اتحاد نیروهای اسلام برای اخراج نیروهای شیطان از سرزمینهای اسلامی

مرکز مطالعات وتحقیقات جنگ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در کتاب “هویزه ،آخرین گامهای اشغالگر”از مجموعه کتابهای “روزشمار جنگ ایران وعراق”حوادث این روز را اینگونه بیان می کند:
جمعه 19 دی 1359 2 ربیع الاول 1401 9 ژانویه 1981
در اولین ساعات بامداد امروز ، عملیاتی با نام » ضربت ذوالفقار « در محور میمک و تنگه بینا در منطقه عمومی ایلام آغاز شد .

در این عملیات که با طراحی ارتش صورت گرفت ، دو گردان تانک از ارتش به همراه نیروهائی از سپاه ، بسیج عشایر و ژاندارمری ، به صورت ترکیبی ، شرکت داشتند . هدف اصلی از انجام عملیات ، تصرف ارتفاعا ت استراتژیک میمک از دو محور شمالی ( پاسگاه هلاله ) و جنوبی ( پاسگاه نی خزر ) بود . میمک از جمله ارتفاعات قابل توجه در جبهه میانی است که به صورت موازی با خط مرزی ، همچون دیواری در مقابل عراق قرار دارد و جزء آخرین ارتفاعاتی است که به دشت وسیعی از خاک عراق تس لط دارد ، به نحویکه این دشت و جاده تدارکاتی زرباتیه  مندلی در زیر دید و تیر آن قرار می گیرد . ( 1 )
ضمناً تنگه بینا و سرنی ، که به عنوان دو ارتفاع ، دو راه کال و معبر عمده در شمال و جنوب ارتفاعات میمک محسوب می گردید ، در طراحی عملیات مدنظر قرار گرفت .
 در گزارش سپاه پاسداران آمده است : به دنبال نقشه قبلی با توجه به منطقه حساس و استراتژیکی » میمک  ایلام « و قصد حملۀ اساسی نیروهای خودی جهت بازپس گیری آن از دشمن ، قرار بر این شده بود که خطوط جغرافیائی جبهه را به سود جبهه میمک تغییر دهند ، با این تاکتیک با انجام تک پشتیبانی ، نیروهای کمکی و احتیاط دشمن را که احتمالاً جهت حمله به منطقه ، مستقر شده اند ، در جبهه کم اهمیت تری درگیر کنند تا نیروهای خودی بتوانند با حداقل تلفات ، منطقه حساس مورد نظر را تصاحب نمایند . ( 2 )
بنابراین ، کنجان چم ، در محور مهران  ایلام  به عنوان منطقه تک پشتیبانی در نظر گرفته شد .
 با شروع عملیات ، در محور شمالی ، یک گردان تانک ارتش و بخشی از نیروهای پیاده سپاه و بسیج عشایر توانستند ارتفاع کله قندی و برخی ارتفاعات شمالی میمک را تصرف کنند ؛ ولی با مقاومت شدید نیروهای عراقی ، ناچار به عقب نشینی گردیدند ، بنابراین ، در جبهه شمالی ، کار همچنان باقی ماند . در محور جنوبی ، نیروهای خودی که با راهپیمائی طولانی در نیمه شب خود را به پشت موانع دشمن رسانده بودند ، با دستور آغاز حمله ، دشمن را غافلگیر و قسمت جنوبی ارتفاعات میمک را تصرف کردند و توانستن د تا چند کیلومتری پاسگاه نی خزر پیشروی نمایند .
دشمن در این محور مقاومت زیادی نشان می داد ، خصوصاً از روی ارتفاعات شمالی و نیز از تپه شینو ( در جنوب غربی میمک ) مواضع نیروهای خودی را به شدت زیر آتش تانک و توپخانه قرار داده بود . ( 3 )
با اینحال نتوانست نیر وهای خودی را وادار به عقب نشینی کند و ارتفاعات جنوبی میمک همچنان در دست نیروهای عمل کننده باقی ماند .
 در محور کنجان چم ، نیروهای خودی با ترکیب سه گروهان پیاده از ارتش و 250 نفر از سپاه و بسیج در ساعت 30 / 6 صبح حمله خود را شروع کردند . ( 4 )
عده ای از رزمند گان داوطلب افغانی و نیروهایی از جهاددانشگاهی مشهد نیز در حمله شرکت داشتند . ( 5 )
 ابتدا ، پیشروی خوب بود اما در ادامه ، مقاومت شدید دشمن و ضعف خودی در پشتیبانی و نیز برخی اشکالات و ناهماهنگی ها باعث عدم پیروزی گردید . شدت درگیریها به اندازه ای بود که
 گزارشهای ساعت 4 بعد از ظهر ، از 35 شهید و 80 مجروح خودی حکایت دارد . ( 6 )
 اکبر دانشیاری ، مسئول عملیات مهران ، این وقایع را به صورت زیر جمع بندی کرده است :
 حدود 3 کیلومتر پیشروی انجام شد ؛ منتهی چون نیروهای ما شهید و مجروح شدند و نیرویی نبود که با پاتک دشمن مقابله کند ، نیروها به مواضع اولیه بازگشتند . ( 7 )
باید افزود در این عملیات حدود 50 تن از افراد خودی شهید و 100 نفر نیز مجروح شدند . ( 8 ) همچنین 100 تن از افراد دشمن کشته و تعدادی نیز به اسارت درآمدند . ( 9 )
 روزنامه ها خبر عملیات کنجان چم را به صورت یک پیروزی درج کردند . از جمله روزنامه انقلاب اسلامی در این باره نوشت : رزم آوران رشید اسلام در تهاجم منظم و گسترده عملیات پریروز خود ، موفق شدند ارتفاعات کنجان چم را که از اهمیت استراتژیکی ویژه ای برخوردار است ، به تصرف درآورند . ( 10 )

سایر رویدادهای این روز:
در پی وقایع پیش آمده در عملیات نصر ( هویزه ) ، دشمن اقدام به اعزام نیروهای قابل  توجهی جهت پشتیبانی از نیروهایش کرد . واحد اطلاعات خوزستان در گزارشی در این زمینه می نویسد : نیروهای زرهی دشمن از سه راهی جوفیر گذشته و در 16 کیلومتری جنوب هویزه و کرخه ک ور مستقر می باشند ؛ احتمال پیشروی این یگانها – جهت تقویت مواضع خود  به طرف کرخه کور می باشد . ( 11 ) متعاقب این تحرکات دشمن ، فرماندهی سپاه طی تلگرافی ، ضمن اعلام آخرین وضعیت عملیات ، خطر سقوط هویزه و سوسنگرد را هشدار می دهد؛ در این تلگرام که به ستاد مشتر ک ارتش مخابره شده ، آمده است :
 1  ارتش از تمام مواضع عقب نشینی کرد و به محل اول خود برگشت .
 2  تلفات عناصر زرهی زیاد است .
 3  خطر ، سوسنگرد و هویزه را شدیدا تهدید می کند . ( 12 )
 در روزشمار جنگ خلیج ( The Gulf War ) ، روز نهم ژانویه ( 19 / 10 / 59 ) به عنوان  پایان عملیات نصر ( هویزه ) تلقی شده و در آخرین گزارش این عملیات آمده است : در نهم ژانویه باقیماندۀ لشکر زرهی ایران احتمالاً با کمتر از صد تانک عقب نشینی کردند .
 عراق ادعا کردکه 214 تانک را منهدم کرده و یا به غنیمت گرفته است . ایران تأکید کرد که 88 تانک از دست داده است .
 در روزهای بعد ، عراق بیش از صد تانک و نیز خودروها و سلاحهای غنیمتی را در بصره ، بغداد و دیگر شهرهای مهم عراق به نمایش گذاشت . در این نبرد سنگین تعداد تانکهای منهدم شده و یا آسیب دیدۀ عراق حداکثر صد دستگاه بود . ( 13 )
 
 فرماندهی سپاه حمیدیه از یک درگیری سخت خبر داد که طی آن نیروهای سپاه 10 تانک ، دو نفربر و دو خودروی حامل مهمات دشمن را منهدم کردند ، ولی با تمام شدن مهمات مجبور به ترک منطقه عملیاتی شدند ؛ در حین عقب نشینی ، با اصابت گلوله های توپ و روی مین رفتن خودروهای حامل نیروهای خودی ، 11 تن از آنها شهید و تعدادی نیز زخمی شدند . ( 14 )
درگیری شدید دیگری نیز بین پاسداران و نیروهای عراقی در جنوب غربی سوسنگرد ( دغاغله ) صورت گرفت . علت این درگیری ، ممانعت نیروهای خودی از احداث پل توسط دشمن روی رودخانۀ نیسان بود که طی آن 2 تانک دشمن منهدم و 30 نیروی دشمن نیز کشته و زخمی شدند . ( 15 )
 
 در جبهه فیاضیه ، از منطقۀ آبادان ، نیز نیروهای سپاه به یک عملیات محدود ایذائی دست زدند . سپاه آبادان طی گزارش کوتاهی از این عملیات آورده است : در این عملیات با تیراندازی نیروهای خودی 3 دیده بان دشمن کشته و سنگر انفرادی آنها با آتش خمپاره اندازهای نیروهای سپاه پاسداران منهدم شد . در این عملیات ، 5 نفر از پاسداران انقلاب شهید و یک نفر مجروح گردید . ( 16 ) در همین روز شهرهای اهواز و دزفول مورد اصابت گلوله های توپخانه دشمن قرار گرفتند . ( 17 )
 در اطلاعیه شماره 369 ستاد مشترک درباره حملات توپخانه های عراق به دزفول آمده است : دشمنان انقلاب اسلامی همچنان ددمنشانه به تلافی شکستهای مفتضحانه خود ، با آتش پراکنده توپخانه ، مناطق مسکونی دزفول را هدف قرار دادندکه در نتیجه 5 خانه مسکونی ویران و به چند خانه نیز خسا راتی وارد شد . در جریان این جنایت وحشیانه صدام مزدور ، دو نفر از هموطنان غیرنظامی دزفولی شهید و شش تن مجروح شدند . ( 18 )
 از سوی دیگر پادگان » حمید « که پس از تصرف آن توسط دشمن ، به عنوان یکی از پادگانهای اصلی پشتیبانی در محور اهوازسوسنگرد درآمده است ، توسط 2 فروند از جنگنده های نیروی هوائی مورد هدف قرار گرفت . ( 19 )
 
 به گزارش روزنامه انقلاب اسلامی ، طی امروز در جبهه های هویزه ، کرخه کور ، سوسنگرد ، فارسیات ، پادگان حمید ، جوفیر ، نورد ، جلالیه و ساریه ( مناطق عملیاتی نبرد اخیر دشمن ) 189 نفر مجروح شدند . همچنین پیکر 32 شهید جبهه های اهواز و سوسنگرد به سردخانه اهواز منتقل شد . ( 20 )
  در محور گیلان غرب  سرپل ذهاب ، نیروهای تحت امر لشکر 81 ارتش جمهوری اسلامی با همکاری سپاه پاسداران در چندین جبهه دست به عملیات محدود زدند . ( 21 )
در جبهه تنگ حا جیان و برآفتاب ، نیروهای خودی با 4 کیلومتر پیشروی ، موفق شدند 26 تن از افراد دشمن را به اسارت خود درآورند . ( 22 ) همچنین در ارتفاعات چغالوند نیز نیروهای خودی موفق به پاکسازی قسمتهایی از این ارتفاعات شدند . ( 23 )
از امروز فعالیت فدائیان اسلام غیرقانونی اعلام شد . خبرگزاری پارس دراین باره گزارش داد :
 از سوی حاکم شرع دادگاه انقلاب اسلامی آبادان و خونین شهر طی نامه ای ، فعالیتهای سازمان فدائیان اسلام در آبادان غیرقانونی اعلام شد . در بخشی از این نامه خطاب به فرمانده عملیات فدائیان اسلام مستقر در جبهه های آبادان آمده است :
 » از آنجائیکه فعالیت مسلحانه گروهها از نظر قانونی ، ممنوع است و نیروهای مردمی تنها زیرپوشش بسیج و تحت فرماندهی سپاه می توانند فعالیت کنند … در صورتیکه فدائیان اسلام مایل به فعالیت باشند ، تنها تحت پوشش سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و رعایت انضباط می توانند به فعالیت خود ادامه دهند در غیر این صورت باید اسلحه خود را به سپاه تحویل دهند . 24 ) « )
رئیس جمهور ( بنی صدر ) در جمع سفیران جمهوری اسلامی ایران به دخالت ممالک بزرگ در کشورهایی که خواهان زندگی مستقل هستند و همچنین رسالت مردم در این برهه اشاره کرده و اظهار داشت : ابرقدرتها ترجیح می دهند که کشور استقلال نداشته باشد و لو اینکه متعلق به رقیبش باشد ، بدین سبب از هر سو به عراق کمکهای فراوانی می رسد ، به دلیل آنکه مامی خواهیم مستقل زندگی بکنیم و آنها نمی خواهند . وی سپس افزود : بار استقلال آنقدر سنگین است که اگر تسلیم شویم بیش از پیش وابسته خواهیم شد ؛ راهی که برای ما می ماند فقط جنگ است .
بنی صدر اضافه کرد : عامل تعیین کننده ، انسان است و تجهیزاتی که ما از دست داده ایم ، یک سوم تجهیزات دشمن است . وی سپس تلویحاً به وقایع نظامی چند ر وز اخیر پرداخته ، گفت :
دیروز و امروز لحظات سختی را گذرانده ایم ، دشمن نیروهای بزرگی را وارد عمل کرده ، امروز در کرمانشاه موفقیتهای چشمگیری بدست آورده ایم ، یک گروهان در حال تسلیم است ، 100 اسیر گرفته ایم و 100 نفر را کشته ایم و یک محلی و یک تپه ای در محا صره ماست ، که 3000 نفر عراقی در آنجا محاصره شده اند . ( 25 )

 نماینده امام در شورای عالی دفاع و امام جمعه تهران ( آیت الله خامنه ای ) در بازگشت از جبهه های جنگ جنوب و عملیات صورت گرفته در هویزه ، امروز به حضور امام خمینی رسید . روزنامه جمهوری اسلامی ضمن گزارشی از این دیدار نوشت :
حجت الاسلام و المسلمین خامنه ای در این دیدار گزارش مشروحی از مرحله اول عملیات تهاجمی نیروهای  مسلح جمهوری اسلامی ایران به نیروهای متحاوز عراقی را که در تاریخ ( 15 / 10 / 59 ) با موفقیت صددرصد انجام گرفت ، به استحضار امام امت رساند . ( 26 )
امام جمعه تهران همچنین در خطبه های نماز جمعه این هفته با اشاره به فداکاریهایی که توسط نیروهای نظامی و پاسدار و آنها که جزء ارگانهای نظامی نبودند ، در روز 15 دی صورت گرفت و با تکبیر جلو رفتند چنانکه تا غروب دشمن را عقب راندند ، چنین گفت :
 » من فدارکاریها را به صورت آن نورهای خیره کننده که چشم انسان تاب دیدنشان را نمی آورد ، در هاله ای از قداست و افتخار مشاهده کردم . این شهیدان گمنام و افتخارآمیز ، این صاحبان اصلی انقلاب ، دل من پیش آنهاست و هرگز از یاد من نخواهند رفت ؛ همچنانی که از یاد تک تک انسانهای حق شناس و سپاسگزار این ملت نخواهند رفت . این درست ، اما این بخشی از مجموعه کاریست که بر دوش یک ملت انقلابی است . درس قرانی به ما در زمینۀ موقعیتی که اکنون در آن قرار داریم این است که به پیروزیها مغرور نشویم ، به جانبازی ها مغرور نشویم .
 ای شهیدان عزیز ، ا ی برادر حاج صادق عبدالله زاده ، ای برادر حسین علم الهدی ، ای برادر حامد ( بخشدار هویزه ) ، ای دهها شهیدی که در همین روزها به جوار خدا رفتید ، ای صدها شهیدی که در راه شرف اسلامی ، غرور اسلامی ، در راه حمایت از مستضعفان جهان ، در راه  دریدن پرده های ظلمت و ظ لم ، خون خود را رایگان تقدیم کردید ، شما شاهد باشید که این سخن ، پیام خون شماست . 27 ) « )

رئیس دیوان عالی کشور ( دکتر بهشتی ) امروز با سفر به ورامین در نمازجمعه این شهر حضور یافت و پیرامون عدالت اقتصادی و اجتماعی در اسلام به سخنرانی پرداخت . بنا به گزارش روزنامه جمهوری اسلامی ، این مراسم با تأخیر شروع شد و علت آن ، اقدامات افرادی بود که با شعار حمایت از رئیس جمهور در صدد برهم زدن این مراسم بودند . روزنامه جمهوری اسلامی در گزارشی از اقدامات افراد مزبور می نویسد : قبل از شروع سخنرانی ، عده ای که تعداد آنها حدود صد نفر بود و عکسهایی از رئیس جمهور را با خود داشتند در خیابان شهداء ورامین دست به راهپیمایی به طرفداری از آقای بنی صدر زدند . این گروه که نیمی از آنها را افراد کم سن تشکیل می دادند ، موقع ورود آیت الله دکتر بهشتی به مسجد جامع ورامین ، اطراف اتومب یل ایشان را گرفتند و چند دقیقه ای از ورود ایشان به مسجد جلوگیری کردند و پس از ورود ایشان به مسجد در حالیکه سوت می کشیدند و دست می زدند وارد حیاط مسجد شدند و سیم بلندگوهای خیابانهای اطراف مسجد را در حالیکه مردم در حال استماع سخنان رئیس دیوان عالی کشور بودند ، قطع کردند .
همچنین چندبار در بین سخنان ایشان شعارهایی به طرفداری از رئیس جمهور دادند . ( 28 )
به نوشته روزنامه جمهوری اسلامی ، یکی از افراد مطلع اظهار داشت : » این افراد قبلاً از ورود آیت الله بهشتی به ورامین مطلع شده بودند و دیروز پنج شنبه در امام زاد ه جعفر جمع شده و برای امروز نقشه کشیده بودند . « دکتر بهشتی در پایان سخنرانی گفت : » عده ای آگاه یا ناآگاه که با حرکاتشان آب به آسیاب دشمن می ریختند ، موجب شدند که من مدت کمتری در خدمت شما باشم . خداوند آنها را به راه راست هدایت کند . 29 ) « )
 این روزنامه بعد از گزارش مزبور ، به موضع گیری نسبتاً تند و کم سابقه پرداخته ، می نویسد : » به نظر می رسد یک فعالیت سازمان یافته ای با همدستی . منافقین و ساواکیها و عده ای ناآگاه برای جلوگیری از تماس روحانیت متعهد و مسئول با مردم در جریان باشد ، چرا که این اولین بار است که عده ای مخالف اختناق و سانسور و تخریب !! می خواهند با فشار و زور نگذارند تا سخنان روحانیت به گوش توده های میلیونی برسد . راستی چه کسانی از بهشتی ها می ترسند و چه کسانی برای کوبیدن چهره هایی چون او با صدای امریکا و اویسی و بختیار همصدا می شوند ؟ چه کس انی به گوشه و کنایه بازار به تعطیلی می خوانند؟ چه کسانی احتمال ملاقات با ریگان را در آینده ممکن می دانند؟ چه کسانی به دانشجویان مسلمان پیرو خط امامحمله می کنند و سخن از گروگان شدن ایران می رانند ؟
 … چه کسانی گروه گروه افراد سازمانی خود را کم کم به مارک سیسم سوق می دهند و دست در دست پیکاریهای امریکایی می گذارند ؟ چه کسانی با استفاده از واژه تخصص ، بدون آنکه تخصصی داشته باشند ، فتوا صادر می کنند و تلاش در گسستن رابطه ارتش و روحانیت و مردم دارند ؟
 … چه کسانی تلاش دولت مردمی و انقلابی رجائی را خطری برای خ ود محسوب می کنند ؟ با انواع دسیسه ها و طرحها سعی در ساقط کردن او دارند  این آرزو محالشان باد  چه کسانی با سوابق آنچنانی و مرتبط با اسرائیل و صهیونیسم ، سعی می کنند به نیروهای خط امام حمله نمایند ؟ امام فرموده اند روی سوابق افرادی که مسئولیتی می پذیرند تح قیق شود ؛ چند نفر از نویسندگان روزنامه معلوم الحال ، مائوئیست و یا به اشکالی مستقیم و غیرمستقیم با صهیونیست ها در ارتباط بوده اند . چه شده است که جبهه ملی امریکایی و صهیونیست ها و مارکسیست های دو آتشه و خلقی های سینه چاک و مشکوک الهویه ها چنین جبهه متحدی را تشکیل داده اند ؟ … دیگر حنای شایعه سازان رنگ خود را از دست داده است ؛ روزی می گفتند بهشتی و رفسنجانی در کاخ فلان و بهمان زندگی می کنند ؛ امروز مردم می بینند که چه کسانی در کاخها زندگی می کنند و برای خود دم و دستگاه طاغوتی فراهم می سازند و چه کسانی دوستا ن واقعی مردم هستند و در میان آنها و برای آنها زندگی می کنند . 30 ) « )
 
 روزنامه انقلاب اسلامی نیز خبر داد که در مراسم چهلم یکی از شهدای شهرستان قم ، مردم با شعار حمایت از رئیس جمهور ، مانع سخنرانی یکی از اعضای حزب جمهوری اسلامی و یکی از نمایندگان مردم تهران ( دکتر حسن آیت ) شده اند . این روزنامه می نویسد : » بعد از ظهر جمعه به مناسبت سالگرد نوزدهم دیماه ( روز آغاز مبارزات چشمگیر مردم قم و روز اولین کشتار بیرحمانه مزدوران شاه در این شهر ) و همچنین چهلمین روز شهادت برادر مجید تحویلدار که در مبارزه با مزد وران بعثی عراق در جنوب کشور به شهادت رسیده بود ، مراسمی در مسجد اعظم قم با شرکت اقشار مختلف مردم برگزار شد . طبق اطلاع قبلی ، سخنران این جلسه حسن آیت ، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی اعلام شده بود . بنابراین گزارش ، سخنران طبق روال همیشگی در پایا ن سخنرانی خود قصد داشت تا مقامات مملکتی و رئیس جمهور را مورد انتقاد قرار دهد . که مردم غیور قم به او مجال ادامه سخن ندادند و با شعارهای » درود بربنی صدر ، بنی صدر حمایتت می کنیم « و » فرمانده کل قوا بنی صدر « مجلس ختم را ترک کردند . در این میان گروهی اخلا لگر که قصد ایجاد آشوب و درگیری در شهر را داشتند ، به زد و خورد با مردم پرداختند که با مداخله مامورین انتظامی ، سپاه و شهربانی به این درگیری خاتمه داده شد و سخنران نیز محل را ترک کرد . 31 ) « )

روندی که برای رهایی گروگانهای جاسوس امریکا در جریان بود ، با ورود معاون وزیر  خارجه امریکا به الجزایر وارد مرحله تازه ای شد . خبرگزاری یونایتدپرس در این باره گزارش داد :
 کریستوفر که روز پنج شنبه بطور غیرمنتظره وارد الجزایر شد ، بدون توقف در سفارت امریکا ، مستقیماً به ملاقات با محمدبن یحیی وزیر امور خارجه الجزا یر شتافت . ( 32 ) آسوشیتدپرس نیز درباره این مذاکرات خبر داد :
 » وارن کریستوفر معاون وزارت امور خارجه امریکا ده ساعت با محمدبن یحیی ، وزیر امور خارجه الجزایر ، ملاقات و گفتگو کرد ، اما طرفین از اظهار نظر در مورد مذاکراتشان خودداری کرده اند « این خبرگزاری می افزاید : در همین حال ادموند ماسکی وزیر امور خارجه امریکا طی مصاحبه ای در واشنگتن گفت : » هدف ماموریت کریستوفر روشن ساختن کامل پیشنهادهای امریکا است . 33 ) « ) یونایتدپرس درباره آخرین اقدام معاون وزیر امور خارجه امریکا گزارش داد :
 » وارن کریستوفر معاو ن وزارت امور خارجه امریکا درآخرین تلاش دولت کارتر برای آزادکردن گروگانهای امریکایی ، یک پیام فوری را برای مخابره به ایران ، تحویل الجزایریها داده است . 34 ) « ) وزیر خارجه امریکا نیز در زمینه مسائل مالی و حقوقی توافقات ، گفت : » امریکا و ایران در مورد مقد ار دارائی های مطرح شده ایران توافق دارند ، اما پیچیدگی قراردادهای مالی مانع از یک راه حل سریع است . « ماسکی افزود : » به نظر می رسد اختلافات امریکا و ایران کاهش یافته و هر بار که مانند مذاکرات جاری ، مسائل اساسی مورد گفتگو قرار می گیرند ، احتمال دستیابی به یک قرارداد وجود دارد . « وزیر امور خارجه امریکا گفت : » یکی از مشکلات ، مقدار پول مطرح شده است که احتیاج به حل و فصل دارد . موضوع دیگر ، مدت زمانی است که برای پایان دادن به ادعاهای عنوان شده علیه ایران لازم است . « وی در حالی که سعی می کرد همچنان ، راهها ی دستیابی ایران به منابع توقیف شده در امریکا را در ابهام نگاه طرد افزود : » به نظر من در مقدار دارائی مطرح شده ، توافق به دست آمده اما چگوگی انتقال این دارائی ها در مدت زمانی که برای ما باقی مانده ، خود مشکلی است . « ماسکی گفت : اساس مذاکرات ما را درخواست ایران برایبازپس گرفتن تمام دارائی هایش و انتظارها برای بازگردانیدن گروگانها تشکیل می دهد ولی این مسئله با دادخواهیهایی که علیه ایران عنوان گردیده مشکل شده است . ( 35 )
 از سوی دیگر ، ریگان که خود را دور از بحران گروگانها حس می کند در یک موضع گیری که حمای ت از فراغ بال می کرد ، مطالبی را اظهار داشت با رویتر در این زمینه گزارش داد : رونالد ریگان رئیس جمهوری منتخب امریکا ، گفته است ، وی احتمالاً به هرگونه اقدامی که از جانب کارتر برای خاتمه دادن به بحران گروگانها در ایران انجام شود احترام خواهد گذاشت ولی نمیخواهد چک سفیدی را امضاء کند بدون اینکه از شرایط آن آگاهی داشته باشد . ( 36 )
در عین حال ، یک عضو گروه دولتی وی ، بدون آنکه به درخواستهای مالی جمهوری اسلامی ایران اشاره کند ، به صورت تهدیدآمیز ، طرحی را برای آزادی گروگانها پیشنهاد کرد .
 آسوشیتدپرس در این باره گزارش داد : بن فرناندز که مدتی نامزد ریاست جمهوری حزب جمهوریخواه بود و اکنون عضو گروه دولتی رونالد ریگان رئیس جمهور منتخب است ، اظهار داشت : » ریگان باید برای آزادی گروگانهای امریکائی پنج روز به ایران مهلت بدهد و سپس اعلان جنگ کند « . فرناندز پنج شنبه شب در یک ضیافت اتاق بازرگانی گفت که ریگان باید این اولتیماتوم را روزی که عهده دار ریاست جمهوری می شود ، بدهد . او افزود : » ما باید بخواهیم که آنها ظرف پنج روز آزاد شوند در غیر اینصورت امریکا پس از بحث در کنگره علیه ایران اعلام جنگ بدهد . 37 ) « )
 
 با نزدیک شدن کنفرانس سران کشورهای اسلامی که در عربستان برگزار خواهد شد ، روزنامه گاردین با درج برخی احتمالات سیاسی پیرامون شرکت ایران و لیبی در این کنفرانس ، نوشت : سرهنگ قذافی گفته است که در کنفرانس اسلامی ، که آخر این ماه در عربستان تشکیل می شود ، شرکت نمی کند مگر این که شخصاً از سوی ملک خالد به این کنفرانس دعوت شود .
 ایران هم به دلیل شرکت صدام حسین ، کنفرانس را تحریم کرده است . به این ترتیب به نظر می رسد که این کنفرانس با شرکت تعداد اندک سران ، جلساتش را بر کشمکش های بین سوریه ، عراق و اردن متمرکز کند . از دید عربستان ، تصمیم تهران به عدم شرکت در کنفرانس که روز چهارشنبه اعلام شده است ، موضوعی دو پهلو است که از کشمکش شدید در جلسات کنفرانس ، که علیرغم رفت و آمدهای تهران  بغداد به وسیله حبیب شطی هنوز پایان نیافته است ، جلوگیری می کند . بیانیه تهران به رژی م های مخالفش در خلیج اخطار می کند که اگر به کمکهای خود به عراق ادامه دهند باید در انتظار نتایج وحشتناک آینده باشند . ( 38 )

عده ای از کردهای مخالف رژیم عراق ، امروز در لندن فاش ساختند که مقامات عراقی اخیراً سردبیر سابق یکی از روزنامه های کردی را اعدا م و دبیر سابق حزب دموکرات کرد را بازداشت کرده اند . کردهای مذکور گفتند این اقدامات دولت عراق در چارچوب حمله جدید این رژیم علیه کردهایی است که مخالف ملحق شدن به جنگ علیه ایران هستند . ( 39 )

یک هیأت 130 نفری عراقی برای تشریح موضع عراق در جنگ با ایران ، وارد صنعا شد . در این هیأت جمعی از ادبا ، نویسندگان و روشنفکران شرکت دارند . اعضای این هیأت ، که قرار است به سومالی نیز سفر کنند ، در چند کارخانه و موسسه دولتی یمن شمالی سخنرانی کردند . ( 40 )
امروز نیز رسانه های خارجی به بررسی و تحلیل سیاسی و نظامی عملیات هویزه پرداختند . خبرگزاری آسوشیتدپرس در این باره گزارش داد : » ایران و عراق گفته اند که نیروهای پیاده و زرهی آنان ، روز جمعه در شدیدترین جنگ بین دو کشور درگیر شدند و رقم تلفات طرفین در حملۀ تعرضی ایران که 5 روز از آن می گذرد ، سه هزار کشته بوده اس ت . ایران مدعی شد که نیروهای مهاجم عراق را در ارتفاعات غربی گیلان غرب و استان نفت خیز خوزستان ، در جنوب غربی ایران ، عقب رانده و از آغاز حمله تعرضی 1767 سرباز عراقی را کشته است . 41 ) « )
 همچنین » نیویورک تایمز « ضمن درج این مطلب که بر اثر حمله متقابل ایر ان جنگ شدت گرفته است ، نوشت : » مفسران و تحلیل گران جهان غرب عقیده دارند که مبنائی برای قبول ادعای ایران مبنی بر کسب پیروزهای بزرگ نمی توان یافت . این مفسران می گویند که پیشرفتهایی توسط ایران حاصل شده است ولی مواضع عمدۀ عراقی ها در نزدیکی اهواز همچنان در د ست نیروهای عراق است . کارشناسان غرب بطور کلی بر این نکته توافق دارند که شدت حمله متقابل ایران روبه کاهش است . نیویورک تایمز همچنین عملیات فوق را نتیجه برخی فعل و انفعالات نظامی دانسته که انجام آن بطور عمده از جریانات سیاسی نشأت گرفته است . این مجله می نویسد : حمله متقابل ایران از رهگذر تمرکز دقیق و احتیاط آمیز نیروهای ارتش و پاسداران انقلاب در اطراف دزفول امکان پذیر شد . حمله عمده در جهت سوسنگرد و اهواز صورت پذیرفت ولی عراق برای مقابله با این حمله آمادگی کامل داشت . چنانچه ادعای پیروزی ایران درمحافل سیاسی مورد توجه قرار گیرد ، می توان دریافت که بنی صدر به پیروزی در عرصه نبرد نیاز داشته است تا بتواند مبارزه ای را که برای احراز قدرت سیاسی در جریان است ، ادامه دهد . ( 42 )
 رادیو اسرائیل نیز با استناد به گفتۀ مقامات عراقی ، به تحلیل فوق می پردازد : » مقامات عراق برای اولین بار اعتراف کرده اند که ایران در خلیج فارس به چند حمله علیه عراق دست زده است . مقامات عراق ادعا کرده اند که حمله اخیر ایران چیزی جز یک حمله نافرجام نیست که رئیس جمهوری برای ادامه حکومتش به آن دست زده است . 43 ) « )
 
 » لوموند « طی مقاله ای مفصل به جنگ ایران و عراق پرداخته و تأثیرات سیاست خارجی هر دو کشور بر مشی نظامیان را مورد توجه قرار داده است . این مجله به شرح زیر ، ابتدا به اقدامات عراق در تجهیز نظامی خود برای آغاز جنگ اشاره کرده ، سپس معضلات ایران در زمینه های اقتصادی و سیاست خارجی را با آسودگی عراق در این دو زمینه مقایسه می کند :
توازن میان نیروها کاملاً به نفع عراق است . بغداد قبل از اینکه دست به اقدامات کینه توزانه بزند ، ذخایر قابل توجهی از سلاحهای سنگین و لوازم و قطعات یدکی روسی برای خود فراهم آورد و هم اکنون نیز تجهیزات پیشرفته نظامی مورد احتیاج را از انگلستان ، آلمان فدرال ، ایتالیا و بویژه فرانسه بطور مستقیم یا از طریق عربستان سعودی دریافت می نماید . عربستان سعودی به کمک سایر کشورهای خلیج وامی حدود 3 میلیارد دلار در اختیار دولت بعثی عراق گذاشته است در حالی که عراق علاوه بر 35 میلیارد دلار ذخایر ارزی ، از عایدات نفتی نیز برخوردار می باشد . در واقع از اوایل دسامبر که صدور نفت عراق از سرگرفته شده است ، نزدیک به یک میلیون بشکه نفت در روز به سوریه و ترکیه صادر می شود . ( این رقم ده برابر حجم صادرات نفت ایران می باشد . ) این مقاله سپس به وضعیت ایران در همان زمینه اشاره کرده ، می نویسد : » در این مورد دولت جمهوری اسلامی ایران با عراق قابل مقایسه نمی باشد ؛ مطمئناً ایران از لحاظ مواد تصفیه شده خودکفاست ولی برای این منظور مجبور شده است مصرف خود را از میزان یک میلیون بشکه در روز به 500 هز ار بشکه برساند . از طرف دیگر درآمدهای ارزی ایران بسیار ناچیز است ؛ ایران تاکنون 6 میلیارد دلار از ذخایر ارزی خود را به مصرف رسانیده است و انتظار دارد تا آمریکا دارائیهای مسدود شده اش را هرچه زودتر آزاد نماید . این نشان می دهد که امکانات ایران برای بدست آورد ن تجهیزات نظامی و مواد اولیه مورد احتیاجش ، که به دلیل تحریم اقتصادی امریکا و اروپا افزایش قیمت پیدا کرده است ، تا چه حدی محدود می باشد علی رغم همه اینها ، افکارعمومی ایران قریب به اتفاق براین عقیده اند که شکست غیرممکن و غیرقابل تصور می باشد ، چرا که ارتش عراق قادر نخواهد بود در جنگ پارتیزانی بر ایران برتری یابد . «
 چه کسی در این جنگ پیروز خواهد شد ؟ یکی از ناظران عقیده دارد که قوی ترین رژیم ، آسیب پذیرترین خواهد بود . به نظر وی بهتر است صاحب مملکت کوچکی شد که سازمان یافته باشد و توسط یک فرد اداره می ش ود تا در سرزمینی زندگی کرد که قطعه قطعه شده و دچار هرج و مرج انقلابی می باشد . » لوموند « سپس به بررسی عملکرد دو کشور در زمینه سیاست خارجی پرداخته و در مقایسۀ آنها با همدیگر ، آورده است : » عراق یک سیاست همه جانبه ای اعمال می نماید و با هیج دولتی از جمله ش وروی ( که از ابتدای جنگ از تأمین سلاحهای مورد احتیاجش خودداری ورزید . ) قطع رابطه نکرده است ولی در مقابل ، ایران کاملاً منزوی شده است .
 این نشریه با اشاره به واقع گرایان در جناح چپ و راست ، مواضع آنها را درباب سیاست خارجی ، این چنین ترسیم می کند : لیبراله ا و کمونیست ها بارها فریاد برآوردند و اعلام کردند که جمهوری اسلامی برای بقای خود احتیاج به دوستان قدرتمندی دارد تا بتواند از لحاظ دفاعی ، سلاحهای پیچیده و از لحاظ رشد و توسعه ، تکنیک های پیشرفته ای را در اختیار آن قرار دهند .
لیبرال ها برای این کار صریحا از اروپا و ژاپن نام می برند و احتمالاً در مراحل بعدی امریکا را در مد نظر دارند و کمونیستها نیز به نوبه خود سعی می کنند بقبولانند که شوروی ، متحد طبیعی جمهوری اسلامی است و همکاری نزدیک با کشورهای بلوک شرق را به هیچوجه با استقلال کشور که بر پایه شعار نه شرق ی نه غربی استوار است ، مغایر نمی بیند . حجت الاسلام محمد منتظری مانند سایر اعضای روحانیت مبارز بر این عقیده است که دیگر زمان خودخواهی های انقلابی به سر رسیده است . وی بدون این که مشخص نماید چه نوع اتحاد و ائتلافی مورد نظرش می باشد ، این سخنان را ادا نموده است . در جواب تمام انتقاداتی که مطبوعات نیز به آنها اشاره می نمایند ، نخست وزیر ایران عقیده دارد که جمهوری اسلامی منزوی نمی باشد و همین که ملت از آن پشتیبانی می کنند . مهمترین نکته است . حتی امام خمینی نیز آشکارا گفته است که انزوا برای ما برکت آفرین می باشد . 44 ) « )
 
 در زمینه تلاشهای جبهۀ ضدانقلاب ، ستاد مشترک ارتش اطلاع داد : ( تیمسار سابق ) اویسی ، سرهنگ انتظامی و هفت نفر نظامی دیگر با مقدار قابل ملاحظه ای مارک آلمانی و اورکت آمریکائی به ایران وارد و قصد دارد با سران عشایر و ستارمامدی تماس حاصل نمایند .
آنها تا 27 دیماه در منطقه باقی خواهند ماند ؛ احتمالاً بختیار نیز به همراه آنها خواهد بود . ( 45 )
 همچنین رضا پهلوی نیز با ادای سوگند برای سرنگونی حکومت اسلامی ، در صدد بدست آوردن موقعیتی در میان مخالفان جمهوری اسلامی است . نشریه » دیلی میرور « در این باره می نویسد :
 » پسر شاه سابق ایران سوگند خورد که آنقدر مبارزه خواهد کرد تا رژیم آیت الله خمینی را سرنگون سازد . وی که خود را رضاشاه دوم خواند و 20 سال از سنش می گذرد ، اکنون در قاهره زندگی می کند . 46 ) « )
 منابع و ما خذ :
 1  سند شماره 465 / پ . ن. مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ : علی حاتمیان از سپاه ایلام ، شرح عملیات میمک  سرنی ، ( 19 / 10 / 1362 ، نوار 365 ) و دفتر سیاسی سپاه ، بولتن » رویدادها و تحلیل « ، آبان 1363 .
 2  سند شماره 002631 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ : سپاه ایلام ، 22 / 10 / 1359 .
 3  سند شماره 465 / پ . ن. مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ : علی حاتمیان از سپاه ایلام ، شرح عملیات میمک سرنی ( 19 / 2 / 1362 ، نوار 365 ) .
 4  ماخذ شماره 2 .
 5  سند شماره 502 / پ ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، اکبر دانشیاری مسئول عملیات جبهه مهران ، شرح عملیات ذوالفقار ، جبهه میمک  کنجانچم ، ( نوار شماره ، ( 60/ 4/ 31
 6  ماخذ شماره 2 .
 7  ماخذ شماره 5 .
 8  سند شماره 002582 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ : اطلاعات عملیات سپاه ایلام ، . 1359/ 10/ 19
 9  سند شماره 473 / پ . ن . مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ : صدیقان ، فرمانده سپاه ایلام ، شرح عملیات میمک ( نوار شماره ، . 1360/ 11/ 11
 10  روزنامه انقلاب اسلامی ، 21 / 10 / 1359 .
 11  سند شماره 002575 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ : » بولتن خبری 24 ساعته « واحد اطلاعات سپاه خوزستان ، شماره 99 ، . 1359/ 10/ 19
 12  سند شماره 049721 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ : مرکز فرماندهی سپاه ، . 1359/ 10/ 19
 13- Edgar Ballence, The Gulf War , ( Great Britain , Brossoj , s Defence ) . 9 Jan 1982 .
 14  سند شماره 002572 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ : فرماندهی سپاه حمیدیه ، 1359/ 10/ 19 و روزنامه اطلاعات ، . 1359/ 10/ 20
 15  ماخذ شماره 11 و سند شماره 002528 ، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ : اطلاعات عملیات سپاه سوسنگرد ، 19 / 10 / 1359 .
 16  سند شماره 002736 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ : سپاه آبادان ، 30 / 10 / 1359 .
 17  روزنامه جمهوری اسلامی ، 20 و . 1359/ 10/ 21
 18  روزنامه انقلاب اسلامی ، 20 / 10 / 1359 .
 19  سند شماره 002602 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ : اطلاعات عملیات نیروی زمینی ارتش ، 20 / 10 / 1359 .
20  ماخذ شماره 18 .
 21  روزنامه اطلاعات ، 20 / 10 / 1359 .
 22  ماخذ شماره 18 ، 19 ، 21 .
 23  ماخذ شماره 21 .
 24  خبرگزاری پارس ، » گزارشهای ویژه « ، نشریه 297 ، 1359/ 10/ 20 .
 25  روزنامه جمهوری اسلامی ، . 1359/ 10/ 20
 26  پیشین .
 27  پیشین .
 28  پیشین .
 29  پیشین .
 30  پیشین .
 31  ماخذ شماره 18 .
 32  ماخذ شماره 24 ، یونایتدپرس ، الجزیره ، . 1359/ 10/ 19
 33  ماخذ شماره 24 ، آسوشیتدپرس ، الجزیره ، 19 / 10 / 1359 .
 34  ماخذ شماره 24 ، یونایتدپرس ، الجزیره ، . 1359/ 10/ 19
 35  ماخذ شماره 24 ، خبرگزاری یونایتدپرس ، . 1359/ 10/ 19
 36  ماخذ شماره 24 ، رویتر ، واشنگتن ، . 1359/ 10/ 19
 37  ماخذ شماره 24 ، آسوشیتدپرس ، نوادا ، . 1359/ 10/ 19
 38  اداره کل مطبوعات خارجی وزارت ارشاد اسلامی ، » بررسی روزانه مطبوعات جهان ، « 1359/ 11/ 9 ، گاردین چاپ لندن ، . 1359/ 10/ 19
 39  ماخذ شماره 24 ، بخش عربی رادیو اسرائیل ، 19 / 10 / 1359 .
 40  ماخذ شماره 24 ، یک منبع موثق از صنعا ، . 1359/ 10/ 19
 41  ماخذ شماره 24 ، آسوشیتدپرس ، بیروت ، . 1359/ 10/ 19
 42  ماخذ شماره 24 ، رادیو لندن ، نیویورک تایمز ، 19 / 10 / 1359 .
 43  ماخذ شماره 24 ، رادیو اسرائیل ، 1359/ 10/ 19
 44  اداره کل مطبوعات وزارت ارشاد اسلامی ، » بررسی روزانه مطبوعات جهان ، « 1359/ 11/ 15 ، لوموند چاپ پاریس ، . 1359/ 10/ 19
 45  سند شماره 005562 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ : ستاد مشترک ارتش ، . 1359/ 10/ 19
 46  اداره کل مطبوعات خارجی وزارت ارشاد اسلامی ، » بررسی روزانه مطبوعات جهان ، « 1359/ 11/ 9 ، روزنامه دیلی میرو ، چاپ لندن ، . 1359/ 10/ 19