مرکز مطالعات وتحقیقات جنگ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در کتاب “هویزه ،آخرین گامهای اشغالگر”از مجموعه کتابهای “روزشمار جنگ ایران وعراق”حوادث این روز را اینگونه بیان می کند:جمعه 14 آذر 1359 26 محرم 1401 5 دسامبر 1980
در ادامه عملیات نفوذی که با گذشتن از رودخانه کرخه نور صورت گرفت ، امروز نیز واحدی متشکل از ارتش ،سپاه و بسیح عشایر دزفول با عبور از عرض رودخانه ، در دشت آزادگان به قرارگاه یک گردان از نیروهای دشمن حمله کردند که طی چهار ساعت درگیری حدود 20 تن از افراد دشمن کشته شدند و چندین سنگر دشمن نیز منهدم شد . طی این عملیات 5 تن از افراد خودی به شهادت رسیدند . ( 1 ) در این روز هوانیروز عملیات متعددی انجام داد از جمله : 5 هلی کوپتر ، پادگان اشغال شدۀ حمید را در کیلومتر 45 جاده اهواز خرمشهر که از مراکز عمده پشتیبانی نیروهای عراق است ، مورد حمله قرار دادند . بنا به گزارش دفتر مرکزی خبر ، 9 تانک و نفربر دشمن طی این حمله منهدم شد . ( 2 ) همچنین با آتش توپخانۀ ارتش در منطقه البحار یک برج دیدبانی هدف قرار گرفت . ( 3 )
رخدادهای دیگر:
در منطقه دب حردان ، دشمن یک سد دیگر در مقابل آبی که توسط نیروهای خودی به جبهه عراقی ها جاری شده ، احداث کرد . ارتفاع این سد 5 / 2 متر گزارش شده است . ( 4 )
در منطقه میانی ، تبادل آتش توپخانه ها ادامه داشت . طی درگیریهایی در مناطق زله زرد ، سومار ، کنجان چم و سرپل ذهاب ، توسط نیروهای سپاه و ارتش ضربانی بر دشمن وارد آمد . ( 5 )
در این روز طی جلسه ای که با وساطت مقامات عراقی با شرکت قاسملو ( دبیر کل حزب دموکرات کردستان ایران ) ، شیخ عزالدین حسینی و دکتر عثمان نقشبندی برگزار شد ، از آنان خواسته شد به اختلافات داخلی خود پایان دهند . یکی از مقامات عراقی خطاب به نامبردگان یادآور شد که کمک های نظامی عراق به آنان جهت جنگ با ایران است نه جهت درگیری با یکدیگر . ( 6 )
عراق طی اطلاعیه ای ( شماره 168 ) ، به حمله نیر وی هوایی جمهوری اسلامی به استان سلیمانیه ، عماره و اربیل اشاره کرد و گفت : در این حملات خساراتی به مناطق یاد شده وارد شد . ( 7 )
وضعیت شهر و جبهه شوش درگزارشی از خبرگزاری پارس مورد بررسی قرار گرفته است . خبرنگار ضمن گزارش درباره حساسیت نظامی و موقعی ت اقتصادی این جبهه می گوید :
شوش یکی از جبهه های با اهمیت خوزستان است که از لحاظ تبلیغاتی کمتر بدان توجه شده است . اهمیت این جبهه به این لحاظ است که خط راه آهن و جاده ارتباطی اهواز اندیمشک از مجاورت شوش عبور می کند و قطع این راهها هم بر جبهه اهواز و هم بر جبهه دزفول تأثیر زیادی خواهد گذاشت . علاوه بر این دشمن با اشغال شوش به آسانی بر واحدهای صنعتی و پاسگاههای نظامی مناطق اطراف شهر مسلط خواهد شد . جنبه دیگر اهمیت این جبهه موقعیت فعلی دشمن در منطقه است . در منطقه وسیعی که در این جبهه به اشغال بعثی ها درآمد ه ، بعضی تأسیسات نظامی رژیم سابق مانند یک ایستگاه رادار با سکوی پرتاب موشک ضد هوایی و تعدادی سنگرهای بتونی زمستانی و تابستانی نیز به دست دشمن افتاده و در تثبیت موقعیت نیروهای متجاوز بعث کمک زیادی نموده است .
قسمت بعدی این گزارش شامل چگونگی حضور نیروهای عر اقی در غرب این شهر ، به موازات رودخانه کرخه است … هم اکنون بعثی ها در بعضی نقاط فقط چهار کیلومتر با رودخانه کرخه فاصله دارند و کمترین فاصله آنان با شهر شوش هفت کیلومتر است . قابل توجه این که شوش یکی از سه شهر جنگی خوزستان است که دشمن توانسته تمامی ساکنین و آن را وادار به ترک خانه و کاشانه سازد . دشمن جنایتکار در مناطق اشغالی غرب شوش نیروهای زیادی مستقرنموده است . بنا به گفته دیده بانهای ارتش جمهوری اسلامی ایران بیش از 200 تانک و خودروی دشمن در این جبهه مستقر هستند . گفته می شود قسمتی از تدارکات جبهه سوسن گرد از این منطقه تامین می شود .
همچنین پیرامون وضعیت شهر و چگونگی گذران اهالی شهر و آبادی های اطراف شوش دراین گزارش آمده است : از همان روزهای آغاز جنگ شهر شوش هدف آتش توپخانه دور زن دشمن قرار گرفت و به تدریج از سکنه داخلی و اهالی شهر که تعدادی زیادی از آن ان را عشایر عرب زبان تشکیل می دادند ، به روستاها و محلهای امن کوچ کرده اند . بعضی از آنها در ایستگاههای راه آهن اندیمشک اهواز و مکانهای دیگر بدون وسایل گرم کننده در شرایط سختی به سر می برند و نیاز فراوانی به وسایل اولیه زندگی مانند چادر ، آرد و روغن دارن د . میان عشایر غرب منطقه تعدادی عوامل ضد انقلاب نیز وجود دارند که با دشمن در زمینه شناسایی منطقه همکاری می کنند و برای ایجاد رعب و وحشت در جاده ها دست به قتل و . غارت می زنند . ( 8 )
در مورد آوارگان جنگ تحمیلی رادیو کلن به نقل از معاون اجرائی نخست وزیر ( بهزاد نبوی ) می گوید : تا به حال حدود یک میلیون نفر از مردم جنوب و غرب ایران در اثر حملات هوایی و موشکی ارتش عراق به شهرها و مراکز غیر نظامی آواره شده و به سوی شهرهای مرکزی و شمالی ایران سرازیر شده اند . ( 9 )
دربارۀ از سرگیری صادرات نفت جمهوری اسلامی از اسکله نفتی خارک ، خبرگزاری فرانسه به نقل از محافل نفتی لندن گزارش داد : ایران به مشتریان نفتی خود اطلاع داده که نفت این کشور مجدداً در ترمینال خارک که به دنبال حملات هوایی عراق راکد مانده بود ، به جریان افتاده است . اما مشتریان ایران و همچنین صاحبا ن کشتی های نفتی از اعزام کشتی های خود برای بارگیری نفت در موقعیت کنونی خودداری می کنند . علاوه بر بیم از حملات هوایی ، افزایش مخارج بیمه را که در این ترمینال بسیار سنگین شده است ، مطرح ساخته اند . ( 10 )
روزنامه الرای العام چاپ کویت زیر عنوان وساطت ا لجزایر برای آزادی گروگانها از قول خبرگزاری رویتر نوشت : نمایندگان الجزایر که حامل پیام و توضیح امریکایی ها در مورد گروگانها هستند ، روز گذشته وارد تهران شدند . ( 11 ) روزنامه لوموند نیز نوشت : شانس آزاد شدنگروگانها در آیندۀ نزدیک با روشن شدن تصمیم امریک ا مبنی بر قبول شرایطی که توسط الجزایر به ایران داده نشده ، خیلی زیاد است . ( 12 )
روزنامه جمهوری اسلامی : امروز نیز مردم شهرهای شیراز ، بندرعباس ، ساری ، انزلی ، سمنان ، اراک ، کاشمر ، دماوند ، پل دختر ، رودبار ، اسلام آباد ، نور ، بیرجند ، نایین ، فومن ، بجنورد و میناب ضمن تعطیل واحدهای صنفی در حمایت از روحانیت خط امام تظاهرات نمودند . ( 13 )
منابع و ما خذ :
1 روزنامه اطلاعات ، 15 / 9 / 1359 .
2 سند شماره 002060 مرکز مطالعاتی و تحقیقات جنگ : دفتر سیاسی انتظامی استانداری خوزستان ، 15 / 9 / 1359 .
3 سند شماره 002093 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ : ستاد مشترک ارتش ، 1359/ 9/ 16 و سند شماره 002055 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ : ستاد مشترک ارتش ، 14 / 9 / 1359 .
4 سند شماره 002048 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ : اطلاعات عملیات سپاه اهواز . 1359/ 9/ 14
5 ماخذ شماره 1 .
6 سند شماره 002045 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ : لشکر 28 ، رکن 2 ، . 1359/ 9/ 14
7 سند شماره 002071 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ : ستاد مشترک ارتش ، . 1359/ 9/ 15
8 خبرگزاری پارس ، » گزارشهای ویژه « ، نشریه 261 ، 1359/ 9/ 14 ، اهواز .
9 خبرگزاری پارس ، » گزارشهای ویژه « ، نشریه 262 ، 1359/ 9/ 15 .
10 ماخذ شماره 9 ، خبرگزاری فرانسه ، لندن ، . 1359/ 9/ 14
11 ماخذ شماره 9 ، روزنامه الرای العام ، 1359/ 9/ 14 ، رویتر .
12 ماخذ شماره 9 ، روزنامه لوموند ، . 1359/ 9/ 14
13 روزنامه جمهوری اس لامی ، 15 و . 1359/ 9/ 16
