متن برنامه ی درس هایی از قرآن کریم حجت الاسلام قرائتی؛ تاريخ پخش :: 1384/8/2
بسم الله الرّحمن الرّحيم
الهي انطقني بالهدي و الهمني التقوي.
بينندگان عزيز بحث را شب بيست و يکم ماه رمضان مي‌بینند. که شب قدر يا شب بيست و يکم يا شب بيست سوم است و شب شهادت آقا اميرالمومنين. چه خوب است. من بلند مي‌خوانم شما هم با من اين سوره قدر را بخوانيد. ثواب سوره قدر را هديه کنيد به اميرالمومنين.
«بِاِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَانِ الرَّحِيمِ»، «إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ وَمَا أَدْرَاكَ مَا لَيْلَةُ الْقَدْرِ لَيْلَةُ الْقَدْرِ خَيْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ تَنَزَّلُ الْمَلَائِكَةُ وَالرُّوحُ فِيهَا بِإِذْنِ رَبِّهِمْ مِنْ كُلِّ أَمْرٍ سَلَامٌ هِيَ حَتَّى مَطْلَعِ الْفَجْرِ» القدر/1-5
در تفسير اين آیه مطالبي را بگويم و بعد هم چند جمله‌اي راجع به اميرالمومنين. پنج دقيقه آخر هم ذکر مصيبتي داشته باشيم.
1- جايگاه سوره قدر در قرآن
اول اينکه تلاوتش در نماز و در شب قدر به منزله جهاد در جبهه و آمرزش گناهان است. کسي اگر در نمازش بعد از سوره حمد سوره قدر را بخواند يا شب قدر سوره قدر را بخواند از نظر ثواب شبيه اين است که در جبهه باشد.
دو، صد و چهارده تا سوره داريم، چهارتاي آن با « إِنَّا» شروع مي‌شود. آيا اين رمزي هم دارد يا نه؟ يک جا مي‌گويد: «إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ». يک جا مي‌گويد: «إِنَّا فَتَحْنَا لَكَ فَتْحًا مُبِينًا» الفتح/1. يک جا مي‌گويد: «إِنَّا أَعْطَيْنَاكَ الْكَوْثَرَ» الكوثر/1. يک جا مي‌گويد: «إِنَّا أَرْسَلْنَا نُوحًا» نوح/1. چهار تاي اين سوره‌ها با انا شروع شد. نوح اولين پيغمبر اولوالعزم است. نوح مقامي دارد که خدا به هر پيغمبري سلام خالي مي‌کند به نوح يک سلام پررنگ‌تر مي‌کند. مثلا مي‌گويد: «سَلَامٌ عَلَى إِبْرَاهِيمَ» الصافات/109، «سَلَامٌ عَلَى مُوسَى وَهَارُونَ» الصافات/120، «سَلَامٌ عَلَى إِلْ يَاسِينَ» الصافات/130. اما به نوح که مي‌رسد نمي‌گويد سلام علي نوح. مي‌گويد: «سَلَامٌ عَلَى نُوحٍ فِي الْعَالَمِينَ» الصافات/79. يک « فِي الْعَالَمِينَ» اضافه مي‌کند. نوح کسي است که ابراهيم از پيروان نوح است قرآن مي‌فرمايد: «وَإِنَّ مِنْ شِيعَتِهِ لَإِبْرَاهِيمَ» الصافات/83. يعني يکي از شيعيان حضرت نوح حضرت ابراهيم است. پدر دودمان است. وقتي آب آمد کفار غرق شدند، نسل ما از حضرت نوح است. پس پدرمان اولين پيغمبر اولوالعزم است.
2- جايگاه سوره كوثر در قرآن
دوم، کوثر، کوثر چيست؟ من نمي‌دانم. ولي خداوند خيلي چيز به پيغمبر داد. هيچ جا نگفت تو هم کاری انجام بده. خداوند به پيغمبر مي‌گويد: «وَلَقَدْ آتَيْنَاكَ سَبْعًا مِنْ الْمَثَانِي وَالْقُرْآنَ الْعَظِيمَ» الحجر/87. اين آيه قرآن است. پيغمبر من قرآن عظيم به تو دادم. «إِنَّكَ لَعَلى خُلُقٍ عَظِيمٍ» القلم/4. خلق عظيم به تو دادم. قرآن عظيم به تو دادم. «أَلَمْ نَشْرَحْ لَكَ صَدْرَكَ» الشرح/1. سعه صدر به تو دادم. «إِنَّا فَتَحْنَا لَكَ» الفتح/1. من به تو فتح و پيروزي قسمت کردم. مقام محمود به تو دادم، مقام شفاعت به تو دادم. خدا به پيغمبر خيلي چيز داده. هيچ کدام اينها را نگفته تو هم يک چيزي انجام بده. دو جا خدا به پيغمبر مي‌گويد: من يک چيزي به تو دادم، تو هم يک چيزي در مقابل عکس العمل نشان بده. يک جا مي‌گويد: «يَدْخُلُونَ فِي دِينِ اللَّهِ أَفْوَاجًا» النصر/2، وقتي مردم دسته دسته، ، افواج يعني فوج فوج، گروه گروه مردم مسلمان مي‌شوند. اينجا گفته يک چيزي مي‌خواهم. يک جا مي‌گويد: وقتي من به تو کوثر دادم، يک چيزي مي‌خواهم. در آنجا که مردم مسلمان مي‌شوند، فقط مي‌گويد: (فسبح). «إِذَا جَاءَ نَصْرُ اللَّهِ وَالْفَتْحُ وَرَأَيْتَ النَّاسَ يَدْخُلُونَ فِي دِينِ اللَّهِ أَفْوَاجًا فَسَبِّحْ» النصر/1-3 يک سبحان الله بگو. اما وقتي به کوثر مي‌دهد، مي‌گويد من کوثر دادم، «فَصَلِّ لِرَبِّكَ»، سبح کافي نيست. «فَصَلِّ لِرَبِّكَ وَانْحَرْ» الكوثر/2. هم نماز بخوان، هم شتر بکش. اين معلوم مي‌شود کوثر خيلي مهم است. يکبار ديگر تکرار مي‌کنم. خداوند در قرآن بارها الطافش را به پيغمبر یادآور شده. پيغمبر من اينجا اين کار را کردم، اين کار را کردم، اين کار را کردم. اما هر نعمتي که خدا به پيغمبر داده، نگفته تو هم يک کاري بکن. فقط دو جا مي‌گويد تو هم يک کاري بکن. يکي وقتی گروه گروه مسلمان مي‌شوند مي‌گويد: سبحان الله بگو. يکي هم کوثر که به تو دادم مي‌گويد: نماز بخوان.
وزن کوثر معلوم مي‌شود از وزن يدخلون بيشتر است. چون مردم که مسلمان مي‌شوند سبحان الله بس است، اما کوثر که دارم سبحان الله را نه نيست بايد يک نماز کامل بخواني.
حالا. نوح اولين پيغمبر اولوالعزم است. کوثر هم تنها نعمتي است که خدا از پيغمبر خواسته در مقابل کوثر نماز بخواند و نحر کند. اين چهار تا سوره که با انا شروع شده چه رابطه‌اي بين اينهاست. نمي‌دانم. ولي بي چيزش نيست. تو ذهن من هست. من رابطه‌اش را کشف نکردم. مثل خيلي چيزها. در علوم طبيعي، مثلا برگ انار باريک است، برگ انگور پهن است. يک رابطه‌اي هم بين برگ و مزه هست. منتها علوم طبيعي هنوز اين رابطه‌ها را کشف نکرده، نمي‌دانم.
3- كارهاي خداوند با واسطه و بي واسطه
خداوند در بعضي آيه‌ها مي‌گويد(اني) بعضي جاها مي‌گويد(انا) هر جا يک کاري را خودش انجام مي‌دهد مي‌گويد اني. «أَنِّي أَنَا الْغَفُورُ الرَّحِيمُ» الحجر/49. خودم مي‌بخشم. چون بخشش فقط کار خود خودش است. اما بعضي کارها را خدا با واسطه انجام مي‌دهد. مي‌گويد: «أَنزَلْنَا مِنْ السَّمَاءِ مَاءً» المؤمنون/18. ما باران داديم. باران کار خداست اما با واسطه. خورشيد بايد بتابد، بخار برود بالا، بخارها متراکم بشود، ابر شود، باد بيايد ابرها را جابجا کند، ابرها به هم فشرده بشود، که خدا باران مي‌دهد. اما از طريق خورشيد و بخار و ابر. هرکجا خدا يک کاري را با واسطه مي‌کند مي‌گويد انا. هر کجا يک کاري را بي واسطه مي‌کند مي‌گويد اني. «إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ» القدر/1. ما قرآن را فرستاديم پيداست اينجا خداوند قرآن را با واسطه فرستاده.
4- نزول دفعي و تدريجي قرآن
خب. انزلنا داريم، نزّلنا هم داريم. انزل و نزّل فرق مي‌کنند. انزلنا يعني يک دفعه، نزّل يعني تدريجي. «إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ» يعني قرآن را يکجا فرستاديم. سوال؟ پس ما شنيديم که در مدت بيست و سه سال تکه تکه آمد. در هر حادثه‌اي يک آيه مي‌آمد. امام رضا مي‌فرمايد که: قرآن شب قدر يک جا به بيت المعمور آمد حالا بد نيست اينجا يک نکته‌اي را در تفسير اطيب البيان هست. تفسيرهاي ديگر نديدم. اين از ابتکارات اطيب البيان است بیان کنم. ايشان مي‌فرمايند که قرآن یک بار مي‌فرمايد: «بَلْ هُوَ قُرْآنٌ مَجِيدٌ فِي لَوْحٍ مَحْفُوظٍ» البروج/21-22. يعني قرآن مجيد در لوح محفوظ ثبت شده. اين مرحله اول. بعد از تمام پيغمبران و پيغمبر ما بيعت گرفت که به اين قرآن بايد عمل کنند. «وَإِذْ أَخَذَ اللَّهُ مِيثَاقَ النَّبِيِّينَ» آل عمران/81. خداوند ميثاق، پيمان گرفت از همه انبياء که «لَمَا آتَيْتُكُمْ مِنْ كِتَابٍ وَحِكْمَةٍ ثُمَّ جَاءَكُمْ رَسُولٌ مُصَدِّقٌ لِمَا مَعَكُمْ لَتُؤْمِنُنَّ بِهِ وَلَتَنْصُرُنَّهُ». اول قرآن ثبت شد. بعد از انبياء پيمان گرفتند که به پيغمبر اسلام و به اين قرآن پايبند باشند، ايمان بياورند. بعد در مرحله سوم شب قدر از لوح محفوظ بر ملائکه و پيامبر نازل شد، تدريجا نازل شد. خلاصه قرآن 2 تا نزول دارد. مثل بقچه‌اي که يک مرتبه بقچه بسته را مي‌دهند به شما. از مکه کسي مي‌آيد مي‌گويد اين چمدان سوغاتي مال تو. يکبار چمدان را در بسته مي‌دهند يک بار هم باز مي‌کنند قطعه قطعه تحويل مي‌دهند. يک مرتبه همه قرآن بر قلب پيغمبر نازل شد. يک مرتبه هم در مدت بيست و سه سال. ولذا وقتي جبرئيل مي‌آمد پيغمبر مي‌دانست، تند تند مي‌خواند. تا مي‌گفت انا انزلناه پيغمبر گفت: في لیله القدر و ما ادرئک، پيغمبر گفت ما ليلة القدر. يعني پيغمبر پيش پيش مي‌خواند. آيه نازل شد «لَا تَعْجَلْ بِالْقُرْآنِ» طه/114. صبر کن جبرئيل بخواند. تو چرا پيش پيش مي‌خواني. اين که پيش پيش مي‌خواند پيداست قبلا بر قلبش نازل شده بود. وقتي من گفتم سعدیا مرد نکو نام نميرد هرگز. تا مي‌گويم سعديا مرد نکو نام، شما مي‌گوييد نميرد هرگز. اين پيداست اين شعر را قبلا یاد گرفته اید. . . . قرآن مي‌فرمايد: «لَا تَعْجَلْ بِالْقُرْآنِ»، عجله نکن. پس قرآن دوبار نازل شد. يک مرتبه از لوح محفوظ به بيت المعمور به قلب پيغمبر. يک مرتبه هم در مدت بيست و سه سال. يک مرتبه بقچه را بسته دادند. يک مرتبه هم باز کردند قطعه قطعه پارچه هايش را تحويل دادند. «إِنَّا أَنزَلْنَاهُ»(ه) به کجا برمي گردد؟ قرآن. چرا نگفته(انا انزلنا القرآن) براي اينکه از بس روشنه نياز نيست.
5- تفاوت شب و روز در امور معنوي
چرا في ليلة؟ چرا شب؟ مساله شب حسابش با روز فرق مي‌کند. کارهاي عرفاني، معنوي جايش شب است. يک نکته برايتان بگويم. «سُبْحَانَ الَّذِي أَسْرَى بِعَبْدِهِ لَيْلًا» الإسراء/1. شب يعني ليل. يعني پيغمبر شب رفت معراج. «وَوَاعَدْنَا مُوسَى ثَلَاثِينَ لَيْلَةً» الأعراف/142. موسي سي شب در کوه طور بود. به پيغمبر مي‌گويد «فَتَهَجَّدْ بِهِ نَافِلَةً» الإسراء/79. شبها پا شو سحر «قُمْ اللَّيْلَ» المزمل/2، «يَا أَيُّهَا الْمُزَّمِّلُ» المزمل/1، «يَا أَيُّهَا الْمُدَّثِّرُ» المدثر/1. در سوره مزمل و مدثر مي‌گويد: «قُمْ اللَّيْلَ»، شب پاشو. تو شب هم سحرش خيلي برجسته است. خدا به همه قطعات زمان يک بار قسم مي‌خورد به سحر سه بار. «وَالْفَجْرِ» الفجر/1 يکبار توي قرآن است «وَالصُّبْحِ» التكوير/18 يک بار توي قرآن است. «وَالضُّحَى» الضحى/1 قسم به چاشت. «وَالنَّهَارِ» الليل/2 قسم به روز، همه يکبار است. «وَالْعَصْرِ» العصر/1 هم يکي است. يکبار ديگر بگويم. . .
توجه کنيد. چي دارم مي‌گم. خداوند به هر قطعه زمان يکبار قسم خورده. «وَالْفَجْرِ» طلوع فجر يکبار. «وَالصُّبْحِ»، «وَالضُّحَى»، «وَالنَّهَارِ»، «وَالْعَصْرِ»، «وَاللَّيْلِ»، اينها همه عددش کم است اما به سحر خدا سه بار قسم خورده. يکبار فرموده «وَاللَّيْلِ إِذْ أَدْبَرَ» المدثر/33. «وَاللَّيْلِ إِذَا يَسْرِ» الفجر/4. «وَاللَّيْلِ إِذَا عَسْعَسَ» التكوير/17. يعني قسم به شب وقتي که دارد تمام مي‌شود. پس معلوم مي‌شود زمان مهم است ولي سحر از همه اهميتش بيشتر است. «إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ». قرآن شب قدر نازل شد. خيلي خوب است که انسان توي مناسبتها اگر، سرگردي بخواهد سرهنگ بشود. کسي بخواهد فارغ التحصيل بشود. جشن فارغ التحصيلي يعني کارهاي شيرين را در ايام شيرين انجام بدهيد. قرآن شيرين است. قرآن از انسان هم مهمتر است. بگذار قرآن بخوانم. قرآن اول مي‌گويد: «عَلَّمَ الْقُرْآنَ» الرحمن/2 بعد مي‌گويد «خَلَقَ الْإِنسَانَ» الرحمن/3. يعني قرآن اهميتش از آفرينش انسان هم بيشتر است. اول مي‌گويد «عَلَّمَ الْقُرْآنَ» بعد مي‌گويد «خَلَقَ الْإِنسَانَ». «إِنَّا أَنزَلْنَاهُ»، شب قدر چون به اندازه بهتر از هزار ماه است. خداوند قرآن را در اين شب نازل کرد. ظرف خوب چيز خوب مي‌خواهد. مخ شما خوب است اين مخ در اختيار هر خواننده‌اي نباشد. به من مي‌گويند فلان موسيقي حلال است يا حرام. مي‌گويم حلال هم باشد من گوش نمي‌دهم. مخ من حيف است موسيقي گوش بدهد. اين ظرف بايد چيز خوب. . . . امام کاظم فرمود: هرکس مخش را در اختيار هر خواننده‌اي بگذارد برده و نوکر او است. مي‌خواهي گوشت را در اختيار حق بگذار، بنده حقي. مي‌خواهي گوشت را در اختيار باطل بگذار بنده باطلي. (من اصغي الا ناطق فقد عبده). من اصغي الي ناطق. گوش به حرف هر کس بدهي بنده او هستي. بنده حق يا بنده باطل. ظرف خوب چيز خوب.
