بر اساس نظریهی ولایت فقیه، زمانی که دسترسی به معصوم(ع) نباشد، فقیه واجد شرایط به نیابت از معصوم(ع) حق حاکمیت دارد. از این اصل استنباط میشود که از نظر اسلام غیر فقیه حق حاکمیت ندارد.
حضرت آیتالله مصباح یزدی براساس شیوهی عقلی، از این اصل چند سؤال فرعی را هم استخراج میکنند:
1- آیا کسی که حق حاکمیت دارد، تکلیف هم دارد؟ اگر تکلیف دارد، تکلیف او مطلق است یا مشروط؟
2- مردم در برابر حق حاکمیت فقها چه حق و تکلیفی دارند؟
در پاسخ این سوالها، معظمله معتقدند که فقیه واجد شرایط در کنار حق، تکلیف هم دارد و وجوب این تکلیف، مشروط است؛ بدین معنا که اگر برای فقیه واجد شرایط، حق حاکمیت ثابت شد و او احساس کرد که جامعه به او نیاز دارد؛ مردم حاضر حاکمیت او را بپذیرند و در غیر این صورت فرد فاقد شرایط حاکمیت را تصدی میکند، وجوب اعمال حاکمیت، «تعیّن» پیدا میکند. اما اگر این شرایط نباشد، تکلیف فقها برای حکومت واجب «کفایی» است.
بنابراین آیتالله مصباح معتقدند این تصور که حاکمیت فقها و معصومین(ع) حقی است که ممکن است از آن استفاده نکنند، اشتباه است. بلکه این حق توأم با تکلیف است؛ یعنی حاکمیت معصومین و ولی فقیه هم حق است و هم تکلیف. این تکلیف برحسب شرایط، گاه واجب عینی است و گاه واجب کفایی.
دانلود با لینک مستقیم (حجم : 16 مگابایت)