متن برنامه ی درس هایی از قرآن کریم حجت الاسلام قرائتی؛ تاريخ پخش :: 1369/3/31
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحيم
جلسه را در سازمان آب در خدمت خواهران و برادرانى هستيم كه مسئوليت تصفيه آب را در تهران دارند. به اين مناسبت مقدارى هم درباره حدر دادن اب صحبت خواهيم كرد.
13 ميليون بچه در تابستان تعطيل است هر كدام در تابستان 100 روز تعطيل هستند يعنى يك ميليارد هر كس صد ميليون روز زمان داريم كه يك دقيقه‌اش براى ما مهم است.
قرآن درباره عمر مى فرمايد مردم از دقيقه اهاى عمرتان استفاده كنيد در سوره فجر مى گويد «يَوْمَئِذٍ يَتَذَكَّرُ الْإِنْسانُ» فجر/23 زمانى مى‌ايد كه انسان يك مرتبه به هوش مى‌ايد كه عمرش را از دست داده و ديگه فاييده اى ندارد بعد وقتى قهر خدا را مى بيند د رمقابل مهد دادن عمرش و جوانيش مى گويد «فَلَوْ أَنَّ لِي كَرَّةً فَأَكُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ»(كافي، ج3، ص233) خدا اگر مى شود يكبار ديگر اين دقيقه اى عمر را بدن برگردان اما ديگه فاييده اى ندارد. در آيه اى ديگر داريم كه مى گويد: « منى اذا »؟ ؟ ؟ ؟ ؟ ! ! ! ! لحظه مى‌ايد كه هرچه مى گويد خدايا برگدان مرا و دقيقه هاى عمرم را به من پس بده ديگر فاييده اى ندارد.
قران در اين زمينه آيه زياد دارد ما بايد سعى كنيم.
امام يم فرمايد اصرف گناه كبيره است يعنى اين تابلوئى كه مى گيويد هرچيزى از آب زنده است و دور ريهتن آب حتما نصف يك ليوان آب گناه كبيره است.
گناه كبيره يعنى اگر آخوندى نزديك شد ديگر پشت سرش نمى شود نماز بخوانيد اگر آدم اجازه ندارد يك ليوان آب را الكى دور بريزد آنوقت همينطور 13 ميليون نسل نو عمرشان الكى حدر مى رود چه بايد بكنيم من اعتقادم اينست كه كار هيچ كس نيست تيو مملكت هيچ وزارتى نمى تواند اين را حل كنيد مگر همه وزارتخانه‌ها با هم شريك بشوند.
وزارت ارشاد يك چيزهائى دارد موزه دارد كتابخانه دارد. نمايشگاه كتاب دارد چايخانه دارد وزارت ارشاد فقزط يك گوشه را مى تواند انجام دهد يعنى اين طناب را بايد نخ نخ كنيم و هر نخى را يكى پاره كند.
ما اگر 500 هزار ديپلم داشته باشيم اينها وقتى ديپلمشان را مى گيرند تا وقتى كه مشغول به كار مى شوند دو سال سه سال طول مى كشد اگر كارگيرشان بيايد. آنوقت همه جوانهائى كه اكثرشان بىهنرند. اول اينكه وظيفه پدرها و مادرهاست قرآن آيه اى دراد كه مى گويد اى پدرها و مادرها بى مسئوليد توى قرآن چند تا آيه داريم كه «يا بُنَيَّ» بچه هايشان مى گفتند پسر من يك جاى ديگر مى گويد «يا بُنَيَّ أَقِمِ الصَّلاةَ» لقمان/17 حضرت لقمان مى فرمايد اى پسرجان تو بايد اقامه نماز كنى اقامه نماز هم اين نيست كه من توى خانه‌ات بخوانى اقامه ى نماز يعنى توى اداره وسط خيابان توى مسجد.
اقامهعزادارى يعنى نه كه بروى توى خانه عزادارى كنى اگر هر مسلمان شب عاشورا توى خانه‌اش يواشكى اشك براى امام حسين بريزد اين را نمى گويند كه من اقامه عزادارى كردم.
اقامه عزادارى يعنى كنار خيابان تكيه بزنيد گروه گروه بريزد توى خيابان سينه بزنيد يعنى موج بوجود بياوريد.
در جاى ديگر داريم كه درباره شرك « يا بنى ان تشرك «يا بُنَيَّ لا تُشْرِكْ» لقمان/13 پدر مسئول بعضى پدرها بى خيالند به او مى گوئى پدر اصول الدين چند تاست مى گويد خوراك پوشاك مسكن اصلا جز اينها به فكر بچه‌اش نيست در قديم دو تا پيرزن به هم رسدند اين يكى به آن يكى گفت من تمام واجبات را درباره دخترم درست كرده‌ام يه عالمى رد مى شد شنيد و ايستاد و با خود گفت ما آيت الله هستم هنوز تمام واجبات خود را انجام نداده‌ايم بعد پيرزن گفت برايش لحاف دوختم فلان دوختم بعد معلوم واجبات فقط جهازيه است در فرهنگ زنها واجبات اينست مثلا يك پدرى بيايد سازمان تبليغات بگويد كه من پدرى هستم كه صاحب چند پسر و دختر هستم و اين بچه‌ها قرآن بلد نيستند يا بيايند توى مسجد به آقاى محله بگويند آقا تابستان اين كوچه پر از بچه است. يك كسى از معلمين امور تربيتى طلبه اى استاد دانشگاهى. . . توى پادگان سرباز مى‌ايد و مى گويد 5 روز مرخصى بده كه عروسى خواهرم است ولى تا حالا شدهكه بيايند بگويند ما 400 تا سرباز هستيم و 350تايمان قرآن بلد نيستند چند نفر كه بلد هستند بيايند و تعليم دهند اصلا به اين فكر هستيم يا نه.
بعضيها به فكر نيستند قران نقل مى كند مى گويد لقمان پدر نمونه است يك جا مى گويد «يا بُنَيَّ أَقِمِ الصَّلاةَ» يكجا مى گويد«يا بُنَيَّ لا تُشْرِكْ» يعقوب پدر نمونه است وقتى حضرت يوسف خواب ديد خوابش را براى پدرش گفت يعقوب گفت اين خواب را براى ديگران نقل نكن «يا بُنَيَّ لا تَقْصُصْ» يوسف/5 اى پسر جان اسرار نگفتن را براى كسى نگو ما يك چيزهايى داريم كه نبايد ديگران بفهمند صنايع نفتى غير نفتى معدنها نوابغ استعدادها پسر جان خدايت را به برادر نگو تا چه برسد به اين كه بيداريت را به دشمن خود بگويى.
در ايام فراغت بيكارى چه صورى دارد اصلا آدم بيكار خطرات اقتصادى دراد خطرات روحى دارد خطرات جسمى دارد آدم بيكار بى پول است بارها مى آمدند خدمت رسول اكرم كه آقا پول نداريم اين طناب اين تبر برو هيزم بكش كا بس كن اما گدائى نكن آدمى كه بيكار است عقده اى مى شود پر توقع گناه مى كد خود شبيكار است ولى فرهنگ بيكار نيست و هى اينور آنور مى رود.
خطرات بيكارى.
1- فقر: آدمى كه اهل كار باشد هيچ وقت گرسنه نمى ماند الان دخترانى كه قالى مى توانند ببافند ما الان در شهرهائى مثل كاشان كرمان شهرهائى كه دخترانشان هنر دارند. فقير كم تويشان است بالاخره اگر هيچ كارى نكند يك قاليچه مى بافند و چند هزار تومن دارند.
2- توقع نابجا داشتن عقده داشتند فساد و مردم آزادى اصلا آدم بيكار مردم آزاد است آدم بيكار كسل است آدم بيكار ترى خانه دعوا بوجود مى آورد. بسيارى از زن و مردهائى كه توى خانه دعوا مى كنند يا مرد بيكرا است يا زن دختر پسرهاى مفت خود توى خانه بهم در و كله مى زنند اگر هر توام يك كارى داشته باشند دعوا نمى كنند اينها مفاسد بيكارى است.
اگر كسى بخواهد كار بكند بيرون بودجه هم مى شود آخه وزارت كار مى گويد بودجه نداريم به بعضى از طلبه‌ها كه مى گوييم بچه‌ها را تشويق كنيد مى گويند پول نداريم ما يك آخوندى را در تهران ديديم قيطريه ايشان عكس شاگرد اول دبيرستان را بزرگ مى كرد و توى خيابان مى زد واين شاگرد اول وقتى را ديد پيش نماز مسجد تحويلش گرفت عكس را تو خيابان مى زند اين شاگرد اول مى آمد مسجد و بقيه بچه دبيرستانى‌ها هم مى آورد مسجد توى يك مسجد كوچك پر از دبيرستان مى شد. آقايان ديگر كه سليقه نداشتند بى توى مسجد را كاشيكارى مى كردند اما جوان توى مسجد نمى‌ايد يعنى گاهى با يك عكس مسجد پر از جوان مى شود و گاهى با 2 ميليون كاشيكارى هيچ توى مسجد نمى رود.
وزارت كار اگر تصميم بگيرد مى تواند خود مردم چرخ خياطى دارند كه بدهند فقط بايد برنامه ريزى شود صدا وسيما اينقد رجوان هست كه سؤالاتى دارد و نمى داند از كسى بپرسد دنياى سوال پهلوى است هرچقدر سوادمان بيشتر باشد سؤالاتمان هم بيشتر است مثلا من كه سواد ندارم از من بپرسند آلمان چگونه است مى گويد آبى است چون بخاطر بى سواد ى يك سوال بيشتر ندارم اما اگر يك كسى كه ستاره شناس باشد هواشناس باشد نگاهش را كه به بالا مى كند صدها سوال دارد هركس سوال ندارد معلوم مى شود سواد ندارد.
يك آدم عكس اگر پهلوى استاده مطهرى بنشيند فقط مى گويد حا شما خوب است اما اگر يك طلبه باسواد پهلوى استاد مطهرى بنشيند صد تا سوال مى پرسد سوال نشاندهنده اين است كه طرف باسواد است و اگر طرف سوال ندارد يعنى بى سواد است.
و راديو و تلويزيون ما مى تواند تابستان برنامه هاى داشته باشد به اسم پرسش‌ها و پاسخ‌ها يكى بيايد راجب آب صحبت كند ما صدها سوال واجب آب داريم. بعد از تهران بهترين آب كدام آب است مصرف آب تهران چقدر است براى صرفه جويى چه بايد كرد اگر آب تهران كم بشود چه برنامه اى دارد يك روز درباره برق صحبت بشود درباره پيوند درختها زنبور دارى مرغدارىدارى دامدارى و مى شود وقت بچه‌ها را پر كرد از مطالب رنگارنگ و متنوع.
اموزش و فيلم‌ها اينقدر ما هنرمند داريم كه اينها را كسى نمى شناسد اين آقا ى قلوش را آورده بود كه دلار زيادى گرفت و رفت خدا مى داند كه ما اينقدر جوان توى ايران داريم ه در مقابل قليونى قرآن خواند خود قلوش دهانش واماند كه اين كيست چون ديد يك كسى سنش مثل پسرش مى ماند ولى مثل خودش مى خواند ما ايرانيها از لطف خدا خوش استعداد ترين آدمهاى روى كره زمين هستيم منتهى استفاده نمى كنيم 13 ميليون بچه هستم اگر بيافتند روى دنده عزادارى شعرى مى خوانند مثل محتشم اگر بيافتند تيو تأتر و نمايش تاثيرى تأترى نشان مى دهند گيج كننده يك بچه 13 ساله كه در يك تأتر حركت نجاشى را بوجود آورد كه من بارهاتوى جلسه تأتر گريه كردم. يك بچه 13 ساله در نقش يك آدم 85 ساله يعنى توى هر وادى كه ما وارد بشويم نابغه هستيم حيف كه نابغه‌ها دارد حدر مى رود.
