متن برنامه ی درس هایی از قرآن کریم حجت الاسلام قرائتی؛ تاريخ پخش :: 1375/2/6
بسم الله الرحمن الرحيم
در شب شهادت امام پنجم هستيم در ماه ذي الحجه. راجع به امام پنجم مطالبي را در سالهاي قبل در مناسبتها گفتهام و امروز چند جمله از جملات امام باقر(عليه السلام) را برايتان صحبت ميکنم.
امام پنجم هم از پدر به امام ميرسد چون پدرش امام سجاد(عليه السلام) و جدش امام حسين(عليه السلام) و هم از طرف مادر به امام حسن(عليه السلام) ميرسد مادرش از زنان وارسته و شريف بود و مقام والايي داشت. خود امام پنجم بنيانگذار مکتبي شد در يک فرصت خوبي که خداوند قسمتش کرد توانست حوزه علميه مهمي درست کند. چون علي(عليه السلام) نتوانست حوزه درست کند، چون نشد چهار سال و خوردهاي حکومت داشت با جنگ با قاسطين و مارقين و جنگ نهروان، جنگ صفين و جنگ جمل، بقدري خون دل خورد. بارها ميگفت خدا مرا مرگ بدهد، خدا من را از شما بگيرد مثل خودتان. . . ، يک نالههايي حضرت علي(عليه السلام) دارد بعضي وقتها در نهج البلاغه، کاري کردند که حضرت امير وسط سخنراني زد توي گوش خودش «فضرب علي خده» ديد مردم، مردم بي وفائي هستند گفت دل من را خون کرديد يک جا فرمود: «مَا لِي أَرَاكُمْ أَشْبَاحاً بِلَا أَرْوَاحٍ وَ أَرْوَاحاً بِلَا أَشْبَاحٍ»(نهجالبلاغه، خطبه 108) لاشههاي بي روح. يک جا فرمود: «يَا أَشْبَاهَ الرِّجَالِ وَ لَا رِجَالَ»(نهجالبلاغه، خطبه 27) قيافههاي مرد نماي نامرد، خوب حضرت امير سوخت هم از دوستانش ميسوخت و هم از مخالفينش ميسوخت. امير المؤمنين وقتي شهيد شد يک جلسه فاتحه برايش نگرفتند و صد سال قبر علي بن ابيطالب(عليه السلام) مخفي بود اين برخوردي بود که با اميرالمؤمنين کردند، برخوردشان با حضرت زهرا(سلام الله عليها) را شنيدهايد، برخوردشان با امام حسن مجتبي(عليه السلام) و کل پنج نفر که اهل بيت بودند و اهل کساء، کساء يعني عبا، يک روز حضرت رسول(صلي الله عليه و آله) تشريف آوردند منزل، يک عباي مشکي داشتند روي خودشان انداختند بعد بچهها را زير آن جمع کردند فاطمه زهرا(سلام الله عليها) و علي بن ابيطالب(عليه السلام) آمدند. پنج تن آل عبا که ميگويند اين است فرمود اهل بيت من اينها هستند توي اين پنج نفر فقط يک نفر تشييع جنازه شد. پيغمبر خودش که در خانهاش دفن شد، تشييع جنازه نشد. اميرالمؤمنين مخفيانه دفن شد. حضرت زهرا(سلام الله عليها) شبانه دفن شد. امام حسين(عليه السلام) زير سم اسب رفت و تشييع نشد. فقط يک نفر تشييع شد آن هم امام حسن مجتبي(عليه السلام)، آن هم چه تشييع جنازهاي، توي تشييع جنازه، جنازه امام را تيرباران کردند. يعني اصلاً وضع اهل بيت ما اينطوري بود. هيچ کدام از اينها فرصت هيچ تشکيل حوزه علميه نداشتند. امام سجاد(عليه السلام) که ديگر حرف ميخواست بزند ممنوع بود. گاهي حرفهايش را به حضرت زينب(سلام الله عليها) ميزد. حضرت زينب(سلام الله عليها) صحبت ميکرد يعني يک واسطه ميخواست که حکومت حساس نشود ولي مردم يک ذره، يک ذره، مرگ بر بني اميه را شروع کردند و بعد از شهادت امام حسين(عليه السلام)، گروه توابين موج افتاد. سخنراني حضرت زينب(سلام الله عليها) در کوفه و شام، ول وله و چرا همچين کرد و مرگ بر يزيد، مرگ بر بني اميه و نظام بني اميه و اموي متزلزل شد. نظام که فرو ريخت، بني عباس آمد در روي کار و آنها چون ميخواستند مردم مرگ بر بني عباس نگويند، يک خرده مردم را آزاد گذاشتند، تا آزاد گذاشتند، حوزه علميه امام باقر(عليه السلام) و امام صادق(عليه السلام) شروع شد. يعني بنيانگذار.
يعني ما روايتهايي را که داريم هر صد تا حديث، نود تا مال امام باقر(عليه السلام) و امام صادق(عليه السلام) است. ميگويند مذهب جعفري، چون همه حديثهاي ما از امام جعفر صادق(عليه السلام) است. ميگويند ما مذهب جعفري هستيم. بنابراين بنيه فکري ما و روايات ما، آداب ما، اخلاق ما و فقه ما، توسعه حوزه ما مال امام پنجم است و امام صادق(عليه السلام) هم که چهار هزار تا طلبه داشت اين حوزه علميه پدرش را توسعه داد. بهر حال زمان امام پنجم زمان گسترش فرهنگ اهل بيت بود و لذا به او ميگفتند باقر، باقر يعني ميشکافد، يعني علم را ميشکافد. يعني گاهي از يک چيز ساده، خيلي اسرار را ميکشيد بيرون و اين هنر است، آخر بعضي عوام ميگويند نفت همين است که در چراغ است، از نفت صدها چيز توليد ميکنند.
کلماتي امام پنجم دارد که من اين کلمات را ميگويم در اينجا حيف است يادي از شهداي مکّه نکنيم. چون ششم ذي الحجه است سالگرد شهداي مکّه هم هست با اينکه مکّه جايي است که قرآن ميگويد: «وَ مَنْ دَخَلَهُ كانَ آمِناً» آل عمران/97 آيه قرآن اين است يعني هر کس وارد مکه بشود در امان است. حتي اگر قاتلي فرار کرد رفت مکّه، شما حق نداريد بگيريدش، ميتوانيد آب و برق منزلش را قطع کنيد بيايد بيرون ولي تا زماني که در مکه پناهنده شده در امان است.
درمکه حق نداريد، شکار کنيد. تيراندازي در مکه ممنوع. اصلاً علتي که امام حسين(عليه السلام) حج را ناتمام گذاشت و رفت کربلا چون شنيد تروريستهاي يزيد آمدهاند امام را در مکه ترور کنند. فرمود خوني در مکه ريخته نشود من از حج ميگذرم. آيه قرآن است هر کس داخل مکه شود در امان است اما چهار صد تا عزيز ما شهيد شدهاند بخاطر گل روي رئيس جمهور آمريکا. بخاطر اينکه مزدوري خودشان را ثابت کنند. وفاي خودشان را به استکبار ثابت کنند. درست ضد قرآن، قرآن ميفرمايد: علامت مؤمن اين است «أَشِدَّاءُ عَلَى الْكُفَّارِ رُحَماءُ بَيْنَهُمْ» فتح/29 يعني علامت مؤمن اين است که نسبت به مؤمنين رحيم و نسبت به کفار خشن باشد. اينها بر عکس کردند نسبت به کفار رحيم بودند و نسبت به مؤمنين خشن، ضد قرآن و اگر رويم بيايد ميگويم که اصلاً کشورهاي اسلاميکلاً ضد قرآن هستند. گاهي در مسافرتها يک ماشينهايي را ميبينيد که در اثر تصادف چنان زير و رو شده که اسم ماشين بر روي آن مانده هيچ چيز ديگرش نمانده. از اسلام هم جز اسمش چيز ديگري نمانده.
در قرآن در مورد رهبري آياتي را داريم گفتند اينها درد رهبري نميخورند يک «وَ لا تُطِعْ مِنْهُمْ آثِماً أَوْ كَفُوراً» دهر/24 گنهکار بدرد رهبري نميخورد، رهبر همه کشورهاي اسلاميگنهکارند. «وَ لا تَتَّبِعْ سَبيلَ الْمُفْسِدينَ» اعراف/142 مفسد را پيروي نکنيد و به رهبري نپذيريد. «وَ لا تُطيعُوا أَمْرَ الْمُسْرِفينَ» شعراء/151 افراد اسراف کار و ولخرج را پيروي نکنيد و به رهبري نپذيريد. «وَ لا تُطِعْ كُلَّ حَلاَّفٍ مَهينٍ» قلم/10 آدم پست و فرومايه را رهبري نپذيريد. «يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا لا تَتَّخِذُوا الْيَهُودَ وَ النَّصارى أَوْلِياءَ» مائده/51 يهودي و نصاري را سرپرستي آنها را نپذيريد. کدام يک از نهيهاي قرآن را اينها دوري کردند، هر جا خدا گفته نکنيد انجام دادند و هر جا خدا گفت انجام بدهيد انجام ندادند. امام فرمود اسلام آمريکايي واقعاً آمريکايي است نمازشان هم نماز نيست. من يک آيه ميخوانم که همه شما حفظ هستيد «إِنَّ الصَّلاةَ تَنْهى عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْكَرِ» عنكبوت/45 نماز انسان را از فحشاء و منکر باز ميدارد. چقدر الان فحشاء و منکر در دنيا ميشود و نماز ما کدام فحشاء و منکر را باز داشته. پيداست که نمازها، نماز نيست چون اگر بود خدا دروغ نگفته، خدا گفته نماز انسان را از فحشاء و منکر باز ميدارد اگر ديديم نماز ميخوانيم و اهل فحشاء و منکر هستيم بايد در نماز خودمان شک کنيم. تخمه پوک است که سبز نشده. چون خدا ميفرمايد هر بذري سبز ميشود، بعد ميبينيم بذر ما سبز نشد بدان گير کجاست. گير اين است که پوک است در مسجد الحرام وقتي چهار صد حاجي که اکثر آنها زنان بيگناه. . . وقتي چهار صد تا حاجي شهيد ميشود به دستور عمال آمريکا بعد آن وقت ما بگوئيم که نماز در مسجد الحرام سنگ مرمر، کلي بازار قشنگ، نميدانم اتوبان، پل، کامپيوتر، بزرگترين جنايت شد بهر حال خط از اول کج شد آن روزي که در غدير خم پيغمبر(صلي الله عليه و آله) فرمود علي و اينها گذاشتند کنار. خط مستقيم که کج شد، کج شد تا الان هم هنوز دودش به چشم ما ميرود و لذا در دعاي ندبه ميخوانيم «أَيْنَ أَبْنَاءُ الْحُسَيْنِ صَالِحٌ بَعْدَ صَالِحٍ وَ صَادِقٌ بَعْدَ صَادِقٍ أَيْنَ السَّبِيلُ بَعْدَ السَّبِيلِ أَيْنَ الْخِيَرَةُ بَعْدَ الْخِيَرَةِ أَيْنَ الشُّمُوسُ الطَّالِعَةُ أَيْنَ الْأَقْمَارُ الْمُنِيرَةُ»(إقبالالأعمال، ص297) يعني چي بود و چي شد. پيغمبر خطي ترسيم کرد فرمود اين خط مستقيم است اين هم ماشين اسلام، اسلام و رانندهاش هم علي بن ابيطالب(عليه السلام). اصلاً علي را که از ماشين پياده کردند و ديگران پشت آن نشستند. بعد هر کدام ماشين را خراب کردند و عوض اينکه بدهند به صافکار دادند به يک جنايتکار ديگر. مسير عوض شد و نتيجهاش اين شد که الان يک ميليارد مسلمان همه آنها بايد تحقير بشوند و همه آنها حريف اسرائيل نشوند و همه آنها از آمريکا بترسند اين بخاطر رهبري است، خودمان نيز همينطور هستيم. خط وقتي خط شاهنشاهي شد همه ما بله قربان گو آمريکا بوديم. يکي از بچههاي علي بن ابيطالب(عليه السلام) را به رهبري پذيرفتيم و عزيز شديم اين هزار و چهار صد سال دير شده تازه امام بنيانگذار جمهوري اسلاميفاصلهاش با حضرت علي(عليه السلام) مثل فاصله چراغ است نسبت به خورشيد. ما يک امام داشتيم به اينجا رسيديم.
حالا يک مقداري از امام پنجم بگويم. يکي از کارهايي که امامان ما ميکنند اين است که فرهنگ مردم را بالا ببرند چون مردم گاهي وقتها مثلاً ميگفتند اين عاقل است و امام ميفرمود نه اين عاقل نيست عاقل اين است. واقعاً شجاع است امام فرمود شجاع اين نيست آن است. يعني ديدگاهها را عوض ميکند. يک حديثي است مفصل من بتوانم امروز اين حديث را ترجمه کنم، حديث قشنگي است. امام باقر(عليه السلام) ديد را عوض ميکند، مثلاً داريم ميگويند الحمد الله فلاني سالم است ولي امام ميفرمايد: خيلي از آدمها که سالمند مريض هستند سالم اين نيست که فقط بدنش سالم باشد «لَا سَلَامَةَ كَسَلَامَةِ الْقَلْبِ»(تحفالعقول، ص286) سالم اين است که روحش سالم باشد. آدمهايي هستند که سرطان دارند منتهي سرطان اخلاقي، کينه دارد. هر چه ميگويي بگذرد، ميگويد نه خير، نميگذرم. آدمهايي کينهاي بيست سال، ده سال، شانزده سال قهر است من کسي را سراغ دارم 24 سال با پدرزنش قهر است و پدرزنش از مراجع تقليد است و آن هم از اساتيد دانشگاه است. آخر اين سرطان است مرگ بر اين علم و اين تخصص واقعاً وقتي هم نگاه ميکني اگر ببينيد ميگوئيد اگر توي تهران دويست تا آدم سالم باشند يکي از آنها اين است ولي سرطان دارند اينطور آدمها.
بگذاريد از امام باقر(عليه السلام) بگويم: سرطان اخلاقي امام ميفرمايد که موضوع بحث اين باشد نگاهي به سخنان امام باقر(عليه السلام): 1- «لَا سَلَامَةَ كَسَلَامَةِ الْقَلْبِ» اگر ميخواهيد بدانيد چه کسي سالم است ببينيد که قلب سالم است يا نه، قلب همان روح است. در قرآن سه تا قلب داريم: قلب سليم، «إِلاَّ مَنْ أَتَى اللَّهَ بِقَلْبٍ سَليمٍ» شعراء/89 يکي قلب منيب «وَ جاءَ بِقَلْبٍ مُنيبٍ» ق/33 يکي قلب مريض. «في قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ» بقره/10 قلب سالم قلبي است که واقعاً پاک پاک است. صفا، صميميت کلک نيست. آن کسي که پرتقال بدها را زير ميگذارد و خوبها را رو، اين بقال مريض است ولو مشت بزند ديوار برود داخل، زود دارد ولي مريض است. کلاهبردار مريض است يعني بيش از آنکه از مردم بچاپد از دين خودش چاپيده، قلب منيب يعني اگر هم روحش کج رفت يک وقت فکرش منحرف شد برگردد بله من اين حرف را نزده بودم بد شد بهتر بود بگويم ولي زود عذرخواهي کند. قلب مريض همينهايي است که مثل شرک، تکيه به غير خدا، امام باقر(عليه السلام) اين جمله سه حرفي «لَا سَلَامَةَ كَسَلَامَةِ الْقَلْبِ» ميخواهد بفرمايد که به خودت برسي، روحت سالم است، يعني تکبر نداري، بخل نداري، استکبار در ما نيست، اينها همه امراض است. در دعاهاي ما خيلي به اين مسئله تکيه شده که «الهي – طهر قلبي من الشرک»خدايا قلب مرا پاک کن از شرک.
اما شيوه اينکه چشم را باز کردن و گناهان دل را شستن اين هم يک کاري است.
دوم: «لَا عَقَلَ كَمُخَالَفَةِ الْهَوَى» تحف العقول/286 امام باقر(عليه السلام) ميفرمايد: ما معمولاً به چه کسي ميگوييم عاقل، ميگوييم فلاني پسر عاقلي بود، آن ور روز عيد خريدش را کرد، اين ور عيد گران شد. فلاني عاقل بود از اول فکر کرد مسير فلان جاده چطور است رفت صندلي، جاي خنکي گرفت که آفتاب به آن نزد. فلاني آدم عاقلي است با چه کسي ازدواج کرد، دنبال يک پدرزني ميگشت که ميلياردر باشد. پير هم باشد، دو دفعه سکته ناقص هم کرده باشد، واقعاً عاقل است. که بعد از عقد يک مرگي، يک پدرزني، يک پولي، ما به چه کسي ميگوييم عاقل، به کسي ميگوييم عاقل، که بتواند با يک برد و باخت خوراک، پوشاک، مسکنش را تأمين کند اما امام باقر(عليه السلام) ميگويد اين نيست، عقل ميخواهيد، ببينيد چه کسي توانست جلوي هوي و هوسش را بگيرد؟ يعني ديدمان برود بالاتر، يادتان هست که ما ميگفتيم جنگ، جنگ تا پيروزي. امام فرمود: نه، اسلاميباشد جنگ؛ جنگ تا رفع کل فتنه از جهان. قرآن اين را ميگويد، در قرآن اين است «وَ قاتِلُوهُمْ حَتَّى لا تَكُونَ فِتْنَةٌ» بقره/193 يعني جنگ کنيد تا فتنه در روي کره زمين نماند. حالا قطع نامه را جام زهر نوشيديم به دليل اجبار. خوب اجباري بود کرديم، ولي دين ما اين را ميگويد عقل خوراک، پوشاک، مسکن نيست، عقل اينکه طبق هوي و هوست ميخواهي يک کاري را بکني جلوي خودت را بگيري، به اين ميگويند عاقل، چون گاهي وقتها يک لحظه غفلت انسان را به يک درهاي ميکشاند که «لَا فَقْرَ كَفَقْرِ الْقَلْبِ» تحف العقول/286 امام ميفرمايد فقير او نيست که لباسهايش ارزان است، ماشينش ارزان است، فقير آن است که روحش کمبود دارد. افرادي ممکن است از نظر زندگي خيلي بالا باشند ولي روحشان فقير و کمبود روحي دارند. ابوذر فقير بود از نظر زندگي. کل زندگي ابوذر ساده بود اما هر کاري کردند روحش بزرگ بود مدرس که شهيد شد زندگيش ساده و فقيرانه بود اما رضا شاه هر چه خواست اين روحش را سوراخ کند نشد. يک شاعري ميگويد حسين جان بدن تو سوراخ سوراخ شد اما روح تو را نتوانستند دستکاري بکنند. يعني زير سم اسب رفتي ولي بله به يزيد نگفتي، افرادي هستند وضع ماليشان خوب است اما براي صد تومان کلي دروغ ميگويند. اينقدر ما حاجي گدا داريم. 13 بار رفته مکه بعد توي فرودگاه ميگويند چند کيلو است ميگويد 20 کيلو ميگويند اين که 30 کيلو است ميگويد حالا بايدکرايه بدهم هنوز از مکه برنگشته بخاطر 10 کيلو دروغ ميگويد اين حاجي گداست مگر هر کس زياد رفت مکه آدم است. مدرسه فيضيه گربه دارد که 42 سال توي مدرسه است ولي باسواد نيست مگر هر کس توي مدرسه فيضيه باشد حجت الاسلام است. مگر هر کس مدرک ليسانس گرفت آدم است، تحصيل کرده حاضر نيست به پدر و مادر به استادش احترام بگذارد. افرادي هستند که ميگويند اگر ميخواهي بداني فقير کيست نگاه نکن که کفش و کلاه چيست؟ به روح نگاه کن، خلاصه امام باقر ميخواهد معيارها را عوض کند «وَ لَا مَعْرِفَةَ كَمَعْرِفَتِكَ بِنَفْسِكَ» تحف العقول/286 بهترين شناخت اين است که خودت را بشناسي الان دنياي علم اتم شناسي، سلول شناسي، آب شناسي، معدن شناسي، سرطانشناسي يعني هر چيزي يک دانشکده تخصصي دارد حالا اگر همه اينها را شناختي و خودت را نشناختي الان بنده و شما چقدر خودمان را ميشناسيم و ايمان داريم.
يک حديث داريم که با اين حديث خودتان را بشناسيد. به هر حال خلاف کرديد مخ شما همان است اگر بخاطر دويست تومان دروغ گفتي شما دويست تومان هستي. اگر يک بزغاله به بنده دادند و گفتند بين فقرا تقسيم کن و کبابهايش را براي خودم برداشتم بنده حجت الاسلام نيستم، بزغاله هستم چون در تقسيم آن گناه کردم. گاهي وقت يک حادثه خودشناسي ميآورد. گاهي وقتها يک خواب باعث خودشناسي است.
خدا رحمت کند مطهري را ميگويد هر کس ميخواهد بداند چه جانوري است ببيند چه خوابي ميبيند اگر توي خواب ديدم آدم ميکشم پس روحم، روح آدم کش است و اگر توي روز اين کار را نکردم يا اسلحه ندارم يا پليس ايستاده.
علي بن ابيطالب(عليه السلام) نرخش چقدر است فرمود اگر هستي را به علي بدهند که گناه کند ولله گناه نميکنم يعني من از هستي نرخم بيشتر است «لَا شَرَفَ كَبُعْدِ الْهمه» تحف العقول/286 اگر ميخواهيد ببينيد مقدار شرف چطور است ببينيد همت چقدر بلند است. افرادي هستند فقط خودشان را ميبينند، افرادي هستند ميگويند خودم و زن و بچه و افرادي ميگويند جامعه. هر چي همت بلندتر باشد دليل اين است طرف چقدر رشد کرده، از دعاها معلوم ميشود يک وقت ميگويد من را يک وقت ميگويد ما را بيامرز. يک وقت ميگويد همه مسلمين تاريخ را بيامرز « وَ لَا زُهْدَ كَقَصْرِ الْأَمَلِ» تحف العقول/286 اگر ميخواهيد ببينيد زاهد کيست ببينيدچه کسي آرزويش کوچک است، گاهي وقتها کسي نميخورد ميگويند اين چه آدم زاهدي است. لباس ساده، يک فرش ساده. ميگويد به سادگي نگاه نکنيد ببينيد آرزويش چيست. گاهي وقتها شخص ساده زندگي ميکند که بتواند بعداً بيشتر استفاده کند. ميفرمايند هر کسي که ساده زندگي کند، زاهد نيست بلکه ممکن است مقدمهاي باشد براي آرزوهاي بزرگ لذا به آرزوهايش نگاه بکنيد.
گفتند فلاني عقلش خوب است. فرمود «كَيْفَ صَلَاتُهُ»(كافي، ج3، ص487) نمازش چگونه است. گفتند فلاني نمازش کامل است، فرمود «كَيْفَ عَقْلُهُ»(كافي، ج1، ص11) عقلش چطور است. لذا براي دوختن هم نخ بايد باشد هم سوزن. براي انسان کامل هم عقل لازم است و هم صلاه. «وَ لَا حِرْصَ كَالْمُنَافَسَةِ فِي الدَّرَجَاتِ» خيال نکنيد حرص فقط در مال است ممکن است کسي در مال حرص نداشته باشد اما در درجه داشته باشد. ميگويند آقا بحث مال نيست حقوقم را اگر نصف کرديد ولي پست و عنوانم را نگيريد. ما خيال ميکنيم هر کس پول جمع ميکند بايد بگوئيم «أَلْهاكُمُ التَّكاثُرُ حَتَّى زُرْتُمُ الْمَقابِرَ» تكاثر/2-1 تکاثر يعني سرمايه داري، نخير تکاثر از کثرت است يعني فقط کثرت مال نيست، کثرت شغل هم هست يکي از نمايندههاي مجلس گفت من هيجده تا شغل دارم من يک جا رفتم طرف 64 تا مسئوليت داشت من گفتم تو روزي 64 تا سرفه ميتواني بکني اصلاً 64 تا سرفه کني شب ميشود من براي هر جلسه صحبت کردن در تلويزيون يک هفته مطالعه ميکنم.
حالا هفته کارگر هم هست «من لم يشکر المخلوق لم يشکر الخالق» بايد تشکر از عوام کرد. پيغمبر وقتي در آن حديث ميفرمايد دست کارگر را ميبوسد مشهور است. «لَا مُصِيبَةَ كَاسْتِهَانَتِكَ بِالذَّنْبِ وَ رِضَاكَ بِالْحَالَةِ الَّتِي أَنْتَ عَلَيْهَا»(تحفالعقول، ص286) مصيبت زده آن نيست که کسي از او مرده، مصيبت زده آن است که فکر ميکند آدم خوبي است پس ما خيليها مصيبت زده هستيم. بزرگترين مصيبت اين است که گناه برايت کوچک باشد و رضايت به آن حالتي که داشته باشي. هر کس راضي باشد به مدرکش و يا از خودش بايد به او تسليت گفت. خدا وکيلي تا حالا يک نماز با توجه خوانديم، اگر لباسهايمان لک داشته باشد نارحت ميشويم ولي نماز ما اين همه لک دارد.
امام زين العابدين(عليه السلام) ميفرمايد: خدايا من را حزب اللهي قرار بده. تو ميگويي من بودم از بيست سال پيش يعني ما راضي هستيم به آنچه که هستيم آقايان که اهل نماز هستند به نمازشان راضي نباشند. آقايان که اهل علم هستند هفته يک کتاب مطالعه کنند و به مدرکشان راضي نباشند به امام سجاد(عليه السلام) گفتند چرا اين قدر نماز ميخواني خودت را به مشقت مياندازي تو سيد ساجدين هستي. حضرت فرمود: من در مقابل نمازهاي علي(عليه السلام) هيچ هستم. از علي(عليه السلام) پرسيدند چرا اين قدر خودت را به مشقت مياندازي، فرمود من در مقابل نمازهاي پيامبر هيچ کاري نکردم اينها اينطور هستند راضي نباشيم به مقدار کار. «لَا فَضِيلَةَ كَالْجِهَادِ»(تحفالعقول، ص286) فضيلتي بهتر از جهاد نيست تمام کارهايي که ما کرديم به اندازه يک شب بيخوابي يک بسيجي نيست يک روز بازاري با من تماس گرفت گفت نقش ما بازاري را در نظر بگيريد. گفتم پول دادن بالاتر از جان دادن نيست ديدم همهاش حرف ميزند گفتم تا بحال در روضه براي حضرت علي اصغر گريه کرديد. گفت خيلي گفتم براي حضرت خديجه چي؟ گفت يادم نميآيد. گفتم حضرت علي اصغر جان داد. حضرت خديجه پول شما خودتان هم براي کساني که پول ميدهند گريه نميکنيد.
َ«لَا قُوَّةَ كَرَدِّ الْغَضَبِ»(تحفالعقول، ص286) هيچ قدرتي مثل رد غضب نيست. امام باقر(عليه السلام) ميفرمايد: اگر ميخواهيد بدانيد کي قدرت دارد ببينيد چقدر جلوي غضبش را ميگيرد نه چقدر وزنه بلند ميکند. «وَ لَا ذُلَّ كَذُلِّ الطَّمَع»(تحفالعقول، ص286) ذليل کسي است که طمع دارد. گفتند فلاني خيلي دست و دل باز است. حضرت فرمود: سخي کسي است که خمس بدهد آيا خمس ميدهد يا نه؟ ميگويند فلاني آدم عادلي است پشت سر او نماز بخوانيم. ميگوئيم چرا عادل است. ميگويند چون به کسي کار ندارد. خوب اين با سيب زميني فرق ندارد اگر در زمان جنگ نميتواند بجنگد براي پيروزي رزمندگان دعا کند نه اينکه به هيچ چيز کاري نداشته باشد.
بهر حال امام ميفرمايد: گول ظاهر را نخوريد يک مقداري عميقتر فکر بکنيد به سلمان فارسي گفتند ريش تو بهتر است يا دم سگ. گفت زود قضاوت نکن هر کدام سريعتر از پل صراط رد شد. آخوربين نباشيم چون کار حيوانات است. آخر بين باشيم، معلم شدن هم شغل است، سيگار فروشي در آمدش بيشتر است، آقا سيگارفروش دود به ريه ميرساند و معلم علم به مغزها. خدايا ما را در فهم دچار انحراف نکن و گول ظاهر را نخوريم.
«والسلام عليکم و رحمه الله و برکاته»