متن برنامه ی درس هایی از قرآن کریم حجت الاسلام قرائتی؛ تاريخ پخش :: 1375/10/29
بسم الله الرحمن الرحیم
جلوه مهربانی خداوند به همین است که تو به را قبول می کند دهها سال گناه را با یک لحظه توبه واقعی می پذیرد جلوه رحمت خدا اینست که ماه رمضان را برای ما قرار داده در اینکه ماهی را قرار بدهد که خواندن یک آیه قرآن ثواب یک ختم قرآن را داشته باشد اینها همه مظهر رحمت است در اینکه ما را هدایت کرد در اینکه ما را آفرید اصلاً دلیلی ندشات خدا ما را خلق کند فقط از رحمت او بود. کسی از من پرسید چرا خدا من را آفرید؟ گفتم جوابت را بدهم یا ندهم گفت بله گفتم حالا اگر من بلدم جوابت را بدهم، ندهم چی می شود؟ گفت کم لطفی است گفتم کم لطفی روی این کلمه ایستاد شما از من سوالی می کنید و من می توانم جوابتان را بدهم اگر کسی بتواند کاری را بکند، نکند کم لطفی است خداوند می تواند از خاک اسپرم بسازد می تواند از خاک گندم بسازد اگر نسازد کم لطفی است می تواند از یک تک سلول انسان بسازد اگر نسازد کم لطفی است اصلاً اگر خدا خلق نمی کرد جای سوال بود که خدا می تواند این کار را بکند چرا نکرد نگوئید چرا خلق کرد اگر خلق نمی کرد حالا ما که نبودیم ولی جایش بود که کسی بپرسد چرا خلق نکرد؟ لطف اوست که ما را خلق کرد بعد از خلقت انسان را آفرید بعد توفیق داد مسلمان شدیم اینها همه مظهر رحمت خداست در مناجات داریم «إِذْ كَانَ جَزَائِي مِنْكَ فِي أَوَّلِ مَا عَصَيْتُكَ النَّارَ»(صحيفه سجاديه، دعاى 16) خدایا در اولین گناهی که من کردم حقم بود که خلاصم کنی.
راجع به «قُلْ هُوَ اللَّهُ» اخلاص/1 حدیث هایی داریم حدیث داریم در نمازهای شبانه روزی لااقل یکبار این سوره را بخوانید البته ما که در همه نمازهایمان می خوانیم اهل سنت در نمازهایشان سوره های مختلف می خوانند ما
ایرانی‌ها عادت کردیم همه‌اش «قُلْ هُوَ اللَّهُ» می خوانیم. این سوره در اهمیت به منزله یک سوم قرآن است کسی که سه «قُلْ هُوَ اللَّهُ» بخواند بخصوص موقع خواب انگار همه قرآن را خوانده حتی اگر نمازمان تمام شد خود «قُلْ هُوَ اللَّهُ» تعقیب نماز است. خواندن «قُلْ هُوَ اللَّهُ» برای حفظ و نجات از شرور سفارش شده یهودی‌ها از پیغمبر(صلی الله علیه و آله) خواستند خدا را به ما معرفی کن «قُلْ هُوَ اللَّهُ» را خواند «قُلْ هُوَ اللَّهُ» شناسنامه خداوند است و توحید اساسی ترین اصل همه ادیان است که در این سوره آمد.
«درسها»
1- معارف حق را به دیگران اعلام کنید «قُلْ» بگو ما سر گفتن خیلی حرف داریم امام رضا(علیه السلام) فرمود اگر مردم بدانند ما چه می گوئیم می آیند و مسلمان می شوند «إِنَّ النَّاسَ لَوْ عَلِمُوا مَحَاسِنَ كَلَامِنَا لَاتَّبَعُونَا»(عيونأخبارالرضا، ج1، ص307) اگر مردم می فهمیدند ما چه می گوئیم گوش می دادند کسانی که مسلمان نیستند بخشی از آن تقصیر ما است ما نگفتیم تبلیغات ما ضعیف است انجیل به بیش از 2 هزار زبان ترجمه شده قرآن ما به حدود 50 زبان ترجمه شده. پزشکی فوق تخصص چشم دارد همشهری ما است یک دوره نوار برای من آورد گفت این نوار را از آمریکا برای من فرستاده‌اند چون من فوق تخصص چشم در آمریکا دیده‌ام اساتید من در آمریکا اینرا برای من
فرستاده‌اند گفتند اگر در ایران پیرمرد یا پیرزنی کور شد خواست تفسیر کتاب انجیل را از گوشش بشنود چون چشمش نمی بیند این یک دور تفسیر انجیل مسیحی‌ها برای پیرمرد و پیرزنهای کور ایرانی آنها تفسیر برای کور ما دارند و ما در 100 خانه یکدور تفسیر برای بیناهایمان نداریم ما در تبلیغات خیلی ضعیف هستیم آنها کاغذهایی پیدا می کنند 2 سانتی در 3 سانتی لای آدامس شکلاتی که از خارج برای ما می فرستند شکلات را که باز می کنی بخوری برای بچه هایمان می بینی در آن کاغذ 2 سانتی در 3 سانتی عکس سکس فرستاده یعنی از آن کاغذ 2-3 سانتی برای انحراف استفاده میکند ما بزرگترین تبلیغاتمان تبلیغ رب و گوجه است این هم در مشهد امام رضا(علیه السلام) نمی گویم این نباشد می گویم کنارش تبلیغات دیگر هم باشد تبلیغات ما یا ضعیف است یا تبلیغات مادی ما بیش از تبلیغات. . . اخیراً الحمدلله دو سه تابلو حجاب و امر به معروف دیدیم در تهران هم همینطور است تبلیغ چراغ گاز و جارو برقی خیلی بیش از تبلیغ مسائل اخلاقی است.
مقام معظم رهبری امسال در پیامی که برای اجلاس ششم فرمود کشور امام زمان(عجه ا. . . تعالی فرجه الشریف) باید جوری باشد که هر بیگانه ایی وارد آن می شود در و دیوار بفهمد این کشور کشور امام زمان(عجه الله تعالی فرجه الشریف) است وگرنه جاروبرقی و زودپز و پلوپز در اتریش هم بود ما که نمی خواستیم اتریش بشویم. چهار سال کتابهای معارف دانشگاه ما یک سطر راجع به نماز در آن نبود دانشجوی ما راجع به اسرار نماز چیزی بلد نیست. شهید هاشمی نژاد یک جلسه پاسخ به سوالات داشت شهید بهشتی چهار شنبه‌ها عصر خانه‌اش باز بود افرادی می آمدند هر کس هر سوالی داشت در خانه باز بود و می آمد می پرسید در بسیاری از جاها جوانهای ما سوال دارند الان در تهران چند درس نهج البلاغه هست؟ یواشکی می گویم هیچی در تهران هیچ جلسه تفسیری نیست بد است «قُلْ» باید گفت استعداد زیاد است کسی نیست استعدادها را جمع کند.
«قُلْ هُوَ» دیدنی نیست(او) «لا تُدْرِكُهُ الْأَبْصارُ» انعام/103 امام حسین(علیه السلام) می فرماید کور باد آن چشمی که تو را نبیند ای خدا البته با این چشم با چشم دل به امام علی(علیه السلام) گفتند آیا خدایی را که عبادت می کنی دیدی؟ فرمود اگه خدا را ندیدم عبادت نمی کنم منتهی با چشم دل دیدم ما آنهایی را هم که خیال می کنیم دیدنی است واقع اینست که از اثر پی به موثر می بریم شما الان این گچ را حتماً می بینید رنگ آن از آثار گچ است و زن آن از آثار گچ است حجم آن از آثار گچ است یعنی این گچی را هم که می بینید از آثار پی به مثر می برید رنگ و وزن و حجم گچ نیست اینها از صفات و آثار گچ است پس این گچی را که ما خیال می کنیم می بینیم به یک معنا از اثر پی به موثر می برید رنگ و وزن و حجم گچ نیست اینها از صفات و آثار گچ است پس این گچی را که ما خیال می کنیم می بینیم به یک معنا از اثر پی در موثر می بریم اصل شناخت ما شناخت عقلی است ابزار شناخت ما یک‌اش چشم و گوش است. شما که جاذبه زمین را قبول دارید از کجا فهمیدید زمین جاذبه دارد؟ سیب از درخت افتاد خوب افتادن سیب از درخت که جاذبه نیست این آثار جاذبه است یعنی با هر عینکی به زمین نگاه کنی چیزی بنام جاذبه به چشم‌ات نمی آید مگر ببینی این افتاد و از افتادن پی می بریم ما در همه علوم از اثر پی می بریم «قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ» نمی فرماید(واحد) فرق است بین(واحد) و(احد) اگر بگوئیم(واحد) یعنی اولی معنایش اینست که یک دومی هم می شود باشد اما(احد) یعنی یکتا اما یکی بوی این را دارد که دو تا سه تا به عبارتی یکی یک کلمه ای است که پشت سر آن دو تا هم می شود بیاید.
نه شرک در تفکر و نه شکرک در عمل بعضی‌ها در تفکر و بعضی‌ها در عمل مشرک‌اند حدیث داریم اگر کسی این کلمه را بگوید باز هم شرکت دارد(اگر فلانی نبود وضع من خراب بود) درایران یک کلمه زشتی را بکار می برند اصطلاح غلطی است(اول خدا دوم تو) همه کاره اوست بله خداوند اسبابی را قرار داده ما توسلی را هم که به اهل بیت پیدا می کنیم می گوئیم «اشْفَعْ لَنَا عِنْدَ اللَّه» تو از خدا بخوا یا امام رضا(علیه السلام) بچه من را شفا بده غلط است باید گفت یا امام رضا(علیه السلام) از خدا بخوا بچه مرا شفا بدهد. امامان و پیغمبر(صلی ا. . . علیه و آله) واسطه هستند در مقابل خدا هیچکس استقلال ندارد منافقین در اعلامیه‌شان می نوشتند به نام خدا و به نام خلق خدا خوب این شرک است فقط بنام خدا. یکوقت یک جایی بودیم کسی گفت شما انحصار طلبید گفتم اولین انحصار طلب خداست چون می فرماید «لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ» هیچ اله ایی قبول نیست «إِلَّا اللَّهُ» وقتی حرف حق است حفهای باطل باید همه کنار بورد نمی شود گفت هم علی(علیه السلام) و هم معاویه خیر فقط علی(علیه السلام) ما انحصار طلبیم «فَما ذا بَعْدَ الْحَقِّ إِلاَّ الضَّلالُ» يونس/32 بعد از حق هر کس باشد انحراف است هم این و هم آن درست نیست به همین خاطر ما همه اصحاب پیامبر(صلی ا. . . علیه و آله) را عادل نمی دانیم مگر می شود همه عادل باشند هم ابوذر عادل است و هم آنکه به ابوذر کتک زد و هم آنکه ابوذر را تبعید کرد اه! ! دو نفر که با هم دعوا می کنند نمی شود گفت شما هر دو نفر عادل هستید دو طرف دعوا یکی حق راست و دیگری باطل. همه اصحاب پیغمبر(صلی الله علیه و آله) عادلند پس این آیاتی که می فرماید «يُؤْذُونَ النَّبِيَّ» توبه/61 پیغمبر(صلی الله علیه و آله) را اذیت می کردند هر چه قرآن می فرماید درست است.
«قُلْ هُوَ» بگو او، او را نمی بینم؟ نه چطور به خای نادیده ایمان بیاوریم؟ همانطور که به جاذبه نادیده. . . از اثر پی به موثر می بریم شما روح من را که نمی بینید چون حرف می زنم می گوئید لابد زنده است در اکثر معلوماتمان از اثر پی به مؤثر می بریم.
«اللَّهُ الصَّمَدُ» اخلاص/2 یعنی نه ماده است نه مادی عزیز است خلل ناپذیر است، یعنی بی نیاز است مورد نیاز همه است همه به او نیاز دارند ولی او به هیچکس نیاز ندارد «اللَّهُ الصَّمَدُ» امیرالمومنین(علیه السلام) فرمود(صمد) یعنی جسم نیست و فرمود(صمد یعنی مثل ندارد «اللَّهُ الصَّمَدُ» یعنی خدا شبیه ندارد، خداوند مکان ندارد، امام علی(علیه السلام) فرمود(صمد) یعنی قیام و قوعود ندارد، اینجا و آنجا نیست یک مکان باشد و یک مکان نباشد. نه شبیه دارد نه جسم دارد و نه مثل دارد امام باقر(علیه السلام) فرمود(صمد) یعنی بزرگی است که تحت امر و نهی کسی نیست. (صمد) را صافی معنا کرد و ترمذی سنی‌ها که(صمد) یعنی «لَمْ يَلِدْ وَ لَمْ يُولَدْ» اخلاص/3(صمد) یعنی زاد و ولدی ندارد امام صادق(علیه السلام) فرمود اگر چهار آدم اهل پیدا می کردم از کلمه(صمد) تمام عقاید صحیح را استخراج می کردم ولی شاگرد باسوادی که حرف من را بکشد ندارد این خیلی مهم است در دعای جوشن کبیر داریم «يَا صَمَداً لَا يُطْعَمُ»(بلدالأمين، ص 405) ای(صمد) ی که نیازی به غذا نداری.
«لَمْ يَلِدْ وَ لَمْ يُولَدْ» چرا «لَمْ يَلِدْ» جلو افتاده؟ چون آنچه بیشتر می گفتند، می گفتند فرزند خدا «لَمْ يَلِدْ» زاد و ولدی ندارد خداوند فرزندی ندارد اگر مولودی هست آنکه والده اوست باید مقدم بر او باشد او از چیزی زائیده نشده که زاینده مقدم بر او باشد وجود او وجود استثنایی است «لَيْسَ كَمِثْلِهِ شَيْءٌ» شورى/11 چند رقم ما وجود داریم مثلاً میوه از گل در می آید همینطور که میوه از گل بیرون می آید خدا از چیزی خلق شده نه درخت از هسته استخراج می شود خدا از چیزی استخراج شده نه آب از ابر بیرون آمده می توانیم بگوئیم خدا از ابر بیرون آمده نه آتش از چوب بیرون می آید می توانیم بگوئیم خداوند مثل آتشی است که از چوب بیرون می آید نه کلام از لب بیرون می آید میتوانیم بگوئیم همانطور که کلام از لب بیرون می آید خدا از چیزی خلق شده؟ نه «لَمْ يَلِدْ وَ لَمْ يُولَدْ» نوشته از قلم بیرون می آید می توانیم بگوئیم همانطوری که نوشته از قلم بیرون می آید خداوند از چیزی خلق شده؟ نه «لَمْ يَلِدْ وَ لَمْ يُولَدْ» بو از گل بیرون می آید می توانیم بگوئیم همانطوری که بو از گل استخراج شده خداوند از چیزی استخراج می شود؟ نه «لَمْ يَلِدْ وَ لَمْ يُولَدْ» مزه از غذا بیرون می آید فکر از عقل بیرون می آید درک از دل بیرون می آید گرما از آتش بیرون می آید سر ما از برف بیرون می آید آقا خداوند مثل هیچکدام نیست حقیقت‌اش چیست؟ نمی دانم فقط می دانیم هست در ذات خدا نمی توانیم فکر کنیم هر چه هست در صفات خدا در اینکه حکمت خدا در آفرینش مژه چه کرده؟ در اینکه بال پروانه چطوری است؟ در آفرینش خود ما چه کرده؟ در آفرینش کرات چه کرده؟ نمی دانیم محدود نمی تواند بی نهایت را بفهمد «قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ» اما هر چه هست یکتاست هستی را جوری منظم کرده که آثار حکمت در همه چیز پیداست یعنی دهان اندازه پستان مادر است پستان مادر کلفت نیست که توی دهان نرود دهان نوزاد دندان ندارد که آنرا گاز بگیرد نوزاد بدنیا می آید فود کردن بلد نیست اما مکیدن را بلد است در شیر همه نیازهایی که بدن می خواهد قند، فسفر، چربی، آب و. . . . در آن هست کف پا را گود کرده برای چشم مژه گذاشته چشم که ظریف است آنرا توی کاسه گذاشته برای آنکه نور آنرا اذیت نکند برای پشت بام آن ابرو گذاشته برای آنکه عرق در آن نریزد جدول های پیشانی را طوری کرده که از اطراف بریزد گوش را چاله چوله کرده که جهت صدا را تشخیص بدهد روی را موجودی را باز گذاشته فقط چشم را کشوی گذاشته پلک آب دهان به اندازه تولید می شود که چک چک بیرون نچکد کم تولید نمی شود که آب قسمت‌اش کنی چشم ما از پی و آب نمک قاطی است که اشکمان شور است ما اکسیژن می گیریم کربن می دهیم برگها کربن می گیرند اکسیژن می دهند از آفرینش می فهمیم که حکمتی در کار است. یکی کسی به من گفت آقای قرائتی می توانی خدا را در یک دقیقه برای من ثابت کنی؟ گفتم تو هستی گفت بله دارم با شما حرف می زنم گفتم هستی خودت را آفریدی؟ گفت اگر خودم خودم را می آفریدیم طوری خلق می کردم که مریض نشوم پیر نشوم خشگل‌تر بشوم قوی‌تر بشوم پس 1- هستم 2- خودم خودم را نساختم همان دستی که مرا ساخته همان خداست.
راسل می گوید من قبلاً خداپرست بودم می گفتم همه چیز را خدا آفرید بعد گفتم خدا را کی آفرید؟ ماندم خوب آقای راسل کجا تشریف بردید رفتم خیلی خوش آمدی بعد گفت همه چیز از ماده است می گوئیم جناب راسل ماده از کجاست؟ می گوید ماده از قدیم بوده می گوئیم خوب خدا هم از قدیم بوده یک بوده با شعور را قبول نکرده رفت میلیاردها بوده بی شعور را قبول کرد چه خداپرست چه مادی باید قبول کنیم یک چیزی قدیم است منتهی ما می گوئیم قدیم ما خدای حکیم است آنها می گویند قدیم ما ذرات بی شعور است «لَمْ يَلِدْ وَ لَمْ يُولَدْ».
«وَ لَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُواً أَحَدٌ» اخلاص/4 هیچ شبیه و نظیری ندارد خداوند را به بو و عطر و باران از ابر و به آتش از هیزم و به نور از خورشید نمی شود تشبیه کرد «لَيْسَ كَمِثْلِهِ شَيْءٌ» ما خدا را از صافش و از آفرینش‌اش می شناسیم و بیشترین شناخت ما همین پی بردن از آثار است.
«والسلام عليكم و رحمة الله و بركاته»
