متن برنامه ی درس هایی از قرآن کریم حجت الاسلام قرائتی؛ تاریخ پخش :: ۱۳۸۲/۵/۳۰
«بسم الله الرحمن الرحیم»
الهی انطقنی بالهدی و الهمنی التقوی
سلام علیکم و رحمه الله بحث ما جلساتیست راجع به خدمت به مردم است در این جلسه این کارگشایی را که میخواهیم بگوئیم موضوع: خدمت به مردم و کارگشایی حالا خصوصیاتی است که میخواهم خدمتتان عرض کنم یکی کیفیت آن چگونه، چقدر کار، چه زمان، با چه هدف، در چه حال جلسات قبل اصل کمک به مردم را گفتیم در این جلسه این بندهایش میخواهیم، میخواهیم بندکشی کنیم گچ بری هایش را میخواهیم بگوئیم سفت کاری هایش قبلا گفته شده اما چگونه.
چگونه به دیگران خدمت کنیم؟
قبل از درخواست نگذاریم بیایند به ما بگویند حتی توی خانه مثلا نگوئیم نگذاریم خانم بگوید پول بده اگر داریم بهش بدهیم البته اگر هم نداریم طوری نیست. پسرمان وقتی بزرگ شد نگذاریم بگوید که بابا میخواهم بروم حمام پول بده شاید خجالت بکشد همینطور یک خورده پول بهش بدهید مادر را نگذاریم به ما بگوید چون مادر خجالت میکشد به پسرش بگوید پول بده پسر خجالت نمیکشد اما پدر و مادر خجالت میکشد ما ۳۵۰ تا اعوذ داریم یعنی پناه میبرم به خدا از این عیب توی کامپیوتر است یکی از این اعوذ این است که امام میگوید خدایا پناه میبرم که پیر بشوم نیازم به بچهام باشد پول خواسته باشم و خجالت بکشم به بچهام بگویم پول بده پیداست یک مشکلی است که در دعا میگوید «اعوذ بک» پناه میبرم از اینکه روزگارم به همچین روزی برسد. بنابراین حدیثی بخوانم قال النبی: پیغمبر اسلام (صلی الله علیه و آله) فرمود: «لایکلف المومن اخاه الطلب الیه» یک کاری نکنید که مردم بیایند به شما بگویند بده «اذا علم حاجه» یک وقت نمیدانی باید مردم بگویند که شما بدانی اما وقتی که میدانی نگذار او به زبان بگوید کاری نکن که مردم بگویند این یک اصلی است که باید مراعات کنیم کمک به مردم قبل از درخواست اگر مردم طومار نوشتند و شما یک جادهای را آسفالت کردی آبی، برقی، تلفن، با طومار، با راهپیمایی، با تحصن با اعتصاب اگر گذاشتیم کار به اینجا برسد این خیلی ارزش ندارد. طلبهها هم همینطورند طلبهها هم نباید صبر کنند محرم بشود، ماه رمضان بشود بروند تبلیغ هر وقت که چهار نفر را دید برایشان برایشان یک حدیث بخواند حالا چه محرم باشد چه نباشد چه جلسه رسمی باشد چه نباشد چه دعوت بکنند چه دعوت نکنند یک خورده قید و بندها را برداریم که یک خورده راحتتر بتوانیم ارتباطات برقرار کنیم گاهی وقتها میگوئیم مثلا میگوئیم آقا پاشو یک حدیث بخوان میگوید کسی از ما دعوت نکرده خوب دعوت نکند نشستند چهار نفرند منتهی بگو آقا من میخواهم یک خاطره برایتان بگویم، یک حدیث میخواهم برایتان بگویم بیکار نشستید من این آیه را برایتان معنا کنم منتهی خیلی فشرده در حد یک دقیقه دو دقیقه نگذاریم مردم استمداد کنند خوب این یکی دیگر چگونه؟ پس چگونه یک قبل از سوال قبل از درخواست یک، دیگر چگونه بدون منت، بدون منت نه منت بعد از منت نگذارد ببخشید بدون خفت من اینجا خفت نوشتم من خواندم بدون خفت یعنی با کرامت پول بدهید با کرامت کار بکنید تحقیر نکنید.
خدمت، بدون خفت و تحقیر
«من قضی حاجه المومن من غیر اسْتخاف» اگر به مردم کمک کردی بدون اینکه مردم را سبک کنی سبکشان «فقد اسکن الفردوس» فردوس که از بهترین مرا… آخر بهشت هم درجه بندی دارد همینطور که عَ… «ان اکرمکم عندالله اتقکم»، «اتقی» داریم «متقی» هم داریم «اتقی» هم داریم سلسله مراتب در مسائل معنوی هم هست. اصلا کاری که ما میکنیم سه رقم قبول میشود یک قبول عادی داریم که میگوئیم: «یتقبل الله من المتقین» به هم میگوئیم «تقبل الله» یعنی رو… به هم فارسی میگوئیم قبول باشد خوب این یک قبول عادی است. یک قبول نیکو داریم که در قرآن میگوید که: «بقبولٍ حسنٍ» یک قبول داریم قبول احسن است که در دعا داریم «احسن قبولک». این هم همینطوره یکوقت مومنه از مومن قبول میشود از افراد اولیاء قبول عالی میشود از آن قبول درجه یکها قبول درجه یک میشود مثل استقبال هایی که در فرودگاه میشود وزیر اگر آمد وزیر میرود استقبالش نخست وزیر اگر آمد معاون اول میرود استقبالش رئیس جمهور آمد رئیس جمهور میرود استقبالش. (جان کندن هم همینطور است آدمهای عادی که میمیرند فرشتههای معمولی میروند جانشان را میگیرند درجه یکها که میمیرند عزرائیل میرود جانشان را میگیرد اولیاء خدا را خدا جانشان را میگیرد و لذا توی قرآن داریم سه نفر جان میگیرند یک آیه داریم که «توفته رسلنا» فرشتهها جانشان را میگیرند یک آیه داریم «یتوفون ملک الموت» عزرائیل، ملک الموت جانشان را میگیرد یک آیه داریم تَوَ… «یتوفی الانفس» «الله یتوفی الانفس» در تفاسیر اینرا دو جور معنا کردند یک جور معنا کردند فرشته جان را میگیرد میدهد به رئیسشان، رئیسشان میدهد به خدا یعنی این رقمیه یک جور هم اینطور معنا کردند آدمهای عادی فرشتههای معمولی آدمهای برجسته فرشته برجسته درجه یکها را خود خدا دو جور معنا کردند یا به هم تحویل میدهند یا… علی ای حال هرچه کمک که میکنی با کرامت باشد.
یک رسمی از قدیم بوده هنوز هم هست که به واعظ که پول میدادند پول امام حسین (علیه السلام) را چون میگفتند این پول امام حسین (علیه السلام) پول اسفناج و نان و لپه نیست مال امام حسین (علیه السلام) است چون مال امام حسین (علیه السلام) است توی پاکت میگذاشت یعنی پول آقا را توی پاکت میدهند میگویند این یا حسین (علیه السلام) گفته اسفناج که نگفته یا حسین (علیه السلام) گفته رسم خوبیه البته بدیش اینست که آدم نمیداند چقدر توی آن است این دغدغه آدم دارد تا بعد برود بفهمد این یک خورده اضطرا… استرس دارد برای آن کسی که میگیرد ولی غیر از این استرسش البته زمانی که به ما میدادند حالا که به ما هیچی نمیدهند بله… عرض کنم به حضور جنابعالی که حالا ندهند طوری نیست گاهی هم میگویند شیر نفت توی جیب آخوندهاست حالا این هم… بله. الان هم که حکومت دست آخوندهاست از یک چند تا آخوند که بگذریم که وضعشان خوب است به خاطر اینکه یک شغل اداری دارند طلبههای، بدنه طلبهها گرسنگی میخورند یعنی الان بالاترین حقوق حوزه علمیه قم ۵۵ هزار تومان است باسوادترین طلبههای حوزه علمیه قم ۵۵ هزار تومان حقوقش است حالا اگر کسی دستش به… حالا قاضی شد دادستان شد، واعظ شد، نویسنده شد حالا اینها دیگر حالا توی ۱۰ هزار تا طلبه ۱۰ تا، ۵۰ تا اینطور میشوند) به هر حال پولی که میدهید با کرامت بدهید هدیهای که میدهید… الان این خانمها یا برادرهایی که کادو میبرند اینرا مثلا کادوپیچی میکنند این یک ارزشیه. اگر خدمت میکنید با کرامت باشد.
خدمت، با تسریع نه تأخیر
عجله کنید، عجله کنید میهمان میآید سریع چیزیش بدهید من یک جا رفتم خانه یک بزرگواری حالا اسمش را نگوئیم میشناسندش مردم تا ساعت ۱۱ شب نشستیم هیچی نیاوردند بخوریم گفتیم بابا آخر ما میهمان شما نیستیم؟ این آقا که رفت بیرون من یک ماژیک پیدا کردم که چهارپایه گذاشتم به دیوار خانه آقا نوشتم برنامه پذیرایی خانه آقا: ۱-صبحش مثل صبح قیامت است ۲-ظهرش مثل ظهر عاشوراست ۳-شام اش مثل شام غریبان حدیث داریم اگر رفتی یک جایی درست پذیرایی نکردند شما حق دارید غیبتش را هم بکنید البته اگر دعوتش کردیها اگر خودش آمده که هیچی، اگر میهمان را دعوتش کردید پذیرایی کنید سریع پذیرایی کنید قرآن راجع به پذیرایی سریع میگوید: «فما لبث ان جاء بعجل حنیذ» «فما لبث» یعنی حضرت ابراهیم (علیه السلام) فوری پذیرایی کرد، سریع پذیرایی کنید. مساله دیگر کتمان کنید نگوئید اینرا میبینی چادرش را من بهش دادم یک چیزی که میدهید نشان ندهید این یخچالش را من برایش خریدهام میخواست عروس بشود جهاز نداشت پتو و سماورش را من خریدم، نگوئید. بدون منت، بدون خفت، بدون خفت با سرعت با کتمان چگونه؟ خدمت میکنیم منتهی این خدمتهای ما مثل آبکش هاست توی آب، آب داری میکشی بالا چیزی توی آن نیست یعنی چیزی برای قیامت مان نمیماند چون یا منت سرش میگذاریم یا خوارش میکنیم بهش میدهیم یا صبر میکنیم آبرویش بریزد یک فلس بهش میدهیم. چون خدمت کردن اگر اینها نباشد از بین میرود میبینی خیلی هم خدمت کرده اما این خدمت روز قیامت میگویی آقا من به فلانی کمک کردم میگوید بله کمک کردی اما یک فحشی هم دادی فوشش دادی کمک کردی اما یک نیشی هم بهش زدی کمک کردی اما آبرویش را هم ریختی کمک کردی اما جانش را به لبش رساندی جانش را به لبش رساندی این مسائل را باید دقت بشود که خدمت به مردم اینها همه ش آیه و حدیث هم داریم عجب دینی داریم الله اکبر دست به هرچه میگذاریم آیه و حدیث داریم یک کسی گفت شما میگوئید همه چیزی توی قرآن هست؟ چراغ قرمز چهار راه کجای قرآنه؟ گفتم چراغ قرمز توی قرآن نیست اما (ونظم امرکم) توی نهج البلاغه هست (نظم امرکم) یعنی کارهایتان منظم باشد کلی اش که هست خوب.
خدمت خود را کوچک بشماریم
مساله دیگر کوچک شمردن نعمت هایتان را خیلی پهلوتان مهم نباشد فکر نکن یک کار مهمی کردی اگر یک کسی لیسانسه، من با لیسانسم خیلی خوب حالا لیسانسی مگر چند تا کتاب خواندی ۲۰۰ تا کتاب خواندی ۲۰۰ تا کتاب ما الان کتابخانه هایی داریم که ۲۰۰ میلیون جلد کتاب توی آن هست توی هریک میلیون یک جلدش را تو خواندی دیگر حالا… مثل بچهها نباشید که بگوید بچه! بابا! قُلَکم پر شد خیلی خوب اگر نگاهت به پولهای بانک مرکزی بیفتد اصلا خجالت میکشی بگویی من پول دارم اگر چیز… کتابهایی که نخواندیم نگاه کنیم اصلا خجالت میکشیم بگوئیم ما حجهالسلامیم مگر حجه السلام چندتا کتاب خوانده؟ مگر یک فوق لیسانس چندتا کتاب خوانده؟ یعنی کارهای خودتان پهلوتان (بگوئید) مهم نباشد. آقا… افرادی هستند یک پول که میدهند ممکن اف… آمد پهلوی امام گفت آقا فلانی زکات بهش دادم گفت نه گفت چرا؟ گفت خانه دارد گفت خوب داشته باشد مگر یک کسی که خانه دارد نمیشود زکات بهش داد ممکن است خانه دارد پیکان هم دارد ماشین هم دارد اسب هم دارد اما به دلیل عیال وارگی ش باز هم، باز هم با این که با ماشین کار میکند خانه هم دارد باز هم خرجش به دخلش باز هم توی جهازیه باید کمکش کرد. کارهایتان را کوچک بشمارید با کتمان با کوچک شمردن خ… کار. با کوچک شمردن کار، کارتان را کوچک بشمارید.
نگاه به جلو، نه پشت سر
یک جمله هم برای مدیرها و مسئولین مملکتی بگویم اگر پای تلویزیون هستند اصلا هر که مدیر است به ما میگویند اگر خواسته باشید موفق باشید نگاه نکنید به راهی که رفتید پشت سرتان را نگاه نکنید اگر پشت سرتان را نگاه کنید غرور هو چقدر آمدم نگاه کن هو چقدر رفتی به نرفتهها نگاه کنید که بروید به رفتهها نگاه نکنید که مست بشویم غرور بگیردمان به کتابهای نخوانده مطالعه کنیم که احساس کنیم چقدر حالا حالاها باید بخوانیم به خواندهها نگاه نکنید که ماشاءالله ما شب عاشورا غذا میدهیم پنج هزار نفر صدها هزار نفرند که غذایشان را نمیدهی به آنهایی که غذا نمیدهی نگاه کن که پنج هزار تا پهلویت مهم نباشد خوب این مال چگونه؟چقدر؟ کمک به مردم چقدر؟ اما بعضی چیزها قدر و اندازه ندارد مثل ذکر خدا «و اذکرالله کثیرا» زیاد بلکه بعضی ذکرها اندازهگیری شده مثلا به ما گفتهاند بعد از نماز ۳۴ بار بگو الله اکبر ۳۳ بار بگو الحمدلله ۳۳ بار بگو سبحان الله تسبیحات حضرت زهرا (سلام الله علیها) است که این ۳۴ بار الله اکبر ۳۳ بار الحمدلله ۳۳ بار سبحان الله ثواب هزار رکعت نماز دارد خوب این اندازه گیریه اندازهاش هم یک رازی دارد که ما نمیدانیم مثل اینکه میگویند ۳۴ کیلومتری گنجه حالا شما این ور بکنی یا آن ور بکنی به گنج نمیرسی. دکتر میگوید این قرص را نصف کن این شربت را با قاشق مرباخوری بخور چشم. بعضی چیزها اندازهگیری شده یک خورده اضافه باشد زشته مثل کراوات دو تا کراوات روی هم بگذاری زشته یک کلمه اضافه کنی غلطه. دست را میگویند بگذار اینجا توی ارتش بگو آقا اجازه بدهید من خیلی به شما علاقه دارم بگذارم بالای سرم میزند تو گوش ات. بعضی چیزها اندازهاش معینه خلافش غلطه چه عدد چه کراوات چه رکعات نماز بعضی چیزها چه بهتر هرچی بیشتر چه بهتر. رضا شاه رفت پادگان بازدید دم آشپزخانه گفت غذا چیه؟ سربازه گفت قربان آبگوشته رضاشاه رفت توی آشپزخانه در قابلمه را باز کرد دید پلو است گفت پسر اینکه پلو است گفت قربان چه بهتر حالا… بعضی چیزها هر چه بیشتر بود چه بهتر، چه بهتر اما بعضی چیزها نه یک نباید کم و زیاد بشود امام فرمود: «یا یحیی و یمیت» این دعا را بخوان خوب طرف هم گفت «یحیی و یمیت» این هم از پیش خودش یک جمله اضافه کرد و گفت «و یمیت و یحیی». امام فرمود: «و یمیت یحیی» ش را من نگفتمها! از روش گذاشتی روش گذاشتی خیلی چیزها سلیقههای شخصی که وارد کار میشود کار را به هم میزند من یک خاطرهای یکوقت نقل کردم توی تلویزیون چون خیلی از آن گذشته تکرار میکنم. یک مجرمی را قاضی دستور داد شلاقش بزنند آدمهایی که میخواستند خودشیرینی کنند یعنی بی مزه گی، سلیقه شخصی این مجرم را بردند در دکان پدرش، پدرش هم نجار پیرمردی بود نجاری میکرد دکان پدرش این جوان را زدند پدره هم از غصه سکته کرد کجای دین گفته در دکان پدرش؟ بابا میخواهی بزنی بزن چرا من را دکان بابام میزنی که دو نفر را با هم بکشی اینها خودشرینی هایی است که روز قیامت باید جواب داد گاهی وقتها مثلا میگویند کمک کنید اما کی گفته این رقمی کمک کنید؟ برای مرده قرآن بخوانید کی گفته پشت بلندگو بخوانی که همسایهها اذیت شوند؟ الان کار به جایی رسیده که اگر جایی خانه بغل مسجد است مشتریش کم میشود نرخش هم پائین میآید میگویند آقا مردم آزاریه یعنی اینجا مجتمع مسلمانهاست عوض اینکه بگویند الحمدلله میگویند نه. صدای بلند جز برای اذان جایز نیست یکبار دیگر بگویم بسم الله الرحمن الرحیم صدای بلند جز برای اذان جایز نیست حق نداری قرآن بلند بخوانی حتی توی اتوبوس که یک عده خوابند صلوات ختم کن بیخود، صلوات ختم کن من خواب بودم تو چه حقی داشتی من را از خواب بیدار کنی صلوات مستحب است مردم آزاری حرام شما حق ندارید صلوات ختم کنید وقتی توی اتوبوس دوتا خوابند. آقا بیشترشان بیدارند، بیشترشان بیدارند ولی دوتاشان هم خوابند میتوانی تنگ گوش بیشتره بگو یواشکی صلوات ختم کن اما اینرا حق نداری از خواب بیدارشان کنی. بچه را حق نداری از سرجایش بلند کنی بزرگ بنشانی ولو حالا آن بزرگ هر مقام رسمی، حق نداری. فاتحه، سخنرانی، عزاداری، هیچ مراسمی پشت بلندگو که صدایش از سالن میرود بیرون جایز نیست و اگر ایذاء مومن باشد مردم آزاری گناه است و شاید گناه کبیره باشد.
خدمت، حد ندارد
دیگر چی؟ چقدر بدهیم؟ بعضی چیزها قدر ندارد مثلا آقا چقدر تقوا داشته باشیم؟ تقوا چقدر، قدر ندارد «مااستطعتم» چقدر؟ «مااستطعتم» آنچه استطاعت دارید «و تقواالله مااستطعتم» آقا نسبت به دشمنها چقدر آماده باش باشیم؟ اگر یکوقت از یک ابرجنایتی تهدید شدیم چقدر تفنگ میخواهیم؟ نمیدانم چقدر هواپیما میخواهیم؟ چقدر نیروی انسانی میخواهیم؟ چقدر… قدر ندارد مثل اینکه آدم بگوید چندتا قرص بدهم به بچهام؟ باب… تا بچهات خوب شود باید بروی دکتر «و اعدوالهم ما استطعتم» هر چه میتوانید بعضی چیزها چقدر نداریم. کمک به مردم نهایت ندارد نگو بس اش است بس نیست. آقا چقدر مطالعه کنیم؟ مطالعه بس نداریم ما فارغ التحصیل در فرهنگ قرآن نداریم این فارغ التحصیل مال ایرانیهاست ما در قرآن و حدیث فارغ التحصیل نداریم چون خدا به پیغمبرش (صلی الله علیه و آله) میگوید «و قل رب ازدنی علما» فکر نکنی فارغ التحصیل شدی تو هم باید باسوادتر بشوی. تحصیل قدر ندارد، اندازه ندارد تقوا اندازه ندارد ذکر خدا اندازه ندارد (مراجعه به پزشک اندازه ندا… نه بگویی آقا من تصمیم گرفتهام یازده تا دکتر بروم بسه دیگه من دیگر دکتر دوازدهمی نمیروم ولو بمیرم. اِه!! اینطور که نشد که؟ شما اگر ده هزار تا دکتر هم میروی باید بروی تا خوب شوی. مراجعه به پزشک… از چیزهایی که باید حساب کنیم استمرار است تا چه زمان؟ این هم مال چقدر این هم مال چگونه اما تا چه زمان؟ دائمی باید باشد آن کاری ارزش دارد که همیشگی باشد و الا حالا کمک به فقیر (ان الجواد قد یکفی) گاهی ممکن است یک سخی بخیل بشود گاهی ممکن است یک بخیل سخی بشود جرقه مهم نیست جریان مهمه و الا یاد خدا… فرعون هم توی دریا وقتی دید غرق میشود یاد خدا میافتد دیگر) هر کسی در یک لحظه یاد خدا هست ولی یاد خداهای لحظهای اضطراری ارزش ندارد باید آگاهانه، آگاهانه، آگاهانه، آزادانه، عاشقانه، دائمانه همهاش هم قرآن استها! کار باید آگاهی باشد روی آگاهی باشد. به ما میگویند «حتی تعلموا» «لاتقربوا الصلوه و انتم سکاری حتی تعلموا ما تقولون» مست سر نماز نروید خمار و چرتی سر نماز نروید «حتی تعلموا ما تقولون» بدانید چه دارید میگوئید یع… آگاهانه باشد. آزادانه قرآن میگوید اگر ما میخواستیم همه مردم را زور، زورکی مجبور به عبادت میکردیم اما عبادت زور، زورکی فایده ندارد، آزادانه. عاشقانه. قرآن انتقاد میکند در دو جای قرآن میگوید اینها نماز میخوانند اما در حال کسالت روی عشق نیست. دائمانه «فاذا رکبوا فی الفلک دعوا الله» وقتی سوار کشتی میشود کشتی میخواهد چپه بشود توی دریا نعره میکشد یا الله میگوید «فلما نجاهم» جفتک میزند یعنی فقط وقت اضطرار. آگاهانه «حتی تعلموا ماتقولون» آزادانه «لوشاء الله لامن من فی الارض» اگر خدا بخواهد همه مردم زورکی ایمان میآورند من نمیخواهم زورکی ایمان بیاورند اصلا اگر خدا بنا بود همه مردم خوب باشندها! گاوداری باز میکرد که از دم شیر بدهند به جای انسان زنبورعسل درست میکرد که از دم عسل درست کنند اصلا خداوند انسان آفرید که خواست انجام بدهد نخواست انجام ندهد «فمن شاء فلیومن و من شاء فلیکفر» خواست ایمان بیاورد نخواست… باید آزادانه باشد اگر کسی از بلندی پرید برایش کف میزنیم اما اگر کسی هل ش دادند زورکی که برایش کف… هو پهلوانه؟ نه آقا هولم دادند اگر یک کسی را به دیوار به پایه بستنش اگر یک کسی را به دیوار بستنش و پولهایش را درآوردند که نمیگویند آقا ماشاءالله بسیار آدم سخاوتمندیه خو… این مجبورش کردند بستنش اختیار مهم است
خدمت، با اختیار و انتخاب
خدمت به مردم بف… وقتی ارزش دارد که آدم تحت فشار قرار نگیرد و لذا توی مسجد بگوئید حاج آقا بده ببینیم شما چقدر؟ ورقه به او بدهید و بگو هرچه دلت میخواهد بنویس بگذار خودش بنویسد پنهانی هم بنویسد مثل اینهایی که رای مخفی میگیرند بنویسد آقا چقدر میخواهی بدهی؟ آقا شما چقدر میدهی؟ در فشارش قرار نده.
یکی از رؤسای هیئت به من میگفت رئیس هیئت کاشان خدا بیامرزدش مرحوم شد میگفت ما پولی که خرج روضه میکنیم اگر بدانی چه جور از مردم میگیریم یک هیئت از سران هیئت میرویم میگوئیم حاج آقا چقدر میدهی؟ میگوید ولله من امسال درآمدی نداشتم نمیدانم گاوم مرده ماشینم تصادف شده نمیدانم بچهام مریض شده فلان میگوئیم این حرفها ندارد باید بدهی امام حسین (علیه السلام) است اکبیر میگیردت سیلی ش را میخوریها! میگفت یک جوری برای این میگوئیم که فکر میکند اگر ندهد الان کافر میشود این رقم کمک کردن و کمک گرفتن درست نیست کمکی باید باشد عاشقانه و آزادانه و آگاهانه و اینها باشد خوب وقت ما تمام شد توی این چند دقیقه ما چی گفتیم، جلسات قبل بحث خدمت به مردم بود کسانی که دیر پیچ تلویزیون را واکردند یک کسی میگفت مگر تلویزیون شما پیچیه؟ خیلی خوب کسانی که دیر تلویزیون را روشن کردند گفتیم خدمتی ارزش دارد که نگذاریم او بگوید بعد ما بدهیم همینکه میدانی نیاز است قبل از اینکه او گفته اصلا از میهمان نپرس که خوردی یا نخوردی ممکنه ۲۲ بار خورده میخواهد دفعه بیست و سوم هم اینجا بخورد اصلا نپرس خوردی یا نخوردی از میهمان نپرس این چیز را میخواهی یا آن چیز را اگر توی خانه هر دو است هر دو را بیاور حدیث داریمها! نپرس چی میخواهی و نپرس خوردی یا نه قبل از آنکه درخواست کند کمک کن منت نباشد خفت نباشد، تاخیر نباشد تظاهر و آبروریزی نباشد نع… خدمتت را خیلی بزرگ پیش چشمت نیاید اینها چگونه. چقدر؟ «ما استطعتم» تا چه زمانی؟ دائمی باشد، آگاهانه بازه آزادانه باشد روی اینها یک خورده صحبت کردیم. خدمت این رقمی ارزش دارد.
خدایا! تو را به حق محمد (صلی الله علیه و آله) و آل محمد (صلی الله و علیه و آله) به همه ما توفیق اینگونه خدماتی که نه تنها قبول بشود و نه تنها قبول حسن بشود خدماتی که قبول احسن بشود نصیب همه ما همیشه بفرما
«والسلام علیکم و رحمه الله»