به نام خدا
يكي از علت‌هاي غيبت امام‌زمان (عج)، نبود انصار و اصحاب جهت ياري رساندن به آن حضرت است. از روايات مختلف اين نكته برداشت مي‌شود كه نصاب ياران حضرت مهدي(عج) 313 نفر است، با تولد و رشد آن‌ها يكي از موانع ظهور مرتفع مي‌گردد
غيبت:
حضرت ولي‌عصر(عج)، از رازهاي بسيار پيچيده‌اي است كه با ظهور او همه‌ي حقيقت روشن مي‌گردد. عبدا…بن فضل‌هاشمي مي‌گويد: امام صادق(ع) فرمود: حضرت صاحب‌الامر(عج) به ناچار غيبتي خواهد داشت، به طوري كه گمراهان در شك واقع مي‌شوند.
خداوند متعال در هر زمان و دوره‌اي، مردم آن دوره را مورد امتحان قرار مي‌دهد تا مؤمنين واقعي از متظاهرين به دين و ايمان مشخص شوند. امتحان الهي در هر زمان، متفاوت و متناسب با رُشد و كمال عقلي مردم آن زمان است. در دوران غيبت كبري، با غايب شدن حجت خدا، مردم به استقامت و پايداري نسبت به دين امتحان مي‌شوند تا منتظرين واقعي از غيرواقعي تميز داده شده و هر كدام پاداشي در خور موفقيت در اين امتحان به دست آورند. مواردي از فلسفه‌‌ي غيبت در بعضي از روايات اشاره شده است كه به صورت اختصار تقديم مي‌شود:
آزمايش مردم:
يكي از سنت‌هاي الهي، آزمايش مردم است. اين سنت در تمام اُمت‌هاي گذشته نيز اجرا شده است. خداوند متعال در قرآن كريم مي‌فرمايد: « احسب‌الناس ان يتركوا ان يقولوا امنا وهم لايفتنون ولقد فتناالذين من قبلهم فليعلمن‌ا… الذين صدقوا واليعلمن الكاذبين » « آيا مردم خيال مي‌كنند كه همين كه گفتند؛ ايمان آورديم، رها شده و ديگر امتحان نمي‌شوند، كساني را كه قبل از آن‌ها بودند، آزمايش كرديم تا خداوند راستگويان و دروغ‌گويان را مشخص كند. »1
بيم از كشته شدن:
زراره گويد؛ امام صادق(ع) فرمود: براي حضرت قائم(عج) قبل از ظهورش غيبتي است. پرسيدم چرا؟ فرمود: « يخاف علي نفسه الذبحه » « بر جانش از كشته شدن مي‌ترسد. »2
در دوران غيبت، مردم جهان به تدريج براي ظهور آن مصلح حقيقي و سامان‌دهنده‌ي وضع بشر، آمادگي عملي و اخلاقي پيدا مي‌كنند. روش آن حضرت مانند روش انبياء و اولياء گذشته نيست تا مبتني بر اسباب و علل عادي و ظاهري باشد، بلكه روش او در رهبري بر جهان بر مبناي حقايق و حكم به واقعيات و ترك تقيه است، انجام اين امور نياز به تكامل علوم و معارف و ترقي در رشد فكري و اخلاقي بشر دارد، به طوري‌كه قابليت براي حكومت واحد جهاني در راستاي تحقيق احكام الهي فراهم باشد. حضرت، همواره در معرض كشته شدن بوده و هست، زيرا حكام ستم‌گري كه در طول دوران اسلامي حكم رانده‌اند، بيش‌ترين تلاش و كوشش خود را صرف پايان بخشيدن به زندگاني حضرت مهدي(عج) مي‌نمودند.
