متن برنامه ی درس هایی از قرآن کریم حجت الاسلام قرائتی؛ تاريخ پخش :: 1383/4/11
بسم الله الرّحمن الرّحيم
سوره‌ي الرحمن را تفسير مي‌كرديم «الرحمن علّم القرآن» خداوند وقتي مي‌خواهد رحمت خودش را بگويد كنار رحمت، قرآن را مطرح مي‌كند مثل اينكه مي‌گويم فلاني سخي است بيائيد اين همه مدرسه ساخت ممكن است اين سخي افطاري هم داده باشد كمك به فقير هم كرده باشد 50 تا 100 تا كار ديگر هم كرده باشدوقتي مي‌خواهيم جلوه‌ي سخاوتش را بگوئيم مي‌گوئيم ببينيد چند تا مدرسه ساخت صدها ميليون تومان هم خرج كرد يعني وقتي مي‌خواهيم مطرح كنيم سخاوتش را مدرسه سازي را مطرح مي‌كنيم فلاني پزشك خوبي است فلاني را نجات داد يعني يكي از شاهكارهايي كه كرده نشان مي‌دهيم حالا خداوند وقتي مي‌گويد رحمت الرحمن مي‌گويد مي‌بيني رحمت من چيه؟ نمونه‌ي رحمت‌ام را بگويم؟
قرآن، جلوه رحمت الهي
علّم القرآن رحمت من قرآن است چون آنكه مهم است نعمتهاي معنوي است نعمتهاي مادي گير حيوانات هم مي‌آيد ما كاهو مي‌خوريم حيوان هم علف مي‌خورد ما گندم مي‌خوريم الاغ جو مي‌خورد استفاده از نر و مادگي توي حيوانات هم هست استفاده از لباس توي حيوانات هست استفاده از مسكن توي حيوانات هست گاهي حيوانات در بعضي كارها از ما آدمها جلوتر هستند بعضي حيوانات زير برف را مي‌بينند ما نمي‌بينيم بعضي حيوانات لانه مي‌سازند با شاخه‌هاي كوچولو روي درخت‌هاي بزگ لانه‌هايي درست مي‌كنند كه گاهي باد درخت را مي‌كند اما اين لانه متلاشي نمي‌شود ولذا آنجايي كه مصرف ماديات است قرآن مي‌فرمايد انسان الاغ اينها با هم هستند «متاعا لكم و لانعامكم» اين چيزهايي كه من آفريدم براي اينكه هم خودتان بخوريد هم گاوتان بخورد مثلاً حيوان بيشتر از ما مي‌خورد راحتتر مي‌خورد پوست كندن ندارد ظرفشويي ندارد مسموميت غذايش كمتر است غصه‌هايي كه ما داريم حيوان ندارد پشيماني‌هايي كه ما داريم حيوان ندارد اگر مسئول يك خوراك و شهوت و مسكن و رفاه و اينها باشيم توي آنها هم هست رحمت خدا توي معرفتمان است الرحمن علم القرآن نبايد گفت آقا ايشان ماشاالله 95 كيلو است خوب سنگ داريم كه 100 كيلو است آقا ايشان دو كيلو طلا دارد(يا من في الجبال خزائنه) در بعضي از كوه‌ها صدها كيلو طلا است اين خانم خيلي طلاهايش را جمع كند مي‌شود نيم كيلو تازه اين خانم شده يك ميليونم يكي از اين كوه‌هاي طلا معدن طلا كه كشف مي‌شود سنگ طلا هست كه ممكن است توي اين سنگ چند كيلو طلا باشد بنا براين طلا شرف نيست كه زنده باد سنگ‌هاي كوه خوراك. شرف نيست كه زنده باد گاو كه بيشتر راحتتر، شهوت ملاك نيست كه زنده باد خروس، مرغ و خروس از هم استفاده مي‌كنند به مراتب شهوترانيشان بيش از انسان است آنكه جلوه مي‌كند الرحمن علم القرآن است ولذا قرآن مي‌فرمايد «استجيبوا لله و للرسول اذا دعاكم لما يحييكم» يعني پيغمبر(صلي الله عليه وآله وسلم) دعوت كرده شما را براي چي دعوت كرده؟ لما يحييكم به چيزي كه شما را زنده مي‌كند قرآن ما را زنده كرد.
قرآن، مايه حيات جامعه بشري
قرآن وسيله‌ي حيات ما است امير المومنين(عليه السلام) در وصيت نامه‌اش مي‌فرمايد الله الله في القرآن شما را به خدا شما را به خدا نگذاريد قرآن از دست برود در قرآن مي‌فرمايد «لن يجعل الله للكافرين علي المومنين. . . . . » نبايد كفار راه نفوذ بر مسلمانها داشته باشند اگر از روز اول به اين آيه عمل مي‌كردند زمين‌شان را به اسرائيلي‌ها نمي‌فروختند به اسم مستشار خارجي بيگانه را راه نمي‌دادند(امير المومنين مي‌فرمايد نگذاريد ديگران به قرآن عمل كنند ولي شما خواب باشيد توي قرآن چند بار گفته سيروا في الارض بلند شويد هجرت كنيد آمريكايي‌ها آمدند. . . حالا نمي‌دانم با چه بياني بگويم با عواملشان به اسم سمپاشي تمام سوراخ موراخ خانه‌هاي ما را توي روستاها، گفتند مي‌خواهيم سمپاشي كنيم به اسم سمپاشي تمام زير زمين‌هاي ما را، به اسم سمپاشي باغها، خيانت نكردند؟ به اسم سمپاشي خانه خيانت نكردند؟ چه باغهايي كه بعد از سمپاشي اصلاً درختهايش خشك شد بعد معلوم شد سمپاشي نبود نگذاريد ديگران بر شما نفوذ كنند «لن يجعل الله. . . . » الرحمن. . .) خدا به شما قرآن ياد داد قرآن عزت شماست قرآن به شما ياد داد كه چه جوري حرف بزنيد بعضي كارها عملش گناه است آبروي مردم به قدري مهم است كه عملش گناه نيست علاقه‌ي به گناه هم گناه است مثلاً كسي دوست داشته باشد كه آبروي يك دختر برود فهميدي، شنيدم براي دختر فلاني يك همچين حرفهايي مي‌زنند عجب راست مي‌گويي فلاني تلفن كرده فلاني همچين پيامي داده همچين فچ فچ تنگ گوشي تنگ گوشي يكوقت مي‌بيني يك خانه‌ي مسلمان يك زن مسلمان دختر مسلمان رفت روي هوا آبرويش رفت روي هوا آنوقت قرآن مي‌فرمايد اگر هم كاري نكني همين كه دوست داري آبروي فلاني بريزد هر گناهي را كه دوست داشته باشي. . . شما دوست داشته باشي شراب بنوشي گناه نيست دوست داشته باشي قمار كني تا قمار نكني گناه نيست دوست داشته باشي كه دزدي كني تا دزدي نكرده‌اي گناه نيست اما اگر دوست داشته باشي آبروي كسي را بريزي ولو آبرويش را نريزي همين دوست داشتن «يحبون ان تشيع الفاحشه»(اصلاً يحبون يعني همينكه حب دارد علاقمند است مثلاً مي‌گويد يك عكس از فلاني دارم مي‌گويد مي‌شود يك فتوكپي‌اش را به من بده فيلمش است ببينم چي چي است تكثير كنيم كساني كه علاقه داشته باشند آبروي دختر و پسري را زن و شوهري را بريزند علاقه‌اش هم گناه كبيره است نه خود گناهش علاقه به گناه يك بار ديگر بگويم توجه كنيد چه مي‌گويم بسم الله الرّحمن الرّحيم تمام گناهان عملش گناه است آبروي مسلمان ريختن نيتش هم گناه است دوست دارد كه «ان تشيع الفاحشه» خداوند به شما قرآن داد قرآني كه به شما گفت چه جوري حرف بزنيد چه جوري ذخيره كنيد يك مقداري راجع به قرآن صحبت كنيم.)
قرآن، بيانگر حق و باطل
علّم القرآن يعني تعليم قرآن تعليم قرآن يعني تعليم حق. قرآن حق را ياد داد كسي كه قرآن بلد است حق را مي‌شناسد اين حق است يا اين باطل است «ننزل عليك القرآن بالحق» قرآن مي‌گويد من قرآن را به حق نازل كردم كسي كه قرآن را بلد باشد حق و باطل را مي‌شناسد گيج نمي‌شود كه كي راست مي‌گويد كي دروغ در جنگ صفين يك كسي گيج شد نگاهي به حضرت علي(عليه السلام) كرد يك نگاهي به عايشه و طلحه و زبير كرد گفت يعني چه شما همه اصحاب پيغمبر(صلي الله عليه وآله وسلم) هستيد اصحاب پيغمبر اختلاف يعني چه؟ الان هم توي جامعه هستند مي‌گويند اينها همه آخوند هستند آخوندها چرا با هم اختلاف نظر دارند اينها همه انقلابي هستند انقلابي‌ها چرا با هم اختلاف نظر دارند حضرت نگاهي كرد گفت چته؟ گفت گيجم گفت همه‌ي شما از اصحاب پيغمبر(صلي الله عليه وآله وسلم) هستيد چطور خودتان الان با هم درگير شده‌ايد حضرت فرمود ببين(اعرف الحق تعرف اهله) تو كاري با آدمها نداشته باش اول حق را بشناس وقتي حق را شناختي مي‌فهمي كي راست مي‌گويد الان چند تا رئيس جمهور روي كره‌ي زمين هست همه هم مي‌گويند رئيس جمهور كشور اسلامي هستيم ما نمي‌دانيم كدامها درست هستند مي‌گوئيم بيا شجاعت ترس يكي از اينها حق است يكي باطل اگر شجاعت حق است پس اعرف الحق حالا نگاه كن كدام رهبرهاي كشورهاي اسلامي شجاعت دارد؟ اگر امام شجاعت دارد معلوم مي‌شود امام حق است باقي‌ها ديگر طرد هستند خلاص، آقا صداقت دروغ كشورها گاهي وقتها مسئولينش گاهي وقتها يك چيزهايي مي‌گويند آدم نمي‌داند كي راست مي‌گويد كي دروغ مي‌گويد آقا صداقت و دروغ را تشخيص بده بعد هر كه راست گفت بگو حق است نه كار به سن داشته باش نه كار به لباس داشته باش نه كار به ريش سفيد داشته باش اينطور نيست كه آقا در و ديوار حرفش را مي‌زنند بنده با گوش خودم از ايشان دروغ شنيده‌ام چون مي‌دانم ايشان دروغگو است اگر به هر آجري هم عكسش را بزنند. . . آقا فلاني صبح تا شام قرآن مي‌خواند آقا من با گوش خودم اين كلمه را از ايشان شنيدم يعني شما روي موج حركت نكنيد.
قرآن مي‌فرمايد «و قرن في بيوتكن»زن پيغمبر(صلي الله عليه وآله وسلم) توي خانه‌ات بنشين حالا اين زن پيغمبر سوار شتر شده آمده دستور نظامي هم مي‌دهد مي‌گويد تير اندازي كنيد به علي بن ابي طالب(عليه السلام) حالا آن زن پيغمبر است آن داماد پيغمبر(صلي الله عليه وآله وسلم) است ولي ما نگاه كنيم قرآن را حساب كنيم قرآن مي‌گويد « و قرن في بيوتكن» زن پيغمبر تو توي خانه قرار بگير و اين به اين ايه عمل نكرد اينطور نيست كه ما گيج شويم ما دوتا دختر داريم در تاريخ يك دختر فاطمه(عليها السلام) يك دختر هم داريم دختر خليفه‌ي اول ابي بكر دو تا دختر دو تا خواسته داشتند دختر پيغمبر(صلي الله عليه وآله وسلم) آمد توي مسجد گفت مردم در غدير خم بوديد كه بابام گفت بعد از من علي(عليه السلام). . . كسي دو تا شاهد داشته باشد حقش را مي‌گيرد شوهر من حدود صد هزار شاهد داشت خوب حق شوهرم را بدهيد هيچكس گوش به حرف اين دختر نداد اما دختر ابي بكر دستور داد جنازه‌ي امام حسن(عليه السلام)را تير باران كنند فوري تير باران كردند حالا ما نبايد حساب كنيم يك دختر گوش به حرفش دادند يك دختر گوش به حرفش ندادند يكي امام حسن(عليه السلام)است يكي زن پيغمبر(صلي الله عليه وآله وسلم) است ما كاري با آدمها نداريم سؤال كشتن امام حسن(عليه السلام)حق است يا باطل؟ تير اندازي به جنازه حق است يا باطل؟ اگر باطل است كسي كه دستور تير اندازي داد بايد ببينيم آن كي است عايشه بود ديگري بود سومي بود دهمي بود كي بود؟ شمشير كشيدن روي علي بن ابي طالب(عليه السلام) حق است يا باطل؟ بنابراين بايد ببينيم چه كسي سوار چه حيواني شد شمشير كشيد بنابراين القاب گولمان نزند زن رسول الله اصحاب پيغمبر(صلي الله عليه وآله وسلم) سابقه‌ي. . الان مگر منافقين سابقه‌ي انقلابي ندارند؟ منافقين زيادي داشتيم سالهاي زيادي شكنجه شدند زندان بودند آقا ايشان سوابق درخشان انقلابي دارند بله دارد اما الان در مقابل نظام ايستاده حلقومش با حلقوم آمريكا يك جور است علّم القرآن يعني آموزش قرآن حق را بشناسيد ديگر گيج نمي‌شويد الرحمن علّم القرآن يعني تعليم حق تعليم داوري چون قرآن كتاب تعليم داوري است من كتاب آسماني فرستادم «لتحكم بين الناس» تا داوري كني بين مردم.
قرآن، قانون اصلاح جامعه
كتاب برهان است «علّم القرآن» يعني علّم استدلال يادمان مي‌رود كه چه جوري استدلال كنيم با كسي مي‌خواهيد حرف بزنيد اين رقمي حرف بزنيد «قد جائكم برهان» «علّم القرآن» يعني علم اصلاحات هر كسي مي‌گويد آقا ما طرفدار اصلاحات هستيم قرآن مي‌گويد شما طرفدار اصلاحات هستيد؟ آيه‌ي اصلاحات اين است «والذين يمسكون بالكتاب» كساني كه به كتاب آسماني تمسك مي‌كنند «واقام الصلوه» نماز به پا مي‌دارند كارهايشان طبق آيات قرآن است بعد مي‌گويد «لا نضيع اجر المصلحين» اينها مصلح هستند نمي‌شود بگويد من طرفدار اصلاحات هستم ولي طبق قانون فلان از ماده‌ي فلان اتريش از فلان قانون بلژيك آلمان فلان. . . . اصلاحات بايد اصلاحات در سايه‌ي قرآن باشد يكبار ديگر بخوانم اصلاحات را «الذين يمسكون بالكتاب» يعني كساني كه به كتاب آسماني تمسك مي‌كنند كساني كه كارهايشان از آيات قرآن الهام مي‌گيرند «واقام الصلواه» رابطه‌شان هم با خدا گرم است آنوقت مي‌گويد اينها مصلح هستند نمي‌شود اصلاحات باشد اما اصلاحات از قرآن. . . گاهي ممكن است بگويد آقا من اصلاح طلب هستم اما طرحي كه مي‌دهد با قرآن جور در نمي‌آيد ديگر چي؟ علّم القرآن يعني علم غيب، يعني تعليم غيب ما واقعش يكسري چيزها را نمي‌دانيم بعد از مردن نمي‌دانيم چه خبر مي‌شود نسبت به بعد از مرگ پهلوي ما غيب است ما الان را مي‌بينيم اما بعد از مرگ را نمي‌بينيم علّم القرآن به شما مي‌گويد در عالم غيب چه خبر است.
علّم القرآن يعني علّم ميزان چون قرآن مي‌گويد من ميزان هستم وسيله‌ي سنجش هستم «انزل الكتاب بالحق و الميزان» كتاب را فرستاديم همراه با ميزان(يك خورده نخ نخ‌اش كنيم ببينيم چه مي‌شود ما مي‌گوئيم گرسنه‌ات است برو نان بخور اين نان را وارسي كنيم، يكي از مسئولين نظام، معاون اجرايي رئيس جمهور بود مي‌گفت من نشستم ناني كه ما مي‌خوريم 269 گرو روي آن كار مي‌كنند به نظر تو چند گروه؟ گفتم به نظر من كشاورز گندم بعد هم اين گندم آرد مي‌شود اين آرد هم مي‌دهند به نانوا سه گروه كشاورز تا توليد گندم از گندم به آرد از آرد به نان گفت نه خير اين را نخ نخ‌اش كن 269 گروه روي آن كار مي‌كنند يك چيزي را ما همينطور ساده رد مي‌شويم يك ذره دقت كنيم ريش ريشش كنيم «الرحمن علّم القرآن» قرآن چيه؟ قرآن حق و باطل را به مانشان مي‌دهد آدمي كه قرآني است ديگر مي‌داند كي حق است كي باطل داوري را به ما نشان مي‌دهد استدلال را به مانشان مي‌دهد اين رقمي استدلال كن اصلاحات را به ما نشان مي‌دهد يكسري تحت عنوان اصلاح طلبان. . . قرآن گفته اصلاح طلبان «يمسكون بالكتاب» بعد مي‌گويد «لا نضيع اجر المصلحين» مصلح يعني اصلاح طلب كسي است كه «يمسكون بالكتاب» نمي‌شود كسي از راديو آمريكاه اصلاح طلب باشد «يمسكون بالكتاب» پشت سرش مي‌گويد مصلحين «علّم القرآن يعني چه؟ يعني تعليم عقايد، روشها، احكام، اخلاقيات، علم سياست. دين از سياست جداست؟ يعني 500تا از آيه‌ها را بردار در قرآن حدود 500 آيه داريم كه مربوط به مسائل سياسي است كسي كه مي‌گويد دين از سياست جداست يعني من قرآن را قبول دارم ولي دور اين 500 آيه نرويم. روشها: ممكن است كسي كمك به كسي بكند اما نحوه‌ي كمك فرق مي‌كند گاهي وقتها يك كار حق ست اما شيوه‌اش باطل است شيوه‌ي آب دادن اين نيست كه من آب را پرت كنم توي صورت كسي بايد توي ليوان باشد ظرف تميز باشد سرد باشد مقدارش اندازه‌اش ظرفش يعني فقط نگفته عبادت كن مقدار عبادت هم عبادتها كنترل مي‌شود اگر مردي خانمش را صدا زد براي مسائلي كه واجب بود به گردنش، حتي گر اين زن نمازش را طول بدهد نماز طولاني زن مورد رضاي خدا نيست حديث داريم(لا تطولن صلاتكم) يعني حق ندارد هي خانم نمازش را طول بدهد كه مثلاً بيند كه. . . بخاطر اينكه مثلاً كه. . . كاري كه به گردنش واجب است طفره برود. زني آمد خدمت پيامبر حضرت فرمود به نظرم تو از مسوفات هستي مسوف يعني سوف سوف يعني يك چيزي را هي لفتش مي‌دهي. . . مسئله‌ي. . . احكام را ياد داد)
قرآن، معلم عدالت در خانواده
علّم القرآن يعني علم عدالت من يك نمونه برايتان بگويم راجع به علّم القرآن مثلاً داريم كه «عاشروهن بالمعروف» زندگي‌تان با خانمها عادي باشد «ولهن مثل الذي عليهن بالمعروف» به همان مقدار كه بار روي دوش خانمها است به همان مقدار هم بايد بار روي دوش مردها باشد «ولهن» بنفع خانمها است «مثل الذي عليهن» مثل همان مقداري كه عليه زنها قانون هست بنفع زنها هم قانون است «علي الموسع قدره و علي المقترقدره متاعا بالمعروف حقا علي المحسنين) حتي اگر زن و شوهر بناست جدا بشوند عقد كرده‌اند با هم سازش ندارند مي‌گويد مي‌خواهي جدا بشوي يك هديه‌اي بدهي چقدر هديه بدهيم؟ وضعت خوب است خوب بده وضعت بدا است كمتر اگر وضع مالي تو خوب است سرمايه‌ي بهتر «علي الموسع قدره و علي المقتر قدره» چون بالاخره زن صدمه ديده عقد كرده بعد توافق اخلاقي ندارند جدا مي‌شود بخاطر اينكه توي جامعه و همسايه و جامعه ضربه خورده آن ضربه را بايد به مقدار خوب از پول و سكه جبران كني «آتوهن اجورهن بالمعروف» حتي كنيز را اگر خواستي از آن استفاده كني بايد اجر و مزدش را بايد به طور عاقلانه بدهي حتي داريم اگر زني كنيز است همان لباسي كه خودت مي‌پوشي كنيز بپوشد حتي اگر نوكر شما برده‌ي شما جوان است چون جوان شيك پوش است لباس شيك را بده به جوانتر ولو تو آقايي آن برده ولي چون او جوان است دلش مي‌خواد شيك بپوشد مراعات حالات نيازهاي طبيعي آن را داشته باش.
صاف نگوئيم الرحمن علّم القرآن اين را هم مزارها و توي جلسه‌ي فاتحه بخوانيم قرآن جلوه‌ي رحمت الهي است زماني كه برنامه پخش مي‌شود ايام سوگواري حضرت زهرا(عليها السلام) است(من خيلي مقايسه مي‌كنم كه چطور فاطمه‌ي زهرا(عليها السلام) يك خواسته داشت مردم گوش ندادند خواسته‌ي پيغمبر(صلي الله عليه وآله وسلم) را دختر پيغمبر(صلي الله عليه وآله وسلم) يك خواسته داشت گوش ندادند گفت به شوهرم ظلم نكنيد حق شوهرم را بدهيد اما چطور اگر يك دختر ديگر دستور داد سوار شتر شوند سوار شتر مي‌شوند جنازه‌ي امام حسن(عليه السلام) را تيرباران كنند چطور در بعضي جاها براي تير اندازي آماده باش بودند گوش به حرف دادند اما در بعضي جاها براي دادن حق علي(عليه السلام) چشم‌ها نابينا شد گوشها ناشنوا) فاطمه‌ي زهرا(عليها السلام) خيلي زجر كشيد صحنه را مي‌ديد يادش مي‌آمد غدير خم چي شد زحمات بابا چي شد بابا اينها را از جهل به علم از تفرقه به وحدت از شرك به توحيد از آدم كشي به ايثار از ظلمات به نور دعوت كرد مزد رسالت اهل بيت بود حالا اين وضع اهل بيت- السلام عليك يا فاطمه(عليها السلام)
شهادت حضرت زهرا(س) تسليت باد.
اللهم صل علي محمد و آل محمد خدايا به حق زهرا و پدرش و شوهرش و نسلش و مهديش تمام مشكلات مسلمين را برطرف بفرما(الهي آمين)
خود ما و اموات ما و كساني كه به گردن ما حق دارند همه را بخش و بيامرز(الهي آمين)
مريض‌هاي ما شفا مرحمت بفرما(الهي آمين)
به بي مسكن‌ها مسكن به بي شغل‌ها شغل به بي همسرها همسر به بي فرزند‌ها فرزند به مريض‌ها شفا به كدورتها صفا مرحمت بفرما(الهي آمين)
رهبر و دولت و امت و انقلاب و آبرو و مرز آنچه به ما داده‌اي در پناه آقا امام زمان(عجل الله تعالي فرجه الشريف) حفظ و قلب آقا امام زمان(عجل الله تعالي فرجه الشريف) را براي هميشه از ما راضي و ما را از بهترين ياران و منتظران و زمينه سازان ظهورش قرار بده(الهي آمين)
خطرات آينده را از ما دور بفرما(الهي امين)
شر اشرار را به خودشان برگردان(الهي آمين)
هر چه به عمر ما اضافه مي‌كني به ايمان و عقل و علم و عمل و اخلاص و عمق و بركت ما بيفزا(الهي آمين)
قيامت را روز حسرت و خسارت ما قرار نده(الهي آمين)
به خانواده‌هاي جانبازان اسرا شهدا مرحمت بفرما(الهي آمين)
رهبر عزيز ما را به سلامت بدار(الهي امين)
والسلام عليكم و رحمه الله و بركاته
