به نام خدا
پرسش: دعای عهد را کی باید خواند ؟
پاسخ: آنچه دقيق تر به نظر ميرسد اين است كه دعاي شريف عهد چهل صبح پشت سر هم، ما بين الطلوعين(از سپيده صبح كه اول وقت نماز صبح است تا طلوع آفتاب) خوانده شود. بنابراين لازم نيست در طول چهل روز در يك زمان خاص خوانده شود، بلكه از طلوع مخبر صادق(سپيده صبح) تا طلوع خورشيد، انسان ميتواند دعا را بخواند.
پرسش: آیا اگر دعای عهد بخوانیم و برای پدر و مادرمان هدیه کنیم ، برای آنها اثری دارد ؟
پاسخ: مقدمه اول: از آيات و روايات به دست ميآيد كه ارواح مردگان پس از مرگ و خارج شدن جانها از بدنها، زندهاند و در حيات اخروي زندگي ميكنند (عالم برزخ) صاحبان ايمان و مؤمنين در عالم برزخ در عيش و رفاه و برخوردار از الطاف و نعم پروردگارند و كفار و منافقين در عذاب و شكنجه به سر ميبرند.
مقدمه دوم: ياد كردن اموات به خصوص اقوام و دوستان بسيار مطلوب و جزء دستورات اكيد اسلام است. انجام دادن عمل خير به نيابت آنها از قبيل دعاها و زيارات و انفاقات و هديه كردن ثواب آن اعمال به آنها، بسيار سفارش شده است.
امام صادق(ع) فرمودهاند: «همانا نماز و روزه و صدقه و حج و عمره و هر كار نيكي، مرده را سود ميرساند تا آنجا كه بسا ميتي در فشار است پس بر او توسعه ميدهند و به او گفته ميشود، اين در ازاي عمل فرزندت فلاني و عمل برادر دينيت فلاني است».(وسائل الشيعه، ج5، ص368).
پس شايسته است كه ثواب دعا و اعمال خير براي حضرت ولي عصر(ع) را به مردگان هديه كنيم، به اين صورت كه در دعاها و اعمال خيري كه براي حضرت انجام ميدهيم از طرف آنان انجام دهيم. مثلاً وقتي در حق مولايمان امام عصر(ع) دعا ميكنيم و از خداوند فرج و ظهورش را طلب ميكنيم. به قصد نيابت از پدر و مادر و سائر اموات انجام دهيم.
دعاي عهد هم يكي از همين دعاهاست كه ما ميتوانيم بخوانيم و گذشتگان و امواتمان را در ثواب آن شريك كنيم.
نكته مهم اين است كه در خود دعاي عهد اين مطلب آمده است كه : ما از خداي سبحان ميخواهيم كه سلام و درود مخصوص خود را كه معادل عرش الهي است از طرف همه مؤمنين و مؤمنات در شرق و غرب عالم و از طرف خودم و پدرم و مادرم به خدمت امام عصر(ع) ابلاغ فرمايد: «اللهم بلغ مولانا الامام المهدي القائم بامرك صلوات الله عليه و علي آبائه الطاهرين عن جميع المؤمنين و المؤمنات في مشارق الارض و مغاربها سهلها و جبلها و برها و بحرها و عني و عن والدي من الصلوات زنة عرش الله و مداد كلماته و ما احصاه علمه و احاط به كتابه.
پس ما ميتوانيم دعاي عهد را بخوانيم و ثواب آن را به ارواح مؤمنين و مؤمنات، پدر و مادر و بستگانمان هديه كنيم.
پرسش: آیا اگر کسی دعای عهد نخواند و بمیرد ممکن است هنگام ظهور زنده شده و از یاران حضرت باشد ؟
پاسخ: (زنده شدن مؤمنين بدون خواندن دعاي عهد) از امام صادق(ع) نقل شده است كه فرمودند: هر كس در چهل بامداد اين عهد به سوي پروردگار دعا كند، از ياران ما خواهد بود. و اگر قبل از ظهور حضرت مهدي(ع) بميرد، خداوند او را براي ياري آن حضرت زنده كند.
البته خواننده ميداند كه دستورات اسلام به هم پيوسته و يكپارچه است. كه از سه بخش عقائد، احكام و اخلاق تشكيل شده است. و عمل به همه آنها موجب نجات و رسيدن به پاداش الهي است.
لذا اگر مسلماني وظيفه الهي و شرعي و اخلاقي خود را انجام دهد و در عين حال منتظر ظهور حضرت ولي عصر(ع) باشد و در شوق ديدار آن بزرگوار و رسيدن به دولت و حكومت جهاني آن حضرت تضرع و زاري كند ـ اگر چه دعاي عهد را نخوانده باشد ـ اما اعتقاداً و عملاً خصوصيت ياران و منتظران حضرت را داشته باشد، اميد است كه چنين كسي در زمان ظهور امام زمان(ع) زنده گردد و آن حضرت را ياري كند.
علم دانايان عالم يك سخن از علم اوست
جود و بخششهاي حاتم يك نم از درياي اوست
هر كه امروز از فراق روي او گريان بود
بي گمان فرداي رجعت موسم احياي اوست
پرسش: آيا با 40 بار دعاي عهد يار حضرت مي شويم ؟
پاسخ: در روايتي از امام صادق(ع) نقل شده است هر کس دعاي عهد را چهل صبح بخواند از ياران قائم(ع) خواهد بود. البته بايد دانست که خواندن دعا به تنهايي کافي نيست بلکه انسان بايد قابليت ياوري از امام را در خود ايجاد کند.
به بيان ديگر يكي از راههاي ارتباطي ميان انسان و خدا و حجت او “دعا” است. دعا راز و نياز با محبوب و مناجات با مطلوب است. دعا اظهار ذلت و محبت با معشوق و عرض حاجت به معبود است و … پس اصل دعا بسيار ارزشمند است. البته هر دعا تأثير و خاصيت مناسب با خود را نيز دارد. يكي در بخشيده شدن گناه و پذيرش توبه مؤثر است و ديگري در وسعت رزق و روزي و ديگري در كسب علم و معرفت و …
در اين ميان، دعاهايي كه از ائمه(ع) صادر شده و به دست ما رسيده، ارزش والا و برتر دارد. دعاي عهد از امام صادق(ع) براي ما نقل شده و مضمون بسيار بلند دارد. ما عاجزانه از پروردگار خود ميخواهيم به ما قابليتي عنايت كند كه بتوانيم خود را براي ياوري امام آماده كنيم و واقعاً دست بيعت و وفاداري به او بدهيم. ما از خداوند ظهور او را ميطلبيم و از او ميخواهيم ما را در امر زمينه سازي و ظهور كمك كند. پس يكي از بهترين راههاي ارتباط، دعا است كه به دنبال آن مشي صحيح زندگي را نيز به همراه دارد.
پرسش: آيا بعد از دعاي ندبه نماز نيز رسيده است؟
پاسخ: دعاي ندبه به دو شكل نقل شده است. مشهدي در مزار كبير و سيدبن طاووس در اقبال بعد از دعاي ندبه، نماز را نقل نكردهاند، اما سيد بن طاووس در مصباح الزائر بعد از دعاي ندبه، نماز را نقل ميكند. علامه مجلسي نيز در بحار الانوار نماز را آورده است. بنابراين ميتوان به دوگونه نيز عمل كرد(هم نماز خواند و هم آن را ترك كرد).
پرسش: آيا مي توان با خواندن زيارت عاشورا و زيارت جامعه با حضرت ارتباط معنوي پيدا کرد؟
پاسخ: در مورد زيارت عاشورا و زيارت جامعه كبيره گفتني است كه امام زمان(ع)، توصيه اكيد به خواندن آنها كرده است و از حكايت سيد رشتي به دست ميآيد كه مورد رضايت و پسند وافر امام زمان است. بنابراين خواندن اين دعاها ان شاء الله موجب جلب توجهات حضرت ميشود و ارتباط روحي ميان ما و آن حضرت را برقرار ميكند.
پرسش: آيا مي توانيم دعاي عهد را براي مرده ها هم بخوانيم ؟ آيا احتمال دارد کساني که نخوانده اند در زمان ظهور رجعت کنند؟
پاسخ: مقدمه اول: از آيات و روايات به دست ميآيد كه ارواح مردگان پس از مرگ و خارج شدن جانها از بدنها، زندهاند و در حيات آخروي زندگي ميكنند (عالم برزخ) صاحبان ايمان و مؤمنين در عالم برزخ در عيش و رفاه و برخوردار از الطاف و نعم پروردگارند و كفار و منافقين در عذاب و شكنجه به سر ميبرند.
مقدمه دوم: ياد كردن اموات به خصوص اقوام و دوستان بسيار مطلوب و جزء دستورات اكيد اسلام است. انجام دادن عمل خير به نيابت آنها از قبيل دعاها و زيارات و انفآقات و هديه كردن ثواب آن اعمال به انها، بسيار سفارش شده است.
امام صادق(ع) فرمودهاند: «همانا نماز و روزه و صدقه و حج و عمره و هر كار نيكي، مرده را سود ميرساند تا آنجا كه بسا ميتي در فشار است پس بر او توسعه ميدهند و به او گفته ميشود، اين در ازاي عمل فرزندت فلاني و عمل برادر دينيت فلاني است».(وسائل الشيعه، ج5، ص368).
پس شايسته است كه ثواب دعا و اعمال خير براي حضرت ولي عصر(ع) را به مردگان هديه كنيم، به اين صورت كه در دعاها و اعمال خيري كه براي حضرت انجام ميدهيم از طرف آنان انجام دهيم. مثلاً وقتي در حق مولايمان امام عصر(ع) دعا ميكنيم و از خداوند فرج و ظهورش را طلب ميكنيم. به قصد نيابت از پدر و مادر و سائر اموات انجام دهيم.
دعاي عهد هم يكي از همين دعاهاست كه ما ميتوانيم بخوانيم و گذشتگان و امواتمان را در ثواب آن شريك كنيم.
نكته مهم اين است كه در خود دعاي عهد اين مطلب آمده است كه : ما از خداي سبحان ميخواهيم كه سلام و درود مخصوص خود را كه معادل عرش الهي است از طرف همه مؤمنين و مؤمنات در شرق و غرب عالم و از طرف خودم و پدرم و مادرم به خدمت امام عصر(ع) ابلاغ فرمايد: «اللهم بلغ مولانا الامام المهدي القائم بامرك صلوات الله عليه و علي آبائه الطاهرين عن جميع المؤمنين و المؤمنات في مشارق الارض و مغاربها سهلها و جبلها و برها و بحرها و عني و عن والدي من الصلوات زنة عرش الله و مداد كلماته و ما احصاه علمه و احاط به كتابه.
پس ما ميتوانيم دعاي عهد را بخوانيم و ثواب آن را به ارواح مؤمنين و مؤمنات، پدر و مادر و بستگانمان هديه كنيم.
اما قسمت دوم سؤال: (زنده شدن مؤمنين بدون خواندن دعاي عهد) از امام صادق(ع) نقل شده است كه فرمودند: هر كس در چهل بامداد اين عهد به سوي پروردگار دعا كند، از ياران ما خواهد بود. و اگر قبل از ظهور حضرت مهدي(ع) بميرد، خداوند او را براي ياري آن حضرت زنده كند.
البته خواننده ميداند كه دستورات اسلام به هم پيوسته و يكپارچه است. كه از سه بخش عقائد، احكام و اخلاق تشكيل شده است. و عمل به همه آنها موجب نجات و رسيدن به پاداش الهي است.
لذا اگر مسلماني وظيفه الهي و شرعي و اخلاقي خود را انجام دهد و در عين حال منتظر ظهور حضرت ولي عصر(ع) باشد و در شوق ديدار آن بزرگوار و رسيدن به دولت و حكومت جهاني آن حضرت تضرع و زاري كند ـ اگر چه دعاي عهد را نخوانده باشد ـ اما اعتقاداً و عملاً خصوصيت ياران و منتظران حضرت را داشته باشد، اميد است كه چنين كسي در زمان ظهور امام زمان(ع) زنده گردد و آن حضرت را ياري كند.
علم دانايان عالم يك سخن از علم اوست
جود و بخششهاي حاتم يك نم از درياي اوست
هر كه امروز از فراق روي او گريان بود
بي گمان فرداي رجعت موسم احياي اوست
پرسش: بهترين دعا که مورد رضايت حضرت و خدا باشد ؟
پاسخ: اگر انسان بخواهد آينده خوبي داشته باشد و مورد لطف و توجه و محبت بيشتر خدا و امام زمان(ع) قرار بگيرد نبايد به يک وظيفه و عمل توجه کند و بقيه را رها کند، بلکه بايد هر کاري را در موقع خود و به اندازه آن انجام دهد.
شما که محصل هستيد بايد سعي کنيد خوب درس بخوانيد، امام زمان(ع) محصل درس خوان را دوست دارد، از پدر و مادر اطاعت کنيد وآنچه را به شما ميگويند عمل کنيد، نمازها را مخصوصا نمازهاي يوميه را بخوانيد مخصوصا در اول وقت و هر روز مقداري قرآن بخوانيد، دعاي “اللهم کن لوليک …” را نيز بخوانيد.
پرسش: تفسير دعاي (( الهم کن لوليک … )) ؟
پاسخ: نگاهي به دعاي “اللهم کن لوليک …”
اين دعا به غلط به دعاي فرج معروف شده است. دعاي فرج ” الهي عظم البلاء …” است. ما در دعاي “اللهم کن لوليک …” به صورت کلي، از خداوند ميخواهيم که امام زمان(ع) را تحت حمايت کامل خود بگيرد و او را تا رسيدن به هدف نهايياش (استقرار عدل در سراسر زمين) از هر جهت ياري کند.
به عنوان مقدمه بايد ياد آور شويم که جهان هستي، بر پايه اسباب و مسببات پايه ريزي شده است؛ به گونهاي که براي تحقق هر امري بايد زمينهها و شرايط آن فراهم شده باشد. دعا کردن نيز در اين نظام، جايگاه خاص خود قرار دارد و در کنار ساير شرايط و يکي از آنها شمرده ميشود. از اين رو، وظيفه هر انسان دعا کردن است؛ همان گونه که بايد تلاش و کوشش نيز داشته باشد.
حقيقت دعا، اظهار عجز و فقر و نياز به درگاه پروردگار عالم وخالق جهان است. انسان هنگام دعا، با حضرت حق ارتباط ويژه برقرار کرده و ضمن اعتراف به حقارت و کوچکي خود، عظمت باري تعالي را زنده ميکند. او خود را مالک چيزي نميداند، و در برابر خداوند، خويش را هيچ به حساب ميآورد و عبوديت و بندگي اش را اظهار ميدارد.
بنده هستي خود را از آن خدا و خود را محتاج درگاه او ميداند و لذا سر به آستان او ميگذارد. و اين نمايش ارتباطي زيبا بين خدا و بنده است. در اين حال، بنده نزد خدا عزت مييابد، به او نزديک تر ميشود و عنايت ويژه حق را شامل حال خود ميکند. نيازش پذيرفته، حاجتش روا، و دعايش مستجاب ميشود.
در اين ميان دعا به ساحت مقدس امام که ولي نعمت ما و واسطه فيض الهي است ـ جايگاه ويژهاي دارد و وظيفه انسان دعا براي او است بايد دانست ترديدي نيست كه دعا، از عبادتهاي بزرگ است و آثار فراواني دارد و دعا كردن براي سلامتي امام عصر(ع) از بهترين اقسام دعا است. درباره تاثير دعا، از دو زاويه ميتوان نگاه كرد:
الف. تاثير دعا نسبت به امام؛ ب. تأثير دعا براي دعا كننده؛
از نگاه اول، دعا در سلامتي حضرت، مؤثر است؛ زيرا ايشان به اين جهت كه انسان است و در همين عالم زندگي ميكند، در معرض آفات و بلايا هست و دعا ميتواند در دور كردن بلاها و مرضها از وجود عزيزش مؤثر باشد. اين، با ارادهي خدا مبني بر حيات و سلامتي امام، منافاتي ندارد؛ زيرا كه ارادهي خدا از طريق اسباب اعمال ميشود و دعا از مهمترين وسيلهها و سببها براي جريان اراده خدا در زندگي است.
از نگاه دوم، آثار دعا كردن فراوان است از جمله:
دعا كردن راهي است براي اين كه امام عصر را ياد كنيم و به اين وسيله با آن عزيز ارتباط روحي و معنوي پيدا كنيم و اين ارتباط ثمرات بسياري براي رشد و كمال روحي ما دارد.
دعا كردن براي امام، نوعي عرض ارادت و محبت نسبت به او است كه قطعاً از سوي آن منبع كرم بي پاسخ نخواهد ماند و دعا كننده را مورد لطف و عنايت خاص خود قرار خواهد داد.
دعا كردن براي امام، يعني آن وجود عزيز را بر بسياري از موجودات و پديدهها مقدم دانستن و وجود و نقش او را مد نظر قرار دادن. اين موضوع، سبب زياد شدن محبت آن عزيز در دلها و جانها ميگردد؛ زيرا ذكر محبوب سبب فراواني محبت نسبت به او است.
با توجه به اين كه ايشان، واسطهي فيض الهي در عالم هستياند، صلوات و صدقه به نيت ايشان خود نوعي وسيله براي كسب فيوضات بيشتر است.
اما ترجمهاي از اين دعاي شريف:
در ابتداي دعا از لفظ “الله” مدد ميگيريم. “الله” لفظ خاص خدا و ندا است و همه صفات کمالي او را در بر ميگيرد. استفاده از اين لفظ، نشانه آن است که مطلبي بزرگ، مهم و فراگير از خداوند مسئلت ميکنيم.
سپس اراده خداوند را خواستارم: “کن” اراده خداوند دو گونه است: تکويني(مربوط به خلق و عالم هستي) تشريعي(مربوط به قوانين) ما در اين دعا، اراده از نوع اول را ـ که حتميت دارد و تخلف از آن معنا ندارد ـ را خواستاريم.
در ادامه دعا لفظ “ولي” را براي امام عصر(ع) به کار ميگيريم. ولي خدا، يعني کسي که قرين خداست و بين او و خدا مانع و فاصله نيست. بر اين اساس او برترين مخلوق خداوند است و از او کسي به خدا نزديک تر نيست. در معناي ولي، سرپرستي نيز نهفته است. پس او از طرف خدا سرپرست امور عالم هستي است و تصرف در امور ميکند. اين بالاترين مقامي است که يک مخلوق ميتواند داشته باشد و لذا اطاعت مطلق از او واجب است. ” أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ”(نساء/59) آنگاه ولي را معرفي ميکنيم: “الحجة بن الحسن” هر کس بايد امام و رهبر و راهبر خود را بشناسد. بداند هادي او چه کسي است. پيامبر فرموده است: “من مات و لم يعرف امام زمانه مات ميتة جاهلية”؛”کسي که بميرد و امام زمانش را نشناخته باشد به مرگ جاهلي از دنيا رفته است”. بايد انسان بداند رهرو چه کسي است و به پيروي از او به کجا ميرود. ما در اين فراز، امام خود را معرفي ميکنيم و او همان امام مهدي(ع) فرزند امام حسن عسکري(ع) است.
در ادامه دعا، نيازهاي خودا را ميخواهيم. خدايا! براي مهدي: ولي، حافظ، قائد، ناصر، دليل و عين باش.
“ولي” يعني سرپرستي امور مهدي(ع) را خود به عهده بگيرد و لحظهاي از او غافل نشو. پيامبر(ص) مکرر ميفرمود: “رب لا تکلني الي نفسي طرفة عين ابدا”؛”پروردگارا! به اندازه چشم به هم زدني مرا به خود واگذار مکن”. از پيامبر در اين زمينه پرسيدند. فرمود: برادرم يونس لحظهاي به حال خود رها شد، سرانجامش گرفتاري در شکم ماهي بود. همه نيازمند عنايت خداييم، و ولي خدا به خاطر مقام بلندش، دستگيري بيشتر را ميطبد.
“حافظ” ؛ يعني، خدايا، تو او را از گزند حوادث و کيدها حفظ کن و نقشههاي دشمنان و شياطين را در مورد او نقش بر آب کن. خدايا او را از بلاها و بيماريها محافظت کن، تا بتواند به خوبي ولايت خود را اعمال کند.
“قائد”؛ يعني: رهبر و راهنماي او، تو باش و مديريت برنامههاي او را به عهده بگيرد. اين انقلاب بزرگ جهاني نيازمند به راهبريها و هدايتهاي ويژه خداوند است.
“ناصر”؛ يعني، خدايا! ياور و مددکار او باش. هر حرکتي که بخواهد به سر انجام برسد، بايد مورد حمايت و ياري قرار گيرد تا نتيجه مطلوب از آن حاصل آيد. و چه کسي بهتر از خداوند که قدرت مطلق بوده، و بهترين در تحقق برنامهها است.
“دليل” ؛ يعني، خدايا! راهنما و دليل او باش. اگر آدمي وارد جادهاي شود که تا به حال در آن گام ننهاده متحير ميماند؛ زيرا نميداند راه چگونه است. او نياز به دليل و راهنما دارد که او را همراهي کرده و راه را براي او توضيح دهد و به مقصدش برساند. کاروانها در زمان گذشته، براي رسيدن به مقصد از دليل و بلد راه سود ميجستند. ما از خداوند ميخواهيم که خودش دليل و راهنماي امام باشد تا زمينههاي ظهور او فراهم گردد، و با قيام زيبايش عدالت را در جهان حاکم گرداند.
“عين”؛ ، اصلي ترين عضو شناخت، چشم است. آدمي با چشم، کران تا کران جهان را ميبيند و محيط خود را درک ميکند. خطاي ديد باعث خسارت جبران ناپذيري ميشود. ما از خدا ميخواهيم خودش عين باشد و امام از طريق او، جهان و حرکت خود را ببيند. ديد خدايي ديگر خطا ندارد و بدون نقص و انحراف است.
سر انجام اين اراده و عنايتهاي ويژه حضرت حق آن است که زمين از آلودگيها و نافرمانيها به دست امام مهدي(ع) و با قيام آسماني اش پاک ميشود و عبادت الهي بدون شرک محقق گردد:” يَعْبُدُونَنِي لا يُشْرِكُونَ بِي شَيْئاً”(نور،55) و هدف از خلقت تحقق مييابد. ” وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلاَّ لِيَعْبُدُونِ”(ذاريات،56) ما از خداوند ميخواهيم اين نعمت ارزشمند، پس از پديد آمدن مدتهاي طولاني ادامه يابد تا انسانهاي زيادي در سايه اين حکومت به سر انجام نيک نايل شوند.
پرسش: چند تا نماز امام زمان (عج) داریم ؟ لطفا برایم توضیح دهید .
پاسخ: نمازي كه معروف به نماز امام زمان(ع) است يك نماز است كه دو ركعت ميباشد. در هر ركعت در حمد آيه «اياك نعبد و اياك نستعين» صد بار تكرار ميشود، و ذكرهاي ركوع و دو سجده نيز هفت مرتبه گفته ميشود. بعد از نماز يك مرتبه «لا اله الا الله» ميگويد. سپس تسبيح حضرت زهرا(س) را ميخواند و سپس به سجده رفته و صد مرتبه صلوات ميفرستد.
البته نمازهاي ديگري نيز مرتبط به حضرت است مانند نماز استغاثه كه در مفاتيح وارد شده است.
پرسش: حضرت که معصومند و ولي خدا چرا در رابطه با ظهور براي خود دعا نمي کنندتا فرج ايشان برسد و ما خوشحال شويم؟
پاسخ: هر چند امام عصر(ع) انسان كامل بوده و دعاي ايشان نزد حضرت حق مستجاب است، ولي بايد دانست كه خداوند اين جهان را بر پايه اسباب قرار داده است بدين معني كه براي تحقق هر پديده بايد شرايط آن فراهم شود. قيام جهاني حضرت چون با جامعه انساني در ارتباط است و انسانها داراي اختيار و انتخاب هستند و خود بايد چگونگي زندگي جمعي خود را رقم بزنند، بنابراين بايد انسانها بخواهند تا ظهور تحقق پذيرد. امام زمان(ع) هر چند دعا ميكند و براي امر ظهور تلاش كرده و زمينهسازي مينمايد، ولي اين كافي نيست بلكه تلاش انسانها نيز لازم است .
امام مهدي(عج) زماني ظهور ميکند که شرايط آن فراهم شده باشد؛ يعني، افرادي باشند که واقعا يار و ياور امام(عج) باشند. او را شناخته و ايمان قوي به او و اهدافش داشته باشند و لحظه اي دست از ياري و حمايت وي بر ندارند. از طرفي مردم آمادگي پذيرش حضرت را واقعا داشته باشند و خواستار ظهورش شوند… و اين زماني است که مردم در زندگي خود ياد حضرت را زنده کنند و اعمال و رفتار و کردارشان به گونه اي باشد که نشان دهند منتظر ظهورند. وضعيت مردم جهان نيز به گونهاي باشد که منتظر ظهور مرد آسماني باشند.
پرسش: راه های متوسل شدن به آقا را در گرفتاری ها و مشکلات بیان کنید ؟
پاسخ: راههاي متعددي هست از جمله: دعاي توسل، دعاي فرج، (الهي عظم البلاء ….) نماز امام زمان، نماز استغاثه، زيارت آل يس. كه اين موارد در كتاب مفاتيح هست. در كنار اين امور، روزه خواندن و صدقه دادن مخصوصا توصل به حضرت زهرا(س) و امام حسين(ع) و حضرت ابوالفضل و نرجس خاتون مادر امام زمان(ع) بسيار مؤثر است.