حرفه هاى عليه مسجدها بايد فعال بشود يك سرى مقايسه هاست يعنى واقعا كسى مى تواد توى ايران بگويد كه قانون اساسى ما كه خدا رحمت كند شهيد بهشتى و يارانش را و آن خبرگان اول را اين قانون اساس ايران و قانون اساسى آمريكا فرقش چيست ما 18 امتياز قانونمان دارد كه هيچ يك از قوانين متوقى ندارد اين را بايد هر ايرانى بداند.
مثلا از طرف شخص اول مقام قضائى بيايد بگويد كه ما در قضاوت به چه اصولى پايبنديم كه طرفدارى از حقوق ملت و سيستم قضاوت در اسلام اين سيستم را هيچ كشورى ندارد مقايسه بين قضاوت ما و آنها مقايسه بين قانون اساسى و قانون آنها سوالهاپرسشها اينها حركات جالبى است كه ما مى توانيم داشته باشيم و به اميد روزى كه كتاب خواندرسم بشود يعنى هركس هرجا كه نشسته است يك كتاب از جيبش در بياورد و بخواند و به اميد روزى كه ما بتوانيم حتى براى كتاب سر بسيد بدهيم. يعنى همانطور كه نون را شكر را مى دهيم نيازها ب عل كمتر از نياز ما به شكر و روغن نباتى نيست. هر كه بخواهد مطالعه كند امكانات مطالعه برايش فراهم باشد به هر حال پر كنى جوانها را.
اسلام براى پر كردن ايام فراغت برنامه هايى دارد يكى از برنامه هاى بسيار خوب كوه نوردى است منتهى كوه نوردى جهت دار. چه كسى برود كوه يك عده يم روند بالاى كوه تخمه مى شكنند تخمه كه تمام شد بر ميگردند اصلا اين كوه نوردى هيچ بارى ندارد اما يك عده هم مى رود بالاى كوه مى نشينند مى گويند هم روححالا كه بدنمان را رشد مى دهيم فكرمان را رشد دهيم.
اين فايده كوه چيست قرآن درباره كوه مى گويد «وَ الْجِبالَ أَوْتاداً» نبأ/7 كوهها را مثل سيخ قرار داديم حالا چرا مثل ميخ است اين كوه زمين كه در فضا مى چرخد يان كوهها مثل دندانه به فضا فرو رفته و اين دندانه كه به فضا فرو رفته باعث مى شود كه حركت زمين را كنترل كند و اگر كوهها نبود حركت زمين آرام بخش نبود.
يك توپرا حساب كنيد اگر اين توپشاخك داشته باشد اين توپآرام حركت مى كند اگراين شاخك نباشد سرعت حركت يك جور ديگر است و يان كره‌ها كه به فضا فرو رفته‌اند ريشه اين كره‌ها هم به زمين فرو رفته‌اند و اين دندانه‌ها زين را نگه داشته‌اند چون نهر زمين داغ است گرافتگى مغز زمين باعث مى شود كه پوست زمين مسنطرب بشود و اين كره‌ها نگه مى دارد.
قرآن مى گيد اين كوهها سنگى است ميخى است كه هم از تو ريشه هاى كره زمين را نگه داشته هم شاخه‌اش توى فضا فرو رفته دره حركت آرام بشر است.
اين كره جلوى طوفان را مى گيرد اين كره برف را نگه مى دارد و آبش مى كند اين كره نبود سازمان آب ول معطل بود چون يك مرتبه برف وباران مى آمد و فردا هم خلاص اما اين كوهها برفها را نگه مى دارد تدريجا آب مى كند اين كوه ذخيره برف است.
كوه غار است كوه محل عبادت است اولين آيه در كوه نازل شده خداوند وقتى مى خواهد تورات را به موسى بدهد مى گويد برو بالاى كوه تور و من در آنجا تورات را به تو مى دهم قرآن ما روى كوه نازل شد پيغمبر در غار حرا بود غار حرا كوهى است در كنار مكه نزول وحى در كوه يعنى فرودگاه جبرئيل است كوه مركز پرورش گياهان داروئى است كوه مانع طوفان است كوه حافظگرافتگى است. ما همينطور از كوه بالا برويم و از آن استفاده كنيم آدم كه روى كوه مى رود مى رود روى قله كوه مى ايستد و باز هم از آن مى ترسد حديث داريم كه مومن مثل كوه است يعنى بااينكه روى كوهى اين كوه زير پايت است ولى باز از آن مى ترسى.
حضرت امام(ره) زير قدرت شاه بود يعنى شاه برسد روحانين و علماء قدرت داشت ولى در عين حال از دينها مى ترسيد مثل كوه.
مؤمن مثل كوه است حين اگر پايت را روى او بگذارى باز هم از او مى ترسى مؤمن مثل كوه است يعنى همينطور كه هيچ بارى كوه را تكان نمى دهد مؤمن بايد در حوادث تكان ندهد.
هر كوهى كه بلندتر است يعنى دره اثر هم بيشتر است انسان هر چى مشهورتر مى شود خطرات بيشترى هم دارد. يعنى يك وقت يك آيت الله برايش فطرى است كه يك طلبه نيست.
به هر حال كوه نوردى خوب است اما آدم نگاه كند تا چيزى گيرش بيايد.
ادم وقتى به درخت نگاه مى كند قرآن مى گويد: «وَ التِّينِ وَ الزَّيْتُونِ» تين/1چرا قرآن قسم به انجير خورده است تنها ميوه اى كه اندازه دهان است انجير است باقى ميوه‌ها يا كوچك‌تر است يابزرگتر يا بايد تكه تكه‌اش كرد يا بايد دو تاد تاخورد. تنها ميوه اى كه خودش و برگش با هم در مى‌ايد انجير است من يكوقت ديدم كه 3تا نكته توى انجير است كه توى بقيه ميوه‌ها نيست. ما زير درخت انجير مى نشينيم و ذرت بو مى دهيم و مى گوئيم سيزده بدر. ما طبيعت را به بازى گرفته‌ايم خوشا به حال او كسى كه لب جوب مى نشيند از جوب درس بگيرد كوه مى رود از كوه درس بگيرد اصلا اين برگ درخت انجير فرقش با بقه برگها چيست و رابطه بين اين برگ و مزه ميوه چيست.
ورزش بايد هدف داشته باشد شنا بايد هدف داشته باشد پياده روى هدفبايد داشته باشد ايام فراغت را پر كنيد.
قران مى گويد: «قُلْ سيرُوا فِي الْأَرْضِ» انعام/11 پاشو يك راه بيافتندجهانگردى اما راه بيافتيد براى اينكه درس بگيرد ما د راسلام هيچى حدر نمى ورد وقتى مى گويد «كُلُوا مِنَ الطَّيِّباتِ» مومنون/51 غذا خوردى ملق نزن پاشو يك كارى بكن يعنى قرآن اجازه نمى دهند كه از روى غذا استفاده نكند.
از دنيا آخرت مى كشد و از آخرت دنيا را مى كشد بيرون مثل چيز خوب مى خورى زورش را در كار خير مصرف كن برعكس هم اگر كار خير كردى از همان كار خير چيز خوب مى خورى
«وَ لَحْمِ طَيْرٍ مِمَّا يَشْتَهُونَ» واقعه/21 اگر چيز خوبى خوردى عبادت كن عبادت كردى باز چيز خوب ى بدتر مى دهيم توى بهشت يعنى دنيا و آخرت را دنيا به هم وصل كرده است.
كباب خوردى دنيا بود از همين كباب كه براى دنياست بايد استفاده آخرتى بك نماز شب خواندى از همين كه آخرتى بود ما حور العين به تو يم دهيم يعنى خداوند از شكم دنيا اخرت مى كشد بيرون و از شكم آخرت دنيا را مى كشد بيرون.
كوه نوردى با هدف مزرعه با هدف تفريح با هدف.
ورزش اسلام اينست امروز لذت فردا خدمت اين آرم ورزش است بازى مى خواهى بكن كه امروز كيف كنى و فردا هم خدمت بكنى مثل شنا امروز كيف است فردا هم مى توانى به مردم ياد بدهى. تير اندازى امروز يك لذتى دارد فردا هم مى تواند به جامعه خدمت كند اسب سوارى ماشين سواربى.
مبين اسلام مى گيود از بازى للم دست خالى بيرون نرويد.
اما دنيا مى گويد گل زدن و ابشار زدن به يعنى بازيها هم كه دنيا دارد و نه اخرت مثل بكس امروزى مى زند توى دماغت فردا هم هيچى.
گل زدن بازى خوبى است اما هيچ وقت آدم از اين راه به جامعه خدمت نمى كند اگر مى خواهى بازى كنى بازى هم بايد هدف داشته باشد و فردا هم خدمت كنيد.
آخر حرفهايمان اينست 500 هزار جوان ديپلمه داريم كه بيكارند حداقل سه سال يعنى يك و نيم ميليون سال تقسيم 100 روز يعنى 15 هزار قرن 15 هزار قرن در ايران حدر مى رود 13 ميليون محصل داريم كه 100 روز در تابستان بيكارند.
تمام طلله‌ها حقشان اينست كه اگر هيچ كس دورشان نيست برادر و خواهر و پسر عمه و خودش را جمع كند و نيم ساعتبه آنها درس دهد.
وزارت كارگاه درست كند و همه در دخترپسرهاى بيكار را هنر ياد بدهد. ظاطها شاعرها هنر پيشه‌ها تعليم سرود تعليم نماز خطاطى خياطى اوقاف سازمان تبليغات ارشاد موزه‌ها بنياد مستضعفين ديدن كاخها كارخانه‌ها هنرهاى دستى هر آدمى كه توى ايران است يك هنر دستى ياد بگيرد اى كاش اين واجب مى شود.
من ديشب يك مهمان عزيزى داشتم كه مسئوليت بالائى داشت گفتم مى شود كه توى پادگان سربازهائى كه نماز بلد نيستد اينها را بدهند به كسى كه بلد است و او بگويند اگر به اينها نماز ياد دادن ما بدتر تو يكماه مرخصى مى دهيم.
و همينطور ما مى توانيم در آموزش و پرورش معلم با بچه هاى تيز هوش كار كند و بچه هاى تيز هوش هم با بچه هاى معمولى كار كند تا اين ايام پر شود.
يكى از كارهاى خوب حوزه اينست كه در ايام تعطيل طلبه هاى تيز هوش مى آيند دورى استاد را براى طلبه هاى عادى بازگو مى كنند يعنى مجتهد قوى كه به طلبه هاى خوب درس مىدهد اينها براى شاگردهاى عادى بازگو مى كنند.
نكند كه ما ايام فراغتمان از دست برود و اولويتها را فراموش كنيم چطور آب قطع مى شود برق قطع مى شود دولت را كلافه مى كنيد كه وصل كنيد 13 ميليون بچه ول جمع شديد و بگويد اى آقاى مسجد ما مخلص تو هستيم.
مگه پيغمبر نگفت كتاب الله و عرش رد محرم چقدر ديگ پلو بار مى گذارند مردم را دعوت مى كنندو براى همين شك يم ريزند آخه حسين يك جهت است آموزش هم يك جهت بايد براى آموزش هم يك ديگر پهلوئى بار گذاشت ماه براى امام حسين پلو مى دهيم ولى از قرآن توى مسجدها خبرى نيست.
خدايا به ما يك سوزى بده بدانيم كه دقيه هاى عمرمان حدر مى رود تا برايش يك كارى بكنيم.
والسلام عليكم و رحمة الله و بركاته