آمادگي و استعداد مردم:
قانون عرضه و تقاضا در جوامع بشري همواره و در همه جا جاري است، عرضه مطابق تقاضا است، در غير اين صورت، نظام زندگي به هم خورده و تعامل خود را از دست مي‌دهد. اين قانون تنها جنبه‌ي اقتصادي ندارد بلكه در مسائل اجتماعي نيز جاري است. بدون تقاضا، عرضه بي‌فايده است. نياز به رهبر و پيشوا براي جامعه نيز از اين فايده و قانون مستثني نبوده و در قالب استعداد و آمادگي مردم تحقق پيدا مي‌كند. حضرت علي(ع) فرمود بدانيد زمين از حجت خدا خالي نمي‌ماند. ولي خداوند به خاطر ظلم و جور و اسراف مردم بر خودشان، آن‌ها را از ديدار او كور خواهد ساخت. وقتي مردم از تمدن منهاي دين، معنويت و انسانيت به ستوه آمدند و تاريكي و ظلمت جهان را فرا گرفت، ظهور يك مرد الهي در پرتو عنايت حق، مورد استقبال مردم جهان قرار مي‌گيرد. در اين شرايط، پذيرش جامعه از نداي روحاني يك منادي آسماني بي‌نظير خواهد بود. زيرا در شدت ظلمت و تاريكي، درخشندگي نور، نمايان‌تر مي‌گردد.
خالي نماندن زمين از حجت:
از سنت‌هاي دائمي الهي اين است كه از آغاز آفرينش، بشر را تحت سرپرستي يك راهنما و رهبر قرار داده است و براي هر قوم و ملتي رسولي فرستاده تا آن رسول، مردم را از عذاب الهي بترساند، وصي، خليفه، جانشين و امام پس از او نيز همان سيره و روش پيامبر(ص) را عمل كرده و مردم را به اهداف الهي نزديك كرده است. امام صادق(ع) مي‌فرمايد: اگر در دنيا دو نفر وجود داشته باشد يكي از آن‌ها امام و حجت خداست.3 خداوند متعال با حكمت بالغه‌اش آخرين حجت خود را به وسيله‌ي غيبت، حفظ و صيانت نموده تا زمين از حجت حق خالي نماند.
نداشتن يار و ياور:
يكي از علت‌هاي غيبت امام‌زمان (عج)، نبود انصار و اصحاب جهت ياري رساندن به آن حضرت است. از روايات مختلف اين نكته برداشت مي‌شود كه نصاب ياران حضرت مهدي(عج) 313 نفر است، با تولد و رشد آن‌ها يكي از موانع ظهور مرتفع مي‌گردد. انصار و ياران حضرت را مي‌توان به دو گروه تقسيم كرد:
الف) ياران خاص: 313 نفر هستند. صفات و شاخصه‌‌هايي در روايات براي آن‌ها ذكرشده و در زمان ظهور و حكومت جهاني حضرت، تصدي مناسب مهم حكومتي را به عهده دارند.
ب) ياران عام: نصاب معيني ندارند، در روايات تعداد آن‌ها مختلف و در بعضي از آن‌ها تا 10.000 نفر در مرحله‌ي اول ذكر شده است كه در مكه‌ي مكرمه با حضرت پيمان مي‌بندند. امام زمان(عج) با اين تعداد از ياران خاص و عام، قيام جهاني خود را شروع مي‌كند.
تعهد نداشتن نسبت به حاكمان جور:
امام صادق(ع) فرمود: « يقوم القائم وليس لاحد في عنقه عهد ولا عقد ولا بيعه(ع) » « قائم ما در حالي ظهور مي‌كند كه در گردن او براي احدي عهد و پيمان و بيعتي نيست. »4 برنامه‌ي مهدي موعود(عج) با ساير ائمه‌ي اطهار(ع) تفاوت دارد. ائمه(ع) مأمور بودند كه در ترويج و انذار و امر به معروف و نهي از منكر تا سرحد امكان كوشش نمايند. ولي سيره و رفتار حضرت مهدي(عج) متفاوت با آنان بوده و در مقابل باطل و ستم، سكوت نكرده با جنگ و جهاد، جور و ستم و بي‌ديني را ريشه‌كن مي‌‌نمايد. اصلاً اين گونه رفتار از علائم و خصائص مهدي موعود(عج) شمرده مي‌شود.
از اين رو در احاديث تصريح شده كه يكي از اسرار غيبت و مخفي شدن ولادت حضرت صاحب‌الأمر(عج) اين است كه ناچار نشود با ستم‌كاران بيعت كند تا هر وقت خداوند اراده نمود، قيام كند و بيعت كسي در گردنش نباشد.
برگرفته از سايت :المهدويه
