متن برنامه ی درس هایی از قرآن کریم حجت الاسلام قرائتی؛ تاريخ پخش :: 1380/9/7
بسم الله الرّحمن الرّحيم
الحمدلله رب العالمين و صل الله علي سيدنا و نبينا محمد و علي اهل بيته
در اين جلسه بحثي داريم راجع به كلمه امر به معروف و نهي از منكر را زياد شنيدهايد منتها من هم در اين زمينه كتابي نوشتهام ديشب فكر كردم يك بحثي را مطرح كنم كه عنوانش بشود منكراتي كه بيشتر بايد نهي بشود و معروفهايي كه بيشتر بايد مورد توجه قرار بگيرد چون گاهي وقتها مردم تا ميگوييم منكر ميگويد همين منكراتيه، منكر را 3 يا 4 قلم ميدانند خيلي مردم اينطور هستند. مثلاً ميگويد كه من چه گناهي كردهام؟ از ديوار كسي رفتم بالا؟ كسي را كشتم؟ اصلاً فكر ميكند گناه يعني دزدي يا آدم كشي ممكن است 500 رقم ديگر گناه كرده ولي وقتي ميخواهد بگويد من گناه نكردم ميگويد از ديوار كسي بالا نرفتم آدم نكشتم. يعني گناه برایش دو تا چيز است دزدي و آدم كشي، بعضي گناه پهلويشان مثلاً گناه شهوتي است. بعضي گناه پهلويشان ربا است. بعضي بي حجابي است. هر كسي روي سن و سابقه و شرايطي كه دارد وقتي ميگويي گناه، ذهنش ميرود يك چيزي وقتي ذهن آدم رفت روي يك چيزي، از باقي گناهها غافل ميشود.
يك خورده ديد را باز كنيم ببينيم واقعاً گناه چي است جانم به فداي امام حسين ميگويد خدايا نگرانم از اين كه عبادتهاي من گناه باشد(إِلَهِي مَنْ كَانَتْ مَحَاسِنُهُ مَسَاوِيَ) بحارالأنوار ج95 ص225- محاسن يعني(حسن)٬ من ميترسم خوبي هايم فوتش كنم بعد معلوم شود گناه باشد من اين را گفتم حالا يك بار هم تكرار كنم طوري نيست از حرم امام رضا آمدم بيرون درهاي طلايي را بوسيدم آمدم توي صحن درهاي چوبي را حال نداشتم ببوسم گفتم عجب عشق من به امام رضا عشق نيست عشق به طلاست و گرنه امام رضا اگر به خاطر امام رضا باشد آن در حرم است اين هم در صحن چرا آن كه طلاست ميبوسي پس پيداست كه امام رضا را نميبوسي چي را ميبوسي؟ طلا را، يعني گاهي اوقات آدم عبادت هايش را فوت ميكند ميبيند توي عبادت هاش منكرات است يك آدم بد صدا كه اذان ميگويد اين اصلاً اذانش منكر است٬ یکی می گفت تو را خدا اين پول را بگير اذان نگو٬ يك دوستي داشتم ميگفت كه بچه شيرخواره داشتم بچه از خواب بيدارم كرد براي شير٬ می گويد پدر بزرگم هم بلند شد زار زار گريه ميكرد و نماز شب ميخواند گفتم بابا تو ديگر بگير بخواب هم اين نميگذارد ما بخوابيم هم تو٬ گفت آخر از جهنم ميترسم٬ گفتم بگير بخواب من شفاعتت را ميكنم!
آقا پاشو نماز شب بخوان تق و توق چراغ روشن ميكند سرفه ميكند عطسه ميكند بابا مردم خوابند شما حق نداري كه فقط يك جمله حق داد داري كه آن هم اذان٬ اين هم خوش صدا٬ اين هم سه دقيقه٬ سه دقيقه آدم خوش صدا اذان حق دارد داد بزند٬ حالا بيدار شدند شدند و الا قرآن خواندن پيش خواني مناجات اينها هيچ كدامش اجازه نيست كه شما كسي را از خواب بيدار كني. من يك خورده روي معروفهايي كه منكر است منكرهايي كه معروف است يك خورده ميخواهم روي اين دقت كنم.
نمونههايي از منكرات امر به معروف و نهي از منكر را برايتان بگويم:
1ـ دون الله٬ حالا اين دون الله يعني غير خدا چه طاغوت٬ چه دوست٬ چه همسر٬ چه مقام دنيا٬ مدال مدرك و. . . . هر چيزي كه شما را جذب كند دل شما را قلاب كند آن ميشود(اله).
ببينيد فرق است بين(اله) و(الله) اله چيست و الله چيست؟ (اله) يعني معشوق٬ يعني دل من را غصب كرده(لا اله) يعني هيچ چيز دل من را غصب نميكند(الا الله) مگر الله(لا اله الا الله) يعني هيچ چيز جاذبه براي من ندارد. حالا يك كسي برايش مدرك جاذبه دارد مقام جاذبه دارد زنگي ميزند ميگويد ببين اگر ميخواهي مديرعامل بمانيها كار نداشته باش نه انتقاد كن نه هيچي اين فكر ميكند كه حالا مدير كل شده اين مدير كلي برايش خدا شده٬ بت شده٬ همسرش برايش بت شده٬ بچهاش برايش بت شده٬ اين منكر اصلي اين است كه آدم بسياري از وقتها حكم خدا را زمين بگذارد براي غير خدا. ميگويد بچهام غصه ميخورد٬ بچهام ضعيف است٬ بابا حكم خدا اين است كه روزه بگيرد خوب ضعيف هم ميشود٬ حالا ضعيف بشود٬ اصلاً خدا گفته روزه بگير كه يك كيلو سبك بشوي كه يك كيلو سنگين شوي٬ رنگ بچهام زرد ميشود٬ حالا مريض كه نميشود. بله اگر روزه ضرر طبي دارد بخورد اما صرف اين كه آدم بي حال ميشود٬ اصلاً خدا خواسته كه شما نرويد حمام بچهامتر ميشود٬ إه! حمام اين است كهتر شوي٬ اگر بنا باشد آدم روزه بگيرد بي حال هم نشود ضعيف هم نشود اين حرفها نيست. رضاي خدا بيش از هر چيزي است.
اسراف از گناهان كبيره است چقدر ما اسراف ميكنيم٬ در بنزين در آب در نان كه نانواها بد ميپزند قلم و دفتر و كاغذ و كتاب در لباس كدام خانه است كه يك ساك لباس اضافه در آن نباشد يعني ما الان 50 ميليون جمعيت هستيم 50 ميليون لباس اضافه داريم 50 ميليون ساك البته من تعاوني حساب كردمها بعضيها چندتا چمدان لباس زيادي دارند ديگر حالا خانوادههاي متوسط با يك لباس اضافه است حالا يا رنگش را نميپسندد يا تنگ شده يا گشاد شده يا دوختش يا فرمش يا مدش٬ 50 ميليون ساك لباس در وقتي كه عدهاي از سرما ميلرزند اينها گناه نيست؟ يك حاجيه خانم رفته مكه گفت آقاي قرائتي تو توي تلويزيون بگو كه اين خانمها فكلشان بيرون است گفتم چشم ميگويم فكلتان بيرون نباشد گناه است اما حاجيه خانم مگر امام نگفت وقت نماز توي بازارهاي مكه پرسه نزن تو هم كه گوش به حرف امام ندادي منتها تو حاجيه خانمي گناه كاري آن هم فكلي است و گناه كاره.
سفره ميدهند مثلاً افطاري، روز عاشورا آقا با جوراب هايش تو سفره راه ميرود بعد نان را جاي پا مياندازد. رفتم حرم امام رضا(علیه السلام) ديدم كفشدار گقت آقاي قرائتي يك مقدار نبات برداشت گفت بخور گفتم آقا صبح تا حالا دستت را به سيصد كفش زدي، گفت خاك كفش زوار امام رضاست، گفتم همان زهر امام رضا را كشت ما فكر ميكنيم ميكروب به امام رضا كاري ندارد٬ همان خنجر امام حسين را کشت٬ شما مسائل طبيعي را قاطي نكنيد.
بعد هم مثلاً غذا را اول به بزرگترها ميدهند. يك پسر يازده ساله به من نوشت كه تا آخر عمر ديگر به مسجد نميروم. چون در مسجد هرچه منتظر نشستيم به ما غذا ندادند. تو را به خدا اين افطاري دادن منكر است يا معروف؟ اين منكراتي كه ما يك چيزهايي را ميبينيم و يك چيزهايي را نميبينيم.
حضرت حجةالاسلام و المسلمين وارد مسجد ميشود مردم را بلند ميكند، پا از سر و دوش مردم برداشتن گناه خوب اينجا بنشين مردم آزاري گناه است چه حجة الاسلام٬ چه خادم٬ چه آيت الله٬ ولي ما فكر ميكنيم براي سلسله جليله روحانيت اگر مردم خودشان پا شدند يك چيز ديگر است.
اما يك وقت يك كسي مردم احترام ميگيرند بخاطر علم و تقوا، اما يك وقت يك روحاني وارد شده كه مردم نميشناسند اين خود روحاني از دوش مردم ميرود٬ يا يك نفر هي با قلاب مردم را بلند ميكند. بلند كردن مردم خلافِ اما اگر مردم به خاطر علم و تقوا پا شدند آن ادب يك چيز ديگري است.
اسراف، حديث داريم هر كس با سه كيلو آب غسل به دلش نچسبد معلوم ميشود از مرز بيرون است. هركس با ده سير آب نتواند وضو بگيرد معلوم ميشود از مرز بيرون است، اسراف گناه صغيره است يا كبيره؟ امام ميفرمايند گناه كبيره است.
آبروريزي، الله اكبر چه راحت آبروي همديگر را ميريزيم. البته وقتي اسراف ميكنند يك اسمي رویش ميگذارند مثلاً مسجد منار نميخواهد البته گنبد غير از منار است محكم ترين سقفها سقفهاي گنبدي است. اما منار بالایش اذان ميگفتند. الال منار ميسازند براي شعائر مذهبي. ميگوييم اين پول منار را بگذار در صندوق چهار تا جوان داماد بشوند جهيزيه بخرند. از آن منكراتي كه منار مي سازيم يك نفر بالایش نميروند.
بيت المال، تعصب، اين جناح آن جناح حديث داريم هركس تعصب به خرج دهد براي فكرش يا براي مريد و مرادش و هر كس خوشش بيايد از اين تعصب، از مرز بيرون است.
تكاثر، افرادي هستند كه چند رقم پست دارند و همه اينها كه چند رقم پست دارند معمولاً خراب ميكنند جز افراد نادر. عضو شوراي فلان، جزو ستاد فلان، از اين كميسيون به آن كميسيون. . بابا »أَلْهاكُمُ التَّكاثُرُ« التکاثر(1) يكي اين است كه انسان پول جمع كند يكي اين است كه انسان پست جمع كند البته حالا خود بنده هم هستم خودم چند تا پست دارم، هم رئيس بي سوادها هم رئيس بي نمازها. تكاثر عنوان جمع كردن و پول جمع كردن است.
تبرج، يكي از آن گناهان است، تبرج از برج است. آدم يك لباس بپوشد كه همه نگاهش كنند، بنده عمامهام را يك جوري بگذارم كه همه نگاهم كنند. اين آقا در عروسي كفشي به پا كند٬ پيراهني تن كند، آن يك جوري سوت بكشد، هركسي كه چشمها را به خود جلب كند، تبرج اين كارهايي كه مثل برج چشمها را به خودش خيره كند.
حضرت در مدينه در مسجد يك جوري مينشست كه وقتي يك غريبه ميآمد نميفهميد كداميك پيغمبر است. (ايكم رسول الله) ما ميگوييم اين مدير كل حتماً بايد بالاي سرش لوستر باشد. حتما بايد ساختمان طبقه فلان باشد. ذره ذره داريم شاه ميشويم بعضي از ما.
يك كسي يك قالي آورد و گفت ميخوام امام روي اين نماز بخوانند، امام يك نگاهي كردند و فرمودند برداريد. به صاحبش بگوييد تشكر. چون هر كسي يك چيزي ميآورد ذره ذره آدم متضاد ميشود.
پيراهني نپوشيد كه همه نگاه كنند. ساختماني نسازيم، ماشيني، اصلاً بعضيها هيچي ندارند، يك جوري عطسه ميكنند كه همه نگاهشان كنند، آمين توي مسجد يك جوري ميگويد همه ميگويند الله اكبر الله اكبر فرق ميكند. اينها همهاش تبرج است. جلب نظر مردم با كفش و كلاه، با فكل و. .
تظاهر، متأسفانه خيلي گناه عجيب و غريبي است، خيلي ادارهها يك قيافهاي دارند كه آدك فكر ميكند خيلي حزب اللهي است، بعد آدم ميبيندش با خانمش ميبيندش اوه! معلوم ميشود آنجا در گزينش. . . دخترها سال اول دانشگاه همه با چادر مشكي ميآيند يواش يواش معلوم ميشود اين چادر مشكي براي فرار از گزينش بوده. روزهاي اول تظاهر خيلي خطرناك است رياكاري.
خدايا، به آبروي همه كساني كه پيش تو آبرو دارند، ياريمان بده معروف را بشناسيم و عمل كنيم.
ما را در فهم دين دچار انحراف نشويم. همه دعاها را مستجاب بفرما همه اموات بيامرز همه مریضها را شفا بده.
والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته