متن برنامه ی درس هایی از قرآن کریم حجت الاسلام قرائتی؛ تاریخ پخش :: ۱۳۸۱/۳/۹
«بسم اللّه الرّحمن الرّحیم»
الهی انطقنی بالهدی و الهمنی التقوی
بینندگان عزیز بحث را در ایام تولد پیامبر صلی الله علیه و آله میبینند و تولد امام صادق (علیه السلام) این روز عزیر را تبریک میگوئیم. اگر خواسته باشیم بدانیم پیغمبر صلی الله علیه و آله چه نقشی داشت آدم یک گشتی در دنیا بزند یک گشتی هم در تاریخ بزند چون در قرآن چند بار فرموده «سیروا فی الارض» روی زمین بگردید حدیث داریم یکی از معانی سیر در زمین «سیروا فی الارض قرآن» در زمینه قرآن نگاه کنید یعنی با تاریخ کتبی با گشت طبیعی کارنامه پیغمبر صلی الله علیه و آله را ببینیم سنگ و چوب پرستی و بت پرستی به خداپرستی جهل به علم تفرقه به وحدت توحش به تمدن. عربی میگفت ما قبل از پیغمبر اسلام همهاش نگاهمان به زمین بود شتر و شمشیر و سرقت قبلیه و فامیلی و عیش و شراب پیغمبر صلی الله علیه و آله آمد چانه مان را گرفت «فلا اقسم بمواقع النجوم» مدار حرکتها «والشمس و ضحها» «والفجر، ولیال عشر و السماء رفعها و وضع المیزان» به هر حال پیغمبر صلی الله علیه و آله خیلی به گردن ما حق داشت از غارت به ایثار دعوت کرد.خدایا بالاترین و عمیقترین سلام و صلوات خودت را نثار روح پیغمبر اسلام و امام صادق علیه السلام بفرما (الهی آمین)
صدقه نشانه صداقت در ایمان
من میخواهم راجع به زکات صحبت کنم منتهی شما نگوئید آقای قرائتی زکات پس زکات مربوط به ما نیست زکات یک معنای عامی دارد که حالا شامل حال همه میشود البته ممکن است چند جملهای از این بحث تکراری باشد ولی بخش عظیمی از آن هم تکراری نیست در مدرسه که بودیم به ما میگفتند که ۱۰۰ مقسوم است این هم مقسوم علیه ۵، خارج قسمتش را تعیین کنید ۱۰۰ تقسیم بر ۵ ما هم میرفتیم شب حل میکردیم میگفتیم خارج قسمتش ۲۰ منتهی این خارج قسمت را بعد باید پر کنیم توی خانه در قرآن یک مقسوم داریم یک مقسوم علیه به ما گفتهاند خارج قسمت را خودت پیدا کن مقسومش اینست «انما الصدقات» صدقات یعنی زکات، صدقه از صدق است زکات دادن نشانه اینست که آدم در ایمانش راست میگوید آخر اگر گفتی دین دارم ولی پول ندادی پیداست دروغ میگویی به همین خاطر به مهریه خانم هم میگویند صداق چون داماد به عروس میگوید دوستت دارم میگوید بده ببینم ۱۰۰ تا سکه اگر ندادی معلوم میشود دروغ میگویی صداق نشانه اینست که داماد به عروس علاقه دارد. «انما الصدقات» مقسوم است و مقسوم علیه آن طولانی است «للفقرا والمساکین والعاملین علیها المؤلفه قلوبهم و فی الرقاب والغارمین و فی السبیل الله و بین سبیل فریضه من الله» (۱) فقرا را میشناسید چه کسانی هستند مساکین، مسکین، مسکن، مسکن یعنی خانه مسکین کسی است که از بی پولی میرود توی خانهاش و مینشیند میگوید فلانی خانه نشین است میگوید اگر بروم افطاری باید افطاری بدهم من که ندارم افطاری بدهم نمیروم بخورم بروم بیرون بچهام گریه میکند میگوید میوه میخواهم پول که ندارم پس از خانه بیرون نمیروم یعنی بخاطر بی پولی توی خانهاش نشسته (عاملین) کسانی که وقتشان را صرف میکنند جمع میکنند زکات میگیرند تقسیم میکنند یعنی دست اندرکاران زکات «مولفه قلوبهم» بعضیها هستند ایمانشان شل است اگر پول به آنها بدهی اینها جذب میشوند بعدی به آنها علم یاد میدهی و ایمان میآورند یعنی دانه پاشی.
(رقاب) کسانی که توی جبهه اسیر شدهاند بخرید این اسیرها را آزاد کنید (غارمین) ورشکسته، ماشین اش افتاده توی دره کشتی اش غرق شده مغازهاش سوخته «فی سبیل الله» در راه خدا کتابخانه، پل، جهازیه، درمانگاه، هر کاری که خدا دوست دارد «ابن سبیل» هم کسی که توی راه مانده.
آثار زکات در جامعه اسلامی
مالیات را بگیرد و بین اینها تقسیم کنید حالا خارج قسمتش چه میشود ما اگر از پر درآمدها گرفتیم و به فقرا و مساکین دادیم یک نوع تعادل پیدامی شود فقر زدایی عاملین، دست اندرکاران زکات تشویق میشوند. مؤلفه قلوبهم محبوب میشوید رغاب اسیرها را میگیرید آزاد میکنید غارمین ورشکسته مثل پیچ و مهرهای است که روغن میخواهد اگر روغنش بزنی باز راه میافتد افرادی که ورشکسته شدهاند زود اینها را به حرکت در بیاورید. «فی سبیل الله» خدمات «ابن سبیل» هم آبرویش دارد میریزد توی شهر غریب گیر کرده آبرویش را بخرید نگذارید خراب بشود اینها خارج قسمتش است. اگر این حکم خدا عملی بشود یعنی اگر مردم مالیاتشان را درست بدهند از پردرآمدها بگیرید بین این ۸ گروه تقسیم کنید آنوقت نتیجهاش این میشود در جامعه تعادل پیش میآید نیروهایش تشویق میشوند محبوب میشوید پیش دیگران اسیرهایتان را آزاد میکنید نیروهای از کار افتاده تان را به حرکت در میآورید به افرادی خدمت میکنید. مسافرین دلگرم میشوند نمیگویند آقا برویم سفر یکبار بنزنم تمام میشود. وقتی حرکت میکند بداند که اگر توی راه ماند جمهوری اسلامی بودجه را برای در راه ماندهها گذاشته آنوقت این میشود سیما و چهره یک نظام اسلامی. نظام اسلامی نظامی است که توی آن تعادل باشد یعنی توی آن فقیر نباشد نیروهایش را تشویق کند بین باقی کشورها محبوب باشد، به همدیگر خدمات ارائه بدهند آبروی همدیگر را حفظ کنند.
زکات در حکومت اسلامی
«خذ من اموالهم الصدقه وصل علیهم ان لهم» توی این آیه ۱۳ تا نکته است پای تلویزیون افراد تحصیلکرده هستند چه کسی جرأت داره به خودش اجازه بدهد یک سطر بنویسد که توی هر کلمهاش یک نکته باشد در هنر داشتید که در هر رشتهای سطری بنویسد که توی هر کلمهاش یک نکته باشد!؟
(خذ) حق فقرا گرفتنی است آقا اسلام زور است؟ بله زور خوب است ظلم بد است بین زور و ظلم فرق است زور خوب است ظلم بد است منتهی در تاریخ هر که زور دارد ظلم میکند اگر ایران زور نداشت حالا دیگر بعثیها و صدام ایران را گرفته بودند آدم وارفته به درد نمیخورد ۳۵۰ تا اعوذ داریم یعنی خدایا پناه میبرم از این بدی اولین اعوذ این است «اعوذ بک من الکسل» پناه میبرم از آدم بی حال اولین ننگ است صبح قلقلکش میدهی غروب میخندد انگار ماست خورده شُل است آدم باید جنب و جوش داشته باشد. (من) یعنی بخشی نه همه یک میلیون ۲۰۰ تومان خمس بده از ۴۰ تا گوسفند یک گوسفند «اموالهم» یعنی مالکیت شخصی محترم است ما سه نوع مالکیت داریم مالکیت شخصی مالکیت حکومتی مالکیت شخصی محترم است اسلام غیر از مارکسیست است که البته حالا دارند کمکم بر میگردند و پشیمان شدهاند مالکیت شخصی در فطرت است اصلاً توی حیوانات هم هست اگر یک الاغ سر کرد توی آخور و مقداری علف برداشت الاغ دیگری بخواهد آنرا از او بگیرد پس میزند. اگر بچه شیر خواری یک قاشق در دستش بگیرد بچه دیگری بخواهد از او بگیرد اجازه نمیدهد. وهابیها میگویند «صل» فقط بر پیغمبر میتوانید بگوئید «صل علی محمد» فقط اینرا میگویند ولی قرآن میگوید اینطور نیست هر کسی زکات داد «صل علیهم» تو پیغمبر بر او درود بفرست و لذا آنها به بعضی دعاهای ما اشکال میکنند چون در بعضی دعاها داریم «وصل علی فاطمه علیها السلام» آنها میگویند «صل علی فاطمه علیهاالسلام» و «صل علی علی علیه السلام» نگو، بگو «صل علی محمد».
تشویق، عامل رشد نیکی ها
قرآن میگوید حتی آدمهای عادی که میآیند زکات بدهند به آنها صلوات بفرست تشویق و ستایش مردم لازمست بعضیها حسود هستند مثلاً وقتی میخواهیم از کسی تجلیل کنیم میگوید تجلیل نمیخواهد دارد باید بدهد بابا با اینکه دارد و به وجوب عمل کرده تو باز هم از او تجلیل کن معلم با اینکه حقوق گرفته و وظیفهاش است که درس بدهد تو هم وظیفهات است احترام کنید.
آرامش مردم با سه چیز است ۱-ایمان (معنوی) «الا بذکر الله» ۲-همسر (اجتماعی) «لتسکنو علیها» ۳-به تشویق (مادی) «ان صلاتک سکنو» سکینه یعنی آرامش. چه طوری به افراد مضطرب آرامش بدهیم الان میلیونها نفر دارای مرضهای روانی هستند دوای اضطراب قرص نیست ایمان به خدا چون گاهی نارحتیم این همه زحمت کشیدیم هیچکس از ما قدردانی نکرد آقا خدا که فهمید ثوابش هم محفوظ است مردم بفهمند یا نفهمند «الا بذکر الله تطمئن القلوب» اگر انسان با خدا معامله کند دیگر کاری ندارد که کی چی گفت ولی خیلی وقتها افراد مضطرب هستند پشت سر من چه گفتند نظر فلانی راجع به من چی بود آقا به وظیفه ات عمل کن هر که هر چه میخواهد بگوید بگوید.
«ان صلاتک» کاف در اینجا کاف شخصیت است من یکوقت به شما خودنویس میدهم میگویم این خودنویس را از مغازه لوازم التحریر خریدم یکوقت میگویم این خودنویس را حضرت امام (ره) به من داد این دو تا با هم فرق دارند «صلاتک» خصوصی است گاهی وقتها مقام معظم رهبری یا رئیس جمهوری سخنرانی میکنند خوب میلیونها هم گوش میدهند گاهی میرود خانه خانواده شهید و با آن خانواده شهید خصوصی حرف میزند آن ۵ دقیقه خصوصی اثر از ۲۰ سال سخنرانی توی آن خانواده بیشتر است نور تماس خصوصی از سخنرانی عمومی بیشتر است.
اصلاً میدانید چرا تریاکیها موفق هستند؟ چون منقل به منقل خانه به خانه میروند هیچوقت یک تریاکی در مجمع عمومی نمیگوید جوانان بیائید تریاک بکشید منقل به به منقل میرود و لذا سالی ۱۰ تا تولیدی دارد ولی شما این سفارش نماز جمعه و جماعت میکنی آخرش هم میبینی ۱۰ نماز جمعه خوان درست نمیکنی من یک پیشنهادی میکنم افرادی که توی محله برجستگی فرهنگی دارند یعنی مردم محله او را بعنوان یک تحصیلکرده مومن میشناسند بروند در خانهاش و بگویند ما مردم محل نسبت به تو ایمان داریم چون هم سوادت از همه بیشتر است هم سابقه انقلابی و تقوایی، بچههای ما تابستان توی محله وِل هستند بیا آنها را جمع کن با آنها کپ بزن بچه ما بداند کهیک استاد دانشگاه رفیق او است یک دبیر تحصیلکرده یک طلبه فاضل رفیق او است اگر دست بچهها توی دست یک آدم سالم باشد از ولگردی و هرزگی نجات پیدا میکنند وگرنه اگر بچهها سه ماه تابستان ول باشند اگر آموزش و پرورش درست بافته باشد پنبه میشود.