6- ارزش شب قدر به اندازه يك عمر مفيد
«ليلة القدر خير من الف شهر». شب قدر از هزار ماه بهتر است. قرآن هم شب قدر نازل شد. عبادت شب قدر هم همينطور است. شما به يک نفر افطاري بدهيد انگار به هزار نفر افطاري داديد. هر عمل خيري در شب قدر ضرب در هزار مي‌شود. يک روز ديدند پيغمبر ناراحت است. گفتند چرا ناراحتي؟ گفت خواب ديدم موجوداتي از منبر من بالا مي‌رفتند و مردم را منحرف مي‌کردند. اشاره به بني اميه است. و هزار ماه طول کشيد اين حکومت بني اميه. . . پيغمبر خيلي ناراحت است. جبرئيل رفت و برگشت. گفت خدا مي‌فرمايد: «لَيْلَةُ الْقَدْرِ خَيْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ» القدر/3 ما يه چيزي به تو مي‌دهيم که از هزار ماه حکومت بني اميه ارزشش. . . . . هزار ماه يعني چه؟ ماشين حساب داريد. هزار تقسيم بر دوازده ماه مي‌شود هشتاد و چند سال. يعني شب قدر شبي است که به اندازه يک عمر مفيد مي‌ارزد. يک شب بيست و يکم است يا شب بيست و سوم. چه بايد کرد. «إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ» القدر/1. قدر يعني چه؟ قدر دو تا معني، سه تا معني دارد. يا معناي منزلت است، يا به معناي اندازه است. چون هر چيزي اندازه هست. «وَمَا نُنَزِّلُهُ إِلَّا بِقَدَرٍ مَعْلُومٍ» الحجر/21. «أَنزَلْنَا مِنْ السَّمَاءِ مَاءً بِقَدَرٍ» المؤمنون/18. «كُلُّ شَيْءٍ عِنْدَهُ بِمِقْدَارٍ» الرعد/8، «الشَّمْسُ وَالْقَمَرُ بِحُسْبَانٍ» الرحمن/5. «لَا يَسْتَأْخِرُونَ سَاعَةً وَلَا يَسْتَقْدِمُونَ» الأعراف/34. آياتي داريم توي قرآن که مي‌گويد هر چيزي حساب و کتابي دارد. شب قدر يعني شب حساب و کتاب. تا سال ديگر کي زنده. کي مرده. کي مريض مي‌شود. کي خوشبخت مي‌شود. کي بدبخت مي‌شود. شب قدر مثل روزي است که وزرا مي‌روند مجلس. روزي است که بودجه تصويب مي‌شود. هر وزارت خانه‌اي خرجي يک سالش را بايد از مجلس بگيرد. روزي که لايحه بودجه را مي‌دهند به مجلس آن روز تصويب، روز قدر وزرا است. شب قدر شبي است که انسان براي يکسالش مي‌تواند چيزي ذخيره کند. هر چيزي حساب و کتابي دارد در سوره حا ميم داريم:
(حاميم دخان) بعد مي‌فرمايد ليلة مبارکة. شب قدر شب مبارکي هم هست. روز هم برکت دارد. بله تو قرآن مي‌خوانيم. بعضي روزها بي برکت است. (يوم النحس) تو قرآن است. (يوم النحس) يعني بعضي روزها نحس است. (ايام نحسات)، بعضي روزها نحس است. عوضش «لَيْلَةٍ مُبَارَكَةٍ» الدخان/3، در دعاي سمات داريم، و ساعه سوء و ليل و يوم سوء و ساعة سوء بعضي روزها بد است بعضي روزها خوب است. شب قدر ليلة مبارک است. «فِيهَا يُفْرَقُ كُلُّ أَمْرٍ حَكِيمٍ» الدخان/4. شب قدر همه کارها برنامه ريزي مي‌شود حديث داريم شب نوزدهم مرحله‌اي، شب بيست و يکم مرحله‌اي، شب بيست و سوم تنفيذ. مثل اينکه شوراي نگهبان مي‌گويد ايشان به درد رئيس جمهوري مي‌خورد. مرحله دوم مردم راي مي‌دهند. مرحله سوم راي مردم تنفيذ مي‌شود. پارچه را يک بار قيچي مي‌زنند، يک بار پرو مي‌کنند، يک بار دوخت آخري. شب نوزدهم مرحله‌اي. شب بيست و يکم مرحله‌اي ديگر، شب بيست و سوم قطعي.
روايت داريم. با هم بخوانيم «إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ» القدر/1. ما قرآن را شب قدر نازل کرديم. قرآن چه کتابي است. در جمهوري اسلامي به لطف خداوند هم حافظ قرآن زياد است و هم کلاس‌هاي قرآن و تجويد زياد است. ولي آنکه هنوز باقي داريم تا برسيم تفسير قرآن است. ما مزه قرآن را نچشيديم. قرآن کتابي است که هر واوش، هر حرفش، الفش، نونش، يايش، هر حرفش نکته دارد. بنده در سوره «إِنَّا أَعْطَيْنَاكَ الْكَوْثَرَ» الكوثر/1 يک تحقيقي کردم. هفتاد و هفت نکته گيرم اومد. توي اين سوره کوچک. يعني وقتي مي‌گوييم: «إِنَّا أَنزَلْنَاهُ»، چرا انا گفته و اني نگفته. چرا انزلناه گفته نزلنا نگفته. «إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ». بعد مي‌گويد و ما ادريک ما. . . دو مرتبه ليلة القدر را تکرار مي‌کند. مي‌توانست بگويد و ما ادريک ما ليلة. . . ما هو. دو بار شب قدر تکرار شده. اصلا تو هر آيه‌اي شب قدر تکرار شده. «إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ». آيه دوم «وَمَا أَدْرَاكَ مَا لَيْلَةُ الْقَدْرِ» القدر/2. آيه سوم »لَيْلَةُ الْقَدْرِ خَيْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ» القدر/3. باز آيه «تَنَزَّلُ الْمَلَائِكَةُ وَالرُّوحُ فِيهَا» القدر/4. (فِيهَا) يعني در شب قدر. سلام هي يعني سلامتي است. در آن شب سلامتي است تا صبح. يعني پنج تا آيه تو سه تاش کلمه ليلة القدر آمده، در دوتاي آيه چهارم و پنجم ضميرش آمده است. يعني پنج بار شب قدر توي اين سوره تکرار شده.
7- شب قدر، شب توبه از گناهان
شب بيست و يکم از شب نوزدهم مهمتر است. شب بيست و سوم از شب. . . حالا چه بايد کرد؟ 1- غسل دارد. به شرطي که کسي وسواسي نباشد. 2- احياء دارد. 3- توبه دارد. توبه چيه؟ توبه گريه کردن است؟ چه کنيم خدا ما را ببخشد. قرآن چند تا کليد دارد براي بخشيدن. يکي از کليدهايش که خوبه آقايان و خواهراني که پاي تلويزيون هستند گوش بدهند، این است که اگر مي‌خواهي تو را ببخشم، تو هم مردم را ببخش. بالاخره اگر کسي فحشت داده، نفرينت کرده، متلک گفته، سبکت کرده، تهمت بهت زده، ظلمي به تو کرده، ببخشش، ببخشش. « وَلْيَعْفُوا»، ببخشيد همديگر را. «وَلْيَصْفَحُوا أَلَا تُحِبُّونَ أَنْ يَغْفِرَ اللَّهُ لَكُمْ» النور/22. مگر نمي‌خواهي خدا تو را ببخشد. اگر مي‌خواهي خدا تو را ببخشد تو هم ديگران را ببخش.
حاضريد پاي تلويزيون يک جمله ای بگویید؟ «بِاِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَانِ الرَّحِيمِ». خدايا به احترام شب قدر، به احترام خون اميرالمومنين، به احترام اشکش، عبادتش، به شکرانه اين که من از علاقه مندان و از شيعيان اميرالمومنين هستم در امشب تمام کساني که به نحوي به من ظلم کرده‌اند همه را ببخشيد. آبرويمان را ريخته. مگر کسي مي‌تواند آبروي تو را بريزد. مگر مناجات ماه شعبان را فراموش کردي؟ (الهي به يدک لا بيدک غيرک زيادتي و نفسي). زيادي نفس، عزت و زلت دست خداست. دست کسي نيست. ببخشيد. توبه چيه؟ قرآن پشت سر توبه مي‌گويد: «تَابُوا وَأَصْلَحُوا» البقرة/160. نماز نخواندي؟ بخوان. فلاني از تو طلب داره؟ بده. ممکن است در جووني، بچگي، آدم يک خلافي کرده. پول يک کسي را خورده. بنده خودم بچه بودم مي‌رفتم دهاتهاي کاشان ميوه مي‌خوردم، فرار مي‌کردم. مي‌گفتم هنوز پانزده سالم نشده. بعد که پانزده سالم شد. دیدم کساني که مال مردم را خورده‌اند بايد صاحبش را راضي کنند گرچه در کودکي باشد. پول برداشتيم و رفتيم روستا گفتيم آقا اين درخت را مي‌بيني؟ ما از اين ميوه خورديم، فرار کرديم. اين پول را بگير حلال کن. اکثرا نگرفتند. و بعضي هم گرفتند حلال کردند. حالا نگو من خجالت مي‌کشم بروم بگویم دزدي کردم. مال تو خوردم. پول را به حسابش بريز. به نحوي پول را بده. نگذاريد مال حرام تو شکمتون باشد.
8- پرداخت خمس و زكات، راه جبران واجبات مالي
حديث بخوانم. امام صادق فرمود: لقمه حرام روي نسلتان اثر دارد. نگذاريد خمس توي مالتان باشد. نگذاريد زکات توي مالتان باشد. اگر يک کسي يک باغ انگور داد به شما گفت باغ مال خودت فقط سالي دو تا جعبه انگور به ما بدهيد. اگر ندهي همه مردم مي‌گويند خيلي اين نامرده. يک باغ انگور بهش دادند سالي دو تا جعبه‌اش را نمي‌دهد به صاحبش. خدا همه چيزي به تو داده. گفته بيست درصد بده به فقرا. نامردي نکنيد. توبه، مال مردم را پس دادن است. توبه، خمس دادن، نماز خواندن است. توبه دل رنجاندن، عذرخواهي کردن است. خانم ببخشيد من جسارت کردم. بچه جان ببخشيد من سر تو داد زدم. به بچه، برادر، شريک، شاگرد. شب قدر قلبتان را پاک کنيد. اگر ظرف را بشوييد، خدا شيرش مي‌دهد. توي قرآن سه تا قلب داريم. قلب سليم، قلب منيب، قلب مريض. «فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ» البقرة/10. به ديگران دعا کنيم. دعا که مي‌کنيد، عمومي دعا کنيد. شب شهادت اميرالمومنين بحث را گوش مي‌دهيد. برادر عزيزمان چند دقيقه‌اي ما را به فيض مي‌رساند و من هم دعا مي‌کنم.
خدايا به آبروي اميرالمومنين هر چي شب قدر، به آبروي اميرالمومنين هرچي شب قدر براي بندگان صالحت مقدر مي‌کني، همه آنها را براي همه ما مقدر بفرما(الهي آمين) نابودي دشمنان، خنثي شدن طرح دشمنان، عزت اسلام و مسلمين را مقدر بفرما(الهي آمين) آمرزش اموات، شفاي مريضا، حل مشکلات مقدر بفرما(الهي آمين) قلب آقا امام زمان را براي هميشه از ما راضي و ما را از بهترين ياران امام زمان قرار بده(الهي آمين) رهبر ما، دولت ما، امت ما، جوانهاي ما، مرز ما، انقلاب ما، عزت ما، وحدت ما، آبروي ما، هر نعمتي که به ما داده‌اي، در پناه امام زمان عليه السلام حفظ و ما را شاکر قرار بده(الهي آمين) توفيق فهم اسلام، عمل به اسلام، نشر اسلام، قربت الي الله مرحمت بفرما. (الهي آمين) ما را از غافلين در دنيا و از زيانکاران در دنيا و آخرت و از اهل حسرت روز قيامت قرار نده(الهي آمين) اول مرگ، اول راحتي روز قيامت و روز سرافرازي ما قرار بده(الهي آمين)
والسلام عليکم و رحمة الله و برکاته
