آیین سیک

آیین سیک

انشعابات تازه ترى نيز در آيين هندو وجود دارد كه آيين سيك (Sikh) يعنى شاگرد، معروفترين آنها است .

برخورد اسلام و هندوئيسم در هندوستان در دورانهاى گوناگون مذاهب التقاطى چندى را پديد آورده است .

يكى از عرفاى بزرگ مسلمان به نام كبير (1440-1518) توحيد اسلامى را با برخى عقايد هندويى در آميخت و مريدان بى شمارى گردآورد.

يكى از شاگردان وى نانك (Nanak) بود كه پايه گذار آيين سيك و نخستين گورو (Guru) يعنى معلم است . پس از وى نه گوروى ديگر، يكى پس از ديگرى ، آمده اند. اين فرقه اندك اندك قوت گرفت و به گروهى سياسى مذهبى تبديل شد.(10)

سيكها به تجارت گرايش دارند و افرادى از آنان به سراسر جهان مهاجرت كرده و به بازرگانى مشغولند. همچنين افرادى از ايشان به زاهدان و تهران آمده اند و در اين دو شهر معبد (گورودواره ) دارند.

سرگذشت نانک

بنيانگذار آيين سيك به نام گورو نانك به سال 1469 در خانواده اى از طبقه كشاترياها در يكى از روستاهاى لاهور به دنيا آمد. او از عرفاى مسلمان و هندو استفاده كرد. سپس به كشورهاى اسلامى و زيارت مكه معظمه رفت و سرانجام آيين سيك را كه آميزه اى از هندوئيسم و اسلام است ، تاسيس كرد و در سال 1539 در گذشت .

پس از گورو نانك 9 گوروى ديگر يكى پس از ديگرى برخاستند و اينك فهرست اسامى 10 گوروى سيكان و تاريخ تولد و وفات ايشان :

1. گورو نانك (1469-1539)؛

2. گورو انگد (1504-1552)؛

3. گورو امر داس (1479-1574)؛

4. گورو رام داس (1534-1581)؛

5. گورو ارجن (1563-1606)؛

6. گورو هر گوبيند (1595-1644)؛

7. گورو هرراى (1630-1661)؛

8. گورو هرى كريشن (1656-1668)؛

9. گورو تيغ بهادر (1621-1675)؛

10. گورو گوبيند سينگ (1666-1708).

تعالیم

نانك خداى يكتاى جهان را حق ناميد.

وى مى گفت خدا به هر نامى كه خوانده شود فقط او قادر متعال و حق است .

سعادت و وصول به نيروانا همان استغراق در ذكر حق است .

وى مايا يا صورت وهمى جهان را كه در دين هندو آمده است ، پذيرفت و گردونه تناسخ و قانون عمل و عكس العمل را تا حدودى قبول كرد. نانك خوردن گوشت را براى پيروانش مباح دانست ، رياضت و بت پرستى را ممنوع كرد، نظام طبقاتى و تعدد زوجات را هم حرام شمرد.

آثار مذهبی

پنجمين رهبر سيكان كه گورو ارجن خوانده مى شود، معبدى از طلا در شهر امريتسار هندوستان بنا كرد و كتابى به نام گرانت صاحب (GranthSahib ) نوشت كه مهمترين كتاب مقدس آيين سيك است .

تاریخچه سیاسی سیک ها

سيكها در زمان دهمين رهبر خود به نام گورو گوبيند سينگ بيعتهايى را براى امور سياسى مرسوم كردند و افرادى جنگجو شدند و از آن هنگام نام خالصه يعنى بى آلايش ، بر خود نهادند. آنان براى خود پنج شعار قرار دادند كه هر يك در زبان پنجابى با حرف « ك » شروع مى شود:

1. كس : باقى گذاشتن موى سر و صورت ؛

2. كونكا: همراه داشتن شانه ؛

3. كاچك : پوشيدن زير شلوارى كوتاه ؛

4. كارا: داشتن دستبند (النگوى ) آهنين ؛

5. كاندا: حمل شمشير يا خنجر فولادين .

سيكها با يكديگر بسيار متحدند و براى تشكيل كشور مستقل به شدت مبارزه مى كنند. ترور خانم گاندى نمونه اى از فعاليتهاى سياسى اين قوم است . آنان تبليغات مذهبى نيز دارند و كتبى هم در اين باب به زيانهاى ديگر و از جمله فارسى منتشر كرده اند.

كتابنامه

1. الدنبرگ ، هرمان ، فروغ خاور، ترجمه بدر الدين كتابى ، تهران : انتشارات اقبال ، 1373.

2. اوپانيشادها.

3. بهار، مهرداد، اديان آسيايى ، تهران : نشر چشمه ، 1375.

4. بهگود گيتا.

5. پاشايى ، ع .، بودا، تهران : كتابخانه طهورى ، 1347.

6. حكمت ، على اصغر، تاريخ اديان ، تهران : انتشارات ابن سينا، 1345.

7. زرين كوب ، عبدالحسين ، در قلمرو وجدان ، تهران : انتشارات سروش ، 1375.

8. شايگان ، داريوش ، كتاب اديان و مكتبهاى فلسفى هند، تهران : انتشارات دانشگاه تهران : 1346.

9. گرانت صاحب .

10. ناس ، جان بى .، تاريخ جامع اديان ، ترجمه على اصغر حكمت ، تهران : انتشارات و آموزش انقلاب اسلامى ، 1370.

11. وداها.