متن برنامه ی درس هایی از قرآن کریم حجت الاسلام قرائتی؛ تاريخ پخش :: 1375/10/22
بسم الله الرحمن الرحيم
«يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيامُ كَما كُتِبَ عَلَى الَّذينَ مِنْ قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ» بقره/183اي کساني که ايمان آورده‌ايد معمولاً هر جا «يا أَيُّهَا النَّاسُ» است در مکه نازل شده «يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا» در مدينه نازل شده و اين آيه هم در مدينه سال دوم نازل شد يعني 13 سال در مکه و 2 سال در مدينه نازل نشده بود 15 سال که از بعثت گذشت آمد که‌اي مومنين روزه بگيريد اين براي مربي‌ها هم درس خوبي است کارهايي که در آن زور و پول و جان هست زود به کسي نگوئيد چون جان دادن و پول دادن کار آساني نيست مثلاً آيات روزه و زکات و خمس چون در اينها پول و زور است 13 سال مکه خداوند در مورد اينها چيزي نگفت تقريباً 15- 16 سال از اسلام گذشت که فرمود حالا پول و جان بدهيد ساعات اول تکليف نبايد کارهاي سخت را گفت کد «يا أَيُّهَا النَّاسُ» با «يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا» فرق مي‌کند و باز خودش يک شيوه تربيت و تبليغ است که از کسي که مي‌خواهيد کار بکشيد قشنگ او را صدا بزنيد اگر بگويي احمد آب بده فرق مي‌کند با اينکه بگويي احمد جان پاشو آب بياور احمد جان انگيزه‌اش براي کار بيشتر است اگر يک سوال کردي جناب استاد و اگر گفتي برادر عزيز پول خرد داري برادر عزيز اجازه مي‌دهي تلفن کنم اگر يک عزيزم گفتي گوش مي‌دهد اين «يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا» يعني‌اي کساني که با من گره خورديد‌اي کساني که ايمان آورده‌ايد اين خودش لطيف است «يا أَيُّهَا النَّاسُ» يعني آهاي! ! يعني عمو. کرامت و شرافتي در «يا أَيُّهَا النَّاسُ» نيست.
فرق مي‌کند که آدم بگويد جوان يا دانشجو. جوان باري ندارد خوب جوان است اما اگر بگويي دانشجو يعني جواني که مشغول تحصيل دانش هستي و لذا حديث داريم که در «يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا» شيريني هست که سختي روزه را حل مي‌کند. «يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا كُتِبَ»، «كُتِبَ» يعني نوشته شد ثابت شد قطعي شد شوخي نيست واجب است وظيفه است. وظيفه شما اينست مستحباتي هم که خيلي مستحب است اسلام با «كُتِبَ» آورده مثلاً «كُتِبَ عَلَيْكُمْ إِذا حَضَرَ أَحَدَكُمُ الْمَوْتُ إِنْ تَرَكَ خَيْراً الْوَصِيَّةُ» بقره/180 وصيت مستحب است اما مستحبي که فتوکپي واجب است يعني بار واجب روي دوش آن است.
اي کساني که ايمان آورده‌ايد «كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيامُ» واجب است بر شما روزه بعد براي اينکه سختي را کم کند مي‌فرمايد خيال نکنيد روزه بر شما واجب است «كَما كُتِبَ» همچنان که واجب شد بر کساني که قبل از شما هستند يعني دين‌هاي قبلي هم روزه داشتند اصولاً تمام دستورات اسلام قبل از اسلام هم بوده نماز قبل از اسلام بوده «وَ أَوْصاني بِالصَّلاةِ وَ الزَّكاةِ ما دُمْتُ حَيًّا» مريم/31 مال عيسي و يحيي(عليه السلام) است «رَبِّ اجْعَلْني مُقيمَ الصَّلاةِ» ابراهيم/40 مال ابراهيم(عليه السلام) است که قبل از عيسي و يحيي(عليهما السلام) بوده حج هم همينطور بوده «وَ أَذِّنْ فِي النَّاسِ بِالْحَجِّ» حج/27 حج مال قبل از موسي و عيسي(عليهما السلام) است جهاد هم مال اديان ديگر بوده «ابْعَثْ لَنا مَلِكاً نُقاتِلْ في سَبيلِ اللَّهِ» بقره/246 مال قبل از اسلام بوده امر به معروف هم مال قبل از اسلام بوده لقمان به پسرش مي‌گويد «يا بُنَيَّ أَقِمِ الصَّلاةَ وَ أْمُرْ بِالْمَعْرُوفِ وَ انْهَ عَنِ الْمُنْكَرِ» لقمان/17 نهي از منکر هم مال قبل از اسلام بوده «كانُوا لا يَتَناهَوْنَ عَنْ مُنكَرٍ فَعَلُوهُ» مائده/79، «لُعِنَ الَّذينَ كَفَرُوا مِنْ بَني إِسْرائيلَ عَلى لِسانِ داوُدَ وَ عيسَى ابْنِ مَرْيَمَ ذلِكَ بِما عَصَوْا وَ كانُوا يَعْتَدُونَ» مائده/78 نهي از منکر نمي‌کردند. تمام خطوط اصلي اسلام. . . اصلاً هر چه ما داريم انبياء قبل هم داشته‌اند «قُلْ ما كُنْتُ بِدْعاً مِنَ الرُّسُلِ» احقاف/9 پيغمبر(صلي الله عليه و اله) فرمود من آدم نوي نيستم همان حرفهايي که قبلاً بوده من آدم ابتدائي نيستم «شَرَعَ لَكُمْ مِنَ الدِّينِ ما وَصَّى بِهِ نُوحاً وَ الَّذي أَوْحَيْنا إِلَيْكَ وَ ما وَصَّيْنا بِهِ إِبْراهيمَ وَ مُوسى وَ عيسى أَنْ أَقيمُوا الدِّينَ وَ لا تَتَفَرَّقُوا فيه» شورى/13 حرفهايي که من زده‌ام همان حرفهاي نوح و ابراهيم(عليه السلام) است. چون خدا همان خداست نياز هم همان نياز.
خدا رحمت کند مرحوم شهيد مظلوم بهشتي را از آلمان آمده بود سال اولي بود که من جوانهاي کاشان را جمع کرده بودم براي آنها صحبت کنم رفتم خدمتشان و گفتم آقا شما براي جوانهاي آلمان چه مي‌گفتيد؟ گفت چطور؟ گفتم من هم مي‌خواهم براي جوانهاي کاشان بگويم همه کساني که آنجا بودند خنديدند و گفتند جوانهاي آلمان چه ربطي دارد به جوانهاي کاشان فقط خود شهيد بهشتي نخنديد گفت حرف قرائتي درست است نيازهاي طبيعي جوانهاي آلمان و نيازهاي طبيعي جوانهاي کاشان يکي است اينطور نيست که بگوئيم چون او در اروپا است بايد جور ديگري باشد. نياز طبيعي نياز طبيعي است ارشاد، ارشاد است هدايت، هدايت است البته طبق سطح معلومات بايد حرفها فرق کند اما نيازها فرقي نمي‌کند.
هر چيزي دليل مي‌خواهد دليل روزه چيه؟ «لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ» مي‌خواهم تقوا داشته باشيد تقوا چيست؟ همانکه امام جمعه احتياط واجب است که در خطبه‌اش بگويد احکام براي تقواست و تقوا براي چيست؟ «وَ اتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ» بقره/189 روزه براي تقوا، تقوا براي فلاح و رستگاري همانکه مي‌گوئيم «حَيَّ عَلَى الْفَلَاحِ» يعني آخرين سر منزل رستگاري است. واجبات براي تقوا و تقوا براي رستگاري. تقوا يعني اينکه به گناه رسيديم خودمان را نگه داريم چطور روز عالم عامل تقواست؟ بيشتر جنايتها از شکم پر است يا از شهوت يا از غضب. آدم وقتي گرسنگي کشيد شهوت و غضب‌اش پائين مي‌آيد وقتي اين دو ريشه خشک شد شاخ و برگهايشان هم خشک مي‌شوند. مسئله اصلي مسئله ازدواج است هر کس دوست دارد گناه کم شود بايد زود دخترش را عروس کند هر کس دوست دارد پسرش گناه نکند بايد زود پسرش را داماد کند همکلاسي هايش زن نگرفته‌اند، هنوز دهانش بوي شير مي‌دهد، هنوز ديپلم نگرفته، هنوز ليسانس نگرفته همه‌اش از بت‌هاي زمان ما است ازدواج سريع «لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ»، قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص: «مَنْ تَزَوَّجَ أَحْرَزَ نِصْفَ دِينِهِ»(كافي، ج5، ص328) ازدواج کنيد 50 درصد فساد کم مي‌شود نصف بودجه تهاجم فرهنگي بايد خرج ازدواج بشود آسيب پذيري دختر و پسر از شهوت است و اگر نصف بودجه تهاجم فرهنگي خرج ازدواج بشود تازه طبق خط کش امام صادق(عليه السلام) است و نصف ديگرش خرج بحث‌هايي که «تَنْهى عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْكَرِ» عنكبوت/45 مي‌شود. استخر سر پوشيده و اردو و کامپيوتر خوب است در حدي که اوقات فراغت را پر کند آمار گناه را کم نمي‌کند آمريکا بيش از ما کامپيوتر دارد در همه خانه‌هاي آمريکا کامپيوتر هست اما فساد در آمريکا بيش از همه جا است فضاي سبز و اردو و خطاطي و طراحي کشورهاي ديگر بيش از ما است و آمار جنايتشان هم بيشتر است و اين دليل اينست که اين چيزهايي که ما بودجه صرف آن مي‌کنيم خيلي درست نيست نمي‌گويم نباشد اصل ازدواج اصل اعتقاد بعد از اينها علم و کنار اينها سرگرمي‌هاي مفيد يعني آنهايي که خرج خط اول است بايد خرج خط سوم باشد.
روزه براي اينست که اغنياء مزه گرسنگي را بچشند. تا آدم مزه را نچشد احساس‌اش شکوفا نمي‌شود خداوند به پيغمبر(صلي الله عليه و آله) مي‌فرمايد «أَ لَمْ يَجِدْكَ يَتيماً فَآوى» ضحى/6 پس «فَأَمَّا الْيَتيمَ فَلا تَقْهَرْ» ضحى/9 تو که خودت مزه يتيمي را چشيدي پس قدر يتيم را داشته باش «وَ وَجَدَكَ عائِلاً فَأَغْنى» ضحى/8 تو که مزه فقر را چشيدي پس «وَ أَمَّا السَّائِلَ فَلا تَنْهَرْ» ضحى/10. آنهايي كه خانه دارند و به مستأجر نمي‌دهند چون خيلي از آنها آقا زاده و تاجر زاده بوده‌اند و آقاشان براي آنها خانه خريده اصلاً مزه اسباب کشي را نچشيده‌اند. داماد ما آمد و گفت آقاي قرائتي ما پنج سال است که داماد شما شده‌ايم و پنج خانه عوض کرده‌ايم همه هم مي‌گويند چرا آقاي قرائتي به تو پول نمي‌دهد گفتم بگو 1- اول که پول ندارم 2- بر فرض همه هم مي‌گويند چرا آقاي قرائتي به تو پول نمي‌دهد گفتم بگو 1- اول که پول ندارم2- بر فرض که داشته باشم سخاوت ندارم 3- پول و سخاوت هم داشته باشم روز اول به صلاح نيست خانه دربست بنشيني چون فردا اگر کسي بگويد من مستأجرم متوجه نيستي چي چيه؟ بگذار دختر آقاي قرائتي هم 5 سال پنج بار اسباب کشي بکند پنج دفعه هم به او دزد بخورد تا فردا که به پزي رسيدي بفهمي کسي که مي‌گويد مستأجرم يعني چه. آدمي که يتيمي نکشيده مي‌گويد؟ تا کسي مادر نشود تا کسي پدر نشود. چشيدن خوب است خدا مي‌خواهد همه مزه گرسنگي را بچشند.
در روايات داريم وقتي گرسنه‌تان شد(وَ ذکر بجوعکم و عطشکم جوع يوم القيامه و عطشه) گفته از اينجا پل بزن به قيامت چيزها هدر نرود تا اينجا گرسنه‌ات شد بگويي قيامت هم گرسنگي دارد يک اتصالي بين دنيا و آخرت هست بعضي اتصالها ما ربط‌اش را مي‌فهميم و بعضي را هم نمي‌فهميم از آنهايي که مي‌فهميم اينست که مي‌گويد در اينجا(دنيا) گرسنگي بکش تا در قيامت هم ياد گرسنگي‌ات باشي آنجا هم گرسنگي دارد گرسنگي و گرسنگي کداش يکي است. از آنهايي که نمي‌فهميم اينست که ايستاده ادار کردن فشار قبر مي‌آورد آدم هر چه فکر مي‌کند نمي‌فهمد چه ربطي بين ايستاده ادرار کردن و فشار قبر است امام صادق(عليه السلام) فرمود بعداً مي‌فهميد. امام فرموده مسواک غير از اينکه براي دندان و لثه‌ها و. . . بعد نوشته ضمناً مسواک براي نور چشم هم مفيد است خوب اين را بعداً مي‌فهميم. روزه براي لمس گرسنگي روزه براي ياد قيامت روزه براي خشک کردن شهوت و غضب منتهي بايد در ماه رمضان مصرف کم شود ولي براي ما مصرف زياد مي‌شود چون ما فقط يک ناهار نمي‌خوريم نيم کيلو در عوض سحر و افطار هر کدام يک کيلو اضافه مي‌کنيم يک خورده بايد مصرف پائين بيايد. ماه رمضان ماه خوبي است يک نفس کشيدن ثواب(سبحان الله) بخواب انگار عبادت است يک آيه قرآن خواندن به اندازه يک ختم قرآن، دعا مستجاب، قرآن نازل، ميزبان خدا، پذيرايي «إِنَّا أَنْزَلْناهُ في لَيْلَةِ الْقَدْرِ» قدر/1 قرآن سفره قرآن کارت دعوت «يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا». . . براي همه هم يکجور دخترهاي 9 ساله روزه بگيرند بعضي مادرها مي‌گويند بچه‌ام رنگ‌اش زرد شد باسمه تعالي زرد بشود اصلاً خدا خواسته رنگ بچه شما زرد بشود مثل اين مي‌ماند که آقا جبهه نرو چيه؟ يک بار مي‌بيني ترکش مي‌خوري! اصلاً من مي‌روم ترکش بخورم روزه براي اينکه آدم ضعف‌اش بگيرد منتهي اگر مريض شد حسابش جداست وگرنه ضعيف شده رنگش زرد شده اينها چيزي نيست. برنامه ريزي‌هاي ماه رمضان طوري باشد که به ماه رمضان بخورد حديث داريم به کارگرها کار کمتري بدهيد از کارگرها توقع کار کمتر داشته باشيد. حرفي هست که داشته باشيد حرفي هست که 17 سال مي‌گويم کسي گوش نکرده براي سال هيجدهم هم مي‌گويم چون چوب سفت را تبر زن‌ها هي مي‌زنند تا چوب بشکند قند را هي مي‌زنند تا بشکند اگر قندي سفت بود آنرا توي جوب نمي‌اندازند مي‌گويد بزن هي مي‌زند تا بشکند حرف حق را بايد 100 بار تکرار کرد. بنده 17 سال گفته‌ام کسي گوش نداده سال هيجدهم هم مي‌گويم کسي گوش ندهد از ما گفتن و از مردم گوش ندادن چه اشکال دارد ما برنامه ريزي نانواها را طوري کنيم که شب پخت کنند دهن روزه پيش تنور نايستد بعد از افطار نان بپزد هر که خواست بعد از افطار نان بگيرد روزها نانوا تعطيل باشد آخر بغل تنور که نمي‌شود آدم روزه بگيرد سخت است. آخر ايستاده بغل تنور؟ شرکت آرد و نان و فرمانداري مي‌توانند. يک سري کارهاي سخت را مي‌شود با برنامه ريزي عوض کرد که روزه گير زياد شود ايام ورزش را آموزش و پرورش تعطيل کند.
جوانها را دهان روزه ندوانيد دختر و پسر با دهان روزه مي‌دوند بعد تشنه‌شان مي‌شود چيزهايي که تشنگي آور و گرسنگي آور است يک خرده فتيله‌اش را پائين بکشند حالا اين گل‌ات را ده روز ديگر بزن حکم خدا را له مي‌کنند که گل‌اش را بزند. يک مقداري نمي‌خواهيم به اسلام عمل کنيم وگرنه اگر بخواهيم همه کاري مي‌شود. به اميد روزي که وزير با معاونانش بنشيند که چکار کنند کار و توليد کم نشود ضربه به اجتماع و منافع ملت وارد نشود اما فشار هم روي عده‌اي نيايد چون روزه(بِرّ) است «وَ تَعاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَ التَّقْوى» مائده/2 کمک کنيد در(بِرّ). قدر ماه رمضان را داشته باشيد شايد ماه رمضان ديگر آدم نبود حديث داريم نماز که مي‌خواني فکر کن نماز آخرت است با اينکه يکي دو ساعت ديگر نماز مي‌خواند مغرب و عشاء حالا ماه رمضان سال ديگر معلوم نيست کي مرده و کي زنده است بنابراين هر ماه رمضان آدم اين احساس را داشته باشد شايد ماه رمضان آخر باشد اينقدر ماه رمضان ماه خوبي است براي توجه به قرآن چون ماه رمضان با قرآن گره خورده «شَهْرُ رَمَضانَ الَّذي أُنْزِلَ فيهِ الْقُرْآنُ هُدىً لِلنَّاسِ وَ بَيِّناتٍ مِنَ الْهُدى وَ الْفُرْقانِ» بقره/185.
شهر يعني ماه. جالب اينست که کلمه «شهر» در قرآن 12 تا است و سال هم 12 ماه دارد اين از معجزات قرآن است و کلمه «يوم» 365 بار در قرآن آمده و سال هم 365 روز است چشم و گوش‌اش روزه باشد از گناه قلب‌اش روزه باشد از اينکه ياد غير خدا در دلش نباشد همه اعضا روزه باشند. جالب اينست که از اين 12 ماه اسم هيچکدام از آنها در قرآن نيامده الا ماه رمضان. به خاطر گناه سوزي. مي‌گويند همه اعضا روزه باشد نه فقط شکم داريم که بعضي از ما ماه رمضان فقط گرسنگي و تشنگي را حس مي‌کنند وگرنه دروغ‌اش همان دروغ است غيبت‌اش همان غيبت است بد اخلاقي‌اش همان بداخلاقي است گران فروشي‌اش همان گران فروشي است به ما گفته‌اند ماه رمضان از خط ويژه برويد آن کسي هم که بد اخلاق است ماه رمضان خوش اخلاق باشد.
ما ايراني‌ها مي‌گوئيم ماه روزه. اما قرآن مي‌فرمايد ماه قرآن نمي‌فرمايد «شَهْرُ رَمَضانَ الَّذي كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيامُ» نمي‌فرمايد ماه رمضاني که روزه نازل شد مي‌فرمايد ماه رمضان که قرآن نازل شد پيداست قرآن از روزه. . . پز ماه رمضان به قرآن است پز مشهد به امام رضا(عليه السلام) است نه به پير پالان دوز حالا آن هم گنبد دارد داشته باشد. ماه رمضان امسال توفيقي است. شب‌ها بلند براي مناجات و آموزش روزها کوتاه براي روزه گرفتن اينقدر در خوابگاههاي دانشجويي، تربيت معلم و مسجدها يک نفر معلم شود و يک نفر شاگرد. پادگانها صدها هزار سرباز بلد نيستند قرآن بخوانند. ميدانيد چرا بعد از 17 سال گفته‌اند دانشگاه را اسلامي کنيم شوراي انقلاب فرهنگي تجديد نظر شد تغييراتي در افراد داده شد؟ چون زمان شاه در دانشگاه تفسير قرآن نبود 17 سال هم در جمهوري اسلامي تفسير نيست قرآن متن درسي نيست متون عربي دارند کلمات امرؤالقيس را مي‌خوانند کج فکر مي‌کنند. اگر بناست دانشجو متن عربي بخواند متن قرآن بخواند اگر بناست از کوه بالا بروي از کوهي برو بالا که بالاي آن غار حراءي ببيني اگر بناست قدم بزني از آن خيابان برو که از در خانه پدر و مادر سلام بکني و صله رحمي هم بکني اگر بناست متن عربي بخواني لااقل يک متن وحي باشد تا نوراني هم بشود متن عربي وارد دانشگاه شد اما قرآن نشد. اينقدر من مخالفم به اسم قرآن شناسي قرآن چند تشديد دارد؟ چند تنوين دارد؟ تاريخ قراء؟ اولين کسي که نوشت؟ کسي که وسط نوشته‌ها سرفه کرد؟ کسي که بين سرفه‌ها عطسه کرد؟ آقا قاري در کجاست؟ اختلاف قرائت؟ مثل اينست که بگويم بوعلي سينا چند کيلو است؟ چند دندان دارد؟ بابا اين حرفها چيه بوعلي سينا به کيلو و مو و دندانش نيست اخيراً چند دانشگاه قرآن شناسي هست که با اينها مي‌روند بالاخره ليسانس مي‌گيرد باز هم نور قرآن را لمس نمي‌کند در قرآن يک چيزي هست يکي چيزي هست که خود من هم نمي‌دانم چيه ولي مي‌گويم در نماز چيزي هست که امام حسين(عليه السلام) 30 تير به او مي‌خورد و دل نمي‌کند. نمي‌دانم آن چيز چيه. در نماز چيزي است که وقتي امام موسي بن جعفر(عليه السلام) وارد زندان مي‌شود نمي‌فرمايد زندان تنگ است تاريک است غل و زنجير است مي‌فرمايد اوه! ! عجب جايي است براي نماز. در نماز چيزي است که پيغمبر(صلي الله عليه و آله) به معراج مي‌رود خداوند مي‌خواهد به او هديه بدهد مسأله نماز را مطرح کرد همه دين آمد اما پيغمبر صلي الله عليه و آله رفت و نماز را آورد. مثل اينکه همه پيرزنها مي‌آيند عروس را مي‌روند مي‌آورند حالا در نماز چيه؟ نمي‌فهمم چيه در قرآن هم چيزي است که امام فرمود اگر من باشم و قرآن هيچوقت از تنهايي وحشت نمي‌کنم چون نگاه به آيه مي‌کنم چيزي مي‌فهمم دوباره نگاه مي‌کنم چيز ديگري مي‌فهمم. قرآن بيخ ندارد در تفسير «يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا» اين نگاه مي‌کند چيزي مي‌فهمد آن يکي نگاه مي‌کند.
چيز ديگري مي‌فهمد. بلا تشبيه مثل نفت که پيرزنها و پيرمردها توي چراغ مي‌کنند در دنياي پتروشيمي هزاران مواد از نفت استخراج مي‌کنند اين بايد دست کارشناس بيفتد ماه رمضان ماه قرآن است جلسات قرآن توجه به قرآن انس با قرآن آنهايي که سواد ندارند وقتي بيکارند بنشينند «قُلْ هُوَ اللَّهُ» بخوانند. زشت است بعد از 17 سال که از انقلاب گذشته بچه‌هاي 17 ساله ما که سال اول انقلاب متولد شده‌اند قرآن را باز مي‌کنند بلد نيست بخواند اين ضعف آموزش و پرورش است دانشجوياني که بلد نيستند قرآن بخوانند ضعف دانشگاه است. چطور شما همه چيز ياد گرفتي اما قرآن ياد نگرفتي. تو عبد خدا هستي و قرآن کتاب خداست عبد خدا بايد با کتاب خدا آشنا باشد. عارمان نشود. حتي اساتيد دانشگاه 20 نفر 20 نفر جمع شوند يک نفر براي آنها سوره‌اي بخواند تفسير کند.
نيم ساعتي که من صحبت مي‌کنم دل بدهيد پاي تلويزيون سه رقم آدم داريم دل ده گوش بده و تماشاچي آنکه دل مي‌دهد خيلي چيزها گيرش مي‌آيد بعضي‌ها دل نمي‌دهند گوش مي‌دهند کمتر بعضي‌ها نه دل مي‌دهند و نه گوش مي‌کنند فقط نگاه مي‌کنند مثل خود بنده که چند هزار ساعت توي ماشين نگاه کردم هنوز رانندگي ياد نگرفتم اگر 30 ساعت دل مي‌دادم رانندگي ياد مي‌گرفتم.
«والسلام عليكم و رحمة الله و بركاته»
