وقتی از عکاسی صحبت میکنیم، اولین و مهمترین موضوعی که باید به آن توجه شود، «نورسنجی» است. نورسنجی یک عنصر حیاتی برای آنچه در سسنور عکس یا بر روی فیلم ذخیره میشود، به حساب میآید. سه عامل مهم تاثیرگذار بر نورسنجی، که از آنها به مثلث نورسنجی نیز یاد میشود، عبارتند از: ایزو، اندازه دریچه دیافراگم، سرعت شاتر.
چه عامل نورسنجی را کنترل میکند؟
ایزو مقدار حساسیت سنسور دوربین به نور را مشخص میکند. عدد ایزو حد و اندازه دریافت نور را نشان داده و با افزایش یا کاهش آن میزان حساسیت تغییر میکند.
اندازه دریچه دیافراگم میزان نور وارد شده به دوربین از طریق پرده دیافراگم را مشخص میکند و آن را عدد اف اندازه گیری میکنند.
سرعت شاتر، سرعت باز و بسته شدن پرده شاتر را تعیین میکند. میزان تغییر سرعت شاتر با واحد استاپ نوری اندازه گیری میشود که در کسرهایی از ثانیه تغییر میکند.
زمانی که این سه عامل با یکدیگر ترکیب میشوند، دوربین مقدار نورسنجی (EV) مشخصی را برای تنظیمات انجام شده ارائه میدهد. تغییر مقدار هریک از این عوامل، بر نورسنجی دوتای دیگر تاثیر مستقیمی میگذارد. برای مثال اگر مقدار عدد اف را افزایش دهید، اندازه دریچه لنز کوچکتر شده و باعث میشود نور کمتری به سنسور برسد. اما در تصویر خروجی عمق میدان بیشتر میشود. کاهش سرعت شاتر بر نحوه ثبت «حرکت» تاثیر گذاشته و میتواند باعث تار شدن سوژه متحرک شود. هرچند این کاهش (باز بودن شاتر به مدت طولانی) باعث نورگیری بیشتر و روشنتر شدن تصویر نهایی میشود. کم کردن ایزو میتواند کمک خوبی برای عکاسی در نور کم باشد، اما مقدار نویز افزایش میآبد.
–ایزو
مقدار (International Standard Organization (ISO بین ۲۵ ال ۳۲۰۰ (یا بیشتر) است. ایزوی پایین به خاطر حساسیت کمتر سنسور، باعث ایجاد تصویری شفاف با نویز کمتر میشود و بالعکس. ایزوی بیشتر حساسیت را بالا برده و باعث جذب نور بیشتر توسط سنسور میشود. در این حالت تصویر خروجی روشنتر اما با نویز بیشتر همراه است.
منظور از نویز پیکسل و رنگهای اضافی است که با اینکه در کادر موجود نیست، اما در تصویر ظاهر میشوند. مهندسین و طراحین دوربینهای دیجیتال آن را به گونهای طراحی کردهاند که بهترین نتیجه را در ایزوی پایین به دست آورد. در اکثر دوربینها حدقل ایزو ۱۰۰ است، اما برخی دوربینهای پیشرفته از ایزوی ۵۰ و حتی ۲۵ پشتیبانی میکنند.
اگر تازه کار هستید و یا هنوز با تنطیمهای مربوط به ایزو در محیطهای مختلف به اندازه کافی آشنا نیستید، میتوانید از این برگه راهنما استفاده کنید.
-اندازه دریچه دیافراگم
مقدار باز یا بسته بودن دریچه دیافراگم، ارتباط مسقیمی با مقدار نوری که از دهانه لنز عبور میکند، دارد. عدد اف کمتر همانند f/۲ به دلیل باز بودن دریچه دیافراگم مقدار نور زیادی را از خود عبور میدهد. اما f/۲۲ به معنی بستهتر بودن دریچه و مقدار نور عبوری کمتر است؛ حتی اگر سرعت شاتر، کم باشد.
جالب است بدانید که مقدار فاصله کانونی لنزها در میزان نور دریافتی تاثیری ندارد. یعنی در سرعت شاتر ۱/۱۲۵ ثانیه، دو لنز ۳۵ میلیمتری و ۱۰۰ میلیمتری با اینکه اندازه دیافراگم متفاوتی دارند اما مقدار نور عبوری از دهانه لنزها برابر است.
تنظیمهای مربوط به میزان باز یا بسته بودن دریچه دیافراگم و تاثیر آن در عمق میدان و یا فاصله هایپر فوکال برای تازهکارها همیشه آسان نیست. این برگه راهنما به شما کمک میکند تا با تنظیم مقدار درست، عکسهای دلچسبتری ثبت کنید.
-سرعت شاتر
این سرعت با واحد ثانیه سنجیده میشود و سرعت باز و بسته شدن پردهها را مشخص میکند. سرعت شاتر مقدار زمانی که نور میتواند وارد لنز شده و به جذب سنسور شود را کنترل میکند.
تنظیم سرعت شاتر به شما این امکان را فراهم میکند که اتفاقات محیط را در کسری از ثانیه ثبت کنید، یا با باز گذاشتن شاتر به مدت چندین ثانیه، گذر و حرکت را به تصویر بکشید. اگر سرعت باز و بسته شدن شاتر بیشتر از سرعت حرکت سوژه باشد، تصویر وضوح بالاتری خواهد داشت. اگر کندتر باشد، سوژه تار خواهد شد. سرعت قطره باران در هوای بارانی را تجسم کنید. در سرعت ۱/۳۰ ثانیه قطره همانند یک خط کشیده سفید رنگ در عکس ثبت میشود. اما در سرعت ۱/۲۵۰ ثانیه به شکل یک قطرهی کامل دیده میشود.
و در پایان پیشنهاد میکنیم حتی اگر تازه کار نیستید از توجه به برگه راهنمای سرعت شاتر غافل نشوید.
Auto Bracketing چیست؟
یک تکنیک نورسنجی که از یک ترکیببندی مشخص است که به شما این اطمینان را میدهد که با ثبت حداقل سه عکس از یک منظره ثابت با نوردهیهای متفاوت، به بهنرین نورسنجی دست یابید.
با مشخص کردن محدوده نورسنجی در ابزار Auto Bracketing در دوربین، به طور اتوماتیک چند عکس با نورسنجی متفاوت گرفته خواهد شد. بنابراین با مشاهده تصاویر آنچه را بیشتر به هدفتان نزدیک است را میتوانید انتخاب کنید. عکاسهای بسیاری هنوز از این تکنیک استفاده میکنند. داشتن سه تصویر از یک منظره ثابت اما نور سنجیهای مختلف و ترکیب آنها با یکدیگر به پردازش و ویرایش کمتری نیاز خواهد داشت.
-نوردهی بیشتر و کمتر از حد
نوردهی بیش از حد (Overexpose) بدین معناست که قسمتی از تصویر که نور زیادی دارد، غیر قابل تشخیص شود. زمانی که این چنین اتفاقی بیافتد، هیچ راهی برای اصلاح آن وجود ندارد و اصطلاحا عکس سوخته است. نوردهی کمتر از حد (Underexpose) نیز چیزی شبیه حالت قبلی است. با این تفاوت که بدلیل تاریکی بیش از حد، دادههای تصویر قابل خواندن نیستند. در عکاسی دیجیتال اگر اطلاعات تصویر ازبین برود، دیگر امکان بازگرداندن آن وجود ندارد. درحالی که در عکاسی آنالوگ این کار امکانپذیر است.
-قفل نورسنجی اتوماتیک (AE Lock)
وقتی در حالت اتوماتیک یا نیمه اتوماتیک همانند اولویت شاتر عکاسی میکنید، میتوانید با استفاده از قفل نورسنجی اتوماتیک، میزان نورسنجی (EV) تنظیم شده را ثابت نگه دارید و در دیگر عکس خود، با استفاده از تنظیمات پیشین عکاسی کنید.
*امیدوارم بانورسنجی صحیح، عکسهای خوب بگیرید.
منبع: کانال تلگرامی عکاس مسلمان
https://telegram.me/Akkasemosalman