درس «ولایت فقیه» آیت الله مصباح یزدی (4)

از نظر علامه مصباح یزدی، توصیه‏ های معصوم(ع) در مورد نقش و جایگاه ولایت فقیه هم از این طریق قابلیت تبیین و تحلیل پیدا می‏کند، تا جایی در روایتی، رد و انکار ولایت فقیه، رد و انکار شخصی معصوم(ع) تلقی شده است.

معظم‏له در مورد بحث ولایت مطلقه فقیه هم از دو نوع معنی «ولایت فقیه» سخن می‏گویند:

معنی اول که در ظاهر از کلمات شیخ انصاری در مکاسب گرفته شده، بر این مبناست که شارع مقدس راضی به زمین‏ماندن برخی از احکام نیستند و چون اگر غیرفقیه مجری این احکام باشد، امکان اشتباه وجود دارد، پس باید فقیه آن‏ها را اجرا کند. بنابراین، ولایت فقیه در همان حدودی است که شارع راضی به ترک آن نیست؛ این همان «ولایت مقیده» است.

معنی دوم ولایت فقیه بر این اساس استوار است که هر کاری که شأن حاکم و حکومت است، ولی فقیه حق دارد در آن دخالت کند. به عنوان مثال حاکم تشخیص می‏دهد به دلیل زیبایی شهر باید خیابانی احداث شود، حال اگر صاحب زمین راضی نباشد، باز هم حاکم دستور می‏دهد، این شأن برای ولی فقیه هم ثابت است. این همان ولایت مطلقه فقیه است.

علامه مصباح یزدی در کنار تبیین و تشریح معنای صحیح ولایت فقیه، دو تفسیر غلط زیر را نیز اشتباه و از اکاذیب عالم می‏دانند:

معنی اول، همان شبهه ‏ای است که برخی مطرح می‏کنند و ولایت مطلقه فقیه را با دیکتاتوری یکی می‏پندارند؛ به این معنا که هرچه فقیه گفت، باید بی چون و چرا پذیرفت. علامه مصباح براین باورند که این معنی اشتباه است؛ چرا که ولی فقیه احکام اسلام را مراعات می‏کند و اگر بر خلاف حکم خدا دستور دهد، با همان دستور از ولایت ساقط می‎‏شود.

در معنای دیگر، برخی ولایت را به ولایت عامه و خاصه تقسیم می‏کنند و بر این ادعا هستند که حاکم اسلامی ولایت بر عامه مسلمانان دارد و اینکه فقیه در همه امور دخالت کند، خاص است و ولایت مطلقه فقیه تعریف جدیدی است که امام (ره) ابداع کرده‏اند.

علامه مصباح یزدی این معنای دوم را هم رد می‏کنند؛ چرا که از دل آن این شبهه بیرون می‏آید که احکامی که ولی فقیه صادر می‏کند مقید به اسلامی بودن نیست و ولی فقیه می‏تواند حکم خلاف اسلام صادر کند!

معظم ‏له این تعریف را از اکاذیب عالم و القائات شیطان برای نابودی اسلام و اصل ولایت فقیه می‏دانند.