پرسش هایي پيرامون اصحاب و یاران امام زمان عليه السلام

به نام خدا

پرسش: یاران امام زمان چه کسانی هستند ؟

پاسخ: یاران حضرت را سه گروه تشکیل می دهند:

الف. 313 که یاران خاص هستند؛
ب. ده هزار نفر ؛
ج. عموم شیعیان و محبان.
در روایتی از امام جواد(ع) آمده است:
«پس هنگامی که این تعداد (313 نفر) از اهل اخلاص گرد او (در مکه و به اذن خدا) جمع شدند، خدا امر او را ظاهر کند. پس هنگامی که برای او عقد (ده هزار نفر مرد) کامل شد، به اذن خدای عزوجل خروج می کند».

(کمال الدین، ج2، ب36،خ2)

پرسش: یاران حضرت چند نفرند و از کجا هستند ؟

پاسخ: تعداد 313 نفر که در روایات آمده یاران اصلی آن حضرت می باشند که از هر جهت توانایی لازم را دارند.
آن حضرت پس از ظهور، حکومت جهانی تشکیل می دهند و امروزه با این امکانات و وسایل ارتباط جمعی که دنیا را به شکل یک دهکده کوچک در آورده است، همین تعداد 313 نفر کافی است. چگونه یک رئیس جمهور با چند وزیر یک کشور چند صد میلیونی را اداره می کند؟
مگر در کشور چین با اینکه بیش از یک میلیارد جمعیت دارد یک رئیس جمهور و چند وزیر آن کشور را اداره نمی کنند؟
علاوه بر این 313 نفر که از یاران اصلی آن حضرت می باشند؛ افراد زیادی از مؤمنین نیز (در سطح پایین تر از آنها جزء کار گزاران) حضرت هستند.
ب. بنابر نقل روايات اصحاب و ياران خاص آن حضرت حدود 313 نفر به تعداد ياران رسول خدا(ص) در غزوه بدر خواهد بود كه تعداد آنان از شهرهاى مختلف مشخص است و ما بعضى از آنها را ذكر مى‏كنيم: 24 نفر از طالقان18 نفر از قم14 نفر از كوفه 12 نفر از هرات12 نفر از مرو3 نفر از سجستان 3 نفر از رقه (نزديك مرز سوريه و تركيه است)12 نفر از جرجان 9 نفر از بيروت8 نفر از مدائن8 نفر از نيشابور 3 نفر از بصره3 نفر از خابور (نزديك مرز عراق و سوريه در استان حسكه و ديرزور)ء7 نفر از رى7 نفر از طبرستان (مازندران)6 نفر از يمن5 نفر از طوس (مشهد) 3 نفر از دمشق2 نفر از مدينه منوره5 نفر از تفليس 4 نفر از همدان4 نفر از ديلم4 نفر از زنجار 4 نفر از فسطاط (در كشور عراق )2 نفر از سبزوار و بقيه از ساير شهرها و مناطق خواهند بود. در اين مورد به كتاب «منتخب التواريخ » ص1119 مراجعه كنيد. كتاب هاى ديگر؛ مانند «الزام الناصب» از سوى اهل سنت نيز مطالب فوق را توضيح داده است».

پرسش: یاران حضرت را چه گروه هایی تشکیل می دهند و نقش زنان چیست ؟

پاسخ: بنابر آنچه از روايات استفاده مي‌شود، ياران حضرت را سه گروه تشكيل مي‌دهند:
1. 313 نفر ياران خاص كه در ابتداي ظهور خدمت حضرت اجتماع مي‌كنند؛
2. لشكر و گروه ده هزار نفري كه با اجتماع آنان خروج صورت مي‌پذيرد؛
3. عموم شيعيان و ارادتمندان كه در طول حركت امام مهدي(ع) به ايشان ملحق مي‌شوند.
اگر سخني از پنجاه زن به ميان آمده است، مربوط به گروه اول است. از امام باقر(ع) در روايتي بلند نقل شده است: «….قسم به خدا، 313 تن كه در بين آنان، 50 زن هستند در مكه اجتماع مي‌كنند ….»(بحار الانوار، ج52، ص223، ح87) و طبيعي است وقتي شمار زنان در گروه اول به اين تعداد باشد در گروه‌هاي بعدي بيشتر خواهد بود.
علاوه بر اينكه پرسش از كم بودن تعداد زنان نسبت به مردان در ميان ياوران حضرت، حرف صحيح و پسنديده‌اي نيست، چرا كه ياوري، نه فقط به معناي جنگيدن و سلاح بركشيدن است، بلكه يار و ياور واقعي، كسي است كه با همه‌ي وجود ، در خدمت امام و اهداف او باشد و آن چه را كه حضرت از او مي‌خواهد، انجام دهد. در زمان غيبت و انتظار، به وظيفه يك منتظر واقعي آگاه باشد و آنچه را در اين مدت بايسته است، انجام دهد و در زمان ظهور، گوش به فرمان و مطيع دستورهاي او باشد و امر او را امتثال كند. مگر فاطمه زهرا(س) و زينب كبرا(س) از ياوران پيامبر و امام زمان خود نبودند؛ در حالي كه جنگ ظاهري با اسلحه نداشتند؟ هر كس به تاريخ بنگرد به خوبي به نقش بارز و بي بديل آنان، در ياري رهبر خود پي مي‌برد. ياري رهبر در رساندن پيام او و مكتبش بسيار ارزشمند است و اصولاً حركت فرهنگي، پايه و اساس است و لذا در روايت، به علم و عالم و قلم او اشاره شده است: «مداد العلماء افضل من دماء شهداء»؛ چرا كه اگر ياري امام در بعد فرهنگي و تبيين معارف دين او نباشد و مردم آگاه به اهداف و برنامه‌هاي امام نباشد، طبعاً، براي كمك به گسترش فرهنگ و مكتب او، سلاح به دست نمي‌گيرند. زنان در اين عرصه مهم، به خوبي مي‌توانند ايفاي نقش نموده و ياري امام خود را در حد اعلا، اعلام و آشكار كنند.
در مواردي كه ياري كردن مربوط به حالت جنگ و قيام و جهاد باشد، طبيعي است كه مردان بايد حضوري فعال‌تر داشته باشند؛ چرا كه خداوند با توجه به ويژگي‌هاي جسمي و روحي زنان و مردان وظايف و تكاليف را قرار مي‌دهد و ويژگي‌ها و مشكلات جنگ، به گونه‌اي است كه نه با جسم زن سازگاري دارد و نه با روح او همخوان است. لذا وظيفه جهاد، از دوش آنان برداشته شده است(مگر در زمان ضرورت).

پرسش: 313 نفر بعد از ظهور چه مي کنند و آيا الان هستند يا رجعت مي کنند ؟

پاسخ: الف.ياران حضرت، بعد از ظهور، تحت امامت و راهنمايي ايشان به وظايف ديني خود همت ميگمارند و آنچه را حضرت از آنان ميخواهد به بهترين و کاملترين صورت انجام ميدهند. و زماني که پيمانه عمر آنان پايان يافت از دنيا ميروند.
ب. هنگامي كه بنيان گذار حكومت واحد جهاني، حضرت مهدي موعود(ع) بر اساس عدالت و آزادي واقعي مأمور به تشكيل حكومت مي‌شود تعداد 313 نفر از ياران خاص آن حضرت در اطراف شمع وجود مقدسش جمع مي‌شوند و آنها در واقع فرماندهان لشكري و كشوري دولت كريمه مهدي(ع) مي‌باشند. در روايات تركيب دولت امام مهدي(ع) از انسان‌هاي وارسته و متقي تشكيل مي‌يابد كه نام برخي از آنها بدين گونه است:
هفت نفر از اصحاب كهف، يوشع وصي موسي(ع)، مؤمن آل فرعون، سلمان فارسي، مالك اشتر، ابودجانه انصاري و قبيله همدان. امام صادق(ع) مي‌فرمايد: هنگامي كه حضرت قائم آل محمد(ص) قيام كند هفده تن را از پشت كعبه زنده مي‌گرداند كه عبارتند از: پنج تن از قوم موسي(ع) كه به حق قضاوت كرده و با عدالت رفتار مي‌كنند، هفت تن از اصحاب كهف، يوشع وصي موسي، مؤمن آل فرعون، سلمان فارسي، ابودجانه انصاري و مالك اشتر”(تفسير عياشي، ج2، ص32، اثبات الهداة، ج3، ص550).
بنابر اين ياران حضرت هم از افرادي هستند كه در زمان ظهور زنده‌اند و هم از افرادي هستند كه قبل از ظهور از دنيا رفته‌اند و هنگام ظهور دوباره زنده مي‌شوند.
البته بايد توجه داشت رجعت مخصوص ياران خاص نيست زيرا در روايات به صورت مطلق از بازگشت گروهي از مؤمنان نيز سخن به ميان آمده است. به عبارت ديگر ما اين اميد را داريم كه زمان ظهور را درك كرده و در ركاب حضرت باشيم، ولي اگر عمر ما به زمان ظهور متصل نشد؛ بنابرآنچه از قرآن و روايات استفاده مي‌شود، اين است كه گروهي از مؤمنان ـ كه قبل از ظهور از دنيا رفته‌اند ـ به اذن خدا به دنيا برمي‌گردند و در ركاب حضرت و جزء ياران او خواهند بود. ياران آن بزرگوار هم از افرادي هستند كه در زمان ظهور زنده‌اند و هم از كساني‌اند كه قبل از ظهور از دنيا رفته و دوباره زنده مي‌شوند. لذا از ما خواسته شده كه هر روز صبح دعاي عهد بخوانيم(مفاتيح الجنان، بعد از دعاي ندبه) امام صادق(ع) در روايتي فرمود: هر كس قبل از صبح اين دعا را بخواند؛ از ياران قائم(عج) خواهد بود و اگر پيش از ظهور بميرد، دوباره زنده شده و از قبر خارج مي‌شود. در متن اين دعا نيز ما از خدا مي‌خواهيم اگر قبل از ظهور از دنيا رفتيم دوباره زنده شويم: “اللهم ان حال بيني و بينه الموت…”.

پرسش: آیا یاران حضرت مهدی (عج) در شهر یا مکان خاصی زندگی می کنند ؟

پاسخ: آنچه از روايات استفاده مي‌شود، آن است كه ياران و پيروان حضرت ضمن آنكه به تقوا و تهذيب نفس و رعايت دستورات الهي توجه دارند، به وظايف يك منتظر واقعي نيز همت مي‌گمارند و در اين راستا براي زمينه سازي براي ظهور امام زمان(ع) تلاش و كوشش مي‌كنند و مردم را براي تحقيق اين آينده سبز و پذيرش عدل مهدوي آماده سازند. اينكه در منطقه‌اي از ايران شهري باشد كه قابل رؤيت نباشد، دليل و مدرك قابل قبول ندارد. علاوه اينكه نپذيرفتن و انكار آن بيشتر قابل قبول است.
وقتي بر اساس روايات، خود آن حضرت در ميان مردم حاضر مي‌شود؛ بر چه مبنايي ياران او در جاي مخفي و غير قابل رؤيت باشند؟ آيا اين همه از شيفتگان حضرت چه از علما و چه از رزمندگان و شهداي ما از پيروان حضرت نبوده و نيستند؟

پرسش: آیا یاران حضرت همه از زنده ها هستند یا کسانی که قبل از ظهور هم از دنیا رفته اند می توانند جزء یاران حضرت باشند ؟

پاسخ: هنگامي كه بنيان گذار حكومت واحد جهاني، حضرت مهدي موعود(ع) بر اساس عدالت و آزادي واقعي مأمور به تشكيل حكومت مي‌شود تعداد 313 نفر از ياران خاص آن حضرت در اطراف شمع وجود مقدسش جمع مي‌شوند و آنها در واقع فرماندهان لشكري و كشوري دولت كريمه مهدي(ع) مي‌باشند.
در روايات تركيب دولت امام مهدي(ع) از انسان‌هاي وارسته و متقي تشكيل مي‌يابد كه نام برخي از آنها بدين گونه است:
هفت نفر از اصحاب كهف، يوشع وصي موسي(ع)، مؤمن آل فرعون، سلمان فارسي، مالك اشتر، ابودجانه انصاري و قبيله همدان.
امام صادق(ع) مي‌فرمايد:
«هنگامي كه حضرت قائم آل محمد(ص) قيام كند هفده تن را از پشت كعبه زنده مي‌گرداند كه عبارتند از: پنج تن از قوم موسي(ع) كه به حق قضاوت كرده و با عدالت رفتار مي‌كنند، هفت تن از اصحاب كهف، يوشع وصي موسي، مؤمن آل فرعون، سلمان فارسي، ابودجانه انصاري و مالك اشتر»
(تفسير عياشي، ج2، ص32، اثبات الهداة، ج3، ص550).
بنابر اين ياران حضرت هم از افرادي هستند كه در زمان ظهور زنده‌اند و هم از افرادي هستند كه قبل از ظهور از دنيا رفته‌اند و هنگام ظهور دوباره زنده مي‌شوند.

پرسش: آیا یاران حضرت همه جوان هستند ؟

پاسخ: آنچه در روايت مطرح شده اين است كه ياران حضرت همه جوان هستند و افراد كهنسال و پير، مانند سرمه در چشم و نمك در غذا هستند.
بنابراين افراد كهنسال نيز در بين ياران هستند؛ ولي نفرات آنها كمتر است. اما اينكه چرا همه جوان هستند، در متون و روايات، علت و دليلي براي آن ذكر نشده است. البته جوان بودن ياران، مخصوص سپاهيان امام مهدي(ع) نيست.
ما وقتي با پيروان و ياران انبياء و پيشوايان گذشته(ع) نيز آشنا باشيم، به روشني مي‌بينيم كه اكثر آنها جوان بودند. در جوان شور و خروش بيشتر است، جوان از حالت محافظه كاري و احتياط كمتري برخوردار بوده و براي حركت و تلاش آمادگي بيشتري دارد. دل كندن و جدا شدن از زندگي و دنيا، در جوان راحت تر و بيشتر است.
امام صادق(ع) فرمود:
جوانان را درياب، آنان زودتر از ديگران به كار خير روي مي‌آورند.
تاريخ صدر اسلام نيز گواه بر اين مطلب است. پيامبر(ص) در كلامي فرمود:
«خداوند مرا به پيامبري بر انگيخت، پس جوانان با من پيمان بستند و بزرگسالان به مخالفتم برخاستند.»
شرح فداكاري‌هاي امام علي(ع) صفات متعدد تاريخ را به خود اختصاص داده است.
اولين مبلغ پيامبر در مدينه جواني بود به نام مصعب بن عمير.
فرمانده سپاه اسلام در اواخر عمر پيامبر جواني هيجده ساله به نام اسامة بن زيد بود.

پرسش: آیا روایاتی که در خصوص یاران امام زمان (عج) که اظهار داشته اند : اصحاب کهف نیز جزء یاران ایشانند ، صحیح اند ؟

پاسخ: در روايتي مفضل بن عمر از امام صادق(ع) نقل مي‌كند: هنگام ظهور خداوند 27 نفر را زنده مي‌كند كه هفت تن آنها اصحاب كهف هستند. (بحار الانوار، ج52، ص346، ح92).
از پيامبر(ص) نيز نقل شده است خداوند اصحاب كهف را براي حضرت مهدي(ع) زنده مي‌كند.(بحار الانوار، ج51، ص105، ذيل حديث 40).
با توجه به اين روايات و احاديث مشابه مي‌توان گفت از كساني كه در هنگام ظهور رجعت كرده و به دنيا باز مي‌گردند، اصحاب كهف هستند.

پرسش: آیا زنان هم جزء یاران حضرت مهدی (عج) هستند ؟

پاسخ: از روايات استفاده مي‌شود كه زنان نيز جزء ياران امام زمان(ع) مي‌باشند.
از امام باقر(ع) نقل شده است:
در ميان ياران گروه اول(313 نفر) پنجاه زن وجود دارد. از اين روايت به خوبي مي‌توان دريافت كه وقتي در گروه اول(ياران ويژه)، پنجاه زن وجود دارند، تعداد زنان در ميان ياران گروه‌هاي بعدي بسيار بيشتر خواهد بود.
حضور زنان در جمع ياران، امري طبيعي و عادي است، چرا كه آنان نيز همانند مردان در صورت عمل به وظايف ديني، اين لياقت را خواهند يافت كه همراه و همگام با امام زمان خود باشند. البته وظيفه‌اي كه بر عهده آنان خواهد بود متناسب با ويژگي‌هاي جسمي و روحي ايشان است.

پرسش: آيا 313 نفر تکميل شده اند و آيا ظهور منوط به تکميل تعداد آنها است ؟

پاسخ: به نظر مي‌آيد مراد شما اين است كه آيا در ميان اين همه افراد، تعداد 313 نفر يار وجود ندارد؟ بايد گفت: همان‌گونه كه يك رشته علل و عوامل باعث غيبت شد و مردم از نعمت وجود امام ظاهر محروم شدند، همچنين ظهور امام نيز مشروط به تحقق زمينه‌ها و شرايط آن است و تا اين شرايط فراهم نشود، ظهوري نخواهد بود. يكي از شرايط عمده، وجود ياوراني است كه به همراه امام بار قيام را بر دوش بكشند و تا آخر از همراهي و ياري رهبر خود دست برندارند و او را تنها نگذارند. سدير صيرفي در گفت و گويي با امام صادق(ع) درباره عدم قيام مي‌گويد: حضرت مرا به خارج مدينه برد تا آن كه وقت نماز، در محلي پياده شدم. امام صادق(ع) به جواني كه در آن نزديكي بز مي‌چراند نگاهي كرد و فرمود: “اي سدير! به خدا قسم! اگر پيروان من به تعداد اين بزها بودند، بر جاي نمي‌نشستم(و قيام مي‌كردم). سدير گويد: بعد از تمام شدن نماز، حيوانات آن گله را شمردم و يافتم كه عدد آنها از هفده تجاوز نمي‌كند.(كافي، ج2، ص190، ح4).
تحقق اين شرط، لازم است ، ولي كافي نيست، بلكه بايد زمينه‌هاي ديگر نيز فراهم شود كه از مهم‌ترين انها، قابليت مردم براي پذيرش دولت حق است. به اين معنا كه عموم مردم و جامعه بشري(نه گروهي خاص و در منطقه‌اي خاص) بايد به درجه‌اي از معرفت برسند كه دريابند حكومت‌ها و مكاتب ساخته‌ي بشر، جوابگوي نياز مردم نيست و به وسيله‌ي اين‌ها، سعادت و عدالت واقعي به بشر هديه نمي‌شود.
خلاصه آنكه مردم، خود بايد ظهور عدالت را بخواهند و جهانيان را با زيبايي‌هاي دوران ظهور آشنا كنند و روحيه‌ي عدالت طلبي و ظلم ستيزي را در همه جا گسترش دهند.
مرحوم خواجه طوسي، در كتاب تجريد الاعتقاد، علت غيبت امام را كوتاهي مردم مي‌داند؛ چرا كه اعمال و كردار مردم، باعث شد امام از ميان مردم برود. بنابراين بايد مردم از راه غلطي كه رفته‌اند برگردند و امام را بخواهند تا ظهور صورت گيرد.
و از همين رو، شيخ صدوق در مقدمه‌ي كتاب كمال الدين مي‌گويد: ظهور حجت‌هاي الهي در مقامات پيشوايي خود، بر سبيل امكان و تدبير، نسبت به مردم زمان خودشان است. اگر حال(مردم) طوري باشد كه امام بتواند تدبير و رهبري اوليايش را بر عهده بگيرد ـ يعني مردم حاضر باشند حرف او را بپذيرند و او بتواند اراده‌ي خدا را پياده كند ـ ظهور آن حجت، لازم خواهد بود و اگر وضع به گونه‌اي باشد كه امام نتواند تدبير در رهبري اوليايش را بر عهده بگيرد و حكمت الهي، موجب پنهاني او گردد و تدبير نيز آن را اقتضا كند، خداوند او را در پشت پرده غيبت، نهان مي‌سازد تا زماني كه وقت مناسب فرا رسد”.

پرسش: آيا از اديان ديگر هم جزء ياران حضرت هستند ؟

پاسخ: هر کس لياقت ياري امام زمان(ع) را در خود ايجاد کند ميتواند در گروه ياران امام قرار گيرد. غير شيعيان، اگر با دين شيعه آشنا نشوند ولي در دين خود واقعا مسائل ديني را رعايت کرده و به فطرت پاک توحيدي و قواعد انساني توجه داشته باشند امکان دارد با درک زمان ظهور و پذيرش حضرت در رکاب آن حضرت قرار گيرند.

پرسش: آيا اصحاب کهف از ياران امام زمان هستند؟

پرسش: آيا ايران کشور امام زمان است و لشکر امام زمان (ع) از ايران حرکت مي کند ؟

پاسخ: اين کشور متعلق به امام زمان(ع) است؛ يعني، عموم مردم آن شيعه و از محبان اهل بيت(ع) هستند. ايران مرکز صدور معارف و آموزههاي شيعه است. به همين جهت مناسب است در اينجا سيماي ايران را در آخر الزمان و هنگام ظهور بررسي کنيم.
با توجه به روايات مي‌توان شرايط ايران را تا حدودي اين گونه ترسيم كرد: “دانش و معارف دين اسلام و مكتب تشيع، از ايران و قم، به جهانيان صادر مي‌شود. لذا موقعيت علمي ايران ممتاز است و اصلي ترين مركز دين اهل بيت(ع) خواهد بود. در روايتي از وجود مقدس امام صادق(ع) نقل شده است: “به زودي، كوفه، از مؤمنان خالي مي‌گردد و دانش مانند ماري كه در سوراخش پنهان مي‌شود، از آن شهر رخت برمي‌بندد؛ سپس علم ظاهر مي‌شود در شهري به نام قم؛ آن شهر معدن علم و فضل مي‌گردد(و از آنجا به ساير شهر‌ها پخش مي‌شود) به گونه‌اي كه باقي نمي‌ماند در زمين جاهلي نسبت به دين، حتي زنان در خانه‌ها. اين قضيه نزديك ظهور قائم(ع) واقع مي‌شود … علم، از قم به ساير شهر‌ها در شرق و غرب پخش مي‌شود و حجت بر جهانيان تمام مي‌شود به گونه‌اي كه در تمام زمين، فردي پيدا نمي‌شود كه دين و علم به او نرسيده باشد. بعد از آن قائم، قيام مي‌كند و سبب انتقام خدا و غضب او بر بندگان(ظالم و معاند) مي‌شود؛ زيرا، خداوند انتقام (و عذاب) بر بندگان روا نمي‌دارد، مگر وقتي كه حجت را انكار كنند”(بحار الانوار، ج 57و60، ص213).
خيزش و جنبشي بزرگ براي دعوت مردم به طرف دين، در ايران روي مي‌دهد. از امام كاظم(ع) نقل شده است: “مردي از اهل قم، مردم را به سوي حق دعوت مي‌كند. گروهي، دور او اجتماع مي‌كنند كه مانند پاره‌هاي آهن‌اند و باد‌هاي تند(حوادث) نمي‌تواند آنها را از جاي بركند. از جنگ خسته نمي‌شوند و كناره‌گيري نمي‌كنند و بر خدا توكل مي‌كنند. سر انجام، پيروزي براي متقين و پرهيزكاران است”.(بحار، ج60، ص216، ح37).
گويا اين حركت، همان حركتي است كه از امام باقر نقل شده است: “گويا مي‌بينم گروهي از مشرق زمين خروج مي‌كنند و طالب حق هستند، اما به آنان پاسخ داده نمي‌شود. مجدداً برخواسته‌ي خود تاكيد مي‌كنند ولي جواب نمي‌شنوند. پس چون چنين ديدند، شمشير‌ها را به دوش مي‌كشند، در مقابل دشمن مي‌ايستند تا حق به آنها داده مي‌شود، اما اين بار قبول نمي‌كنند بلكه قيام مي‌كنند و نمي‌دهند آن را (پرچم قيام را) مگر به صاحب شما(اما زمان(ع))”.(بحار الانوار، ج52، ص243، ح116).
خروج سيد حسني و خراساني را كه در روايات به آنها اشاره شده، مي‌توان در اين باره دانست. بنابراين، موقعيت اجتماعي آن روز ايران حركت به سوي حق طلبي و دعوت به آمادگي براي ظهور است.
در بستر اين جامعه نيز ياران حضرت شكل مي‌گيرند. در حديثي از امام صادق(ع) نقل شده است: “قم را قم ناميدند، چون اهل او، اجتماع مي‌كنند با قائم آل محمد(ص) و با او قيام مي‌كنند و او را ياري مي‌كنند”.(بحار الانوار، ج 57و 60، ص216، ح38).
در رواياتي كه به نام ياران و شهر‌ها اشاره دارد، شهر‌هاي متعددي از ايران ذكر شده است. خلاصه آن كه ايران، مركز صدور دين و معارف اهل بيت است و زمينه‌سازي براي ظهور مي‌كند.
در برخي از روايات اهل بيت(ع) به حضور فعال عجم در سپاه و ارتش مخصوص امام مهدي(ع) اشاره شده است. البته مقصود از عجم ملت‌هاي غير عرب است، ولي به احتمال زياد بيشترين مصداق آن در عصر ظهور، ايرانيان خواهند بود به ويژه كه مركز ثقل شيعه در ايران است.
مجموعه روايات وارده در مورد ايرانيان نشان مي‌دهد كه اين گروه زمينه‌سازان حكومت حضرت مهدي(ع) در جهان هستند و بيشترين تأثير را در روند استقرار حكومت آن خورشيد عالم‌تاب دارند و در حقيقت حضرت مهدي(ع) به همراه ياران از جمله ايرانيان با دشمنان به مبارزه برمي‌خيزد.
اما سيماي قيام حضرت به صورت خلاصه چنين است:
با توجه به روايات به صورت خلاصه مي‌توان چنين گفت:
وقتي مردم جهان آماده پذيرش حضرت شدند، با ديدن علايم ظهور نگاه‌ها متوجه مكه مي‌شود. حضرت مهدي(عج) با اذن و امر خدا همراه با 313نفر از ياران در مسجد الحرام ظاهر مي‌شوند و با معرفي خود ظهور را اعلام كرده و مردم را به سوي خدا و پيروي از خود دعوت مي‌كند. با اعلام ظهور، ياران ديگر حضرت نيز به طرف مكه حركت مي‌كنند تا اينكه جمعيت ياران به ده هزار نفر مي‌رسد و حضرت خروج مي‌كند. مكه را به تصرف در مي‌آورد و پس از اصلاح امور به طرف مدينه حركت مي‌كند. با تصرف اين شهر و اصلاح امور آن به سمت عراق به راه مي‌افتد. البته در طول حركت ياران ديگري نيز به سپاه حضرت افزوده مي‌شود. در عراق پس از ارشاد و راهنمايي، به جنگ با معاندان و لشكر ظالم سفياني مي‌پردازد كه در نهايت به پيروزي حضرت و كشته شدن سفياني و سپاه او مي‌انجامد. سپس حضرت براي فتح بيت المقدس اقدام مي‌كند. نزول حضرت عيسي(ع) و نماز خواندن ايشان پشت سر امام مهدي(ع) باعث مي‌شود افراد زيادي از اهل كتاب به اسلام گرايش پيدا كنند و سر انجام با فرستادن ياران به نقاط مختلف عالم و فتح آن ، پيروزي نهايي براي اسلام رقم مي‌خورد.

پرسش: آيا با 40 بار دعاي عهد يار حضرت مي شويم ؟

پاسخ: در روايتي از امام صادق(ع) نقل شده است هر کس دعاي عهد را چهل صبح بخواند از ياران قائم(ع) خواهد بود. البته بايد دانست که خواندن دعا به تنهايي کافي نيست بلکه انسان بايد قابليت ياوري از امام را در خود ايجاد کند.
به بيان ديگر يكي از راه‌هاي ارتباطي ميان انسان و خدا و حجت او “دعا” است. دعا راز و نياز با محبوب و مناجات با مطلوب است. دعا اظهار ذلت و محبت با معشوق و عرض حاجت به معبود است و … پس اصل دعا بسيار ارزشمند است. البته هر دعا تأثير و خاصيت مناسب با خود را نيز دارد. يكي در بخشيده شدن گناه و پذيرش توبه مؤثر است و ديگري در وسعت رزق و روزي و ديگري در كسب علم و معرفت و …
در اين ميان، دعاهايي كه از ائمه(ع) صادر شده و به دست ما رسيده، ارزش والا و برتر دارد. دعاي عهد از امام صادق(ع) براي ما نقل شده و مضمون بسيار بلند دارد. ما عاجزانه از پروردگار خود مي‌خواهيم به ما قابليتي عنايت كند كه بتوانيم خود را براي ياوري امام آماده كنيم و واقعاً دست بيعت و وفاداري به او بدهيم. ما از خداوند ظهور او را مي‌طلبيم و از او مي‌خواهيم ما را در امر زمينه سازي و ظهور كمك كند. پس يكي از بهترين راه‌هاي ارتباط، دعا است كه به دنبال آن مشي صحيح زندگي را نيز به همراه دارد.

پرسش: آيا با خواندن دعاي عهد يار حضرت مي شويم ؟

پاسخ: اگر كسي بخواهد در گروه ياران امام زمان(ع) قرار بگيرد بايد صفات و شرايط يار بودن را در خود ايجاد كند.
براي ياران امام زمان(ع) ويژگي‌هايي گفته شده است؛ از جمله:
الف. معرفت: آنان معرفت و شناخت عميقي از خداوند و امام دارند. امام علي(ع) درباره‌ آنان فرموده است: مرداني كه خدا را چنان كه شايسته است شناخته‌اند”. (منتخ الاثرع فصل 8، ب1، ح2). چنين معرفت همچنان امكان پذير است كه انسان، امام زمان خود را بشناسد. امام صادق(ع) به نقل از امام حسين(ع) فرمود اي مردم! خدادوند خلق نكرد بندگان را مگر اينكه او را بشناسند. پس وقتي او را شناخته، عبادتش كنند. پس هنگامي كه او را عبادت كردند از عبادت(ذلت در برابر) غير او بي نياز مي‌شوند. مردي پرسيد: اي پسر رسول خدا، پدر و مادر فدايت باد معرفت خدا چيست؟ فرمود: اينكه مردم هر زماني امام خود را كه اطاعتش بر آنان واجب است بشناسند”.(بحار الانوار، ج 23، ص83، ح22).
پس معرفت امام راه شناخت خداست و ياران امام مهداي(عج) شناخت عميقي از امام دارند. اين شناخت فراتر از دانستن نام و نشان و نسبت امام است؛ بلكه معرفت به حق ولايت امام و جايگاه بلند او در عالم هستي است.
ب. اطاعت: نتيجه معرفت درست اطالعت از امام است؛ چرا كه اطاعت از او، اطاعت از خداست. پيامبر(ص) در توصيف ياران حضرت مهدي(ع) فرمود: “آنان در اطاعت از امام خود كوشا هستند”(بحار الانوار، ج 52، ص309، ح4).
ج. عبادت و صلابت: امام صادق(ع) در بياني فرمود: شب‌ها را با عبادت به صبح مي‌رسانند و روزها را با روزه به پايان مي‌رسانند. و در فراز ديگر فرمود: آنان مرداني هستند كه گويا دل‌هايشان پاره‌هاي آهن است(بحار الانوار، ج52، ص308).
د. شهادت طلبي: امام صادق(ع) فرمود: “آنان آرزو مي‌كنند در راه خدا شهيد شوند”.(همان)
ه. اتحاد و همدلي: امام علي(ع) فرمود: “ايشان يكدل و هماهنگ هستند” (يوم‌الخلاص، 224).
و. بصيرت و نورانيت: آنان كساني اند كه دله‌هاي نوراني داشه و چشم حقيقت بين قلببي آنان باز شده است و ديگران را نيز به راه راست هدايت مي‌كنند. امام صادق(ع) فرمود: “آنان مانند چراغند گويا قلب‌هايشان مانند قنديل مي‌درخشد”.(بحار الانوار، ج52، ص308).
دعاي عهد يكي از ابزار و وسايلي است كه انسان با خواندن آن سعي مي‌كند نام و ياد حضرت را هر روز در زندگي خود جاري كند و بيعتش را با امام تجديد نمايد. انسان با خواندن دعاي عهد از خداوند مدد مي‌جويد تا لياقت سربازي در ركاب امام مهدي(ع) را پيدا كند، و از خداوند مي‌خواهد اگر چنين لياقتي پيدا كرد ولي قبل از ظهور از دنيا رفت امكان بازگشت مجدد به دنيا(رجعت) را براي او فراهم كند.
بنابراين دعاي عهد مانند هر دعاي ديگر زماني اثر خود را خواهد داشت كه انسان با گناه و آلودگي قابليت عنايت‌هاي الهي را از دست ندهد.

پرسش: آيا مي توان دوران ظهور حضرت مهدي را درک کرد؟ آيا تنها زندگان ياور حضرت هستند؟

پاسخ: ما اين اميد را داريم كه زمان ظهور را درك كرده و در ركاب حضرت باشيم، ولي اگر عمر ما به زمان ظهور متصل نشد؛ بنابرآنچه از قرآن و روايات استفاده مي‌شود، اين است كه گروهي از مؤمنان ـ كه قبل از ظهور از دنيا رفته‌اند ـ به اذن خدا به دنيا برمي‌گردند و در ركاب حضرت و جزء ياران او خواهند بود. ياران آن بزرگوار هم از افرادي هستند كه در زمان ظهور زنده‌اند و هم از كساني‌اند كه قبل از ظهور از دنيا رفته و دوباره زنده مي‌شوند. لذا از ما خواسته شده كه هر روز صبح دعاي عهد بخوانيم(مفاتيح الجنان، بعد از دعاي ندبه) امام صادق(ع) در روايتي فرمود: هر كس قبل از صبح اين دعا را بخواند؛ از ياران قائم(عج) خواهد بود و اگر پيش از ظهور بميرد، دوباره زنده شده و از قبر خارج مي‌شود. در متن اين دعا نيز ما از خدا مي‌خواهيم اگر قبل از ظهور از دنيا رفتيم دوباره زنده شويم: “اللهم ان حال بيني و بينه الموت…”.

پرسش: آيا خود ياران حضرت مهدي مي دانندن که ياور حضرت خواهند بود؟

پاسخ: تا قبل از ظهور سرباز بودن براي كسي چندان روشن و مشخص نيست و لذا هر كس در كسب ايمان و تقوا، تلاش بيشتري كند، مي‌تواند در گروه ياران قرار گيرد. به علاوه ياران آن حضرت، محدود به گروه خاصي نيستند، بلكه هر كس تلاش كند مي‌تواند جزء ياران باشد. بله ياران گروه اول 313 نفرند؛ ولي حضرت در جريان ظهور نياز به ياران فراوان دارد. ولذا امكان سرباز امام زمان(عج) شدن براي همه وجود دارد.

پرسش: آيا ياران همه شيعه و مردم همه بايد شيعه شوند ؟ چگو نه ؟

پاسخ: در ابتدا بايد توجه داشت:
ياران حضرت را سه گروه تشکيل مي دهند:
الف. 313 که ياران خاص هستند؛
ب. ده هزار نفر ؛
ج. عموم شيعيان و محبان.
در روايتي از امام جواد(ع) آمده است: “پس هنگامي که اين تعداد (313 نفر) از اهل اخلاص گرد او (در مکه و به اذن خدا) جمع شدند، خدا امر او را ظاهر کند. پس هنگامي که براي او عقد (ده هزار نفر مرد) کامل شد، به اذن خداي عزوجل خروج مي کند”.(کمال الدين، ج2، ب36، خ2)
ياران گروه اول و دوم کساني هستند که ولايت و امامت امام مهدي(ع) را پذيرفته و لياقت سربازي را در خود ايجاد کردهاند. اما گروه سوم(شايد برخي از افراد گروه دوم) هم ميتوانند از افرادي باشند که قبل از ظهور شيعه بوده و لياقت ياري امام را پيدا کردهاند و هم ميتوانند از افراد غير شيعه باشند که با درک ظهور و شنيدن پيام دعوت امام با توجه به فطرت الهي و عدالت خواه و حق طلب خود حضرت را بپذيرند و با همه وجود سر به اطاعت او بگذارند.
ب. براي ظهور شرايطي ذکر شده است که در صورت فراهم آمدن آنها ظهور تحقق پيدا ميکند.
مراد از شرايط انقلاب كه ظهور و قيام حضرت مهدي(ع) نمونه‌ي كامل و بارز آن است، اموري است كه پديده‌ي انقلاب به آنها وابستگي وجودي دارد و تحقق آن، متوقف و مشروط به وجود اين امور است. براي انقلاب جهاني و بزرگ امام مهدي(ع) مانند هر انقلاب ديگر، چهار شرط متصور است:
الف. قانون جامع:
يك انقلاب براي در هم شكستن وضع موجود و برقراري وضع مطلوب، به دو برنامه نياز دارد: 1. برنامه براي نابودي وضع موجود؛ 2. قانون مناسب براي حركت جامعه به طرف وضعيت مطلوب و رسيدن به حالت آرماني.
قيام جهاني حضرت مهدي(ع) نيز اين شرط را لازم دارد. برنامه‌ي حركت، در قسمت اول، بر اساس روايات، حركت مسلحانه است تا نابودي كامل شرك و كفر. به عبارت دقيق‌تر، حضرت هنگام ظهور ابتدا مردم را دعوت به دين و امامت مي‌كند و اگر كسي مخالفت كرد و خواست به راه شرك و ر ادامه دهد، حضرت با وي مقابله مي‌كند. اين روش بر گرفته از قرآن است: “وَ قاتِلُوهُمْ حَتَّى لا تَكُونَ فِتْنَةٌ وَ يَكُونَ الدِّينُ لِلَّهِ”(بقره، 193).
برنامه حضرت در بخش دوم نيز، بر اساس عمل به كتاب خدا و سنت پيابر است. پيامبر فرمود: “سيره و سنت او سنت من است. مردم را بر دين و آيين من به پا خواهد داشت و آنان را به كتاب پروردگارم دعوت مي‌كند”.(كمال الدين، ج 2، ب39، ح6).
ب. رهبري:
شرط ديگر براي پيدايش يك انقلاب، وجود رهبر و پيشوايي آگاه و توان‌مند و دلسوز است تا با آشنايي كامل از اهداف و برنامه‌ها و زمينه‌ها و موانع، با مديريتي صحيح و قاطع، حركت انقلاب را رهبري كند و تا آخرين نفس ادامه دهد.
انقلاب عظيم امام مهدي(ع) نيز داراي اين شرط است. رهبر اين انقلاب، بزرگ مردي از سلسله امامت است كه در دامان امام پرورش يافته و وارث علوم پيامبر و آگاه به قرآن و معارف دين است. پيامبر فرمود: “منا مهدي هذ الامة الذي يملأ الارض قسطاً و عدلاً كما ملئت جوراً و ظلما؛ مهدي اين امت از ما است، كسي كه زمين را از قسط و عدل پر مي‌كند همانگونه كه از جور و ظلم پر شده است”.(كمال الدين، ج1، ب24، ح10).
ج. ياران:
شرط ديگر يك انقلاب، وجود ياراني فداكار است كه با آشنايي نسبت به برنامه‌ها و اهداف و اعتقاد به انها، تا آخرين لحظه، از رهبر و انقلاب دست برندارند و آماده‌ي هر گونه فداكاري باشند. قيام جهاني امام مهدي(ع) نيز نياز به ياراني دارد كه ضمن آشنايي و اعتقاد به امام و دين تا آخرين لحظه فداكاري كنند.
از امام جواد(ع) در ضمن حديثي نقل شده است كه اصحابش به سوي او اجتماع مي‌كنند كه سيصد و سيزده نفرند، به تعداد اهل بدر، از نقاط مختلف زمين … وقتي اين عده جمع شدند خدا امر او را ظاهر مي‌كند و چون عقد كامل شد، كه ده‌هزار نفرند، خروج مي‌كند به اذن خدا. (كمال الدين، ج2، ب37، ح2).
د. آماگي و پذيرش عمومي:
يكي ديگر از شرايط يك انقلاب و تحقق آن، پذيرش مردمي است. اگر مردم آن را نخواهند، حتماً به سرانجام نمي‌رسد. نمونه‌ي آن، قيام خونين كربلا است كه مردم نخواستند و به شهادت امام حسين(ع) منتهي شد. (البته وظيفه امام حسين(ع) بر اساس دستور خدا، حركت و قيام بود).
انقلاب امام مهدي(ع) نيز اين شرط را لازم دارد. مردم بايد به حدي از رشد و آگاهي رسيده باشند كه پذيراي حركت اصلاحي و قيام بزرگ منجي عالم بشريت باشند.
از ميان چهار شرط ياد شده دو شرط فراهم است و آن، طرح و برنامه و وجود رهبر است، اما آيا شرط سوم و چهارم نيز فراهم شده است؟ آيا ياران فداكاري كه معرفت مناسبي داشته باشند، به مقدار كافي فراهم است؟ آيا مردم آمادگي پذيرش انقلاب او را پيدا كرده‌اند؟
بنابراين، آنچه بايد اتفاق بيافتد آن است که عموم مردم خواستار آمدن منجي آسماني و رهايي از وضعيت موجود باشند.

پرسش: برای سربازی امام زمان (عج) چه باید بکنیم ؟

پاسخ: براي سربازي امام زمان(عج) توجه به چند اصل لازم است:
الف. معرفت نسبت به امام و اهداف و برنامه هاي او؛ يك سرباز امام بايد بداند معناي صحيح امامت چيست و امام در نظام هستي در چه جايگاهي قرار دارد و نيز بداند كه هدف از قيام چيست.
ب. اعقتاد و باورها؛ سرباز و ياور حضرت علاوه بر ايمان قوي نسبت به خداوند و معارف دين بايد داراي اعتقاد محكم به امام و اهداف او باشد و با همه وجود باور كند.
ج. عمل كردن به وظايف ديني و رعايت امور شرعي؛ كسي كه بخواهد از ياران امام زمان(عج) باشد، بايد نسبت به وظايف شرعي اهتمام جدي داشته باشد. واجبات را انجام دهد به خصوص نماز را در اول وقت اقامه كند. محرمات را ترك كند، حدود ديني و حلال و حرام‌ها را به صورت دقيق رعايت كند.
د. دعا كردن و عهد بستن؛ كسي كه بخواهد در گروه ياران قرار گيرد، بايد با دعا و توسل از خداوند بخواهد كه در او قابليت سربازي امام زمان(عج) را با انجام وظايف ديني ايجاد كند. بايد بكوشد با خواندن دعاي عهد(كه بعد از دعاي ندبه در كتاب مفاتيح الجنان آمده) هر روز با امام، عهد و پيمان خود را تجديد كند.
هـ. تخلق به اخلاق نيكو؛ كسي كه ياوري امام را خواستار است، بايد صفات نيك را در خود زنده وصفات نا پسند را از خود دور كند. خوش اخلاق و خدمتگزار مردم باشد. طمع در دنيا نداشته باشد و دنبال جمع مال دنيوي نباشد. بكوشد اهل عبادت و زهد باشد. رضايت الهي را بخواهد و صبر در امور را پيشه كند.

پرسش: آيا در ميان اين همه افراد، تعداد 313 نفر يار وجود ندارد تا امام زمان (عج) ظهور نمایند ؟

پاسخ: بايد گفت: همان‌گونه كه يك رشته علل و عوامل باعث غيبت شد و مردم از نعمت وجود امام ظاهر محروم شدند، همچنين ظهور امام نيز مشروط به تحقق زمينه‌ها و شرايط آن است و تا اين شرايط فراهم نشود، ظهوري نخواهد بود.
يكي از شرايط عمده، وجود ياوراني است كه به همراه امام بار قيام را بر دوش بكشند و تا آخر از همراهي و ياري رهبر خود دست برندارند و او را تنها نگذارند.
سدير صيرفي در گفت و گويي با امام صادق(ع) درباره عدم قيام مي‌گويد:
حضرت مرا به خارج مدينه برد تا آن كه وقت نماز، در محلي پياده شدم،
امام صادق(ع) به جواني كه در آن نزديكي بز مي‌چراند نگاهي كرد و فرمود:
«اي سدير! به خدا قسم! اگر پيروان من به تعداد اين بزها بودند، بر جاي نمي‌نشستم(و قيام مي‌كردم).»
سدير گويد: بعد از تمام شدن نماز، حيوانات آن گله را شمردم و يافتم كه عدد آنها از هفده تجاوز نمي‌كند.
(كافي، ج2، ص190، ح4).
تحقق اين شرط، لازم است ، ولي كافي نيست، بلكه بايد زمينه‌هاي ديگر نيز فراهم شود كه از مهم‌ترين آنها، قابليت مردم براي پذيرش دولت حق است. به اين معنا كه عموم مردم و جامعه بشري(نه گروهي خاص و در منطقه‌اي خاص) بايد به درجه‌اي از معرفت برسند كه دريابند حكومت‌ها و مكاتب ساخته‌ي بشر، جوابگوي نياز مردم نيست و به وسيله‌ي اين‌ها، سعادت و عدالت واقعي به بشر هديه نمي‌شود.
خلاصه آنكه مردم، خود بايد ظهور عدالت را بخواهند و جهانيان را با زيبايي‌هاي دوران ظهور آشنا كنند و روحيه‌ي عدالت طلبي و ظلم ستيزي را در همه جا گسترش دهند.
مرحوم خواجه طوسي، در كتاب تجريد الاعتقاد، علت غيبت امام را كوتاهي مردم مي‌داند؛ چرا كه اعمال و كردار مردم، باعث شد امام از ميان مردم برود. بنابراين بايد مردم از راه غلطي كه رفته‌اند برگردند و امام را بخواهند تا ظهور صورت گيرد.
و از همين رو، شيخ صدوق در مقدمه‌ي كتاب كمال الدين مي‌گويد: ظهور حجت‌هاي الهي در مقامات پيشوايي خود، بر سبيل امكان و تدبير، نسبت به مردم زمان خودشان است. اگر حال(مردم) طوري باشد كه امام بتواند تدبير و رهبري اوليايش را بر عهده بگيرد ـ يعني مردم حاضر باشند حرف او را بپذيرند و او بتواند اراده‌ي خدا را پياده كند ـ ظهور آن حجت، لازم خواهد بود و اگر وضع به گونه‌اي باشد كه امام نتواند تدبير در رهبري اوليايش را بر عهده بگيرد و حكمت الهي، موجب پنهاني او گردد و تدبير نيز آن را اقتضا كند، خداوند او را در پشت پرده غيبت، نهان مي‌سازد تا زماني كه وقت مناسب فرا رسد».

پرسش: برخورداري حضرت (ع) و اصحاب از امداد هاي غيبي ؟

پاسخ: از روايات استفاده ميشود در عصر ظهور که حاکميت حق و عدل و نابودي شرک و کفر در آن رقم ميخورد، مناديان راستي از الطاف و امدادهاي خاص خداوند برخوردار هستند.
* آنان از لحاظ جسمي قوي بنيه هستند، ريان پسر صلت ميگويد: به امام رضا (ع) عرض کردم: آيا شما صاحب اين امر هستيد؟ حضرت فرمود: من امام و صاحب امر هستم، ولي نه آن صاحب امري که زمين را از عدل و داد پر ميکند آنگاه که از ظلم و ستم پر شده باشد، چگونه ميتوانم صاحب آن امر باشم در حالي که ناتواني جسمي مرا ميبيني؟ قائم کسي است که وقتي ظهور کند در سن پيران است ولي به نظر جوان ميآيد، اندامي قوي و تنومند دارد به طوري که اگر دست را به سوي بزرگترين درخت دراز کند آن را از ريشه بيرون ميآرود.(بحار الانوار، ج52، ص322).
در وصف ياران امام مهدي(ع) از امام سجاد(ع) نقل شده است: آنگاه که قائم ما قيام کند، خداوند سستي و ضعف را از شيعيان ما دور ميکند و دلهايشان را چون پارههاي آهن محکم و استوار مينمايد و به هر کدام از آنان قدرت چهل مرد ميبخشد و آنان فرمانروايان و بزرگان زمين ميشوند(بحار الانوار، ج52، ص317). و امام صادق(ع) فرمود: به هنگام فرا رسيدن امر ما(حکومت امام مهدي(ع)) خداوند ترس را از دل شيعيان ما برميدارد و در دل دشمنان ما جاي ميدهد، در آن هنگام هر يک از شيعيان ما از نيزه برندهتر و از شير شجاعتر ميشوند.(بحار الانوار، ج52، ص326).
* لشکر رعب، امام صادق(ع) نقل شده است: قائم ما اهل بيت با ترس و رعب ياري ميشود.(مستدرک الوسايل، ج12، ص335).
* فرشتگان و جنيان، امام علي(ع) ميفرمايد: خداوند، حضرت مهدي(ع) را با فرشتگان، جن و شيعيان مخلص ياري ميکند(ارشاد القلوب/ص286) . ابان بن تغلب از امام صادق(ع) نقل ميکند: آنگاه که او پرچم پيامبر را به اهتزاز درآورد، سيزده هزار و سيزده فرشته به زير پرچمش گرد ميآيند که با نوح پيامبر در کشتي، با ابراهيم خليل در آتش، و با عيسي هنگام عروج به آسمان همراه بودند. همچنين چهار هزار فرشته به ياري حضرت ميشتابند. آن فرشتگاني هستند که بر سرزمين کربلا فرود آمده بودند تا در رکاب امام حسين(ع) بجنگند ولي اذن اين کار را نيافتند و به آسمان رفتند و چون با اذن جهاد بازگشتند امام حسين(ع) را شهيد يافتند و در اندوه از دست دادن اين فيض بزرگ، همواره ناراحت و اندوهگينند و تا روز رستاخيز، گرداگرد صريح امام حسين(ع) ميچرخند و اشک ميريزند. (کامل الزيارات، ص120). و نيز از امام باقر(ع) نقل شده است: فرشتگاني که در جنگ بدر به پيامبر(ص) ياري دادند هنوز به آسمان باز نگشتهاند تا اين که حضرت صاحب الامر را ياري رسانند و تعدادشان پنج هزار فرشته ميباشد.(مستدرک الوسايل، ج2، ص448).
بنابراين امدادهاي الهي به صورتهاي مختلفي شامل حال حضرت و يارانش ميشود.

پرسش: جمله زيباي امام صادق (ع) که فرموده اند : اگر من زمان او (حضرت مهدي ) را درک مي کردم همه عمرم را با خدمتگزاري او سپري مي کردم . لطفا بيشتر توضيح دهيد و تفسير نماييد.

پاسخ: ما معتقديم كه امامان بزرگوار(ع) نور واحد هستند كه هر كدام در زمان خود به وظيفه‌اي كه خداوند بر عهده آنان گذاشته بود، عمل كردند. آنان افرادي بودند كه در قله كمالات و انسانيت قرار داشتند. بر اين اساس نمي‌توان از اين روايت استفاده كرد كه امام زمان(ع) مقام و منزلت بالاتري از امام صادق(ع) دارد. شايد مراد و محتواي روايت چنين باشد: “از آنجا كه امام زمان(ع) پس از رحلت امام يازدهم، حجت خدا در زمين بوده و امام و رهبري مردم از طرف خدا بر عهده او قرار دارد و همه وظيفه اطاعت و امتثال از او را دارند و بايد در راستاي اهداف او حركت كنند و او را ياري دهند، امام صادق(ع) چنين تعبيري كرده است. بدين معنا كه اگر من هم در زمان او باشمع تحت رهبري او خواهم بود. چنانچه وجود مقدس امام حسين(ع) در زمان حيات امام حسن(ع) تحت امامت و رهبري آن بزرگوار بود.

پرسش: چرا یاران حضرت در موقع ظهور 313 نفرند و وجود این تعداد چه تاثیری در ظهور امام زمان (عج) دارد ؟

پاسخ: همانگونه كه مي‌دانيد هر پديده و اتفاقي براي نتيجه دادن احتياج به شرايط خاصي دارد؛ يعني، از يك عمل در شرايط خاص مي‌توان نتيجه مطلوب را گرفت و انجام كاري در هر شرايط ثمر بخش نيست.
ظهور و قيام امام زمان(ع) نيز براي به ثمر رسيدن و نتيجه دادن، احتياج به شرايطي دارد كه به آن «شرايط ظهور» گويند و در صورتي كه اين شرايط فراهم شود، ظهور اتفاق مي‌افتد.
يكي از آن شرايط وجود ياران لايق و كارآمد است. معلوم است كه بدون ياران مفيد، يك رهبر نمي‌تواند اهداف خود را عملي سازد.
بنابراين براي ظهور نياز به اصحابي با كفايت است و در رأس آنان 313 نفر هستند. اينان بهترين و بالياقت ترين افراد هستند و فرمانده و كارگزاران امام زمان(ع) در دوران ظهور خواهند بود و همه آنها نيز اهل زمان ظهور نخواهند بود، بلكه تعدادي در گذشته بودند؛ اما زنده شده و به دنيا برمي‌گردند(مانند اصحاب كهف، مالك اشتر، مقداد، سلمان و …).
اينكه چرا 313 نفرند؟
بايد گفت: دليل خاصي لازم ندارد بالاخره بايد تعدادي ياران اصلي حضرت باشند. البته شايد به جهت يادآوري جنگ بدر است كه اولين جنگ پيامبر اسلام بود و تعداد ياران آن حضرت 313 نفر بودند.
درباره اينكه آيا 313 نفر پيدا شده‌اند؛ گفتني است: ظهور شرايط متعددي دارد كه يكي وجود ياران است و به غير آن، پذيرش عمومي مردم و آماده بودن كل جامعه نيز شرط است. پس تنها وجود ياران نيست كه باعث ظهور مي‌شود. علاوه بر اينكه ياران حضرت تنها 313 نفر نيستند، بلكه آغاز قيام و حركت امام با حدود ده تا پانزده هزار نفر شروع خواهد شد. بنابراين امام ياران زيادي لازم دارد كه بايد آماده جانفشاني در راه ايمان و عدالت شوند و علاوه بر ياران، مردم نيز آماده گردند تا ان شاء الله ظهور هر چه سريع‌تر اتفاق افتد.

پرسش: چرا تعداد زناني که از ياران حضرت مهدي خواهند بود کم است؟

پاسخ: بنابر آنچه از روايات استفاده مي‌شود، ياران حضرت را سه گروه تشكيل مي‌دهند:
1. 313 نفر ياران خاص كه در ابتداي ظهور خدمت حضرت اجتماع مي‌كنند؛
2. لشكر و گروه ده هزار نفري كه با اجتماع آنان خروج صورت مي‌پذيرد؛
3. عموم شيعيان و ارادتمندان كه در طول حركت امام مهدي(ع) به ايشان ملحق مي‌شوند.
اگر سخني از پنجاه زن به ميان آمده است، مربوط به گروه اول است. از امام باقر(ع) در روايتي بلند نقل شده است: “….قسم به خدا، 313 تن كه در بين آنان، 50 زن هستند در مكه اجتماع مي‌كنند ….”(بحار الانوار، ج52، ص223، ح87) و طبيعي است وقتي شمار زنان در گروه اول به اين تعداد باشد در گروه‌هاي بعدي بيشتر خواهد بود.
علاوه بر اينكه پرسش از كم بودن تعداد زنان نسبت به مردان در ميان ياوران حضرت، حرف صحيح و پسنديده‌اي نيست، چرا كه ياوري، نه فقط به معناي جنگيدن و سلاح بركشيدن است، بلكه يار و ياور واقعي، كسي است كه با همه‌ي وجود ، در خدمت امام و اهداف او باشد و آن چه را كه حضرت از او مي‌خواهد، انجام دهد. در زمان غيبت و انتظار، به وظيفه يك منتظر واقعي آگاه باشد و آنچه را در اين مدت بايسته است، انجام دهد و در زمان ظهور، گوش به فرمان و مطيع دستورهاي او باشد و امر او را امتثال كند. مگر فاطمه زهرا(س) و زينب كبرا(س) از ياوران پيامبر و امام زمان خود نبودند؛ در حالي كه جنگ ظاهري با اسلحه نداشتند؟ هر كس به تاريخ بنگرد به خوبي به نقش بارز و بي بديل آنان، در ياري رهبر خود پي مي‌برد. ياري رهبر در رساندن پيام او و مكتبش بسيار ارزشمند است و اصولاً حركت فرهنگي، پايه و اساس است و لذا در روايت، به علم و عالم و قلم او اشاره شده است: “مداد العلماء افضل من دماء شهداء”؛ چرا كه اگر ياري امام در بعد فرهنگي و تبيين معارف دين او نباشد و مردم آگاه به اهداف و برنامه‌هاي امام نباشد، طبعاً، براي كمك به گسترش فرهنگ و مكتب او، سلاح به دست نمي‌گيرند. زنان در اين عرصه مهم، به خوبي مي‌توانند ايفاي نقش نموده و ياري امام خود را در حد اعلا، اعلام و آشكار كنند.
در مواردي كه ياري كردن مربوط به حالت جنگ و قيام و جهاد باشد، طبيعي است كه مردان بايد حضوري فعال‌تر داشته باشند؛ چرا كه خداوند با توجه به ويژگي‌هاي جسمي و روحي زنان و مردان وظايف و تكاليف را قرار مي‌دهد و ويژگي‌ها و مشكلات جنگ، به گونه‌اي است كه نه با جسم زن سازگاري دارد و نه با روح او همخوان است. لذا وظيفه جهاد، از دوش آنان برداشته شده است(مگر در زمان ضرورت).

پرسش: چرا زنان نیز جزء یاوران حضرت هستند ؟

پاسخ: بايد توجه داشت كه زنان نيمي از پيكره جامعه انساني را تشكيل مي‌دهند. بنابراين بسيار طبيعي است كه در زمان ظهور، اينان نيز در نقش ياوران امام عصر(عج) وظيفه ياوري خود را به انجام برسانند. گفتني است كه ياوري فقط شمشير وسلاح بركشيدن نيست، مگر حضرت زهرا(س) و حضرت زينب(س) از ياران امام زمان(ع) خود نبودند؟ ياور كسي است كه وظيفه‌اي كه بر دوش او نهاده مي‌شود عمل كند. لذا زنان نيز مي‌توانند در عرصه‌هايي كه توانايي دارند (مانند تبليغ و تبيين دين) وارد شوند و به ياري امام خود بشتابند.

پرسش: چرا وجود 313 نفر یار جزء شرایط ظهور است و چرا 313 وآیا اینها هنوز پیدا نشده اند؟

پاسخ: معلوم است كه بدون ياران مفيد، يك رهبر نمي‌تواند اهداف خود را عملي سازد. بنابراين براي ظهور نياز به اصحابي با كفايت است و در رأس آنان 313 نفر هستند. اينان بهترين و بالياقت ترين افراد هستند و فرمانده و كارگزاران امام زمان(ع) در دوران ظهور خواهند بود و همه آنها نيز اهل زمان ظهور نخواهند بود، بلكه تعدادي در گذشته بودند؛ اما زنده شده و به دنيا برمي‌گردند(مانند اصحاب كهف، مالك اشتر، مقداد، سلمان و …).
اينكه چرا 313 نفرند؟ بايد گفت: دليل خاصي لازم ندارد بالاخره بايد تعدادي ياران اصلي حضرت باشند. البته شايد به جهت يادآوري جنگ بدر است كه اولين جنگ پيامبر اسلام بود و تعداد ياران آن حضرت 313 نفر بودند.
درباره اينكه آيا 313 نفر پيدا شده‌اند؛ گفتني است: ظهور شرايط متعددي دارد كه يكي وجود ياران است و به غير آن، پذيرش عمومي مردم و آماده بودن كل جامعه نيز شرط است. پس تنها وجود ياران نيست كه باعث ظهور مي‌شود. علاوه بر اينكه ياران حضرت تنها 313 نفر نيستند، بلكه آغاز قيام و حركت امام با حدود ده تا پانزده هزار نفر شروع خواهد شد. بنابراين امام ياران زيادي لازم دارد كه بايد آماده جانفشاني در راه ايمان و عدالت شوند و علاوه بر ياران، مردم نيز آماده گردند تا ان شاء الله ظهور هر چه سريع‌تر اتفاق افتد.

پرسش: چرا ياران حضرت 313 نفر است ؟

پاسخ: ب. بنابر روايات، ياران حضرت را سه گروه تشكيل مي‌دهند:
1. سيصد و سيزده نفر؛
2. ده هزار نفر؛
3. عموم شيعيان و مؤمنان هستند.
اينان از مكان‌هاي مختلف هستند. در روايتي از وجود مقدس امام جواد(ع) نقل شده است: “اجتماع مي‌كنند به سوي او اصحاب‌اش به تعداد اهل بدر، سيصد و سيزده نفر از نقاط مختلف زمين.”(كمال الدين، ج2، ب37، ح2). البته در برخي از روايات نام برخي افراد از بعضي شهر‌ها ذكر شده است كه هم نام اين اشخاص مبهم است، مثلاً محمد از طالقان كه مي‌تواند نام عده‌ي زيادي باشد و هم نام شهر‌ها فرق كرده و هم برخي از نام‌ها مربوط به شهر‌هاي متعدد در كشور‌هاي گوناگون است. بعلاوه سند اين روايات، قابل اعتماد نيست، لذا نمي‌توان گفت، از كدام شهر، چه افرادي از گروه ياران هستند، ولي آن چه مسلم است، اين است كه ياران حضرت، از مناطق مختلف‌اند.
هنگامي كه بنيان گذار حكومت واحد جهاني، حضرت مهدي موعود(ع) بر اساس عدالت و آزادي واقعي مأمور به تشكيل حكومت مي‌شود تعداد 313 نفر از ياران خاص آن حضرت در اطراف شمع وجود مقدسش جمع مي‌شوند و آنها در واقع فرماندهان لشكري و كشوري دولت كريمه مهدي(ع) مي‌باشند. در روايات تركيب دولت امام مهدي(ع) از انسان‌هاي وارسته و متقي تشكيل مي‌يابد كه نام برخي از آنها بدين گونه است:
هفت نفر از اصحاب كهف، يوشع وصي موسي(ع)، مؤمن آل فرعون، سلمان فارسي، مالك اشتر، ابودجانه انصاري و قبيله همدان. امام صادق(ع) مي‌فرمايد: هنگامي كه حضرت قائم آل محمد(ص) قيام كند هفده تن را از پشت كعبه زنده مي‌گرداند كه عبارتند از: پنج تن از قوم موسي(ع) كه به حق قضاوت كرده و با عدالت رفتار مي‌كنند، هفت تن از اصحاب كهف، يوشع وصي موسي، مؤمن آل فرعون، سلمان فارسي، ابودجانه انصاري و مالك اشتر”(تفسير عياشي، ج2، ص32، اثبات الهداة، ج3، ص550).
بنابر اين ياران حضرت هم از افرادي هستند كه در زمان ظهور زنده‌اند و هم از افرادي هستند كه قبل از ظهور از دنيا رفته‌اند و هنگام ظهور دوباره زنده مي‌شوند.
ج. دليل خاصي در اين كه چرا ياران گروه اول 313 نفر هستند وارد نشده است. بالآخره بايد گروه اول تعدادي باشند.
شايد بتوان گفت: اين كه تعداد ياران امام مهدي(ع) همچون ياران پيامبر اكرم(ص) در جنگ بدر 313 نفر است براي آن است كه ياد و خاطره جنگ زيباي بدر زنده شود. جنگي كه مسلمانان عده كمي بودند با تجهيزات نامناسب، و فقط تكيه بر خدا داشته و با ايمان وارد معركه جنگ شدند. هدف حفظ اسلام و دين بود. امداد‌هاي خاص و ويژه الهي نازل شد، چنانچه در ابتداي سوره انفال به آن اشاره شده است. جنگي كه همه گروه‌هاي مسلمان آن زمان، در آن حضور داشتند. افراد سپاه از همه اقشار و سنين مختلف تشكيل شده بود و پيروزي قاطع مسلمانان در آن رقم خورد. بسياري از سران مشرك و كافر سپاه مكه كشته شدند، اين جنگ سرآغاز بسيار زيبايي براي شروع حركت اسلام بود كه سر انجام نيز به فتح منطقه عربستان تمام شد.
د. ما به آيه‌اي در اين زمينه بر خورد نكرده‌ايم.

پرسش: چگونه حضرت مهدي با عده قليلي بر جهان حاکم مي شوند ؟

پاسخ: ياران حضرت را سه گروه تشکيل مي دهند:
الف. 313 که ياران خاص حضرت هستند؛
ب. ده هزار نفر كه در آغاز ظهور كنار حضرت گرد مي آيند؛
ج. عموم شيعيان و محبان كه بعد از اعلام ظهور به ياري حضرت ميشتابند .
در روايتي از امام جواد(ع) آمده است: «پس هنگامي که اين تعداد (313 نفر) از اهل اخلاص گرد او (در مکه و به اذن خدا) جمع شدند، خدا امر او را ظاهر کند. پس هنگامي که براي او عقد (ده هزار نفر مرد) کامل شد، به اذن خداي عزوجل خروج مي کند».(کمال الدين، ج2، ب36، خ2)
ناگفته نماند كه در طول تاريخ جنگها و انقلابها ثابت كرده است كه زيادي لشكر خيلي تعيين كننده جنگ نيست بلكه صبرو استقامت مبارزين است كه سرنوشت جنگ را رقم ميزند . و خوشبختانه اين صبوريت و استقامت از ويژه گي هاي ياران مهدي است .
علاوه بر ياران كه يكي از عوامل پيروزي امام مهدي(ع) مي‌باشد ـ بايد به امور ديگري كه در اين حركت الهي و نصرت امام دخالت دارند، توجه داشت. از جمله اين امور: ايجاد رعب و هراس (خداوند در دل دشمن هراس مي‌اندازد به گونه‌اي كه در جنگ دچار تزلزل روحي و فكري و جسمي مي‌شوند و نمي‌توانند به درستي از امكانات خود استفاده كنند)، مديريت جامع امام، برنامه‌ريزي صحيح دعوت مردم به شناخت امام و حق طلبي، امداد‌ها و عنايت‌هاي غيبي الهي، حضور ملائكه در گروه لشكريان امام عصر(ع) واز جمله حمايت توده مردم از قيام مهدي در اين نبرد خيلي كار ساز و تعيين كننده است . با فراگيري ظلم واستبداد‎‏‏‏‏ مستضعفين عالم و توده مردم تشنه ظهور فرد مصلح گشته تا به اين ظلم و اجحاف خاتمه دهد. وقتي حضرت نداي عدالت خواهي را بلند ميكند همه با تمام وجود خواستار او ميشوند و… به اين صورت است كه افكار عمومي جهان از نهضت حضرت حمايت مي كند . با اين توضيح طرفداران حضرت خيلي هم كم نيستند .

پرسش: چه کسانی در هنگام ظهور حضرت مهدی (عج) به یاری او می شتابند ؟

پاسخ: هنگام ظهور، وقت عمل است، فقط كساني مي‌توانند اين توفيق را به نحو احسن داشته باشند كه در زندگي خود قبل از ظهور، داراي ايمان كامل و اعمال نيك، اخلاق حسنه، تقواي الهي و آگاهي بوده و توان خدمت به حضرت و جامعه را در خود مهيا كرده باشند يعني در تمام جهات، كمالات انساني و الهي شوند و منتظر واقعي و پيرو استوار امام در ظاهر و پنهان باشند.

پرسش: دائمي بودن 313 نفر تا آخر حکومت حضرت مهدي (ع) با دليل ؟

پاسخ: براي طول عمر ياران ويژه امام عصر(ع) تا پايان عمر حکومت آن بزرگوار، دليل خاصي نيست. اصولا خداوند براي افراد عمري طبيعي قرار ميدهد تا در طول آن به کسب خوبي همت گمارند و سرنوشت خوبي براي خود رقم زنند. حال اگر بنابر مصالحي فرد عمر طولاني پيدا کرد لزومي ندارد که منتسبين به او نيز عمر طولاني غير عادي داشته باشند. مگر آنکه مصلحت بر آن باشد. عمر طولاني حضرت دليل عقلي و روايي دارد که بايد تا پايان حکومت باقي باشد، ولي داشتن عمر طولاني براي ياران دليل خاصي ندارد. البته ممکن است خداوند به ياران حضرت نيز عمر طولاني عنايت کند، ولي ما از آن خبر نداريم.

پرسش: نقش زنان در ارتباط با امام زمان (عج) و ظهور ایشان چیست ؟

(بحار الانوار، ج52، ص223)

طبق بعضي از روايات، گروهي از ياران حضرت زناني اند كه قبل از ظهور از دنيا رفته و هنگام ظهور رجعت كرده و به دنيا باز مي‌گردند.

(دلايل الانامه، ص260).

ب. دوران پيروزي و حاكميت عدل مهدوي: در اين دوران ـ كه دوران رشد و شكوفايي علم و حكمت است ـ زنان حركت و رشد چشمگيري خواهند داشت. آنان چنان از علم و معارف اسلامي بهره مي‌برند كه حركات و رفتارشان، بر اساس قانون خدا است. بر اين پايه به بهترين وجه ممكن به تربيت فرزندان با ايمان ـ در كنار حركت فرهنگي خود ـ اقدام مي‌كنند.
امام باقر(ع) فرمود:
«در زمان امام مهدي(عج) به شما حكمت داده مي‌شود، تا آنجا كه زن در درون خانه‌اش مطابق كتاب خدا و سنت پيامبر(ص) قضاوت مي‌كند».

(بحار الانوار، ج52، ص352).

پرسش: نقش زنان در انقلاب امام مهدي چيست؟

پاسخ: نقش زنان در دو بعد قابل بررسي است:
الف. دوران قيام و انقلاب: آنچه از روايات استفاده مي‌شود زنان در ركاب حضرت و در جريان جنگ، همراه ايشان هستند و آنچه را كه ايشان امر مي‌كند، انجام مي‌دهند. در بعضي از روايات آمده است: “50 زن در گروه 313 نفري (گروه اول از ياران) حضور دارند. (بحار الانوار، ج52، ص223) طبق بعضي از روايات، گروهي از ياران حضرت زناني اند كه قبل از ظهور از دنيا رفته و هنگام ظهور رجعت كرده و به دنيا باز مي‌گردند.(دلايل الانامه، ص260).
ب. دوران پيروزي و حاكميت عدل مهدوي: در اين دوران ـ كه دوران رشد و شكوفايي علم و حكمت است ـ زنان حركت و رشد چشمگيري خواهند داشت. آنان چنان از علم و معارف اسلامي بهره مي‌برند كه حركات و رفتارشان، بر اساس قانون خدا است. بر اين پايه به بهترين وجه ممكن به تربيت فرزندان با ايمان ـ در كنار حركت فرهنگي خود ـ اقدام مي‌كنند. امام باقر(ع) فرمود: در زمان امام مهدي(عج) به شما حكمت داده مي‌شود، تا آنجا كه زن در درون خانه‌اش مطابق كتاب خدا و سنت پيامبر(ص) قضاوت مي‌كند”.(بحار الانوار، ج52، ص352).

پرسش: هنگام قيام حضرت چه کساني و از چه مکانهايي هستند ؟ و چطور علم به ظهور دارند ؟

پاسخ: الف. در مورد ياران امام زمان(ع) هنگام ظهور آنچه از مجموعه احاديث معصومين به دست ميآيد، اين است که ياران آن حضرت دو گروه ميباشد:
1. ياران عمومي؛
2. ياران ويژه.
در هنگام ظهور، حضرت از مکه قيام نموده، به فراخوان عمومي ميپردازد. در ابتدا ياران مخصوص ـ که به عنوان فرماندهان سپاه حضرت به شمار ميروند به سوي مکه ميآيند و در آنجا سپاهي با حلقهي ده هزار نفري از ياران را تشکيل ميدهند و سپس به لشکر حضرت افزوده شده و مومنان گروه گروه به ايشان ميپيوندند و آنان در رکاب امام زمان(ع) به طرف مدينه حرکت ميکنند و از آنجا به طرف کوفه رهسپار ميشوند و سپس به فتح عالم و نابودي سنگرهاي کفر همت ميگمارند.
امام باقر(ع) فرمودهاست: “هنگام ظهور، وقتي مهدي(ع) به طرف کعبه ميآيد، تا در کنار کعبه نداي جهاني خود را سر دهد، در مکاني به نام “ذي طوي”، به انتظار 313 نفر يار مخصوص خود توقف ميکند تا آنان بيايند و همراه آن حضرت به طرف کعبه رهسپار شوند”.(بحار الانوار، ج52، ص306).
همچنين در حديث ديگري ميفرمايد:
“يجمع الله من آقاصي البلاد علي عدة اهل بدر ثلاثماة وثلاث عشر رجلا”؛”خداوند از اطراف جهان و اقصي نقاط عالم به تعداد جنگ جويان بدر (313 نفر) به دور او جمع ميکند.(بحار الانوار، ج52، ص310).
در روايات معصومين(ع) خصوصياتي مانند محل و زمان زندگي و نام و مشخصات فردي ياران به هنگام ظهور، مطلبي نيامده است. در بعض از روايات اهل سنت، نام ها و شهرهايي ذکر شده است؛ اما به علت اينکه از ناحيه امامان معصوم تاييد نشده است. نميتوان به آنها تکيه کرد. به هر حال ميتوان به بعضي از خصوصيات کلي براي ياران آن حضرت اشاره نمود. اين خصوصيات توسط امام معصوم(ع) بيان شده است:
1. ايمان به هدف و اراده استوار و پيروي کامل از ولايت و رهبري امام زمان(ع)؛
2. قدرت نظامي برتر و دفاع از امام زمان(ع) در مقابل توطئه دشمنان؛
3. داراي قدرت مديريت و حکومت بر اساس عدالت اسلامي؛
4. قرار گرفتن در اوج فداکاري و شهدات طلبي در رکاب امام زمان(ع)؛
5. آماده مبارزه و مطيع کامل هستند؛
6. از صالحان روي زمين که وعده حکومت آنان در قرآن آمده است؛
7. بيعت و پيمان آنان با امام زمان(ع)؛
8. بعضي از اين ياران جزو رجعت کنندگان هستند، يعني، در زمانهاي قبل از دنيا رفتهاند و در زمان ظهور دوباره زنده شده در رکاب امام زمان(ع) به خدمت ميپردازند مانند برخي از انبياء و اوليا و اصحاب پيامبر و ائمه(ع)).
نتيجه آنکه از مجموعه احادث امامان معصوم معلوم ميشود که ياران امام زمان(ع) منحصر در افراد مشخص و يا شهرهاي خاص نميباشند، بلکه افراد از هر مکان و هر زمان (به وجود آمدن خصوصيات کلي مورد نظر براي ياران آن حضرت) ميتوانند جزو حاميان و ياران آن امام عزيزقرار گيرند.
براي مطالعه بيشتر ر.ک:
1. سيماي آفتاب ـ دکتر حبيب الله طاهري؛
2. چشم اندازي به حکومت مهدي(ع) ـ نجم الدين طبسي؛
3. منتخب الاثر ـ صافي کلپايگاني؛
4. بحار الانوار ج52 ـ علامه مجلسي(ره).
ب. اطلاع يافتن افراد و ياران از قيام بزرگ امام مهدي(ع) با توجه به بروز علايم و آشکار شدن نشانهها است. تحقق علايم حتمي ظهور باعث آگاه شدن افراد از نزديکي ظهور آن بزرگوار است. اعلام ظهور توسط امام مهدي(ع) در مسجد الحرام که همراه با قراين و نشانههاي آشکار خواهد بود، باعث آگاهي مردم و ياران ميشود.
البته در مورد ياران خاص و ويژه علاوه بر علايم ظهور، شايد بتوان از الهامات الهي بر قلبهاي آنان و حضور معجزه گونه ايشان در مکه هنگام ظهور نيز استفاده کرد. در برخي روايات آمده که آنان از بسترهاي خود ناپديد شده و صبح در مکه جمع ميشوند. (بحار الانوار، ج52، ص323، ح34) و در برخي ديگر از وجود صحيفهاي در زير سر آنان صبح هنگام خبر ميدهد. (همان، ص324، ح35) و در بعضي ديگر اجتماع سريع آنان به جمع شدن ابرهاي پاييزي و تراکم آنان تشبيه شده است.(همان، ص334، ج65).

پرسش: ياران امام مهدي چه ويژگي هايي دارند؟

پاسخ: براي ياران امام زمان(ع) ويژگي‌هايي گفته شده است؛ از جمله:
الف. معرفت: آنان معرفت و شناخت عميقي از خداوند و امام دارند. امام علي(ع) درباره‌ آنان فرموده است: مرداني كه خدا را چنان كه شايسته است شناخته‌اند”. (منتخ الاثرع فصل 8، ب1، ح2). چنين معرفت همچنان امكان پذير است كه انسان، امام زمان خود را بشناسد. امام صادق(ع) به نقل از امام حسين(ع) فرمود اي مردم! خدادوند خلق نكرد بندگان را مگر اينكه او را بشناسند. پس وقتي او را شناخته، عبادتش كنند. پس هنگامي كه او را عبادت كردند از عبادت(ذلت در برابر) غير او بي نياز مي‌شوند. مردي پرسيد: اي پسر رسول خدا، پدر و مادر فدايت باد معرفت خدا چيست؟ فرمود: اينكه مردم هر زماني امام خود را كه اطاعتش بر آنان واجب است بشناسند”.(بحار الانوار، ج 23، ص83، ح22).
پس معرفت امام راه شناخت خداست و ياران امام مهداي(عج) شناخت عميقي از امام دارند. اين شناخت فراتر از دانستن نام و نشان و نسبت امام است؛ بلكه معرفت به حق ولايت امام و جايگاه بلند او در عالم هستي است.
ب. اطاعت: نتيجه معرفت درست اطالعت از امام است؛ چرا كه اطاعت از او، اطاعت از خداست. پيامبر(ص) در توصيف ياران حضرت مهدي(ع) فرمود: “آنان در اطاعت از امام خود كوشا هستند”(بحار الانوار، ج 52، ص309، ح4).
ج. عبادت و صلابت: امام صادق(ع) در بياني فرمود: شب‌ها را با عبادت به صبح مي‌رسانند و روزها را با روزه به پايان مي‌رسانند. و در فراز ديگر فرمود: آنان مرداني هستند كه گويا دل‌هايشان پاره‌هاي آهن است(بحار الانوار، ج52، ص308).
د. شهادت طلبي: امام صادق(ع) فرمود: “آنان آرزو مي‌كنند در راه خدا شهيد شوند”.(همان)
ه. اتحاد و همدلي: امام علي(ع) فرمود: “ايشان يكدل و هماهنگ هستند” (يوم‌الخلاص، 224).
و. بصيرت و نورانيت: آنان كساني اند كه دله‌هاي نوراني داشه و چشم حقيقت بين قلببي آنان باز شده است و ديگران را نيز به راه راست هدايت مي‌كنند. امام صادق(ع) فرمود: “آنان مانند چراغند گويا قلب‌هايشان مانند قنديل مي‌درخشد”.(بحار الانوار، ج52، ص308).

پرسش: ياوران حضرت مهدي هنگام ظهور چه کساني هستند؟

پاسخ: كساني كه همراه با امام زمان(ع) ظهور مي‌كنند، دو گروه‌اند:
الف. مؤمنان خالصي كه قبل از ظهور از دنيا رفته‌اند و هنگام ظهور به اذن خدا دوباره زنده مي‌شوند.
ب. مؤمناني كه در زمان ظهور زنده‌اند.
از گروه دوم در روايات به افراد خاصي اشاره نشده است. اما از گروه اول به برخي افراد اشاره شده است؛ مانند برخي پيامبران، اصحاب كهف، سلمان، مقداد و مالك اشتر.
البته حضرت عيسي(ع) و حضرت خضر(ع) نيز امام زمان (عج) را همراهي و ياري مي‌كنند.
پيامبر(ص) و ائمه(ع) نيز هنگام ظهور و بعد از آن دوباره به دنيا باز مي‌گردند؛ ولي كيفيت آن به درستي روشن نيست.