اختلافات خانوادگى / ۱

متن برنامه ی درس هایی از قرآن کریم حجت الاسلام قرائتی؛ تاريخ پخش   ::      1368/10/28

بسم الله الرحمن الرحيم

الهى انطقنى بالهدى و الهمنى التقوى

بگو آقا تا حالا هر چى بوده گذشته مى‏خواهيم از حالا، از حالا مى‏خواهيم شروع كنيم. اين كه آدم روى غرور خودش بگويد من نمى‏روم او بايد بيايد، من گفتم نبايد اين حرف‏ها را بگذاريم كنار، تك بزن، او قطع كرده تو گره بزن. پا روى هوس بگذار، ما فكر كرديم، ذره‏اى اختلاف با شوهرش پيدا نكردند. يك زندگى با صفايى داشت اميرالمؤمنين و فاطمه ى زهرا گفتيم بياييم بحث اخلاق در خانه و كنار گذاشتن اختلاف خانوادگى را مطرح كنيم. گرچه تلويزيون بحثى دارد بحث اخلاق در خانواده برادر عزيزمان جناب حجت الاسلام و المسلمين حسينى بحث اخلاق در خانواده را دارد. من بهش تلفن كردم گفتم كه من پايم را مى‏خواهم توى كش شما كنم اين هفته بحث اختلاف خانواده را بگويم ولى ديدم كه مسائل اختلاف باز هم حرف تمام عروس خانم يا خانم توى ذهنش از شوهر يك چيزى ساخته كه مى‏گويد شوهر چيست؟ مى‏گويد شوهر يك كسى است كه شغلش در وطن باشد توى ذهنش اين است، تميز باشد پر درآمد باشد ايام فراغت داشته باشد پر درآمد و اول غروب هم بيايد خانه اول غروب هم در خانه باشد اصلاًتصورش از شوهر اين است آرزوى ايده‏آلش اين است. تا ديد شوهرش مسافرت مى‏رود به اين هم شد زندگى، تا مى‏بيند شوهره خوب يك روز دستش با آن شغلى كه دارد به مناسبت شغلش يك رقم لباسش دستش، اوه اين هم كه درآمد نشد زن عجب گدايى شديم ما آخه تو كه به ما نمى‏رسى اين چه وقت آمدن توى خانه است. اصلاً خانم پهلوى خودش يك چيزى ساخته است و بافته نمى‏رسد شروع مى‏كند به درگيرى به خانم بايد گفت خانم و مرد هم همين طور است مرد هم خيال مى‏كند خنمى كه مى‏آيد توى خانه يك قهرمانى است كه اميرالمؤمنين توى نهج البلاغه فرمود خانم است قهرمان نيست يك كلفتى است، خانم است كلفت نيست. خيال مى‏ند يك توقعاتى مرد دارد، ريشه ى اين توقعات است يكوقت يك مثلى توى بحث عدل زدم نمى‏دانم كى بود يكسال، دو سال پيش بود يك مثل زدم مثل راحتما آن هايى كه پاى تلويزيون‌اند يادشان است حالا اون مثل را اينجا هم تكرار مى‏كنم گفتم يك كسى آمد دكان ليوان فروش اين ليوان فروش ليوان‏ها را دمر گذاشته بود مشترى يكخورده نگاه به ليوان كرد و يك دستى ماليد به ليوان گفت كه آقاى ليوان فروش اين ليوان‏ها چرا درش بسته است؟ بعد بلند كرد و گفت كه تهش هم كه سوراخ است گفت آقاجان اصلاً تو چرا همچين مى‏بينى اصلاً اشكالى اگر ليوان را از اين ور دست بگيرى دوتا اشكالت برطرف مى‏شود اصلاًاشكالى كه مى‏كند به ليوان چون ديدش اين است كه ليوان اينجورى است. از اول خيال مى‏كند ليوان اينجورى است شروع مى‏كند اگر بگوييم آقا ليوان اين است، اين ليوان است مشكلش حل مى‏شود. گاهى يك توقعى داريم بايد گفت آقاجان اينجا قهوه خانه است فقط چاى هست و ممكن است قليان هم باشد اين رفته است توى قهوه خانه نشسته است توى عالم خيال، خيال مى‏كند اينجا چلو كبابى است هى مى‏گويد باز هم كه دير شد چلو كباب، بابا اينجا چلوكبابى نيست. يك توقعى داريم اين توقع است بسيارى از افرادى كه يكوقتى نسبت به جمهورى اسلامى يك اشكالى دارند البته نقص، كم كارى، بدكارى، ضعف يك چيزى هايى هست اما خيلى‏ها هم از ما توقعشان بالا است. آقا جمهورى اسلامى شد هيچ كس دروغ نمى‏گويد، مى‏گويد آقا جمهورى اسلامى هم دروغ مى‏گويد خوب باباآدمهايش كه عوض نشده‏اند. بله، طاغوت بوده رفته، مجتهد عادل آمده قانون آمريكايى رفته قانون خبرگان آمده. قانون شوراى نگهبان آمده قانون مجلس شوراى اسلامى آمده قانون عوض شده رهبر هم عوض شده ترسو هم بوده‏اند شجاع شده‏اند پنجاه شصت شاخه كارمان عوض شده اما ممكن است دروغ هنوز هم باشد غيبت هنوز هم باشد اين خيال مى‏كند همين كه گفتيم جمهورى اسلامى ديگر هيچ كس غيبت هيچ كس گرانفروشى نمى‏كند. آقاجان شما بگو من روزى چقدر حق استراحت دارم بگو روزى چند نفر را جواب بدهم. يكخورده توقع بالاست. ريشه‏هاى توقع اين‏ها بخاطر اين است كه خانمى كه مى‏گويد من مى‏خواهم شوهرم شغلش در وطن باشد مسافرت نرود شغلش تميز باشد پر درآمد باشد فراغت داشته باشد اول غروب بيايد حالا اصل خودش را مى‏بيند. شما كه تنهايى نيستى كه شوهر شما هم كه خلق نشده كه فقط شوهر شما باشد اگر مى‏گفتى خداوند ايشان را خلق كرده فقط براى من نخير قرآن مى‏گويد كه «وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلاَّ لِيَعْبُدُونِ» ذاريات/56 شوهر شمابايد بنده ى خدا هجرت تويش است. بندگى خدا گاهى خون تويش است گاهى گلى شدن تويش است گاهى نمى‏دانم خاكى شدن تويش است بندگى خدا گاهى درآمد زياد است گاهى درآمد كم است بنده ى خدا خوب پيغمبر بنده ى خدا بود. گاهى سوار الاغ مى‏شد گاهى سوار براق مى‏شد. گاهى خدا به او سلام مى‏كرد زندگى و بنده ى خدا شدن همه ى حوادث را دارد. آن خانمى كه يك توقعى دارد و به توقعش نمى‏رسد و ناراحت است اين خانم ديدش اين است: خداوند اين شوهر را براى من خلق كرده. پاسخش اين است كه بسمه تعالى اين شوهر شما هم باشد خداوند گفته «وَ عاشِرُوهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ» نساء/19 با خانم‏ها معاشرت كنيد به معروف به طور خوب زندگى كنيد. در اسلام خوب زندگى كردن هم داريم. حديث داريم اگر كسى پهلوى خانمش بنشيند اختلاط كند مثل اين است كه در مسجد پيغمبر اعتكاف كند. اعتكاف يعنى بنشيند و عبادت كند. حديث است. نشستن پهلوى خانم و اختلاط كردن ثواب كسى را دارد كه توى مسجد پيغمبر عبادت كند. اين ثواب است اما خانم من اگر از اول غروب تا ساعت 11 شب بنشينم با تو اختلاط كنم فردا چيزى ندارم توى تلويزيون بگويم. خوب اجازه بفرمايد حالابرويم توى كتابخانه من اگر بنشينم پهلوى تو اختلاط كنم فردا توى دانشگاه من بايد مطالعه هم بكنم من استاد دانشگاهم. اون مى‏گويد من دبيرم اون مى‏گويد من طلبه‏ام اون مى‏گويد من نمى‏دانم كاسبم بالاخره پهلوى خانم نشستن حديث داريم ثواب دارد اما نگفته همه ى ثواب‏ها توى اين است يك مقدارى، ‌ها، مثلا حديث داريم كه مرد گاهى اوقات لقمه بگيرد حالا نگوييد اين حديث‏ها چى چى است مى‏خوانى اتفاقاً من آمده‏ام اين حديث‏ها را بخوانم چون بعضى حديث‏ها را فقط من بايد توى تلويزيون بخوانم چون نه توى خطبه‏هاى نماز جمعه مى‏شود خواند نه مقام معظم رهبرى خوب است بخواند بالاخره بعضى حديث‏ها هم بايد گفته بشود هم بايد يك آدمى بگويد كه رسمى نباشد و ما اينجا اينكاره‏ايم. هم حديث مى‏گوييم هم مقام رسمى نيستم حديث داريم شب تولد حضرت زهرا خوشمزه است آدمى حديث را گوش بدهد به شرطى كه روى قوز خودت هم نيافتى‏ها گاهى وقت‏ها مى‏گويد اگر به اين حديث عمل كنم خواهد گفت كه حالا امشب حديث را شنيدى عمل كردى بگو بله، من امشب حديث را شنيدم افتخار مى‏كنم كه حالا كه شنيدم عمل مى‏كنم. گاهى افراد مى‏گويند اگر عمل كنيم خواهند گفت از كى ياد گرفت خوب بله بگو من امشب حديث را شنيدم يادگرفتم حديث داريم مرد وقتى غذا مى‏خورد گاهى يك لقمه بگيرد بدهد به خانمش، حديث است و حديث داريم گاهى به خانمت بگو خانم من تو را دوست دارم و حديث داريم كه اگر كسى به خانمش بگويد من تو را دوست دارم اين كلمه هيچ وقت از قلب اين خانم بيرون نمى‏رود اين‏ها هست اما از آن ور هم به خانم بگو خانم به نظر شما اگر من پزشك هجرت نكنم به روستا پس روستايى كه مريض مى‏شود چه كند؟ اگر من شب كشيك توى بيمارستان نمانم‏پس بيمار نصفه شب چه كند؟ بنابراين خودت راببين محبت سر جايش محفوظ اما جامعه اصل است نه اصالت فرد نه اصالت جامعه بعضى مى‏گويند اصالت جامه هيچ چيزى به زن و شوهر به همسر نمى‏رسد. و بعضى هم مى‏گويند اصالت فرد يعنى شب را كشيك است رها كن مسافرت را رها كن جبهه رها كن هجرت رها كن. هرچى هست رها كن. فقط تو خلق شده‏اى براى چى؟ همسر من باشى. توقع نابجا ولى طول كشيد من بايد باقى حرف هايش را تند بزنم. عوامل اختلاف توقع نابجاست. عوامل اختلاف ديگر چى است؟ بى احترامى به فاميل دو بى احترامى به فاميل. اگر عروس يك چايى بريزد بدهد به مادرشوهرش چايى راداد به مادرشوهر اما علاقه ى شوهر را به خودش زياد كرد. اگر مادرزن كه آمد داماد پيش پايش بلند شود پيش پاى مادر خانم پا شده است اما خانم علاقه‏اش به شوهرش زياد مى‏شود احترام بگيريد. بد نيست يك چيزى بگويم. حالا الحمدالله همه مسلمانيم انشاءالله همه حزب اللهى مى‏خواهيم بشويم. اما اگر هم غير مسلمان است مى‏گويد احترامش را بگذاريد. يك حديث بخوانم كه آدم رئيس يهودى‏ها را هم احترام بگيرد. رئيس مسيحى‏ها را هم احترام بگيرد. داريم «أَكْرِمُوا» عجب حديثى «أَكْرِمُوا كَرِيمَ كُلِّ قَوْمٍ»(دلائل‏الإمامة، ص‏81) يعنى احترام بگذاريد بزرگ هر قبيله‏اى را. رئيس كشتى گيرها آمد پيش پايش پاشو. ممكن است تو فوتباليست نيستى. كشتى گير نيستى اما اين كشتى گير پهلوى باند و تيپ و علاقمندان به كشتى و علاقمندان به ورزش اين پهلوى آنها يك مقام بالايى دارد و اگر شما به رئيس اين‏ها يك احترامى گذاشتى به كل آن‏ها احترام گذاشته‏اى. احترام بگذاريم. بد نيست يك حديث بخوانم چقدر داريم. الله اكبر. حديث داريم كه گاهى حضرت رسول خانه‌شان يك گوسفند مى‏كشت مى‏گفت گوشتش را بدهيد به رفيق‏هاى خديجه. چون من به خديجه علاقه داشتم حالا هم كه از دنيا رفته خديجه من دوستان خديجه را بايد اين‏ها احترام است. رسول اكرم مگر شما امت پيغمبر نيستيد به پيغمبر ما به دوستان خديجه احترام مى‏كرد. اين حسابش «أَكْرِمُوا كَرِيمَ كُلِّ قَوْمٍ» احترام به فاميل. اين خيلى مهم است. مسأله ى ديگر عوامل اختلاف سوءظن، گاهى زن و شوهرها با هم زندگيشان از بين مى‏رود به خاطر سوءظن كى بود بهش سلام كردى، كى بود پشت تلفن، چى چى بهت گفت اين كى بود توى مغازه‏ات اين كى بود توى اداره؟ سوءظن خيلى وقت‏ها سوءظن كى پول سر كيسه من برداشته؟ آمده بود اينجا چه كند؟ اين‏ها غيرت نيست. غيرت جا دارد. گاهى وقت‏ها اگر انسان در جايى كه نبايد غيرت نشان بدهد و بسيارى از بى حجاب‏هاى ما بخاطر اصولا مثل فنر، فنر را هر چى شما دستت را بگذارى رويش فشار بدهى خوب كه فشار دادى دستت را كه برداشتى فنر مى‏پرد بالا غيرت اندازه دارد و كجا جاى غيرت است كجا جاى اين است كه آدم غيرت را سوءظن زندگى‏ها را بهم مى‏زند. ديگر چى؟ عدم ارضا، عدم ارضا يكى از چيزهايى كه اختلافات خانوادگى است زن و شوهر همديگر را ارضا نمى‏كنند آن مى‏آيد خانه با يك لباس هايى با يك وضعى مرد مى‏آيد خانه مى‏بيند بهترين لباس‏ها را زن براى عروسى غريبه‏ها مى‏پوشد. لباس خوبش را براى شوهرش نمى‏پوشد. و مرد هم همين طور است. بگذار حديث بخوانم. حديث داريم كه يك روز شخصى آمد خدمت امام ديد امام خيلى خودش را درست كرده. حنايى و رنگى و عطرى و به امام يك خورده نگاه كرد و گفت شما خيلى به خودتان رسيده‏ايد فرمود بله اگر مى‏خواهيد زنهايتان عفتشان حفظ شود مردها به خودتان برسيد مردى كه خودش را ول مى‏كند هر لباسى هر بويى مردى كه نظيف نيست مردى كه به خودش نرسد زنش چشم، درعفت زنش خطرناك است اگر مى‏خواهيد امام فرمود اگر مى‏خواهيد زن هايتان عفيف باشند مردها به خودتان برسيد يك روزى يك كسى آمد خانه ى امام صادق ديد امام صادق يك لباسى پوشيده يك خورده رنگش سرخ است نه سرخ سرخ‏ها، سرخ را ما مى‏گوييم فرض كنيد صورتى. سرخ كمرنگ يك سرخ كمرنگى پوشيده بود يك خورده نگاه كرد گفت آقا اين لباس براى شما سبك است. بالاخره شما اماميد. فرمود من تازه داماد شده‏ام. چون تازه داماد شده‏ام عروس دوست دارد كه من اين لباس را بپوشم. خيلى خوب بپوش. البته حالا ديگر عروس هم توقع كروات نداشته باشد در همين حدى كه وابستگى به شرق و غرب نباشد اما همين مقدارى كه هست يك حديثى داريم من اين حديث را يك جورمعنى مى‏كردم پريشب زنگ زدم به يكى از علماى بزرگوار قم گفتم من اين حديث را اين طور معنى مى‏كنم گفت اين معنى به ذهن من نيامده اما من تا حالا اين حديث را يك جور ديگر معنى مى‏كردم حالا حديثى دارم كه دور قم معنى هست يكى آن عالم يكى معناى خودم حديث داريم قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص: «الْمُؤْمِنُ يَأْكُلُ بِشَهْوَةِ أَهْلِهِ»(كافى، ج‏4، ص‏12) من اين حديث را اين طور معنى مى‏كردم: يعنى مومن غذا كه مى‏خورد به شهوت خانمش غذا مى‏خورد يعنى هرچى خانم دوست دارد هر رقم يعنى صبح آخر بعضى شوهرها هستند مى‏آيد مى‏گويد امروز عدس بار كن سيب زمينى تويش نندازى‏ها ديگر اختيار سيب زمينى به خانمش نمى‏دهد. اگر گفت پلو و عدس، پلو و ماش درست كند توى خانه كودتا مى‏شود توى خانه يعنى ريز پرده‏ها را اين جا آويزان كن دوتا ميخ بزن اين چراغ را روشن كن يعنى يك جورى مردهايى هست ريز چيزهاى خانه را دخالت مى‏كنند و فضولى حديث داريم مومن يا كل غذا كه مى‏خورد اختيار غذا با خانم است. من اين طور معنى مى‏كردم آن عالم گفت من اين طور معنى مى‏كنم حالا شايد هم هر دو درست باشد كه مومن وقتى غذا مى‏خورد زمان غذا خوردنش ميل خانمش است. يعنى اگر خانم سفره انداخته نگويد من حالا سيرم بابا ديگر خانم مى‏گويد غذابخور بيا دست به دست كن يعنى آقا حالا وقت غذا نيست بگذاريد من كارهايم تمام شود بعد آقا بچه‏ها مدرسه دارند خوابش مى‏آيد مى‏خواهد بخوابد اين لباسشويى كرده خياطى كرده خسته اين حديث معنايش يكى از اين دوتا معنى است يا اين كه فضولى در غذا دخالت در پختن غذا نكنيد چى بپزد بگذاريد خانم آزاد باشد يا اين كه خانم هر وقت سفره انداخت تو هيچ چيز نگو الان خوابم مى‏آيد الان مطالعه دارم هر وقت غذا و سفره بيايد اختيار باانم است «الْمُؤْمِنُ يَأْكُلُ بِشَهْوَةِ أَهْلِهِ» عدم ارضا در لباس و حالاحديث بخوانم چقدر گناه مى‏كنند خانم هايى كه يا مردهايى كه چقدر گناه مى‏كنند زن و مرى كه براى ديگران آرايش مى‏كنند خودشان براى خودشان آرايش نمى‏كنند. گناهشان را نمى‏گويم حالا خلقتان تنگ مى‏شود چون بيننده‏ها شب تولد حضرت زهرا بحث را مى‏بيند حالگيرى است خيلى تلخ است كه چه عذابى مى‏كشد آن زنى كه لباس خوبش را براى غريبه‏ها مى‏پوشد. مسئله ديگر بدحجابى بدحجابى عمل اختلاف است. بدحجابى درجامعه. بد حجابى در جامعه تجامعه وقتى بد حجاب است مرد مى‏رود بيرون همه رنگ و وارنگى مى‏بيند از بس رنگ و شيك و پيك ديده وقتى بر مى‏كردد ديگر با خانم خودش دلگرم نيست چون اينقدر نمره شانزده و هفده و هجده ديده مى‏آيد خانه مى‏بيند خانم خودش دوازده بى حجابى بى حجابى زياد ست اختلافات خانودگيش هم بيشتر است آن خانم نوشته بود در آمريكا طلاق گرفتن مثل اين است كه آدم درايران تاكسى بگيرد. يك ده دقيقه يك ربع معطلى دارد البته درتهران نيم ساعت با كم و زيادش. بد حجابى باعث اختلا است. اگر همه ى زن‏ها حجاب داشته باشند مردكه مى‏آيد از خانه بيرون هرچى مى‏بيند خانم پوشيده مى‏بيند خرچى مى‏بيند پوشيده مى‏بيند برمى گردد باز خانم خودش چون هرچى ديده نمره ده ديده چون اگر هم بيست‌اند زير چادرند پيدانيست بالاخره چيزى به چشمش نديده برمى گردد همان دوازده خانه ى خودش را نمره بيست منظور مى‏كند. اين يك واقعيت است. بى حجابى باعث مى‏شود كه اختلاف خانوادگى زياد شود مقايسه به قول چشم و هم چشمى يكى از اختلافات مقايسه است. آدم هى مقايسه كند فلانى ماشين گرفت ما نداريم فلانى خانه گرفت ما نداريم فلانى نمى‏دانم چى دارد ما نداريم. آدم زندگيش را مقايسه ند با ديگرى خيلى حالگيرى است. شما بالاخره به هر كس برسى باز يك كس ديگرى است يعنى هميشه بايد غصه بخورى. خودتان را مقايسه نكنيد در كمالات داريم مقايسه كنيد. در دعاى كميل داريم «حتى أسرح إليك في ميادين السابقين»(مصباح‏المتهجد، ص‏849) اميرالمومنين مى‏گويد خدايا من مى‏خواهم در ميدان مسابقه‏ها باشم منتهى مسابقه درخيرات. درقران داريم «سارِعُوا» سرعت بگيريد در خير «سارِعُوا» آل عمران/133، «سابِقُوا» حديد/21 داريم سابقوا داريم «ميادين السابقين» توى دعاى كميل داريم. رقابت و چشم و همچشمى داريم منتهى در كمالات به امام سجاد گفتند خيلى عبادت مى‏كنى. گفت من كجا على كجا. امام سجاد مى‏خواست به اميرالمومنين برسد. مقايسه خوب است اما دركارهاى خير بسيارى از خانوده‏ها زندگيشان تلخ مى‏شود چون ببينيد خانم برادر شما انسانى اون كه ماشين دارد جماد است. بخاطر جماد زندگى انسانى خودتان را از بين نبريد آقا من گفتم لباس پشمى شما لباس پنبه‏اى خريده‏اى. بالاخره يا پشم يا پنبه. پشم و پنبه ارزش اين را ندارد كه دوتا انسان صفاى زندگى يكى از امتيازات حضرت زهرا اين بود كه نه سال كه توى خانه ى شوهرش بود زندگيشان نورانى بود. يكى از مسائل اختلاف اين‏ها حرف هم زياد دارد چشم و همچشمى كه چشم و همچشمى چه لايى بر سر انسان مى‏آورد. خودش را به آب و آتش مى‏زند كه اين كار را بكند. بهر حال يك صلوات هم برستيد. اللهم صل على محمد و آل محمد مسأله ديگر هتم زخم زبان يكى از چيزهايى كه عامل اين است كه اختلاف بشود زخم زبان است. بد نيست يك آيه ى قران بخوانم قرآن مى‏گويد «وَ لا تَسُبُّوا الَّذينَ يَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ فَيَسُبُّوا اللَّه» انعام/108 به بت پرست فحش نده ِ بله اگر به بت پرست فحش دادى توهين به بت پرست كردى قرآن مى‏گويد «فَيَسُبُّوا اللَّه» آن هم توهين به خدا مى‏كند جريحه‏دار نكنيد روحيه و روان و عقائد حتى بت پرست را بله استدلال داريم «قُلْ هاتُوا بُرْهانَكُمْ» بقره/111 بياييد استدلالى صحبت كنيم «إِنَّا أَوْ إِيَّاكُمْ لَعَلى‏ هُدىً أَوْ في‏ ضَلالٍ مُبينٍ» سبأ/24 بياييد بحث كنيم برهان طورى نيست اما توهين نكنيد متن قرآن است سوره ى انعام آيه ى 107، 108 «لا تَسُبُّوا» سب نكنيد زخم زبان قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص: «مَنْ قَذَفَ امْرَأَتَهُ بِالزِّنَا خَرَجَ مِنْ حَسَنَاتِهِ كَمَا تَخْرُجُ الْحَيَّةُ مِنْ جِلْدِهَا وَ كُتِبَ لَهُ بِكُلِّ شَعْرَةٍ عَلَى بَدَنِهِ أَلْفُ خَطِيئَةٍ»(جامع‏الأخبار، ص‏157) اگر مردى به خانمش نسبت زنا بدهد خداى نخواسته اين مرد هرچى عبادت كرده كل عبادت‏هاى مردنابود نابد مى‏شود براى اين كه به خانم خودش نسبت ناروا داد به عدد هر مويى كه در بدن اين مرد هست هزار جنايت پايش مى‏نويسند چون به زنش نسبت ناروا داد امام صادق فرمود كه خداوند مى‏فرمايد هركه اهانت كند ولى از اولياءخدارا زن و مرد من با من طرف است «وَيْلٌ لِكُلِّ هُمَزَةٍ لُمَزَةٍ» همزه/1 واى به كسى كه نيش مى‏زند بسيارى از اختلافات خانوادگى كه به هم زخم زبان مى‏زنند متلك مى‏گويند. يكى از مسائل بيكارى گاهى اختلافات و دعواها سر ايت است كه كار نيست درباره بيكارى روايت زياد داريم. پيغمبر فرمود «نِعْمَ اللَّهْوُ الْمِغْزَلُ لِلْمَرْأَةِ الصَّالِحَةِ»(علل‏الشرائع، ج‏2، ص‏582) چقدر خوب است كه زن كار بكند توى خانه امام فرمود به دخترها حتماًبافندگى ريسندگى يك كار دستى ياد بدهيد اما چرا بيكارى بافندگى و ريسندگى در اين زمينه هم آيات زيادى داريم كه حالا روايات زيادى داريم كه‏اام سلمه فرمود زن پيغمبر فرمود زن بيكار فتنه درست مى‏كند كما اين كه مرد بيكار هم فتنه درست مى‏كند. بسيارى وقت‏هايى كه ايام تعطيلى است وقت‏هاى فراغت آمار جنايت بيشتر است َ «أَيُّمَا امْرَأَةٍ رَفَعَتْ مِنْ بَيْتِ زَوْجِهَا شَيْئاً مِنْ مَوْضِعٍ إِلَى مَوْضِعٍ تُرِيدُ بِهِ صَلَاحاً نَظَرَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَيْهَا وَ مَنْ نَظَرَ اللَّهُ إِلَيْهِ لَمْ يُعَذِّبْهُ»(أمالى صدوق، ص‏411) هر زنى توى خانه كار بكند حتى چيزى را جابجا بكند اتاق آشپزخانه همين كارهايى كه زن‏ها توى خانه مى‏كنند تمام حركاتش ثواب دارد. يك روز فاطمه زهرا آمد گفت يا رسول الله من گرفتارم چهارتا بچه دارم چشت سرهم كوچولو شوهرم حضرت على هميشه توى جبهه يك كسى بيايد توى خانه گاهى كمك ما بكند رسول خدا فرمود حرفى ندارم به هر كه بگويم بيايد كمك دختر پيغمبر كند افتخار مى‏كند اما يك غصه مى‏خورم مى‏ترسم اجر كار توى خانه از تو كم بشود آن وقت اجرهايى هم هست كه آن ماجرايش را هست كه پيغمبر فرمود حالا كه برايت همكار نمى‏فرستم لااقل بيا سى و چهار بار الله اكبر سى و سه مرتبه‏الحمد الله سى و سه مرتبه سبحان الله آن آمده بود كمك بگيرد پيغمبر چيز ديگرى جوابش را داد آخه گاهى وقت‏ها يك چيزى مى‏گويند يك كس ديگر يك چيز ديگرى مى‏گويد. ما حضرت زهرا را شناختيم به اميد اين كه آموزش و پرورش ما بخشنامه كند منتهى ما هيچ مسؤليتى نداريم توى مملكت ولى اگر مى‏شد دخترهاى دبيرستانى ما يك دوره زندگى فاطمه زهرا را مى‏خواندند عوض تعليمات دينى يك دوره زندگى حضرت زهرا را مى‏خواندند. اين خيلى مهم است كه آدم با همه ى ابعاد زندگى آشنا بشود عيب جويى به پيغمبر گفتند فلانى زن خوبى است روزها روزه مى‏گيرد شب‏ها عبادت مى‏كند خيلى آدم خوبى است ملى اخلاقش يك خورده تند است. فرمود هيچ خوبى ندارد صف اول حديث داريم صف اول مردها خوب است اما صف اول جماعت زن‏ها خوب نيست چون معمولا زن‏هايى مى‏آيند صف اول كه هيچ كارى ندارند و اين پيرزن‏ها يى هم كه مى‏آيند صف اول خدا وى داند چى چى مى‏گويند تا وقت نماز حديث استها حديث داريم مرد كه مى‏آيد صف اول اين نشانه ى آن است به شرط اين كه باز مردها هم بيكار نباشند مردى كه دل از تجارت بكند تا مى‏گويند «قَدْ قَامَتِ الصَّلَاةُ» دكانش را ببندد صف اول براى مرد خوب است اما صف اول براى زن گفتند فلان حاج خانم خيلى عبادت مى‏كند اما گاهى اخلاقش تند است پيغمبر فرمود هيچ خوبى ندارد. خوب ريشه اختلافات نپذيرفتن مديريت گاهى يك كسى يك خلافى كرده خود طرف هم خلاف كرده شما هيچ چيزى نگو اصلا گاهى وقت‌ها اگر مرد توى خانه هيچ چيزى نگويد قصه تمام مى‏شود اما اگر گفت فتنه مى‏شود سكوت و گاهى اگر هم آدم نبايست همسر خودش را تنبيه كند به نحوى كه باز تنبيه از راه سكوت خيلى مهم‏تر از راه داد و بيداد زدن است. غذا شور شده خوب همه مى‏فهمند شور است ديگر اگر خوردى هيچ چيزى نگفتى اين خانم نگاه مى‏كند مى‏بيند هيچ چيزى نگفتى بيشترمى سوزد اما اگر گفتى اين هم غذا بود پختى تمام مى‏شود اختلاف سر چى است؟ پز دادن گاهى وقت‏ها افتخاد مى‏كند خويش و قوم هايش را داداشم همچين گفت مامان جانم همچين گفت بابام همچين است. اين پز مى‏دهد كه من فوق ليسانسم من ديپلمم تو ديپلم ندارى من نميى دانم يا پز مى‏دهد بامدرك ياپز مى‏دهد با جهازيه ياپز مى‏دهد باسمت پز است كه مى‏دهد پز دادن عامل اختلاف است. چون وقتى پز ميدهى مى‏خواهى او را كوچكش كنى او هم قبول نمى‏كند كوچكى را اصولا هر كه پز مى‏دهد فرعون است چون قران مى‏گويد «فَاسْتَخَفَّ قَوْمَهُ» زخرف/54 اين آيه ى قران است فرعون خفيف مى‏كرد قومش را وقتى خفيف مى‏كرد قومش را واطاعوه مردم هم مى‏گفتند بله قربان. حالا كوچك كردن مردم دوتا راه دارد يا خودت را بزرگ كن تا آن‏ها كوچك شوند يا نه آن‏ها را كوچك كن فرق نمى‏كند كوچك كردن مردم دو راه دارد يا آدم مستقيم مردم را كوچك مى‏كند يا بقدرى خودش را بزرگ مى‏كند كه قهراًمردم كوچك مى‏شوند. چه صاف به مردم بگويند كوچكى يعنى يك وقت مى‏كويند برو تو كه سواد ندارى يا ديپلم بيشتر ندارى يك وقت صاف و مستقيم كوچك مى‏كنم شمارا يا نه مى‏گويم من كسى هستم كه اينقدر هر دويش استخفاف است. استخفاف قوم براى چى اين پز را مى‏دهى براى اين كه او تسليم تو بشود فرعون هم همين كار را مى‏كرد فرعون براى اين كه مردم اطاعت كنند كوچك مى‏كرد آن‏ها را پز دادن و افتخار كردن امام سجاد در دعاى مكارم الاخلاق مى‏گويد «وَ هَبْ لِي مَعَالِيَ الْأَخْلَاقِ، وَ اعْصِمْنِي مِنَ الْفَخْرِ»(صحيفه سجاديه، دعاى‏20) خدايا توفيقم بده اخلاقم خوب باشد اما پز ندهم هرچى داريد نگوييد پز دادن مسأله ديگر دخالت‏ها نابجاى اطرافيان. دخالت ديگران يكى از عوامل اختلاف زن و شوهرها اين است كه مادر خانم مادر شوهر برادر خانم برادر شوهر ديگران مى‏آيند دخالت مى‏كنند دهالت ديگران خيلى عامل فتنه مى‏شود. يكى از عوامل اختلاف مسأله دختر آوردن است. متاسفانه بعضى البته بايد بگويم اينجا بايد بگويم هزار تاسف باعث هزار تاسف بعضى مردهاى چه لقبى روى اين مردها بگذارم هيچى بى لقب باشد چون بى لقب شامل همه چيزى مى‏شود. بعضى مردها همين كه ديدند خانمش بچه دار شده دختر زاييده اين از نظر ايمانى و شرك خيال مى‏كند دختر و پسر فرق مى‏كند و از دختر زاييدن خانمش ناراحت است چهارتا سه تا پنج تا هفت تا يكى دو تا دختر زاييدن بسيارى يا بعضى از خانواده‏ها بخاطر اين كه خانم بچه دار شده و بچه‏اش دختر است شيرينى زندگى از بين مى‏رود بخاطر و اين شرك است. كسى اگر فرق بگذارد بين دختر و پسر شرك ست. قران بخوانم «لا تَدْرُونَ أَيُّهُمْ أَقْرَبُ لَكُمْ نَفْعاً» نساء/11 شما چه مى‏دانيد كدام بهتر است. حضرت زهرا يكى بود دختر بود. شما بياييد ليست بده كه پسر بهتر است ما هم زيرش را امضا مى‏كنيم حالا كه خانم دختر زاييده برو باهاش قهر كن. يا ژست بگير يا قيافه بگير چه مى‏دانيم كدام بهتر است. حديث داريم از سعادت مرد اين است كه اولاد اولش دختر باشد مسأله ديگر ترك مشورت دوازدهم از اختلافات اين است كه ترك مشورت چون روايت داريم با زن‏هاى خوب مشورت كنيد. اگر هم يك جايى مى‏گويد مشورت كنيد ولى كار خودتان رابكنيد براى اين كه مشورت كردى بيشتر زن قسمت‏هاى عاطفه‌اش را ترجيح مى‏دهد چون آدم نمى‏داند اين كار كه مى‏خواهد بكند عقلش بر عاطفه‏اش مى‏چربد يا عاطفه‏اش بر عقلش مى‏چربد. چون معمولا زن قسمت عاطفى را ترجيح مى‏دهد براى اين زن خدا زن را براى تربيت نوزاد خلق كرده و تربيت نوزاد صبر زياد مى‏خواهد و عاطفه ى زياد و چون بايد نوزاد را برساند به يك انسان كامل صبر و عاطفه بايد زياد داشته باشد و خدا اينچنين كرده. ناهماهنگى در وضع مالى باعث اختلاف است. خديجه خيلى سرمايه دار بود تمام اموالش را در راه اسلام داد. هيچى نداشت به پيغمبر گفت يا رسول الله من از دنيا مى‏روم همه چيزى داشتم اتفاقانه كه مالش را بدهد آخر گاهى وقت‏ها خانم مالش را در راه مثلا درآمدش را حقوقش ر پس اندازش را ارثش را هدايايش را جهازيه‏اش را گاهى هم ممكن است يك چيزى ببخشد اما منت تويش نيست خديجه آمد پهلوى حضرت رسول گفت اين اموال من خودم هم كنيزتو اين جمله دومش مهم است. همه اموالش را داد وقتى خديجه مى‏خواست از دنيا برود هيچى نداشت گفت يا رسول الله همه چيزى داشتم همه را در راه اهداف مقدس تو دادم اما حالاكه مى‏خواهم بميرم خواهش مى‏كنم كه عبايت را به من بده من را توى عباى تو كفن كنند. يك خورده از خديجه ياد بگيريد. آن وقت جبران اين فداكارى اين است كه دختربهش مى‏دهد حضرت زهرا جبرن مى‏كند خديجه چى داد؟ پول. چى گرفت؟ زهرا. قرآن مى‏گويد شكور است خدا تشكر مى‏كند اگر انسان ايثار كند درآمدش را حقوقش كمك كند. مساله ديگر ازدواج‏هاى تحميلى. گاهى اختلاف‏ها به خاطر اين است كه از روز اول اين دختر و پسر خودشان همديگر را نخواسته‏اند. ازدواج تحميلى بوده در فاميل‏ها ازدواج‏هاى تحميلى شايد هنوز هم باشد. دخترى آمد پهلوى پيغمبر گفت يا رسول الله شوهرم مرا با فلانى عقد بسته بدون اين كه از من بپرسد يا بدون اين كه بالاخره من بون مشورت عقدمان را با پسر فلانى خوانده حضرت فرمود حالا گفت نه من شكايت پدرم را مى‏كنم. پيغمبر فرمود عقد برگردد. بعد دختر گفت كه يا رسول الله نه من داماد را دوستش دارم حرفى هم ندارم فقط مى‏خواستم شكايت بابايم را بكنم كه اين در تاريخ بماند كه پدرها خود سرانه داماد انتخاب نكنند. فقط من مى‏خواستم يك حركتى انجام بدهم كه تو اين را از بفرمايى كه حق ندارد كه ازدواج تحميلى باشد دور دختر را بگيريد. آقا خوب پسرى است بهتر از اين نيست بابا بگذاريد فكر كند. خوب زنى است از اين بهتر گيرت نمى‏آيد. انگار دلال هايى هست مى‏برند خونه بعضى از اين دلال‏ها بنگاه معاملاتى‏ها وقتى مى‏برند خانه مى‏گويند آقاى فلانى خدا مى‏داند اين خانه را مى‏بينى چه تاريخى است؟ دو ماه ديگر يك چهل و پنج مترى از آن ورش رد مى‏شود توى نقشه ى جامعه ى شهر هم يك هشتاد و پنج مترى از اين ور خانه ى شما دو سه روز ديگر دو و راست پايينش را پاساژمى كنى بالايش را نمى‏دانم آرايشگاه آن ورش را چلو كبابى يك از يك خانه ى چهل و پنج مترى توى كوچه يك اتوبان مى‏كند يك چهل وپنج مترى درست مى‏كند اين دلال‏ها خدا مى‏داند چه مى‏كنند. از پيرزن عروس مى‏سازند اين حسابش است خدا مى‏داند چه مى‏كنند اين است كه آدم وقتى مى‏رود توى بنگاه معاملاتى البته بعضى هايشان بايد اصل را بگذارد كه اين هرچه مى‏گويد هفتاد درصدش نه دروغ است دروغ كه نمى‏گويد ديگر بعضى‏هايشان مبالغه و فلان. يك خورده كوتاه بيايد يك مقدارى ازدواج هايى كه دور آدم را مى‏گيرند نمى‏گذارند آدم فكر كند ازدواج‏هاى تحميلى خوب شنيدن حرف از سخن چين گاهى ميان اختلافات زن و شوهى اين است كه يك كسى مى‏آيد به قول قران مى‏گويد «يُفَرِّقُونَ بِهِ بَيْنَ الْمَرْءِ وَ زَوْجِهِ» بقره/102 آيه ى قران است. مى‏آيد يك چيزى مى‏گويد كه بين اين‏ها را حسادت‏ها سخن چينى و بالاخره اختلافات خانوادگى حالابايد چه كرد. توى چه خانه‏اى است كه اين اختلافات نيست. روزى كه بحث را مى‏شنويد شبى كه بحث را مى‏شنويد تولد حضرت زهراست بياييد هرچى بوده، هرچى بوده كنار بگذاريد از حالا شروع كنيد بسم الله الرحمن الرحيم ديگر حرف‏هاى گذشته را پيش نكشيد آقا تو بودى كه گفتى آقا گفتم كه معذرت مى‏خواهم تو هم بزرگوارى كن بر گذشته‏ها صلوات از امشب زندگى را شروع كنيم قرآن حديث داريم بسيارى از انسان‏ها يك كارهايى را كه مى‏كنند قران ميگويد روايت ميگويد: «كَيَوْمَ وَلَدَتْهُ أُمُّهُ»(من‏لايحضره‏الفقيه، ج‏2، ص‏98) اگر فلان كار را بكنى مثل كسى مى‏شوى كه مادر الان شما را به دنيا آورده افراد آقا بگذار هرچه گذشته پس بگيرم فحشم داد تهمتم زد توى سرم زد فحشم داد نفرينم كرد آقا همه را اقاله كن اقاله يعنى چه؟ يعنى شتر ديدى نديدى فايده‏اش چى است؟ فايده‏اش اين است درباره ى تجارت داريم اگر يك جنسى را فروخت شترى آمد گفت آقا اين را پس بردار داريم «أَيُّمَا عَبْدٍ أَقَالَ مُسْلِماً فِي بَيْعٍ أَقَالَهُ اللَّهُ تَعَالَى عَثْرَتَهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ»(كافى، ج‏5، ص‏153) اگر كسى پس برداشت «أَقَالَهُ اللَّهُ» خداهم روز قيامت تا مجرم را مى‏آورند مى‏گويند خيلى گناه كردى مى‏گويد خدايا من توى دنيا كاسب بودم اگر يك جنس را پس مى‏آوردند من پس بر مى‏داشتم خدايا تو هم گناهان من را پس بردار حديث داريم كسى كه توى دنيا پس بردرد خدا هم روز قيامت پس برمى دارد. بياييد امشب كه شب جمعه است اختلافات خانوادگى را گفتيم توقع نابجا هست بى احترامى به فاميل سوءظن ارضا نمى‏كنند همديگر را بد حجابى جامعه چشم و همچشمى زخم زبان بيكارى پزدادن دخالت ديگران دختر زاييدن ترك مشورت از اين چيزها اختلافات است بخاطر حضرت زهرا خيال نكنيد حضرت زهرا كم است حضرت زهرا خيلى مهم است من يك وقت يك طرحى داشتم چند سال پيش طرحم اين بود گفتم كه كل هستى، كل هستى براى انسان كل انسان براى عبادت بهترين عبادت انبياكردند بهترين انبيا رسول ما است و حضرت زهرا يگانه فرزند پيغمبر مااست قران مى‏گويد «خَلَقَ لَكُم»، «سَخَّرَ لَكُمْ» ابر و باد و مه و خورشيد مال بشر است قران مى‏گويد هستى مال بشر است يك قران مى‏گويد بشر مال عبادت است دو بهترين عبادت را انبيا كردند بهترين انبيارسول خداست و رسول يك دختر داشت به همين خاطر تولد حضرت زهرا بزرگترين جشن‏ها ست شما در نيمه شعبان جشن مى‏گيرى حضرت مهدى فرزند حضرت زهراست و او مادر است تنها خانواده‏اى است كه هم زن معصوم است و هم شوهر به افتخار حضرت زهرا بياييم در اين شب جمعه آن چه بوده كنار بگذاريم «وَ الْكاظِمينَ الْغَيْظَ» قران مى‏گويد انسان صفات مومن اين است كه غيظش را فروكش كند گذشته‏ها را به رخ نكشد «وَ الْكاظِمينَ الْغَيْظَ وَ الْعافينَ عَنِ النَّاس» آل عمران/134 انسان ممكن است تصميم خطرناك بگيرد پشيمان بشود ولى خيلى كم احتمال دارد كه آدم از عفو پشيمان بشود چرا بخشيدم در بخشيدن پشيمانى نيست گذشته را بروى خودمان نياوريم و تك بزنيم همين الان اگر تلفن بغل دستت هست بخاطر حضرت زهرا تلفن كن سلام و عليك كن در آستانه ماه رجب قرار داريم ماه رجب آماده باش براى ماه شعبان و هر دو ماه آماده باش براى ماه رمضان است و اين بهترين حركتى است كه انسان انجام مى‏دهد زشت است كه توى خانه‏هاى مذهبى اين طور باشد و اما اگر اختلاف شد پنج دقيقه وقت داريم پنج دقيقه حالا اگر اختلاف شد چه كنيم يك آيه هم براى حل اختلافات بگوييم كه اين آيه را هم خيلى فشرده مى‏گويم حالااگر اختلاف شد چه كنيم قران مى‏گويد كه «وَ إِنْ خِفْتُمْ شِقاقَ بَيْنِهِما فَابْعَثُوا حَكَماً مِنْ أَهْلِهِ وَ حَكَماً مِنْ أَهْلِها إِنْ يُريدا إِصْلاحاً يُوَفِّقِ اللَّهُ بَيْنَهُما إِنَّ اللَّهَ كانَ عَليماً خَبيراً» نساء/35 اگر ترسيديد اختلاف بين عروس و داماد بيافتد فورى اقدام كنيد. فبعثوا بعث انتخاب كنيد «فَابْعَثُوا حَكَماً مِنْ أَهْلِهِ وَ حَكَماً مِنْ أَهْلِها» يك حكم و داور از فاميل مرد بيايد جلو و حكم يك داور هم از فاميل خانم بيايد جلو بعد قران مى‏گويد «إِنْ يُريدا إِصْلاحاً» اگر اين دوتا داور تصميم داشته باشند بين عروس و داماد اصلاح كنند «يُوَفِّقِ اللَّهُ» خداوند توفيق مى‏دهد آشتى مى‏كنند «يُوَفِّقِ اللَّهُ بَيْنَهُما» آيه قران است اگر خوف داريد شقاق بين عروس و داماد بيافتد اگر ترسيديد بين عروس و داماد اختلاف بيافتد چه كنيد؟ دادگاه خانواده دادگاه خانواده چه دادگاهى است؟ هيچى مى‏گويد يك حكم حكم يعنى داور يك داور از فاميل مرد يك داور از فاميل زن اگر ترسيديد عروس و داماد اختلاف پيدا كنند يك داور از اين فاميل يك داور از آن فاميل بيايند آشتى كنند حالااين دادگاه خانواده چندتا امتياز دارد يك امتيازات امتيازات دادگاه خانواده چى است؟ چندتاست يك فورى است عروس و داماد ساعت هشت دعوا مى‏كنند اگر طرفى گير نكنند هشت و نيم مى‏شود دادگاه را تشكيل داد فورى. دو مفت است عروس و داماد دعوا مى‏كنند فاميل پهلوى هم مى‏نشنينند يك چاى يك پرتقالى چيزى مفت. سه: آبروريزى ندارد چون خودى‌اند آخر گاهى زن وشوهر نيشابورى دعوا مى‏كنند مى‏روند پهلوى قاضى و رئيس دادگاه شيرازى زن و شوهر شيرازى دعوا مى‏كنند مى‏روند پهلوى فرض كنيد قاضى اصفهانى. آبروى همديگر را مى‏ريزند اين خودى است آبروريزى ندارد فورى مفت چهارم: اضافه كار ندرد خارج از مركز ندارد مرخصى ندارد ساعت كار ندارد آن وقت آدم به خودى مى‏تواند بگويد عروس چه‏اش است داماد چه‏اش است آخه گاهى وقت‏ها عروس و داماد دعوا مى‏كنند مى‏روند توى دادگاه اصلا رويشان نمى‏شود. به غريبه بگويند آخر اين كى است؟ ولى او «مِنْ أَهْلِهِ وَ مِنْ أَهْلِها» تازه اين جا زن و شوهر مساويند چندجا د رقران مى‏گويد زن و شوهر مساويند از جاهايى كه زن و شوهر مساوى هستند اينجا است نمى‏گويد مرد دوتا داور زن يك داور حكم «مِنْ أَهْلِهِ» باقيش را شما بگوييد حكم «مِنْ أَهْلِها» تو يكى من هم يكى از جاهايى كه زن و شوهر مساويند اين است تازه مى‏گويد همه جامعه هم حالا نمى‏دنم چقدر ادبيات عرب را حفظيد قران مى‏گويد «وَ إِنْ خِفْتُمْ» يعنى شما يعنى همه جامعه اصولانمى گويد «وَ إِنْ خِفْتُمْ شِقاقَ بَيْنِهِما» چرا قران نگفت «وَ إِنْ خِفْتُمْ اختلاف بَيْنِهِما» مى‏گويد «شِقاقَ بَيْنِهِما» چون اختلاف مال اين است كه دوتا باشند باهم دعوا كنند شقاق مال اين است كه يكى باشد بشكند. مى‏خوهد بگويد اصلاعروس و داماد يكى‌اند چطور شده شكسته‏اند كلمه «شِقاق» هر وقت يك چيزى بشكنى مى‏گويند «شِقاق» هر وقت دو تا بود مى‏گويند اختلاف قران نمى‏گويد «وَ إِنْ خِفْتُمْ اختلاف بَيْنِهِما» مى گويد «وَ إِنْ خِفْتُمْ شِقاقَ بَيْنِهِما» يعنى عروس و داماد يكى‌اند تازه نمى‏گويد وقتى كار به جاى باريك رسيد بياييد مى‏گويد خفتم خف يعنى خوف خف كلمه خف يعنى خوف يعنى نگذاريد كه كارد به استخوان برسد حالابياييد ببينيد چه‏اش است تا مى‏ترسيد زود اقدام كنيد پس ببيند اگر مى‏ترسيد نگذاريد كار از كار بگذرد علاج واقعه را قل از وقوع كنيم. و تم يعنى همه جامعه مسئول است «شِقاق» يعنى عروس و داماد يكى‌اند «فَابْعَثُوا حَكَماً مِنْ أَهْلِهِ وَ حَكَماً مِنْ أَهْلِها» يعنى انتخابات با خودتان. فاميل باشد فاميل كه شد فورى است مفت است آبروريزى تويش نيست سوزدارند سوز تويش است بعد مى‏گويد ان يريد اصلاحا اگر اين عروس و داماد اراده كردند زود نگوييد اقا من شكايتت را مى‏كنم خانم گيرم از شوهرت ناراحتى چرا بروى پهلوى غريبه‏ها توى فاميل شما يك آدم پخته بيايد فاميل مرد هم يك آدم پخته بيايد قصه را داخلى حل كنيم. اصلا توى خانه حل كنيد نگذاريد به فاميل برسد و اگر كار به استخوان رسيد خودى باشد چرا مى‏روى دادگاه. دادگاه پرونده درست ميكند زمستان دعوا مى‏كنى مى‏گويد برو تابستان بيا. بعد هم اين قدر دنگ و فنگ و بو دجه و نمى‏دانم سكرتر و تلفنچى و چاى ريز و راننده و نمى‏دانم اضافه كار و حقوقى و آن وقت بالاخره دادگاه خانواده پول مى‏خواهد پول مى‏شوداز كجا بياوريم سيگار راگران كنيم پول از كجا بياوريم بليط هواپيما راگران كنيم پول آب را گران كنيم آقا پول آب چند برابر شده خوب بله تو كه گفتى بنده الان مى‏روم دادگاه پدرت را در مى‏آورم دادگاه همخرج دارد پول آبت را گران مى‏كنند خرج دادگاه رامى دهند خودمانى حل كنيد بهر است. نگذاريد به دادگاه كشيده بشود الهى آمين بچه‏هاى مارا كه توى خانه‏ها هست به آتش اختلافات پدر و مادر مى‏سوزند بچه‏ها ى مارا نسل ما را حفظ بفرما ضمناً تولد حضرت زهرا تولد حضرت امام رهبر كبير انقلاب هم بود خدايا روحش رااز ما راضى خدايا به مقام معظم رهبرى آيت الله خامنه‏اى تمام الطافى كه به حضرت امام كردى همه الطاف را به آيت الله خامنه‏اى مرحمت بفرما. توطئه‏ها خنثى وتوطئه گران نابود بفرما. اميدوارم بحث ما يك كمى امشب توى خانه‏ها اثرى بگذارد اگر اثرى گذاشت اگر امشب آشتى شه اختلافات كنار گذاشته شد ثواب اين صفا را هديه كنيد به روح حضرت زهر تا حضرت زهرا بگويد اميدوارم خيرببيند اگر شما آشتى كنيد اگر شما اختلافات را كنار بذاريد باهم زندگى شيرين بشود بگوييد ثواب اين اصلاح هديه روح حضرت زهرا و بهترين هديه‏اى كه روز تولد حضرت زهرا به حضرت زهرا مى‏دهيم.

«والسلام عليكم و رحمة الله و بركاته»