مرکز مطالعات وتحقیقات جنگ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در کتاب “هویزه ،آخرین گامهای اشغالگر”از مجموعه کتابهای “روزشمار جنگ ایران وعراق”حوادث این روز را اینگونه بیان می کند:
دوشنبه 8 دی 1359 21 صفر 1401 29 دسامبر 1980
امروز با هماهنگی نیروهای سپاه و ارتش یک عملیات موفق در آبادی ” صفحه” از منطقه عمومی فارسیات ( که در 49 کیلومتری جنوب غربی اهواز ، حدود شش کیلومتری غرب جاده اهواز آبادان در بخش شرقی کارون واقع است ، و یکی از مراکز تجمع نیروهای دشمن به حساب می آید ) صورت گرفت .
طبق یک برنامه از پیش طراحی شده ، توپخانه های ارتش جمهوری اسلامی اتش انبوه خود را متوجه مواضع دشمن نمودند و بلافاصله پس از آن ، نیروهای سپا ه بصورت چریکی حملۀ سریعی را آغاز کردند که منجر به انهدام 9 تانک و سه خودروی دشمن شد . و حدود 100 نفر از نیروهای دشمن نیز کشته و زخمی شدند . ( 1 )
نیروهای خودی موفق شدند چند کیلومتر به سمت پادگان حمید پیشروی کنند . ( 2 )
واحد اطلاعات عملیات سپاه خوزست ان خبر داد : دشمن در 6 کیلومتری جنوب غربی سوسنگرد مستقر است و در ساعت 10 الی 30 / 10 صبح روز جاری ، شهر سوسنگرد توسط توپخانه دشمن به شدت کوبیده شد . ( 3 ) گزارشهای رسیده حاکی است که در جبهۀ غرب سوسنگرد ، عمده نیروهای زرهی و توپخانه ارتش عراق عقب نشینی کرده ، در پشت بستان استقرار یافتند . ( 4 )
رویدادهای دیگر:
در منطقه میانی ، در ادامه حساسیتی که دشمن نسبت به دهلران نشان می دهد ، بار دیگر اقدام به بمباران این شهر نمود که خسارات زیادی به بار آمد . ( 5 )
متعاقب سخنرانی صدام ، مبنی بر گشودن جبهه جدیدی در مناطق کردنشین ایران ، لشکر 81 زرهی اعلام کرد که عراق حدود 300 تانک و نفربر از یگانهای خود را که در کردستان مستقر بودند ، به قصر شیرین اعزام و عملیات مناطق کردنشین را بطور جدی تری به نیروهای ضدانقلاب داخلی از جمله حزب دمکرات کردستان ایران و کومله واگذار کرده است . ( 6 )
در منطقه شمالی ، ارتش ، ژاندارمری و سپاه در یک عملیات مشترک ، در محور سردشت ، موفق شدند در یک تهاجم به مقر ضدانقلابیون ضربانی به آنها وارد آورند و ارتفاعات برباوا و محور پرده پهن را به تصرف درآوردند . در این عملیات 4 تن از نیروهای خودی زخمی شدند . ( 7 )
امام خمینی در دیدار با جمعی از خانواده های شهدای نیروی هوایی جمهوری اسلامی ، ضمن تمجید از مقام و موقعیت زنان در جنگ ، به نحو زیر ، آحاد ملت را به استقامت و پایداری فر اخواندند :
من از شما جوانان محترم ، بازماندگان شهدای نیروی هوایی و اقربای معلولین نیروی هوایی تشکر می کنم که با روی گشاده و با روحیه قوی با من مواجه هستید و به مخالفین نهضت ، با شجاعت و استقامت نمایش می دهید که شما شیر زنان مثل متعلقین شما شیر مردان در راه اسلام و در راه کشور اسلامی برای فداکاری و برای مجاهدت حاضرید …. در این دنیا کسانی هستند که برای شرافت خودشان ، برای شرافت اهل ملتشان ، برای شرافت اسلام اموری را انجام می دهند ، کارهایی را انجام می دهند اگر در دنبالش استقامت داشته باشند ، پابرجا باشند ، آنها را حوادث نلرزاند ، اینها به مقاصد می رسند ، … رسول اکرم ( ص ) فرموده اند : سوره هود مرا پیر کرده ، برای این آیه ، برای اینکه همه مامورین را ، با همه ملت های اسلامی را ، همه افراد مسلم را امر فرموده است به اینکه در مأموریتی که دارید استقامت کنید ، پابرجا باشید ، متزلزل نشوید …
ماموریم ما همه ، ملت ما ، ارتش ما و سایر قوای مسلح و همه مستضعفان ، ماموریم که در این امری که کردیم ، در این پیروزی که به دست آوردیم ما ، استقامت داشته باشیم ، پایداری داشته باشیم جنگ ها کمبودی دارد ، جنگ ها شهادت دارد ، جنگها خوف دارد برای بسیاری ، جنگ ها گرسنگی دارد و همه چیزهایی که لوازم جنگ است ، خصوصاً جنگی که در ایران پیش آمده است و خصوصا نهضتی که ایران کرده است که موجب این شده است که قدرتهای بزرگ در مقابل او دست به یک توطئه زده اند و می زنند که محاصره اقتصادی یکی از آنهاست ، جنگ این معانی را دارد و شما که می خواهید کشور خودتان را نجات بدهید ، شمایی که قیام کردید و قریب صد هزار کشته دادید و قریب بیشتر از صد هزار ، بیشتر از صد هزار معلول داشتید تا پیروز شدید و به اینجا رسیدید ، باید استقامت داشته باشید ، پایداری داشته باشید .
این متاعی که گیر شما افتاده است ، در دنیا نظیر ندارد ، دیگران به این متاع نرسیده اند استقلالی که شما پیدا کردید ، دیگران به آن نرسیدند . آزادی که شما پیدا کردید ، دیگران به آن نرسیدند . این آزادی ، حفظش و نگهداریش و این استقلال حفظ و نگهداریش زحمت دارد …
امروز روز استقامت است ، امروز روز پایداری است . برادران و خواهران باید پایدار باشند و استقامت کنند و این نهضت را ، انشاءالله به پیروزی نهایی برسانند . ( 8 )
رئیس جمهور ( بنی صدر ) درمصاحبۀ اختصاصی با روزنامۀ انقلاب اسلامی اظهار داشت :
در جنگ ، ارتش ما مثل ارتش اسرائیل نمی تواند خطر و ریسک کند . ارتش اسرائیل می توان ست خطر و ریسک را بپذیرد . دل را به دریا می زند و یک حرکتی می کرد ، وقتی مطمئن بود که اگر در این حرکت تانک و توپش هم به کلی از بین رفت ، آمریکا سه برابر آن را به آن کشور میدهد و دست آخر اگر نیرویش هم به کلی از بین رفت ، امریکا به جای او می جنگد ، ولی ما چنین اطمینانی نداریم و عکسش را هم مطمئن هستیم . چون در محاصره اقتصادی هستیم ، یعنی ما باید چنان بجنگیم که پیروز بشویم و استعداد جنگی مان را هم از دست ندهیم .
برای اینکه ممکن است جنگ دیگری را به ما تحمیل بکنند . پس برای ما حساب گلوله هم حساب است ، حساب ابزار جنگی هم حساب است و ما باید با دقت از آنها استفاده کنیم . ( 9 )
ششمین گردهما یی فرماندهان عملیاتی سپاه در اهواز تشکیل و مسائل مختلف محورهای درگیری ، بررسی شد . ستاد عملیات سپاه پاسداران طی گزارشی از این سمینار آورده است :
در ششمین گردهما یی فرماندهان مح ورهای درگیر جنگ استانهای خوزستان و ایلام ، مسائل مختلف جبهه ها و مشکلات و نارساییها بررسی شد .
در اثر سیاستهای اتخاذ شده توسط بعضی مسئولین که مغایر با خط امام است ، عملا جنگ به درازا می کشد . در شرایط کنونی با شروع فصل زمستان ، زمین نامساعد شده و پیروز ی در جنگ را به عقب می اندازد . با توجه به آواره شدن اهالی بیش از 15 شهر و روستاهای اطراف ، با در نظر گرفتن محاصره اقتصادی و فعالیت گروههای ضدانقلاب در میان مردم مظلوم و ستمدیده که هفته گذشته موجب تظاهرات عده ای در ماهشهر و درگیری با سپاه شد و نیز هزینه سن گین جنگ ، عوامل متعددی دولت اسلامی ما را تهدید به سقوط می کند . در این حال جریانهای سیاسی با همکاری خط سیاست حاکم ، با ایجاد جبهه داخلی و حمله به روحانیت و تضعیف آن و سایر حرکتهای مشابه ، مشکلات جدید و جوسازی کاذب به وجود می آورد و جنگ را از حساسیت انداخته ، در درجه بعدی قرار می دهد .
از سوی دیگر صدام در سخنرانی هفته گذشته خود اعلام کرد : در صورتی که دولت ایران به خواسته های ما توجه نکند ، مکانهای اشغالی موجود را به خاک خود منظم خواهد ساخت .
ارتش عراق در حال حاضر درصدد تحکیم مواضع موجود است ، ولی در داخل ایران صحنه جنگ عملاً به جنگ نمایشی تبدیل شده و گاه با روانه کردن چندین گلوله توپ یا در جریان فشارهای سیاسی و سؤال انگیز مردم ، نقل و انتقالات جنبی انجام می دهند … با توجه به مشکلات درون سپاه و رسالت سنگینی که انقلاب اسلامی بر دوش ما می گذارد ، ضروری است .
با مسائل موجود در جبهه ها برخورد فعالتری شود …
این ستاد بیانیه پایانی سمینار مزبور را به شرح زیر ارائه داده است :
1 با وجود فرمان امام محاصره آبادان هنوز به قوت خود باقی است . با این که نیروی کافی برای شکستن محاصره به جبهه اعزام شده است ، از تهاجم به د شمن خودداری می شود . راههای تدارکاتی آبادان از طریق هوا ، دریا و جاده خاکی اشکالات زیادی را به وجود آورده ، طوری که برادران از نظر مهمات و خودرو و دیگر نیازمندیها سخت در مضیقه هستند .
2 حضور افسران تصفیه شده و کودتاگر که برخلاف اصل 144 قانون اساسی به ارتش بازگشته اند ، کاری برای جنگ انجام نداده ، بلکه با کارشکنی ، روحیۀ افراد مومن ارتش را نیز تضعیف کرده و موجب برخورد با پاسداران شده اند .
3 به دلیل مخالفت برخی سران ارتش به تدریج در جبهه ها برخورد حذفی با سپاه می شود و از همکاری و هماهنگی در عمل خود داری می کنند . در بعضی جبهه ها برخورد لفظی و حذفی به وجود آمده و حضور پاسداران در جبهه مشروط به دریافت برگ عبور از ارتش یاپذیرفتن شرایط تعیین شده از طرف فرماندهان محورها نموده ، و عملاً از فعالیت سپاه جلوگیری می نمایند .
4 تعطیلی عملی جبهه ها نوعی آتش بس بدون قرارداد و در نتیجه فرسایش نیروهای مردمی و بسیج و عشایر که در جبهه ها همکاری می کنند ، شده است .
5 در جلسه مشترک فرماندهان عملیاتی محورهای ایلام و خوزستان و شورای فرماندهی منطقه 8 با فرمانداران و استاندار خوزستان ، مسائل جنگ زدگان و مشکلات جنگ مطرح و تصمیم گرفته شد که چنانچه وضعیت جبهه ها بصورت کنونی ادامه یابد و اقدام جدی در به کار گرفتن نیروها قبل از شروع بارندگی فصلی خوزستان نشود ، مراتب خصوصاً به اطلاع امام امت رسانیده شود . ( 10 )
آقای هاشمی رفسنجانی در یک مصاحبه مطبوعاتی ، به این سئوال که آیا جمهوری اسلامی در صدد است از شوروی سلاح تهیه کند ، پاسخ داد : من مکرر گفته ام تا نیاز شدید به اسلحه نداشته باشیم ، نمی خریم . بنایمان بر ذخیره کردن اسلحه نیست ، ولی اگر احتیاح داشته باشیم ، از هر جا مصلحت بدانیم و امکان خرید داشته باشیم ، می خریم ، چون برای دفاع از کشور خود را محدود نمی کنیم . وی در مورد کمکهای کویت به عراق گفت : بندرها و امکانات کویت ، از همان روزهای اول در اختیار عراق بود … کالاهای عراق از بنادر و راههای کویت وارد عراق میشود و ما از اول اعلام کردیم این عمل خصمانه ای است که علیه ما انجام می دهند . ( 11 )
به گزارش رادیو اسرائیل ، منابع دیپلماتیک در بحرین فاش ساختند که دولتهای عربستان سعودی ، کویت ، امارات متحده عربی ، اردن و عراق رسماً به آمریکا اطلاع داده اند که سرگرفته شدن ارسال اسلحه و مهمات نظامی به ایران حتی پس از آتش بس میان بغداد تهران ، قابل قبول نیست و این اقدام امریکا از نظر آنان خوش آیند نخواهد بود . دولتهای نامبرده اضافه کرده اند که مایلند بحران گروگانها پایان پذیرد ، ولی از این نگرانند که بهای آزادی گروگانهای نامبرده که واشنگتن پرداخت می کند ، موجب به مخاطره افتادن امنیت دولتهای منطقه خلیج فارس شود . ( 12 )
شاهزاده سلطان بن العزیز وزیر دفاع عربستان در خصوص نقش کشورش در جنگ گفت :
تکنیسین های عربستان استفاده و به کارگیری هواپیماهای آمریکایی آواکس را به عهده گرفته اند تا
جنگ عراق علیه ایران را زیرنظر بگیرند ، لازم به یادآوری است که دولت آمریکا در اولین روزهای جنگ تحمیلی عراق علیه ایران ، چهار هواپیمای آواکس ، ظاهرا طبق درخواست عربستان ، در اختیار آن کشور گذاشت . ( 13 )
خبرگزاری پارس در گزارشی اعلام نمود :
موج دستگیری گسترده در بیشتر شهرهای عراق خصوصاً د ر بغداد به راه افتاده است . بسیاری از مجاهدین مسلمان عراق و هواداران آنها و حتی تعدادی از اعضاء حزب حاکم دستگیر شده اند . این دستگیریها شامل زنان و پیرمردان و کودکان نیز می شود و در چند روز گذشته تنها سی و سه خانواده از شهرهای کراده ، کاظمین ، بیاع و حی عامل دستگیر شده اند . ( 14 )
نویسنده کتاب گروگان گیری در ایران پیرسالینجر ( سیاستمدار آمریکایی ، تهیه کننده و خبرنگار برنامه های تلویزیونی مربوط به گروگانها که شخصاً در مذاکرات سری مربوط به آزادی گروگانها شرکت داشته ) می نویسد : واشنگتن به دولت ایران اطلا ع داد که آمریکا در موضع اصلی خود نسبت به شرایط ازادی گروگانها و با وجود درخواست های مکرر ایران در مورد تضمینات مالی قبل از آزادی 52 آمریکایی ، تغییری نخواهد داد . ( 15 ) خبرگزاری فرانسه ضمن بررسی این موضوع گزارش داد :
برژینسکی از ایران خواست که هشدارهای آمریکا را درباره پیامدهای خطیر محاکمه 52 گروگان آمریکایی جدی بگیرد . ( 16 ) خبرگزاری تاس نیز اعلام کرد : نغمه مداخله نظامی امریکا در ایران آشکارا به گوش می رسد . از سوی دیگر ، نیویورک تایمز طرح نظامی ویژه ای ارائه داده است که طی آن از دولت کارتر خواسته است تا بی درنگ تمامی بنادر ایران را مین گذاری کرده و نیروهای واکنش سریع را وارد عمل کند . ( 17 )
منابع و ما خذ :
1 سند شماره 002408 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ : » بولتن خبری 24 ساعته « واحد اطلاعات سپاه خوزستان ، شماره 87 ، . 1359/ 10/ 8
2 سند شماره 002425 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ : » بولتن خبری 24 ساعته « واحد اطلاعات سپاه خوزستان ، شماره 89 ، . 1359/ 10/ 9
3 سند شماره 002410 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ : واحد اطلاعات عملیات سپاه خوزستان ، 8 / 10 / 1359 .
4 سند شماره 002407 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ : واحد اطلاعات عملیات سپاه سوسنگرد ، 8 / 10 / 1359 .
5 سند شماره 047519 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ : فرمانده سپاه ایلام ، . 1359/ 10/ 8
6 سند شماره 02413 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ : لشکر 81 زرهی ، رکن 2 ، . 359/ 10/ 8
7 سند شماره 047520 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ : مرکز فرماندهی سپاه ، 1359/ 10/ 8 ، و روزنامه اطلاعات ، 1359/ 10/ 9 ، و روزنامه جمهوری اسلامی ، 1359/ 10/ 10 ، خبرگزاری پارس .
8وزارت ارشاد اسلامی ، صحیفه نور ، مجموعه رهنمودهای امام خمینی ، جلد 13 ، ( تهران : مرکز مدارک فرهنگ ی انقلاب اسلامی ، بهمن 1362 ) ص ص 242 239 .
9 روزنامه انقلاب اسلامی ، 8 / 10 / 1359 .
10 سند شماره 002409 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ : ستاد عملیات سپاه خوزستان ، 8 / 10 / 1359 .
11 روزنامه جمهوری اسلامی ، 9 / 10 / 1359 ، خبرگزاری پارس .
12 خبرگزاری پار س ، » گزارشهای ویژه ، « نشریه 286 ، 9 / 10 / 1359 .
13 روزنامه میزان ، 8 / 10 / 1359 ، آسوشیتدپرس ، کویت .
14 روزنامه جمهوری اسلامی ، 8 / 10 / 1359 ، خبرگزاری پارس .
15 پیرسالینجر ، گروگانگیری در ایرا ن ، ترجمه جعفر ثقهالاسلامی ( تهران : نشر نوین ، 1362 ) ، ص 30 .
16 روزنامه اطلاعات ، 8 / 10 / 1359 ، خبرگزاری فرانسه .
17 ماخذ شماره 12 ، خبرگزاری تاس ، نیویورک ، 8 / 10 / 1359 .
