متن برنامه ی درس هایی از قرآن کریم حجت الاسلام قرائتی؛ تاريخ پخش :: 1373/11/22
بسم الله الرحمن الرحیم
الهي انطقني بالهدي و الهمني التقوي
در این جلسه مسائل در مورد مکان عبادت صحبت می کنیم.
راجع به مکان نماز جزئیاتی را می گویم. اول اینکه در ملک دزدی نماز باطل است.
گرچه فرش دزدی، تخت دزدی، باطل است.
2- وارد مسجد می شوی کسی در مسجد جا گرفته، برود وضو بگیرد و برگردد. اگر کسی برود جایش را بگیرد. این هم یک رقم غصبی و دزدی حساب می شود.
اگر خانه شریکی است، شریکها باید راضی باشند.
اگر یک کسی از دنیا رفته خمس و زکات بدهکار است، تصرف در ملک آن حرام است و نمازش باطل است ما پول خمس نداده خانه خریده، شما در آن خانه افطار هم که بکنی اگر بدانی که با پول خمس نداده خانه خریده، افطار، نماز، قرآن همه باطل است.
رضایت هم باید قلبی باشد. به زبان فایده ندارد.
جلوی قبر امام و پیغمبر، بی ادبی تلقی می شود. نماز نخوانید.
در خلوت باز زن نامحرم نماز نخوانید. مکروه است. بهتر این است که در نماز زن از مرد عقبتر بایستد.
جای پیشانی باید پاک باشد. مکان باید متزلزل نباشد. فنر. ابر، کاه، نباید باشد. پستی و بلندی تا چهار انگشت ایراد ندارد.
در ماشین و هواپیما و کشی اگر آدم چاره نداشته باشد مجبور باشد باید نماز بخواند زمینهای کشاورزی سه حالت دارد. یک زمینی اطراف روستا یک زمینی چسبیده به روستا یکی داخل روستا. در داخل روستا اجازه لازم است. در حاشیه روستا اجازه لازم است و نه رضایت.
اما راجع به نماز. در این جلسه یک مقداری راجع به مسجد صحبت می کنیم. کجا مسجد بسازیم از چه کسی پول بگیریم. خادم مسجد چه کسی باشد. هیئت امنا چه کسانی باشند؟
انتخاب مکان مسجد: جاهای مقدس را مسجد کنند. یک سوره ای در قرآن است به نام سوره کهف. یعنی غار. چند تا جوانمرد در منطقه بت پرستان گیر کرده بودند. رفتند در یک غاری و تاریخ مفصلی دارد که قرآن آنرا نقل کرده. قرآن می گوید عده ای گفتند اگر می خواهید مسجد بسازید بر فراز اینها مسجد بسازیم. یعنی جای مسجد جای آدمهای نیکوکار و آدمهای صالح قدیمها هم همینطور بوده مسجد را در کنار امامزادهها، شهدا، امامها بنا می کردند. پس انتخاب مکان، مکان مقدس باشد.
2- اول مسجد بعد خانه. قرآن می گوید «إِنَّ أَوَّلَ بَيْتٍ وُضِعَ لِلنَّاسِ» آل عمران/96. خداوند اول کعبه را خلق کرد. بعد بقیه زمین را. این به ما نشان می دهد که فرماندهان نظامی و انتظامی در پادگان اول مسجد را دست کنند بعد خانهها را.
«وَ اجْعَلُوا بُيُوتَكُمْ قِبْلَةً» يونس/87. خانه هایتان را رو به قبله بسازید. یعنی جهت دار باشد.
منار بلند ممنوع. پس چرا مسجدهای ما اینقدر منارهای بلند دارد. بله! اشتباه کردهاند، از کارهایی که حضرت مهدی(ع) می کند. این است که منارهای بلند را خراب می کند.
منار بلند از ابتکارات خلیفه دوم جناب عمر است.
ساختن مسجد خیلی مهم است. حدیث داریم: «ان رسول الله یتوبی حمل الحجاره» وقتی مسجد می ساختند خود پیغمبر هم گل کشی و آجر کشی می کرد.
وضوخانه کجا باشد؟ وضوخانه بیرون مسجد باشد. (حدیث داریم)
هفته ای یک بار مسجد را گلاب پاشی کنند. حجر المساجد فی کل اسبوع. چه دین خوبی، الان در ذهنها هست که مسجدها بو می دهد.
در مسجد تصاویر نباشد عکس نباشد. عکس امام یا شهدا، یامقام معظم رهبری هم اگر بنا است که باشد یک پرده ای باشد که وقت نماز پرده با بکشند. در برابر عکس حتی عکس پیغمبر نماز کراهت دارد.
نظافت مسجد، چراغ مسجد. فرش مسجد، اینها را رد می شویم.
در ساختن مسجد حدیث داریم از طاغوت پول نگیریم. «إِنَّما يَعْمُرُ مَساجِدَ اللَّهِ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ وَ أَقامَ الصَّلاةَ وَ آتَى الزَّكاةَ وَ لَمْ يَخْشَ إِلاَّ اللَّهَ فَعَسى أُولئِكَ أَنْ يَكُونُوا مِنَ الْمُهْتَدينَ» توبه/18.
هیأت امنا چه کسانی باشند؟ مسجد محل انقلابیون است. میجدی که آدمهای ترسو جمع می شوند در آنجا نباید رفت. قرآن می گوید. «إِنَّما يَعْمُرُ مَساجِدَ اللَّهِ». فقط کسانی حق دارند که مساجد خدا را تعمیر کنند که 1- «مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ». به خدا ایمان داشته باشد. 2- «وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ» به روز قیامت ایمان داشته باشد. «وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ» 3- «وَ لَمْ يَخْشَ إِلاَّ اللَّهَ» از احدی نترسید.
کسی حق دارد که مسئول مسجد باشد. کسی می تواند خادم الحرمین باشد که ایمان، اقامه نماز و ترسو نباشد.
در مسجد منافقین نباید برویم. در قرآن آیه ای داریم که می فرماید منافقین آمدن و مسجدی ساختند. آمدن پهلوی پیغمبر و گفتند: در آن کوچه مسجدی ساختیم تشریف بیاورید نماز، حضرت کلنگ را برداشتند و با اصحاب رفتند و مسجد را افتتاح کردند. (مسجد ضرار)
مسجد باید براساس تقوی باشد. یعضی مسجدها محلی شده. البته اگر برای خدا باشد عیبی ندارد. مثلاً می گویند مسجد طلا فروشها، ولی آهنگرها را راه نمی دهند. اگر مسجد اینگونه باشد که اسمش مسجد نیست. مسجد باید «أُسِّسَ عَلَى التَّقْوى» توبه/108، اساسش بر تقوی باشد. مثل مسجد قبا. «وَ الَّذينَ اتَّخَذُوا مَسْجِداً ضِراراً» توبه/107.
هیأت امنا؟ یک آیه داریم در قرآن که راجع به هیأت امنا مسجد الحرام است. می فرماید: «إِنْ أَوْلِياؤُهُ إِلاَّ الْمُتَّقُون» انفال/34. فقط آدمهای باتقوا حق دارند که رئیس مسجد باشند.
پس اساس مسجد تقوا. ولی مسجد متقی. مسئول تأمین مسجد «وَ لَمْ يَخْشَ إِلاَّ اللَّهَ».
حالا خادم مسجد چه کسی باشد؟ پیر؟ نه. بیسواد؟ نه. سیگاری؟ نه. مریض؟ نه. در قرآن داریم. اول خادم مسجد زکریا. 2- مریم «إِنِّي نَذَرْتُ لَكَ ما في بَطْني مُحَرَّراً» آل عمران/35. مادر مریم نذر کرد که بچهاش خادم باشد. 3- ابراهیم و اسماعیل خدا به ابراهیم و اسماعیل می گوید «أَنْ طَهِّرا بَيْتِيَ» بقره/125. بلند شوید و مسجد الحرام را تطهیر کنید مردم برای نماز می آیند. خادم مسجد باید یک جوان تحصیل کرده باشد و باید افتخار کند که خادمی عبادت است. منتها مسجد اگر زنده شود کانون تعلیم و تربیت می شود.
یکی از کارهایی که باید در جمهوری اسلامی بکنیم این است که خادمهای قدیمی را آبرویشان را حفظ کنیم و با عزت و احترام حقوقشان را تأمین کنیم و بروند و استراحت کنند و یک مشت آدم تازه نفس، باسواد را بیاوریم و این افراد آموزش قرآن و قصه گویی هم بلد باشد تا بتواند بچه های محله را جمع کند. وضع موجود ما وضع خوبی نیست.
مسجد باید یک پایگاه خوب باشد.
آداب مسجد. 1- صدای موذن که بلند شد لبیک بگویید. 2- امام جماعت را تنها نگذاریم در آیه آخر سوره جمعه داریم که امام جماعت را تنها گذاشتند. پیغمبر داشت خطبه می خواند، یک مرتبه جنس آوردند. جنس تعاونی، قرآن می گوید «وَ تَرَكُوكَ قائِماً» جمعه/11. حدیث داریم که همه رفتند فقط دوازده نفر نشستند یعنی در خطبه نماز جمعه، امام جمعه را تنها گذاشتند.
کار را فدای نماز نکنیم. «رِجالٌ لا تُلْهيهِمْ تِجارَةٌ وَ لا بَيْعٌ عَنْ ذِكْرِ اللَّهِ» نور/37. صدای اذان بلند شد تجارت را رها کن واردین به مسجد مهمان خدا هستند. به آنها احترام کنید. بچه، پیر، جوان فرقی نمی کند.
– قبل از نماز چند دقیقه در انتظار نماز بنشینید.
مسجد باید یک مقدار از بنای آن زیر آسمان باشد. یک وقت اگر از سرما و گرما اذیت شدید بروید داخل. یعنی اصل بنا زیر آسمان است. زیر سقف از باب اجبار است. از رهبران معصوم غافل نشویم. گفتهاند وقتی وارد مسجد شدید لب در بایست و بگو اللهم ارزقنی نسل آل محمد؟ ؟ ؟ ؟ ؟ ؟ ؟ ؟ ؟ . یعنی یادت نرود که در این مسجد باید حمایت رهبران آل محمد هم باشد.
کسی که مسجد نمی آید با آن برخورد کنیم.
اهداف اصلی را فراموش نکنیم. یکی از اشتباهات مهم ما این است که شب 21 و 19 که خیلی شلوغ است مثلاً می گوییم امشب مسجد غلغله است می توانیم پول 10 تا تخته فرش را جمع کنیم یعنی می خواهیم از زیلوها به پشمها حرکت کنیم. حرکت است در شب 21 این است. حرکت از نخ به پشم.
بچهها را به مسجد ببرید. آن چیزی که در رساله نوشته برای بچه هایی است که ادرار می کنند وگرنه حدیث داریم بچهها را به مسجد ببرید. پیغمبر بچهها را به مسجد می برد و آنها را روی منبر روی زانوهایش می نشاند.
زنهایی که می خواهند به مسجد بروند. اجازه بدهید بروند. حدیث داریم اگر خانم عطر نزند. به شرط اینکه برای خودنمایی نروند.
حدیث داریم هنگامی ورود ته کفش خودتان را ببینیدکه آلوده نباشد. جنب وارد نشود. کسی که سیر یا پیاز خورده وارد نشود. در مسجد مرده دفن نکنند. کفار به مسجد راه پیدا نکنند. خنده نکنند. مباهات نکنند. آب دهان نیندازند. تطهیر مسجد فوری است. در مسجد مجرمین را شلاق نزنیم. مجسد جای رحمت است جای شلاق زدن نیست به تازه واردها احترام بیشتری بکنید. با پای راست وارد شودی. گمشدهها را اعلام نکنید. حدیث داریم. یک کسی آمد توی مسجد گفت فلان چیز گمشده. امام فرمود: امیدوارم پیدا نشود. بابا مسجد جای مقدس است.
(والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته)