نماز (اذان و اقامه)

متن برنامه ی درس هایی از قرآن کریم حجت الاسلام قرائتی؛ تاريخ پخش   ::  1373/11/23

بسم الله الرحمن الرحیم

الهي انطقني بالهدي و الهمني التقوي
بحث امسال عبادات است. یکی از مقدمات عبادات اذان و اقامه است. اذان چیست؟ شعار الهی است. آرم اسلام است. اذان معرفی مکتب است. اذان شکستن سکوت است. اذان معرفی مکتب است. اذان هشدار به غافلان است. اذان نشانه فضای باز تبلیغات است. اذان یک دوره ایدئولوژی اسلامی است. اذان نشانه فضای باز تبلیغات است. اذان یک دوره ایدئولوژی اسلامی است. اذان سرود اسلام است. اذان شعاری است که در اول می گوییم الله اکبر و در آخر می گوییم لا اله الا الله و بین این دو الله یک دوره تفکرات اسلامی است.
اذان گو چیست؟ اذان گو بهترین آدمها است. «وَ مَنْ أَحْسَنُ قَوْلاً مِمَّنْ دَعا إِلَى اللَّهوَ عَمِلَ صالِحاوَ قالَ إِنَّني‏ مِنَ الْمُسْلِمينَ» فصلت/33 اذان دعوت به خداست. چیست بهتر از آدمی که دعوت کند به سوی خدا مردم را. « وَ عَمِلَ صالِحا». و خودش هم اهل عمل صالح باشد «وَ قالَ إِنَّني‏ مِنَ الْمُسْلِمينَ».
کفار روی اذان خیلی حساس بودند. قرآن می فرماید«وَ إِذا نادَيْتُمْ إِلَى الصَّلاةِ اتَّخَذُوها هُزُواً وَ لَعِباً ذلِكَ بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لا يَعْقِلُونَ» مائده/58. وقتی شما اذان می گویید. «اتَّخَذُوها هُزُواً وَ لَعِبا» دندانها و لبهایشان را می جوند. امام صادق فرمود: «مرقبً فیها». اذان وسیله رغبت مردم به نماز است. اذان اقرار به یکتا پرستی است.
عَنْ أَنَسٍ عَنْهُ ص قَالَ: «مَنْ أَذَّنَ لِوَجْهِ اللَّهِ عَنْ نِيَّةٍ صَادِقَةٍ سَنَةً أَوْقَفُوهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ عَلَى بَابِ الْجَنَّةِ وَ قَالُوا لَهُ اشْفَعْ لِمَنْ شِئْت»(مستدرك‏الوسائل، ج‏4، ص‏21) به موذن می گویند. «اشْفَعْ لِمَنْ شِئْت» ای کسی که اذان می گویی تو در روز قیامت مقام شفاعت داری.
«إنّ الله یباحی بمن اذن» . خدا به موذن افتخار می کنید.
«الموذن لایخاف الصیحه»، روزی که هستی به هم می ریزد و همه رنگ می بازند در آن روز موذن آرامش دارد.
َقَالَ رَسُولُ اللَّه ‏ص: «يُحْشَرُ الْمُؤَذِّنُونَ مِنْ أُمَّتِي مَعَ النَّبِيِّينَ وَ الصِّدِّيقِينَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصَّالِحِين»(خصال‏صدوق، ج‏2، ص‏355) اشاره دارد که روز قیامت موذن با انبیاءمحشور می شود. در جوار شهدا جایگاه خواهد داشت. اذان به قدری ثواب دارد که یک روز گفتند یا رسول الله بس است بس است. اینقدر که برای اذان ثواب گفتی مردم سر اذان چاقو کشی خواهند کرد.
متأسفانه اذان حلقومی در میان ما فضایش کمرنگ است. حتی بچه حزب اللهی اذان نمی گویند. من چند وقت پیش در خدمت جناب آقای ابوترابی بودم. گفتم شما یک سفارشی کن به آزاده‌ها لااقل آزاده‌ها اذان بگویند. شما زیر شلاق الله اکبر گفته اید. اینجا که فضای جمهوری اسلامی است. آزاده‌ها باید اذان بگویند خانواده های شهدا باید اذان بگویند. چطور بی حجاب فکُلش را نشان می دهد اما حزب اللهی اذانش را نشان نمی دهد. خجالت ندارد. کسی که از الله اکبر خجالت بکشد که خیلی خیت است.
برادرمان آقای رجائی آمده‌اند تا اذان بگویند.
الله اکبر، الله اکبر، قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص: «ثَلَاثَةٌ لَوْ تَعْلَمُ أُمَّتِي مَا فِيهَا لَضَرَبَتْ عَلَيْهَا بِالسِّهَامِ الْأَذَانُ»(دعائم‏الإسلام، ج‏1، ص‏144) اگر می دانستند اذان چقدر اجر دارد. قرعه می کشیدند. در نوبت می ایستادند. اذان «يَزِيدُ فِي الرِّزْقِ»(علل‏الشرائع، ج‏1، ص‏284). «أَذِّنْ فِي بَيْتِكَ فَإِنَّهُ يَطْرُدُ الشَّيْطَانَ وَ يُسْتَحَبُّ مِنْ أَجْلِ الصِّبْيَانِ»(كافي، ج‏3، ص‏308).
اذان در گوش نوزاد باعث می شود که نوزاد از انحراف بیمه شود.
اذان برای شفای مریض موثر است. اذان برای سوء خلق موثر است. اذان کفاره گناه است و پیغمبر فرمود: ضمن اینکه موذن اجازه شفاعت دارد من هم روز قیامت کمک موذن خواهم کرد.
الله اکبر: خدایا تو بزگتری. بزرگتر از چه؟ ما بزرگی نداریم که بگوییم خدا از آن بزرگتر است. خدا بزرگتر از آن است که به ذهن بیاید و وصف شود. خدا بزرگتر از آن است که ما آن را درک کنیم.
حدیث داریم وقتی اذان را شنیدید شما هم زیر لب الله اکبر را بگویید.
موذن وقتی اذان می گوید رو به قبله باشد و داریم کسی که اذان می گوید مثل این است که شمشیرش را درآورده تا دفاع کند.
امام سجاد می گوید به موذنین احترام بگذارید او خدا را یاد تو می اندازد.
موذن باید امین و وقت شناس باشد. موذن باید با صدای زیبا اذان نگوید. موذن باید برروی بام اذان بگوید حضرت فرمود: زمانی می آید که آدمهای پولدار و عنوان دارد عارشان می شود که اذان بگویند. مثلاً تیمسار خجالت می کشد اذان بگوید به سرباز می گوید. آیت الله خجالت می کشد اذان بگوید به طلبه می گوید.
علی ابن ابیطالت فرمود: هر چه خواستم پیغمبر به من داد. یک چیزی را هر چه خواستم و چانه زدم به من نداد گفت: رفتم گفتم اجازه بده حسن و حسین موذن باشند. فرمود: نه موذن باید بلال باشد.
کسی که اذان بگوید کسانی که صدایش را می شنوند و به مسجد می روند آقای موذن در تمام این ثوابها شریک است.
روز قیامت که مجرم سرش پایین است موذن سرفراز است و یک سر و گردن بلند‌تر است، هر کس با اذان و اقامه وارد نماز شود و صف از فرشته‌ها در طول مشرق و مغرب پشت سرش می ایستند و در ثوابش شریک هستند.
اگر اذان می گویید با وضو اذان بگویید. مستحب است اذان گو عادل باشد و وقت شناس باشد صالح باشد.
و داریم قائماً، موذن بایستد و اذان بگوید.
اشهد ان لا اله الی الله. شهادت می دهم هیچ کسی لیاقت ندارد که من دل به او بسپارم. کسی دل ربای من نیست کسی معبود من نیست جز او. یعنی هیچ ابرقدرتی دل ربای من نیست. پول بدهند جذب نمی شوم. مقام. نه! جذب نمی شوم.
اشهد ان لا اله الی الله. همه را یک جوری می برند. با پول بازور با وعده و وعید هر کسی را برایش یک معبودی درست می کنند و جذبش می کنند. اما آدم روزی سه مرتبه برود بالای پشت بام و بگوید: توجه، توجه من جذب شدنی نیستم. من فروختنی نیستم. من خریدنی نیستم کسی نمی تواند فکر و دل من را برباید. من فقط بنده او هستم.
از امام سوال کردند چرا اول اذان الله اکبر است. لا اله الی الله نیست. فرمود: چون شعار اسلامی است. شعار اسلامی خوب نیست. با لا که کلمه منفی است شروع شود. خوب است که از مثبت شروع شود.
سوال کردند چرا عبادتها همه دوتا دوتا است. امام می فرماید که این یک روانشناسی تبلیغاتی دارد. چون شروع کار باید تکرار زیاد داشته باشد(الله اکبر 4 بار) بقیه دوبار کافی است. «أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللَّهِ». گواهی می دهم که من تابع هیچ قانونی نیستم جز قانونی که از طرف پیغمبر آمده است. پیغمبر من محمد بن عبدالله است و معصوم است و خاتم النبیین است قانونهای دیگر برای من ارزشی ندارد. قانونگذارهای دیگر من را دوست نداشته‌اند. قانونها را به نفع ابرقدرتها درست کرده‌اند. نمونه‌اش را در سازمان ملل و در حق وتو می بینید همه ما رابرای خودشان می خواهند. احترامی که از ما می گیرند مثل احترامی است که ما از انار می گیرم تا وقتی آب دارد و سپس می مالیم، آب نداشته باشد پرت می کنیم تا نفت داریم با ما هستند. بدانند که دیگر نفت نداریم.
در 8 سال جنگ معلوم شد که هیچ کس به ما کمک نکرد نه قانون کسی و نه عشق به کسی کسی که من را آفرید قانون را هم همان باید بدهد.
«أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللَّهِ». معنای این تکرار این است که با توجه و قصد می گویم به خودم و جامعه تلقین می کنم.
ظهر عاشورا شد. امام حسین به ابوسمامه گفت: یک اذان بگو.
اذان را با حلقوم بگویید. حیف است که حلقوم مطهر به اذان نشود.
«أَشْهَدُ أَنَّ عَلِيّاً وَلِيُّ اللَّه» در تربیت آدم الگو می خواهد. مثل چه کسی باشیم. قهرمان پرستی یک غریزه ای در انسان. الگوی من باید علی باشد هم اشک داشت و هم شمشیر داشت کمالی در قرآن نیست که علی ابن ابیطالب در رأس آن کمال قرار گرفته است.
«أَشْهَدُ أَنَّ عَلِيّاً وَلِيُّ اللَّه» علی ابن ابیطالب وارد مسجد کوفه شد. چراغها را روشن کرد. دو رکعت نماز خواند، رفت بالای پشت بام. انگشتهایش را گذاشت توی گوشش و اذان گفت. «وَ كَانَ ع إِذَا أَذَّنَ لَمْ يَبْقَ فِي بَلْدَةِ الْكُوفَةِ بَيْتٌ إِلَّا اخْتَرَقَهُ صَوْتُه»(بحارالأنوار، ج42، ص278). خانه ای در کوفه نبود مگر اینکه صدای علی را می شنید. آنقدر صدای علی رسا بود. اما این صدا در روز 19 قطع شد.
«حَيَّ عَلَى الصَّلَاةِ» بشتابید. نماز دویدنی است. نماز هیجان دارد. «عَجِّلُوا»، «حَيَّ». عجله کن بشتاب. نماز هیجان می خواهد. حدیث داریم. کسی که صدای اذان را شنید و بعد بلند شد و وضو گرفت معلوم می شود که عاشق نماز نیست. عاشق نماز کسی است که قبل از اذان وضو بگیرد.
«حَيَّ عَلَى الصَّلَاةِ» داریم حتی مریضی که نمی تواند اذان بگوید در دل خودش اذان بگوید. «حَيَّ عَلَى الْفَلَاح». بشنابید به سوی رستگاری. تمام حرکتها به سوی رستگاری است همه عبادتها برای تقوی و تقوی برای فلاح. «قَدْ أَفْلَحَ الْمُؤْمِنُونَ» مومنون/1 برادرها و خواهران. اخیراً ارشاد مجمعی درست کرده 30 جلد، من کلمه قره العین را دیدم. پیغمبر دو جا فرموده نور چشم من است. یکی همسر. یکی نماز چه رابطه ای بین همسر و نماز است، بعد دیدم. در برابر تهاجم فرهنگی دو تا چیز جوانها را بیمه می کند. 1- ازدواج 2- نماز. 50% گناهها برای شهوت است. ازدواج را آسان کنید 50% گناهها کم می شود. پس 50% کتابها برای ازدواج است. 50% دیگر هم اگر نماز بخوانیم. «إِنَّ الصَّلاةَ تَنْهى‏ عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْكَرِ» عنكبوت/45. بچه مسجدی هروئینی نیست. دزد نیست. آدم وقتی رنگ خدا گرفت. رنگ شیطان نمی گیرد. شما اگر لباس سفید بپوشید خودت بر روی زمین آلوده نمی نشینی. یا اگر گناه کردی زود برو به مسجد سریع خودت را پاک کن.
«حَيَّ عَلَى الْفَلَاح». بشتابید به سوی رستگاری.
«حَيَّ عَلَى خَيْرِ الْعَمَلِ». نماز بهترین عمل است. اگر بیشترین اعمال را انجام داد فقط نماز نمی خواند مثل این است که بگویی چمدان همه چیز هست فقط کلیدش گم شده این آقا خیلی دانشمند است. اما لال است. مگر می شود.
یکی از علما آمده بود پیش من گفت من تحقیق کرده‌ام که پیغمبر ما 43 تا قبیله بیعت کرد و به هر 43 تا هم گفت که اگر می خواهید مسلمان شوید مسلمانی بدون نماز فایده ندارد.
«حَيَّ عَلَى خَيْرِ الْعَمَلِ». الله اکبر، الله اکبر، لا اله الی الله، لا اله الی الله، امور تربیتی آموزش و پرورش بچه های خوش صدا را به مساجد معرفی کند. پیش نماز از بچه های خوش صدا به عنوان موذن استفاده کند. رابطه بین مدرسه و مسجد و پیرمرد‌ها هم که یک عمر اذان گفته‌اند. این کار را به نسل نو واگذار کنند.
یکی از معروفهایی که باید احیاء شود مسأله اذان است.
(والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته)