متن برنامه ی درس هایی از قرآن کریم حجت الاسلام قرائتی؛ تاريخ پخش :: 1370/12/28
بسم الله الرحمن الرحيم
من پارسال ماه رمضان بحثي را درباره مسجد داشتم. در اين فيشهايي كه داشتم. تقريبا، 30، 40 تا آيه و حديث درباره مسجد جمع كرده بودم. باز هم يك مقدار زياد كردم. و تكميل كردهام.
بحثي كه امروز داريم بحث مسجد است. مسجد به قدري مهم است كه، ما در قيامت 10 تا شاكي داريم 1- پيامبر 2- عالمي كه مردم به سراغ آن نروند 3- مسجدي كه مردم به داخل آن نروند 4- يكي طلبكارها امام سجاد ميفرمايد: روز قيامت كه طلبكارها دور من جمع شوند چي كار كنم. يكي از شاكيها هم مسجد است.
موضوع: مسجد 1- اهميت مسجد 2- بناي مسجد 3- اهداف مسجد 4- جامعيت مسجد 5- فرش مسجد 6- روشنايي مسجد 7- خادم مسجد 8- وقف مسجد 9- نظافت مسجد 10- سوء استفاده از مسجد 11- آداب مسجد.
اهميت مسجد همين است كه خدا ميفرمايد: «وَ لَوْ لا دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُمْ بِبَعْضٍ لَهُدِّمَتْ صَوامِعُ وَ بِيَعٌ وَ صَلَواتٌ وَ مَساجِدُ يُذْكَرُ فيهَا اسْمُ اللَّهِ كَثيراً» حج/40. بايد جنگ كرد چرا؟ اگر خداوند دفع نميكرد مردم را بعضي به بعضي. خداوند اراده كرده كه بعضي از مردم با شمشير جلوي بعضي از متجاوزين را بگيرند. اگر نبود كسي صومعهها خراب ميشوند كليساها بعد مسيحيها و يهوديها و مساجد كه براي مسلمانها است. بيع محل عبادت نصاري است. اگر دست به شمشير نبريد و جلوي طاغوت را نگيريد، محل عبادت نه براي فرد ميماند نه براي مسيحيها ميماند و نه براي يهوديها ميماند يعني محل عبادتشان از بين ميرود. از اين آيه چند تا نكته استفاده ميشود. يكي وحدت اديان در يك سري مشتركات. يعني قرآن ديد سياسي دارد. از اين آيه معلوم ميشود كليسا هم محترم است، محل عبادت محترم است ولو گروه عبادت كننده محترم نباشد.
اديان آسماني محترم هستند. قرآن ميگويد، اگر نبود كه خداوند جلوي مردم را ميگرفت بعضي را به وسيله بعضي ديگر. خدا اراده كرده با بعضي از مردم حزب اللهي جلوي بعضي از متجاوزين را بگيرد و اگر دفاعل نبود تمام مراكز عبادت از بين ميرفت.
از اين آيه معلوم ميشود مراكز عبادت بايد حفظ شود ولو با جنگ.
مراكز عبادت مهم است به طوري كه حضرت موسي به يك مكاني كه ميرسد ميگويد كفشهايت را در بياور. اخلع نعليك. كفشهايت را بيرون بياور. «إِنَّكَ بِالْوادِ الْمُقَدَّسِ طُوىً» طه/12. توي به مكان مقدسي ميآيي. تازه كوه طور كه مسجد نبود.
ياد يك چيزي افتادم. حساب وهابيها با سنيها جداست. وقتي ما قبر پيغمبر را ميبوسيديم وهابيها ميگفتند شما مشرك هستيد. صاحب المراجعات به مكه رفته بود، شاه آن زمان از همه علما مهماني كرده بود. ايشون هم رفته بود. ايشون يك قرآن داد به شاه. شاه قرآن را بوسيد. گفت: تو مشرك هستي گفت چرا. گفت: براي اينكه پوست گاو را بوسيدي پس تو مشرك هستي. گفت: نه بابا من به خاطر رسول الله ميبوسم نه به خاطر آهن. با اين حركت يك تكي به او زد.
من ديدم عالم بزرگواري را در نجف كه وقتي وارد مسجد ميشد در مسجد را ميبوسيد. و باز ديدم وقتي از مسجد بيرون ميايد در مسجد را ميبوسد.
قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص: «الْمَسَاجِدُ سُوقٌ مِنْ أَسْوَاقِ الْآخِرَةِ قِرَاهَا الْمَغْفِرَةُ وَ تُحْفَتُهَا الْجَنَّةُ»(بحارالأنوار، ج81، ص4). مسجد بازاري است كه در آن داد و ستد قيامتي ميشود قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص: «الْمَسَاجِدُ مَجَالِسُ الْأَنْبِيَاءِ»(مستدركالوسائل، ج3، ص362).
حالا، چه كسي حق دارد باني مسجد باشد؟ چهار تا شرط دارد. «إِنَّما يَعْمُرُ مَساجِدَ اللَّهِ» توبه/18 هر كسي هم حق ندارد مسجد بسازد. مسجدهايي كه ناصرالدين شاه، فتحعلي شاه و قاجار و. . . اينها معلوم نيست با چه پولي با چه هدفي با چه منظوري. آخوندش چه آخوندي بوده وقتي مسجد با پول شاه شد، هدف هم نامقدس شد. آخوندش هم آخوند درباري.
اصلا هدف از مجسد اموي اين بود كه توجه را از مسجد نبوي به مسجد اموي منتقل كند.
اصلا حوزه علميه را از مدينه به بغداد منتقل ميكنند، همهاش به خاطر اينكه توجه از اهل بيت منتقل بشود ما عيد نوروز را قبول داريم به مقدار اينكه يك عيد سنتي است و يك رواياتي هم داريم. اما شاه آنقدر به عيد نوروز باج ميداد براي اينكه عيد فطر و عيد قربان و غدير تحت الشعاع قرار بگيرد.
همينكه تاريخ شاهنشاهي را آوردند براي اينكه تاريخ هجري تحت الشعاع قرار بگيرد.
«إِنَّما يَعْمُرُ مَساجِدَ اللَّهِ». افرادي آمدند پهلوي پيغمبر زكات بدهند. زكاتشان را قبول نميكرد.
اميرالمومنين در خانه نشسته بود ديد يك نفر در ميزند. آمد ديد يك مقداري حلوا داد. حضرت علي گفت: اين حلوا را آوردهاي كه من بخورم كه فردا اگر جنايتي كردي من نتوانم مچ تو را بگيرم. علي باج گير نيست.
يكي كسي در زمان شاه از من دعوت كرد. ما هم روي سادگي گفتيم ميآييم. يك خدا بيامرزي گفت آقاي قرائتي نرويها! گفتم: چرا؟ گفتم: ايشون قبل از ماه رمضان، براي عروسي دخترش يك رقاصه آورده بود 40 هزار تومان به او دادهاند تا در بين مردم برقصد(40 هزار تومان آن زمان ميشد خانه خريد) حالا هم يك افطاري ميدهد و روز عاشورا هم چند تا ديگ بار ميگذارد تا اين افطاري و ديگها كفاره آن باشد.
«إِنَّما يَعْمُرُ مَساجِدَ اللَّهِ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ وَ أَقامَ الصَّلاةَ وَ آتَى الزَّكاةَ وَ لَمْ يَخْشَ إِلاَّ اللَّهَ فَعَسى أُولئِكَ أَنْ يَكُونُوا مِنَ الْمُهْتَدينَ» توبه/18. 1- از نظر اعتقادي ايمان داشته باشد 2- از نظر علمي «أَقامَ الصَّلاةَ» – خودش اهل نماز باشد 3- از نظر مردمي «وَ آتَى الزَّكاةَ» اهل زكات باشد 4- از نظر انقلابي «وَ لَمْ يَخْشَ إِلاَّ اللَّهَ» از هيچ كس نترسد.
باني مسجد شرايطي دارد. 1- ايمان داشته باشد 2- اهل نماز باشد 3- و اهل زكات باشد 4- از هيچ كس نترسد
تعمير شامل شاختمان. اصلاح، نظافت، روشنايي، آمد و رفت، خدمات مردمي، كمك به جبهه.
«ما كانَ لِلْمُشْرِكينَ أَنْ يَعْمُرُوا مَساجِدَ اللَّهِ» توبه/17، مشركين حق ندارند به مسجد كمك كنند.
از اهل سنت روايت داريم از كنز العمال. ان الله اذا احب جعله قيم مسجد؟ ؟ ؟ ؟ ؟ ؟ ؟ . خدا كسي را كه دوست دارد او را متولي مسجد ميكند. حضرت زكرياي پيغمبر خادم مسجد بود. مادر مريم وقتي مريم را حامله بود گفت خدايا «إِنِّي نَذَرْتُ لَكَ ما في بَطْني مُحَرَّراً» آل عمران/35. خدايا نظر ميكنم به بچهام خادم مسجد شود.
مسجد خيلي مهم است. منتها مسجد بايد في سبيل الله باشد. چون گاهي وقتها مسجد روي رقابت است اينگونه فايده ندارد.
در قرآن داريم «يا بَني آدَمَ خُذُوا زينَتَكُمْ عِنْدَ كُلِّ مَسْجِدٍ» اعراف/31. وقتي مسجد ميرويد زينت ببريد اين زينت چند تا فايده دارد. 1- زينت احترام به نماز است با زينت رفتن به مسجد، احترام به مردم است. احترام به مسجد است احترام به واقف است. دعوت علي است.
بچه ميگفت بابا برويم نماز جمعه. برويم نماز جمعه. بابا گفت چقدر ميگويي برويم نماز جمعه بچه گفت آخر آن هفته كه رفتيم نماز جمعه براي من زولبيا خريدي.
به همين خاطر گفتهاند اگر خواستي هديه بخري روز جمع بخريد. كه بچهها از جمعه يك خاطره خوشي داشته باشند.
در روايت داريم. وضوخانه را بيرون مسجد بسازيم. داخل مسجد وضوخانه نباشد.
مردم را آزاد بگذاريد هر جا آسان بود، هر جا كه شد.
آخرين حديث. اينكه. در مسجد به مجرم شلاق نزنيد. چرا؟ 1- حضرت فرمود: حدود الهي در مسجد جاري نشود. چرا؟ اول اينكه آنهايي كه مسجد ميآيند براي تماشا ميآيند. خدا رحمت كند آيت الله ميرزا جواد آقاي تهراني ايشون وصيت كرده بود كه فاتحه من را در مسجد نگيريد. مسجد جاي نماز خواندن است. اگر در مسجد حد جاري بكنيم، ممكن است حد خورده بدنش خوني بشود. خاطره تلخي از مسجد پيدا ميكند. مسجد خانه رحمت است. در خانه رحمت نبايد غضب باشد. افرادي هستند ضعيف هستند تحمل ديدن اينگونه مسائل را ندارند. افراد كم ظرفيت ممكن است انتقادي به حكم خدا بكنند. ممكن است مزاحم نماز خوان بشوند.
خدايا به ما شناخت خودت و معارفت و توفيق عمل مرحمت بفرما.
«والسلام عليكم و رحمة الله و بركاته»