تربیت فرزند، وظیفه اصلی والدین
شهید باهنر میگفت در تابستان تعلیم، تعطیل میشود اما تربیت… در تابستان وظیفه پدر و مادرها سنگین است چون در زمستان آموزش و پرورش بار پدر و مادرها را به عهده دارد اما در تابستان که بچهها را ول میکند وظیفه پدر و مادرها بیشتر میشود تابستان باید یک خورده بیشتر به بچهها رسید و بهترین راهش هم اینست که پدر و مادر بروند با بچه ورزش کنند «من کان له صبی صبا» هر که بچه دارد خودش هم بچه بشود با بچهمان برویم پارک با بچه مان برویم نماز جمعه با بچه مان توپ بازی کنیم اگر بچه دید که کمبودهایش از طریق پدر و مادر تأمین میشود نیاز ندارد با آدمهای لااُبالی… خدای ناکرده گرفتار آنها بشود. خواهرها و برادرهایی که آشپزی میکنند سکنجبی را میچشند هر وقت دیدند ترشی اش بیشتر است شکرش را زیادتر میکنند الان وظیفه امسال تابستان از وظیفه ۱۰ سال پیش بیشتر است چون ۱۰ سال پیش اینقدر اینترنت و ماهواره نبود اینقدر توطئه نبود. الان چون ترشی اش بیشتر است شما باید شکرش را بیشتر کنید یک مقداری هم پول خرج کنید شما چطور چند هزار پول کفش میدهید ۵ هزار تومان هم خرج مخ بچه ات بگذار. شما پول کفش میدهید کفش مال پا است آن پول مخ است اصلاً قالی است را بفروش خرج مُخ بچه ات کن قالی ات پشم است بچه ات نسل است نسل از پشم مهمتر است. برادرها مردم عزیز ایران امسال بارندگی به لطف خداوند خوب شد کشاورزهای عزیز تصمیم بگیرید زکات بدهید چه جوری؟ روحانی که مورد اطمینانتان است ۲-بخشدار و فرماندار مورد اطمینان ۳-ریش سفیدها و شورای اسلامی، کمیته امداد جهاد کشاورزی همه جمع بشوید ستاد زکات درست کنید صدا و سیما هم کمک کند و تبلیغ کنید اینهایی که گندمشان خوب است گاو و گوسفندشان خوب است جمع کنند. تا در روستا فقیر هست حق ندارید زکات را به روستای دیگری ببرید خمس را به مراجع داد اما زکات مال فقراست خمس مال دین است دین مال کتاب و تربیت طلبه و عالم است. هر کس از نظر تقوا و ایمان مسائل اسلامی هم بلد است گندمها را پهلوی او جمع کنید وقتی جمع کردید یک مقدار هم دولت کمک میکند انشاءالله اگر هم کمک نکرد نکرد ولی ما حکم خدا را عمل میکنیم نباید بگوئیم اگر تو نماز بخوانی من هم میخوانم شما نماز بخوان ولو هیچکس نماز نخواند اگر دولت کمک کرد چه بهتر اگر هم کمک نکرد که…
رضا شاه رفت بازدید از یک پادگان در آشپزخانه به سرباز گفت پسر غذا چیه؟ گفت قربان آبگوشت رضا شاه هم رفت توی آشپزخانه در قابلمه را بلند کرد دید پلو است گفت پسر این که پلو است گفت قربان چه بهتر. حالا اگر دولت هم چیزی داد که قربان چه بهتر اگر دولت چیزی نداد همان پردرآمدها بشکرانه اینکه امسال کم آبی نداریم زکات جمع میکنیم زیر نظر افراد محبوب متقی مساله دان اینرا بین فقرا تقسیم میکنیم. شکم فقرا سیر شود خدا برکت میدهد آقایانی که درآمد خواباندهاند توی بانک خمس هم همینطور است «ارحم ترحم» رحم کن تا مورد رحم قرار بگیری.
خدایا! روز تولد پیغمبر (صلی الله علیه و آله) و امام صادق (علیه السلام) را بر همه ما مبارک بدار.
ما را بهترین یاران و پیروان این دو عزیز قرار بده. (الهی آمین)
ما را مشمول شفاعت این دو عزیز قرار بده. (الهی آمین)
زیارت این دو عزیز را با معرفت نصیب ما بفرما. (الهی آمین)
همه مشکلات همه امت اسلامی را برطرف بفرما. (الهی آمین)
«والسلام علیکم و رحمه اللَّه و برکاته»