف واحد است. این اتّحاد، با اختلاف نژاد و اختلاف رنگ و پوست هم میسازد؛ چه برسد با اختلاف مذاق سیاسی.
۱۵/۸/۱۳۷۸
بیانات مقام معظم رهبری در دیدار کارگزاران نظام به مناسبت سالروز بعثت پیامبر اکرم(ص)
نمایندگان محترم غالباً وابسته به قشرهای متوسط و برخاسته از متن تودههای میلیونی مردماند، توقع میرود که میان آنان و تودههای مردم به ویژه مستضعفان و محرومان، رابطهیی مداوم برقرار باشد و رنجها و محرومیتها و خواستهای حقیقی و فوری این قشرها، در مجلس که خانهی ملت و محل امید آن است، انعکاسی شایسته بیابد. نمایندهیی از همت و نظر بلند برخوردار است که از صف صدرنشینان و برخورداران عبور کرده خود را به دورافتادگان و کوتهدستان برساند و با آنان و برای آنان باشد.
۶/۳/۱۳۷۹
پیام به مناسبت افتتاح ششمین دورهی مجلس شورای اسلامی
من نمیخواهم این گمان حتّی در ذهنها بهوجود آید که ممکن است انسانهایی مثل ما، یا حتّی بالاتر از ما، بتوانند شبیه امیرالمؤمنین شوند؛ نه. امیرالمؤمنین یک مثال اعلی و یک نمونه ناب است. این نمونه برای آن است که همه به آن سمت حرکت کنند؛ والّا امیرالمؤمنین قابل تشبیه نیست و هیچکس را نمیشود به او تشبیه کرد. این بزرگوارانی که خدای متعال آنها را انتخاب کرد و به آنها عصمت بخشید ـ چه انبیای عظام الهی و چه ائمّه اطهار علیهمالسّلام ـ ستارگان آسمان بشریت و مُلک و ملکوتند. اینها کسانی نیستند که افراد عادی ـ امثال ما ـ با نفسهای حقیر و ظرفیتهای کوچک بتوانند آنگونه حرکت کنند یا به آنجا برسند؛ اما آنها راهنمایند. انسان، با ستاره، راه را پیدا میکند. بنابراین ما باید در آن سمت حرکت کنیم. امروز وظیفهی ما این است. امروز در نظام جمهوری اسلامی هیچ کس حق ندارد بگوید چون ما نمیتوانیم مثل امیرالمؤمنین عمل کنیم، پس تکلیفی نداریم؛ نه. بین آنچه که ما میتوانیم عمل کنیم و آنجا که امیرالمؤمنین بود، مراتب بسیاری فاصله است. ما هرچه میتوانیم، باید این مراتب را طی کنیم و پیش برویم.
۲۶/۱۲/۱۳۷۹
بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی در خطبههای نماز جمعه تهران
زندگی ساده خیلی خوب است، ما هم خلاف آن را در افراد نمیبینیم؛ اما بنده اصرار ندارم به کسانیکه با ما کار میکنند ـ بهقول شما منصوبان ـ بگویم باید حتماً در وضع زاهدانهای زندگی کنید؛ نه، زندگی معمولی. بله، اگر تشریفاتی زندگی کنند، به آنها تذکّر میدهیم. بین زاهدانه و تشریفاتی زندگی کردن فاصله است و حدّ وسطی وجود دارد: زندگی معمولی داشته باشند که تشریفاتی و اشرافی نباشد، زاهدانه آنطوری هم نباشد. اگر کسی اینطور زندگی کند، ما به او ایرادی نخواهیم گرفت. اصرار هم نمیکنیم که چون منصوب ما هستید، باید زندگی زاهدانهای داشته باشید. البته اگر کسی اطّلاع دارد که منصوبانِ همکار بنده زندگی اشرافی دارند، بد نیست خبر دهد تا ما هم مطّلع شویم و اگر اقدامی لازم بود، بکنیم.
نباید انتظار داشته باشید که ما به دستگاههای دولتی نگاه کنیم، ببینیم چه کسی درآمدش زیاد است و یا سادهزیستی ندارد، فوراً او را از کار برکنار کنیم؛ این اصلاً روش درستی نیست و ممکن هم نیست. آنچه مورد توقّع است، این است که اطرافیان و کسانی که به من نزدیک هستند، باید در زندگی خود سادهزیست باشند. تا آنجایی که من خبر دارم، همینطور است. اشخاص درجه یک دفتر ما با پیکان رفت و آمد میکنند و تشریفاتی هم ندارند. اگر کسی خبر دیگری غیر از این دارد، به ما بگوید تا بدانیم.
۲۲/۲/۱۳۸۲
بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی در جلسه پرسش و پاسخ دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی
کسی که میآید به مجلس، باید با تقوا باشد. اوّلین شرط تقواست: «انّ اکرمکم عنداللَّه اتقاکم». دیگر این که باید طرفدار محرومین باشد؛ بداند که در کشور محرومیت هست و سعی و همّت او باشد که رفع محرومیت کند. باید ضدّ فساد هم باشد و با فساد مالی و اقتصادی بهشدّت و بهجد، از بُندندان و نه به لفظ، مخالف باشد، تا با فساد مبارزه کند. البته توانمند، با اخلاص و عالِم هم باشد.
۱۸/۱۰/۱۳۸۲
بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار اقشار مختلف مردم قم
مهمترین شرایط نماینده عبارت است از اینکه متدیّن، کارآمد، دلسوز و شجاع باشد. نماینده باید متدیّن باشد. بیدینی و بیتقوایی چیز بدی است؛ هرجا باشد، انسان را آسیبپذیر میکند. اگر در جای حسّاس باشد، آسیبپذیری آن بسیار گران تمام خواهد شد. نماینده باید کارآمد هم باشد. بعضیها متدیّن هستند، اما از آنها کاری ساخته نیست. باید بهگونهای باشند که بتوانند وظایفی را که بر عهدهشان قرار دارد، انجام دهند. سوم اینکه دلسوز مردم ـ بخصوص طبقات محروم ـ باشد و برای آنها کار و فکر کند. من در انتخاباتِ دوره قبل ـ شاید در نمازجمعه بود ـ گفتم نامزدهای انتخابات مراقب باشند خود را وامدار ثروتمندان و قدرتمندان و امثال اینها نکنند. اگر کسی وامدار دستگاهها و اشخاص و وامدار پول و قدرت شد، دیگر نمیتواند برای مردم دلسوزی کند. پس دلسوزی هم یک شرط بزرگ است. شرط چهارم این است که نماینده مردم باید شجاع باشد. این ملت، ملت شجاع و آزادهای است؛ ملتی است که تهدید قدرتهای متکبّر جهانی او را به عقب نمینشاند؛ بنابراین نماینده او هم باید شجاع باشد و نترسد.
۲۴/۱۱/۱۳۸۲
بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی در خطبههای نمازجمعه تهران
اصلح یعنی چه کسی؟ یعنی کسی که برای ریشهکنی فقر و فساد عزم جدی داشته باشد؛ یعنی کسی که به حال قشرهای محروم و مستضعف دل بسوزاند. اصلح کسی است که هم به ترقی و پیشرفت کشور و توسعهی اقتصادی و غیراقتصادی بیندیشد؛ هم زیر توهمات مربوط به توسعه، آنچنان محو و مات نشود که از یاد قشرهای مظلوم و ضعیف غافل بماند. اصلح کسی است که به فکر معیشت مردم، دین مردم، فرهنگ مردم و دنیا و آخرت مردم باشد.
۱۷/۲/۱۳۸۴
بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی در اجتماع بزرگ مردم جیرفت
آنچه که مربوط به شما برادران و خواهرانِ عزیزی است که مسئولان این کشور اسلامی هستید، این است که قدر این ملت را بدانید. ملت ما ملت بزرگ، شجاع، مؤمن و باصفا و بااخلاصی است. قدر این ملت را بدانید؛ قدر خدمت به این ملت را بدانید؛ قدر خدمتگزار این ملت بودن را بدانید که افتخار بزرگی است. مسئولیتها را قبول کنید برای خدمتگزاری به این ملت، برای نوکری این ملت؛ و این افتخار است. این ملت بزرگ، این ملت مؤمن و این ملتی که توانست با مجاهدت خود، با صبر خود، با آگاهی و هوشیاری خود و با روحیهی بالای خود، به دنیای اسلام روحیه بدهد. خود شما هم جزو همین ملتید. در فضائل این ملت شما هم شریکید. اما امروز مسئولید. امروز بارهایی بر دوش گرفتهاید که باید از عهدهی آنها بر آیید. اخلاص، جدّ و جهد، خستگیناپذیری، بیطمعی و ترجیح دادن مصالح عمومی بر مصالح شخصی را در عمل، راهنمای خودتان قرار دهید. این عمل شماست؛ این عبادت شماست؛ این بزرگترین عبادتهاست.
۲/۸/۱۳۸۵
بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار کارگزاران نظام به مناسبت عید سعید فطر
کسانی که بخواهند این کارهای بزرگ را چه در زمینهی پیشرفت، چه در زمینهی عدالت انجام دهند، باید مدیرانی باشند که به این چیزها معتقد باشند؛ حقیقتاً عقیده داشته باشند که باید عدالت برقرار شود، باید با فساد مبارزه شود. مدیران معتقد و مؤمن به این مبانی که دارای شجاعت باشند، دارای اخلاص باشند، دارای تدبیر و عزم راسخ باشند، قطعاً میتوانند این مقاصد و این اغراض عالی الهی را تحقق ببخشند.
۱/۱/۱۳۸۸
بیانات در جمع زائران و مجاوران حضرت امام رضا (ع)