متن برنامه ی درس هایی از قرآن کریم حجت الاسلام قرائتی؛ تاريخ پخش :: 1378/10/9
بسم الله الرحمن الرحيم
«السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا أَبَا الْحَسَنِ يَا أَمِيرَ الْمُؤْمِنِين»
الهي انطقني بالهدي و الهمني التقوي.
«اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ اجْعَلْ لِي يَداً عَلَى مَنْ ظَلَمَنِي، وَ لِسَاناً عَلَى مَنْ خَاصَمَنِي، وَ ظَفَراً بِمَنْ عَانَدَنِي، وَ هَبْ لِي مَكْراً عَلَى مَنْ كَايَدَنِي، وَ قُدْرَةً عَلَى مَنِ اضْطَهَدَنِي، وَ تَكْذِيباً لِمَنْ قَصَبَنِي، وَ سَلَامَةً مِمَّنْ تَوَعَّدَنِي، وَ وَفِّقْنِي لِطَاعَةِ مَنْ سَدَّدَنِي، وَ مُتَابَعَةِ مَنْ أَرْشَدَنِي»(صحيفه سجاديه، دعاى 20) بينندگان عزيز بحث را روز بيست و يكم ماه رمضان ميبينند، روز شهادت اول مظلوم تاريخ. مظلوميت حضرت بيش از ساير مظلومهاي تاريخ است. هر مظلومي چند شاهد داشته باشد، ميتواند حقش را در دادگستري بگيرد ولي علي عليه السلام مظلومي بود كه با حدود صد هزار شاهد در غدير خم حقش را ضايع كردند. به اين نکته که ميگويم دقت كنيد تا بفهميد حضرت چقدر مظلوم است: وحشي كسي است كه در جنگ احد حضرت حمزه عموي پيامبر صلي الله عليه و اله و سلم را شهيد كرد و بعد توبه كرد و مسلمان شد آمد به نزد حضرت، گفت: من كافر بوده و عموي تو را شهيد كردم و الان مسلمان شدهام چه كار كنم؟ حضرت فرمود: اشكال ندارد ولي كاري كن كه در مكه و مدينه نباشي كه من تو را ببينم و داغ دلم تازه شود. ولي امير المؤمنين عليه السلام قاتل همسرش را 25 سال جلو چشمم ميديد. آية الله علامة اميني زماني كه وارد حرم امير المؤمنين عليه السلام ميشد، ميگفت: السلام عليك يا مظلوم و گريه ميكرد. امير المومنين(ع) خودش و همسر و فرزندانش شهيد شدند و كسي است كه امتيازاتش منحصر به فرد است. در تاريخ چه كسي در كعبه متولد و در سجده نماز شهيد شد؟ در تاريخ چه كسي به انداره او كشاورزي و خواندن خطبه او و نماز خواندن او و به اندازه او جبهه داشته؟ شهادتش را تسليت ميگوييم. موضوع بحث امسال ما شرح تفسير دعاي مكارم الاخلاق امام سجاد عليه السلام بود. تا رسيديم به اين فراز: «وَ اجْعَلْ لِي يَداً عَلَى مَنْ ظَلَمَنِي». «يَدْ» يعني دست و دست كنايه از قدرت است، ميگويند فلاني در فلان اداره دست دارد يعني قدرت دارد. خدايا نسبت به كسي كه به من ظلم كرده قدرتي به من بده، تا بتوانم از خودم دفاع کنم. و از اين معلوم ميشود كه مسلمان بايد قوي باشد و زير بار ظلم رفتن كمال نيست، و همين طور كه به ظالم ميگويند: چرا ظلم كردي؟ به مظلوم هم ميگويند: چرا زير بارظلم رفتي؟ امير المؤمنين علي عليه السلام ميفرمايد: فرزندانم «كُونَا لِلظَّالِمِ خَصْماً»(نهجالبلاغه، نامه 47) نسبت به ستمگران دشمن بوده و ظلم پذير نباشيد. قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ع: «الْإِسْلَامُ يَعْلُو وَ لَا يُعْلَى عَلَيْهِ»(منلايحضرهالفقيه، ج4، ص334) نبايد بر اسلام چيزي برتري داشته باشد. قرآن ميفرمايد: «وَ لَنْ يَجْعَلَ اللَّهُ لِلْكافِرينَ عَلَى الْمُؤْمِنينَ سَبيلاً» نساء/141 خداوند قرار نداده براي كافرين راه نفوذ بر مؤمنين. قرآن ميفرمايد: «تُرْهِبُونَ بِهِ عَدُوَّ اللَّهِ وَ عَدُوَّكُمْ» انفال/60 بايد شما دشمن خدا را بترسانيد. به رسول خدا صلي الله عليه و اله و سلم گفتند: فلان گروه به شيوه خاصي ميجنگند. حضرت گروهي را فرستاد كه شيوه جنگ را ياد گرفته و به مسلمانان تعليم دهند. سؤال: چرا مسلمانها عقب افتاده هستند؟ جواب: تا زماني كه اسلام حاكم بوده مسلمانها هم در حال پيشرفت و رشد بوده اند. مقايسهاي بين اين زمان و زمان شاه: آن زمان که شاه بود مسلمانها عقب افتادند و در جمهوري اسلامي نگاه كنيد به ابتكارات وشكوفايي استعدادها، و مقايسه آن با زمان قبل. ابتكاراتي كه در نيروهاي مسلح و رشد علمي كه در دانشگاهها شده. البته در جمهوري اسلامي هم اين طور نيست كه ما همه راه را در مورد اخلاق ها، برخوردها و اقتصادها و. . . همه اسلامي باشد قدمهايي را در راه اسلام برداشته ايم. دست از دست شاه بيرون آورده و به اسلام روي آورديم و چقدر پيشرفت کرديم. بايد ديد در چه زماني مسلمانها عقب هستند، البته زماني كه ما اسلام واقعي را دنبال كنيم عقب افتاده نيستيم. در مقابل دشمن بايد حالت تهاجمي داشته باشيم. قرآن ميفرمايد: «بَلْ نَقْذِفُ بِالْحَقِّ عَلَى الْباطِلِ فَيَدْمَغُهُ فَإِذا هُوَ زاهِقٌ وَ لَكُمُ الْوَيْلُ مِمَّا تَصِفُونَ» انبياء/18 ما بايد با شناخت حق آن را بر سر باطل كوبيده و باطل را نابود كنيم. درباره هيات امناء مساجد ميفرمايد: بايد شجاع باشند. قرآن ميفرمايد: «إنَّما يَعْمُرُ مَساجِدَ اللَّهِ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ وَ أَقامَ الصَّلاةَ وَ آتَى الزَّكاةَ وَ لَمْ يَخْشَ إِلاَّ اللَّهَ فَعَسى أُولئِكَ أَنْ يَكُونُوا مِنَ الْمُهْتَدينَ» توبه/18 كسي حق آبادي مسجد دارد كه. . . از هيچ كس نترسد. و در جاي ديگرمي فرمايد: «أُولئِكَ ما كانَ لَهُمْ أَنْ يَدْخُلُوها إِلاَّ خائِفينَ» بقره/114.
مسجد مسلمانها آنچنان صلابت بايد داشته باشد كه اگر كفار خواستند وارد شوند، بترسند. مثل جاسوسي كه ميخواهد برود در سنگر فرماندهي چطور با وحشت ميرود. سؤال: يكي ميگفت: كه صبر به معناي تحمل ظلم است؟ جواب: گفتم نه قرآن ميفرمايد: «يا أَيُّهَا الْمُدَّثِّرُ قُمْ فَأَنْذِرْ» مدثر/2-1، «وَ لِرَبِّكَ فَاصْبِرْ» مدثر/7. ميفرمايد: قيام كن. بعد ميفرمايد: صبر كن در راه خدا. كلمه «صبر» در كنار كلمه «قيام» است. امام ميفرمايد: خدايا کمکم کن بتوانم در مقابل ظلم ايستادگي كرده و مسلمان وارفته نباشم.
فردي صاحبخانهاش او را اذيت ميكرد، خدمت امام عليه السلام رسيد و داستان را تعريف كرد، حضرت او را دعوت به صبر كرد. بعد از چندي دوباره آمد شكايت كرد. حضرت فرمود: روز جمعه زمان نماز كه مردم رفت و آمد دارند، اثاثيه را بگذار كنار كوچه، مردم سؤال ميكنند: چرا اينجا نشسته اي؟ بگو: صاحبخانه اذيت ميكند. بعد صاحبخانه ميبيند آبرويش ميرود عذرخواهي خواهد كرد، و اين چنين هم شد. يعني گاهي بايد داد زد و استيضاح كرد. همان غيبتي كه حرام است ولي اگر ظلم شدي ميتواني داد بزني: «لا يُحِبُّ اللَّهُ الْجَهْرَ بِالسُّوءِ مِنَ الْقَوْلِ إِلاَّ مَنْ ظُلِمَ وَ كانَ اللَّهُ سَميعاً عَليماً» نساء/148 خداوند دوست ندارد بدگويي کسي را بكني مگر وقتي كه مظلوم شدي. حتي براي رفع ظلم ميتواني غيبت كني كه فلاني كذا و كذا است. اگر متخلف مجازات نشود امكان ندارد كسي بتواند حكومت كند، اين جا بحث خشونت و رأفت نيست حتي آنهايي كه بحث رافت ميكنند در اين مسأله اتفاق دارند كسي كه خلاف قانون كند بايد مجازات شود. وقتي خيابان يك طرفه است و او دوطرفه حركت ميكند و يا بيش از حد مجاز بار کاميون ميزند يا در باربري مسافر سوار ميكند، با متخلف چه كار كنيم؟ بالاخره اگر ظلم شد، بايد قدرتي براي جلوگيري از آن باشد. قرآن ميفرمايد: «وَ أَعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّةٍ» انفال/60 در مقابل استكبار بايد قدرت داشته باشيد. نفرموده تنها به پسران تير اندازي ياد دهيد، بلكه دختر و پسر هر دو. فرمود: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص: «عَلِّمُوا أَوْلَادَكُمُ السِّبَاحَةَ وَ الرِّمَايَةَ»(كافي، ج6، ص47) فرزندان خود را تير اندازي ياد دهيد. نفرمود: «عَلِّمُوا اَبْنَائَكُمْ» پسران را ياد دهيد. يک وقتي بحثي شد درباره ولايت فقيه گفتم: بحث ايدئولوژي و قرآن و حديثي هم كه نكنيم يك مطلب روشن اين است كه: سؤال: آيا ايران عزيز دشمن دارد يا نه؟ هركس با هر سليقهاي به اين اعتقاد دارد يا نه كه دشمن داريم نسبت به استعدادها، معادن، دريا و جنگل، دين و جوانان؟ در مقابل دشمن قوي آيا ارتش و سپاه كافي است يا مردم هم بايد بسيج شوند؟ به دليل 8 سال جنگ قواي مسلح به تنهايي كافي نيستند بايد مردم كمك كنند و بسيج مردم دست ولايت فقيه است. و اگر امام(خميني ره) نبود مردم با آيين نامه و تبصره و كميسيون به جبههها نميرفتند. پس ولايت فقيه دستي است كه بجاي پيامبر صلي الله عليه و اله و سلم نشسته، از علم او هم دارد، و از خون امام حسين عليه السلام در بدن او هست و از روحيه امام عليه السلام در مغزش هست و عشقي هم كه مردم به آن حضرت دارد، به او هم دارند. اين بازويي است كه ميتواند مردم را بسيج كند در مقابل كسي كه بخواهد به من و به امت ظلم كند. شكستن ولايت فقيه يعني شكستن بازو و بعد تسليم شدن در مقابل دشمن. اين كه فلان روايتش، صحيح است يا موثق، بحث حوزوي است. براي عامه مردم كه نميشود بحث حوزهاي كرد. بايد گفت: به اين شکل که توضيح دادم براي عامه مردم استدلال کرد. و كسي را ميخواهيم که مورد اعتماد مردم بوده و هر روز لازم شد مردم با فرمان او به صحنه بيايند و اين بحث ندارد و بحث علمي آن را در روزنامه و مجله و حوزهها بخوانند ولي بحث عرفي خيلي روشني است. امام سجاد(ع) ميفرمايد: «وَ لِسَاناً عَلَى مَنْ خَاصَمَنِي» خدايا زباني داشته باشم در مقابل دشمنم بتوانم جواب بدهم، از لطف خدا، ما چنان منطق و استدلال محكمي داريم كه هركس با هر سليقهاي بخواهد ميتوانيم با او بحث آزاد كنيم. ما مسلمانها از نظر عدد زياد نبوديم و در مدينه علي عليه السلام ياران محدودي داشت و در تشييع جنازه حضرت زهرا سلام الله عليها 5 يا6 نفر بودند، و امروز خبر تلخ براي روز 21 ماه رمضان اين است كه جنازه علي بن ابيطالب(ع) را مخفيانه دفن كردند و همچنين حضرت زهرا سلام الله عليها را نيز. و صد سال كسي خبر از قبر علي عليه السلام نداشت، تنها و مظلوم خود و همسرش، اما الان ياران و طرفداران زيادي دارد چون منطق و استدلال در مقابل دشمن قوي است. شيعه اول جمعيتش پنج در صد هزار بود اما الان 4/1 يا 3/1 مسلمانها را تشكيل ميدهند. رشد به خاطر استدلال بوده است. امام رضا عليه السلام در يك جلسه صحبت ميفرمودند، تمام سران مذاهب محكوم و ساكت ميشدند. و شاگردي دارد امام صادق عليه السلام به نام هشام که با رهبران مخالف بحث و آنها را محكوم ميكرد. و يك سخنراني امام سجاد عليه السلام در مسجد شام، رژيم بني اميه را سرنگون و سخنراني حضرت زينب عليها سلام الله در کوفه كودتا بود. پس خدايا قدرتي بده كه خطهاي انحراف را با زبان استدلال خط بطلان بكشم. «ظَفَراً بِمَنْ عَانَدَنِي» و خدايا هركس بر من دشمن و معاند است بر او پيروز شوم. و «وَ هَبْ لِي مَكْراً عَلَى مَنْ كَايَدَنِي» و خدايا تواني بده كه مكر و حيلهها را نسبت به خودم واژگون كنم. نميخواهم يك مسلمان تو سري خور باشم، با يک تكبيري كه پشت دروازه خيبر گفتند تمام دشمن لرزه بر اندامش افتاد. مسلماني كه وارفته و كلاه سرش برود ارزش ندارد. و يكي از مظلوميتهاي آن حضرت اين بود که گرفتار كساني شده بود كه به حرف حضرت گوش نميدادند، يك بار كه سخنراني ميفرمود و ديد مردم بي توجه هستند: «فضرب علي خده » چنان زد به گوش خودش، بعد فرمود: «قاتلكم الله » خداوند مرگ به شما بدهد كه خون به دل من كرديد. خداوند مرا از شما گرفته و شخصي مثل خودتان بر شما مسلط كند. بعد فرمود: «قبحاً لكم يا اشباه الرجال و لا رجال » روي شما سياه، لاشههاي بي روح، اي مردنماهاي نامرد. يكي از مظلوميتهاي آن حضرت اين بود که حضرت دچار و گرفتار يك عده وارفتهها بود، ولي امام حسين عليه السلام اگر 72 نفر داشت ولي وارسته بودند، و ميگفتند: هزار بار شهيد شويم دست از تو برنمي داريم و حضرت فرمود: «ياراني بهتر از شما نديدم». و اينكه(امام خميني ره) ميفرمود: مردم ايران از مردم صدر اسلام بهتر هستند. معنايش همين است، يعني در صدر اسلام گوش به حرف پيامبر و امير المؤمنين و امام حسن عليهم السلام نداده و امام حسين عليه السلام را دعوت كرده اما نامردي كردند. « وَ قُدْرَةً عَلَى مَنِ اضْطَهَدَنِي» خدايا به من تواني بده که در مقابله كسي كه نسبت به من توطئه ميكند با تدبير آن را خنثي كنم. «اضْطَهَدَنِي» يعني شكستن دين از راه دين، استفاده از مذهب عليه مذهب. چون گاهي يكي با سيلي و نارنجك براي مقابله به داخل مسجد ميآيد و گاهي يكي هم در كنار مسجد يك نماز جماعت ديگري برپا ميكند تا به مقابله برخيزد. پس شكستن مسجد گاهي با نارنجك است و گاهي مذهب عليه مذهب است. يعني اگر كسي از راه دين ميخواهد مرا بشكند، من او را بشكنم، مثل اين كه زمان پيامبر صلي الله عليه و اله و سلم آمدند كنار مسجد قبا، مسجد ضرار ساختند، كه به اين وسيله مسجد حضرت را بشكنند. «وَ تَكْذِيباً لِمَنْ قَصَبَنِي» واژه: «قَصَبَنِي» يعني قطعه قطعه كردن. و لذا ميگويند قصاب چون گوشت را قطعه قطعه ميكند. خدايا كسي كه ميخواهد مرا بشكند و تفكر و ايدئولوژي و اهداف را بشكند، بتوانم در مقابل او بايستم. نتيجه اين بخش از دعا اين كه مسلمانها بايد در دعاها از خداوند عزت و نفوذ ناپذيري بخواهند. اين كه ميگويند: مؤمن عزيز است. يعني نميشود با پول و تهديد و بمباران و روزنامه، تهمت او را سوراخ كرد. جامعه اسلامي بايد در مقابل تهديدها، پول و زور و توطئهها و. . . نشكن باشد، اين جزء دعاها باشد و الان همه توطئهها به خاطر آن است كه جمهوري اسلامي را بشكنند. خداوندا به آبروي اين شهيد(حضرت علي(ع)) كه خود نشكن بود و فرمود: دنيا زير و رو شود ذرهاي شك نميكنم. به آبروي اين شهيد محراب، امير المؤمنين عليه السلام، فرد و جامعه ما را نشكن و نفوذ ناپذير قرار بده و در مقابل همه خطرها ما را مسلح به اسلحه ايمان و قدرت نظامي و فكري و علمي و تكنولوژي و همه قدرتهاي لازم و مقاوم در مقابل همه ابرقدرتها قرار بده. روز بيست و يكم است چند جمله هم درباره آقا بشنويم: «السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا أَبَا الْحَسَنِ يَا أَمِيرَ الْمُؤْمِنِين»
علياي هماي رحمت تو چه آيتي خدا را – كه به ما سوي فكندي همه سايه هما را
دل اگر خداشناسي همه در رخ علي بين – به علي شناختم من به خدا قسم خدا را
نه بشر توانمش گفت نه خدا توانمش خواند – متحيرم چه نامم شه ملك لا فتي را
بجز از علي كه گويد به پسر كه قاتل من- چو اسير توست اكنون به اسير كن مدارا
بجز از علي كه آرد، پسري ابو العجائب- كه علم كند به عالم شهداي كربلا را
علي عليه السلام خطاب به فرزندان:
مرا نياز نباشد طبيب آوردن- براي مرگ علي دست بر دعا ببريد
نياز نيست مداوا كنيد زخم مرا – براي پير خرابه نشين غذا ببريد
سلام من به شمااي فرشتگان خدا – نبرد فاطمه با خود مرا شما ببريد
جنازه من مظلوم را چو مادرتان- شبانه، مخفي و تنها و بي صدا ببريد
يتيمان کوفه با ظرفهاي شير مقابل منزل حضرت جمع شدند، گفتند: ما براي بابا شير آورده ايم، حال بابا چه طور است؟ يکي دعا ميکند يکي دل نگران است. كودكان با ظرف شير نگران بيرون خانه منتظرند كه يك وقت شنيدند: واي علي كشته شد. . .
صلي الله عليك يا امير المؤمنين(ع). اللهم صل علي محمد و ال محمد.
خدايا به آبروي امير المؤمنين(ع) و ايمان او و اشك و مناجات و يقين او، ايمان كامل، نيت خالص، علم مفيد، عمر با بركت، رزق حلال، ذرية طيبه، عزت دنيا و آخرت به فرد فرد و امت ما مرحمت بفرما. همه آنچه شب قدر براي بندگان خوب مقدر ميفرمايي براي ما هم مقدر بفرما. دين، دنيا و رهبر و دولت و ملت و نسل و ناموس، عقايد و افكار و آب و خاك ما حفظ بفرما. هر شر و توطئهاي از اشرار متوجه مسلمانها است به خودشان برگردان. سكرات مرگ بر ما آسان و اول مرگ اول راحتي و روز قيامت را روز سرافرازي ما قرار بده. قلب آقا حضرت مهدي عليه السلام را براي هميشه از همه ما خوشنود و ظهورش تعجيل و ما را از بهترين يارانش مقدر بفرما.
والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته